Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο τόμος απαρτίζεται από 32 κείμενα που έχουν την αφετηρία τους στις ανακοινώσεις του ομότιτλου συνεδρίου νεοελληνικών σπουδών που οργάνωσε το Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης το 2013 προς τιμήν του Αλέξη Πολίτη, κορυφαίου μελετητή του νεοελληνικού πολιτισμού. Με κεντρικούς άξονες τις διάφορες μορφές και λειτουργίες του λόγου και του χρόνου από την εποχή του Διαφωτισμού ως τις παραμονές των Βαλκανικών πολέμων ανιχνεύονται οι δράσεις, οι ιδέες και οι πραγματώσεις της ελληνικής κοινωνίας και χαρτογραφούνται οι σημαντικότεροι αναβαθμοί που οδήγησαν στη διαμόρφωσή της....

Ο τόμος αυτός, αφιερωμένος στη μνήμη της ιστορικού Πηνελόπης Στάθη (1947-2008), περιέχει 29 εργασίες φίλων και συναδέλφων της. Οι εργασίες είναι οργανωμένες σε πέντε ενότητες οι οποίες καλύπτουν ένα ευρύ θεματικό πεδίο. Μεταξύ άλλων, εξετάζονται ζητήματα σχετικά με τους θεσμούς του οθωμανικού κράτους και της ορθόδοξης εκκλησίας, τις οικονομικές δραστηριότητες χριστιανών και μουσουλμάνων κατά την οθωμανική περίοδο, την κοινωνική ζωή, την ιδεολογική και πολιτική χρήση της ιστορίας, τις σχέσεις των χριστιανών με τους μουσουλμάνους και του ελληνικού με το τουρκικό κράτος στον 1...

[set τριών τόμων] "Η παιδεία επί Τουρκοκρατίας" είναι ένα βασικό έργο της ελληνικής ιστοριογραφίας, διότι παρουσιάζει συνοπτικά τη συνολική ιστορία της νεοελληνικής παιδείας. Ο Τρύφων Ευαγγελίδης (1863-1941), φιλόλογος καθηγητής και πρώην γυμνασιάρχης, απαριθμεί και εξετάζει ανά γεωγραφικές περιοχές τα σχολεία των οθωμανοκρατούμενων ελληνικών χωρών κυρίως από την αναγέννηση των Ελληνικών Φώτων (διαφωτισμού) τον 18ο αιώνα μέχρι την ενσωμάτωσή τους στην Ελλάδα (για την Πελοπόννησο και τη Στερεά Ελλάδα μέχρι το 1828, για τη Θεσσαλία μέχρι το 1881, για την Ήπειρο, τη Μακεδον...

Οι δεσμοί του Φίλιππου Ηλιού με το Πανεπιστήμιο Κρήτης και τους ανθρώπους που το πλαισιώνουν υπήρξαν στενοί και μακρόχρονοι, με θεσμικό επιστέγασμα την ανακήρυξή του σε επίτιμο διδάκτορα της Φιλοσοφικής Σχολής (1994). Έτσι, η επιστημονική συνάντηση που οργάνωσε το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Ρέθυμνο (14-15/10/2005) υπήρξε μια χειρονομία μεστή περιεχομένου: ιστορικοί, φίλοι και συνεργάτες, ομότεχνοι του Φ. Ηλιού τίμησαν τη μνήμη του με τρόπο ουσιαστικό, καταθέτοντας τον γνωστικό οβολό τους στη μεγάλη τράπεζα της νεοελληνικής ιστοριογραφίας. Ο τόμος περιέχει τ...

Περιέχονται οι εισηγήσεις: - Κώστας Λάππας, "Τα χρόνια του Μ. Μανούσακα στο Μεσαιωνικό Αρχείο" - Ιωάννης Κ. Χασιώτης, "Ο Μ. Ι. Μανούσακας και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης" - Χρύσα Μαλτέζου, "Μανούσος Μανούσακας, διευθυντής του Ελληνικού Ινστιτούτου Βενετίας: η ματιά των υποτρόφων και συνεργατών του". - Βασίλειος Βλ. Σφυρόερας, "Αναμνήσεις από τη συνεργασία μου με τον Μ. Μανούσακα στο Μεσαιωνικό Αρχείο" - Arnold Van Gemert, "Η πάλη του ιστορικού με τον φιλόλογο" - Δημήτριος Ζ. Σοφιανός, "Οι παλαιογραφικές έρευνες του Μ. Μανούσακα" - Μιχάλης Λασιθιωτάκης, "Έλληνες λ...

Περιέχονται οι θεματικές ενότητες: - Ριζοσπαστισμός και Πολικά Ρεύματα - Τα Επτανησιακά Γράμματα - Παιδεία - Η Επτανησιακή Μουσική - Η Τέχνη - Το Επτανησιακό Θέατρο - Η Ένωση στη Συλλογική Μνήμη

[...] Η επιστολογραφία αποτελεί πάντα πρωτογενές υλικό. Ακόμη και αν πρόκειται για επίσημη ανταλλαγή επιστολών. Μεταξύ αρχηγών κρατών ή υπουργών, για παράδειγμα, έχει ένα χαρακτήρα πιο άμεσο από τις διακοινώσεις, και επιτρέπει προσεγγίσεις πιο εκλεπτυσμένες, ως προς το ύφος, την επιλογή των λέξεων, και ίσως ως προς τα επιφανειακά αλλά και τα βαθύτερα κίνητρα του γράφοντος. Όταν πρόκειται για επιστολές λιγότερο επίσημες ή ιδιωτικές, τότε τα είδη πληροφοριών που αντλούμε αυξάνονται δραματικά, και αντιστοίχως πληθαίνουν τα ερωτήματα που μπορεί να θέσει στο υλικό του ο ερευνη...

[...] Ο πολιτισμός, τα γράμματα και οι τέχνες δεν είναι απλώς στοιχεία της πολιτιστικής κληρονομιάς μας, εδώ στα Επτάνησα, είναι μια ζωντανή πραγματικότητα, δεμένη μ' όλες τις εκφάνσεις της καθημερινής μας ζωής. Σημειώνω όμως πως χρειάζεται να αναπτύσσονται ολοένα, συνδεδεμένα με τις νέες εικαστικές αναζητήσεις, τις σύγχρονες επιστημονικές επιτεύξεις και τις ανάγκες της κοινωνίας των Επτανήσων στο νέο αιώνα. Ο θεσμός του Πανιονίου Συνεδρίου που πρωτοξεκίνησε το 1914, έρχεται να βοηθήσει στη μελέτη του παραδοσιακού πολιτισμού και να δώσει ώθηση στις νέες αναζητήσεις και προ...

[...] Στην εργασία διερευνώνται δύο κυρίως ζητήματα της ιστορίας του Πανεπιστημίου στον 19ο αιώνα: πρώτον το θεσμικό πλαίσιο και η οργάνωση των σπουδών και δεύτερον η συγκρότηση του φοιτητικού σώματος και η παρουσία των φοιτητών στην πανεπιστημιακή και εξωπανεπιστημιακή ζωή. Ειδικότερα εξετάζονται, μετά από μια σύντομη αναδρομή στην "προϊστορία" του Πανεπιστημίου, οι προσπάθειες για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου εκπαιδευτικού συστήματος στην Ελλάδα στα χρόνια 1834-1837· τα αλεπάλληλα σχέδια για την ίδρυση Πανεπιστημίου, ο πανεπιστημιακός Κανονισμός του 1837 με βάση τον ο...

Αντικείμενο του συνεδρίου μας υπήρξε ο αναστοχασμός επί των διαδρομών της ιστοριογραφίας της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας. Η σπουδή της ιστορίας και η καλλιέργεια του ιστορικού λόγου υπήρξαν θεμελιώδη και προσδιοριστικά στοιχεία της πνευματικής ζωής που αναπτύχθηκε στο ελληνικό κράτος από τη χαραυγή της ανεξαρτησίας του. Οι πραγματικές ιδεολογικές και κοινωνικές ανάγκες στις οποίες ανταποκρίθηκε η ιστοριογραφία ως διανοητικός παράγοντας της συγκρότησης του ελληνικού εθνικού κράτους πρόσθεσαν στην ακαδημαϊκή της υπόσταση και σοβαρές κοινωνικές λειτουργίες οι οποίες βρίσκον...

Ο δεύτερος τόμος της αλληλογραφίας του Κωνσταντίνου Οικονόμου περιέχει τις επιστολές των ετών 1818-1822, σύο συστατικά γράμματα του 1822, καθώς και ορισμένες επιστολές προηγούμενων ετών. Η πενταετία του 1818-1822 που καλύπτει το κύριο σώμα της αλληλογραφίας συμπίπτει με μια κρίσιμη περίοδο της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Είναι, ακριβώς, τα τελευταία προεπαναστατικά χρόνια, που σημαδεύονται από έντονες ιδεολογικές αλλά και κοινωνικές αντιπαραθέσεις, τουλάχιστο στη Σμύρνη όπου ζουν και διδάσκουν τα κεντρικά πρόσωπα της αλληλογραφίας, ο Κων. Οικονόμος και ο αδελφός του Στέφα...