Γεωργουσόπουλος Κώστας 1937-
Georgousópoulos Kóstas
Ο Κώστας Γεωργουσόπουλος γεννήθηκε στη Λαμία το 1937. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας) και θέατρο στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών, με δασκάλους τον Δημήτρη Ροντήρη και τον Γιάννη Σιδέρη. Εργάστηκε στη δημόσια και την ιδιωτική εκπαίδευση για 35 ολόκληρα χρόνια, από το 1964 ως το 1999. Μπήκε στο στίβο της θεατρικής κριτικής το 1971 και εργάζεται ως κριτικός θεάτρου και επιφυλλιδογράφος μέχρι και σήμερα, ενώ εκτάκτως συνεργάζεται με διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά. Κριτικά δοκίμια, επιφυλλίδες και σχόλιά του έχουν κυκλοφορήσει στους εξής τόμους: "Κλειδιά και Κώδικες Θεάτρου: Ι. Αρχαίο Δράμα (1982) ΙΙ. Ελληνικό θέατρο (1984)", "Οι πλάγιες ερωτήσεις του Πορφύριου" (1984), "Τα μετά το θέατρο" (1985) (Α΄ Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου), "Προσωπολατρία" (1992), "Θίασος Ποικιλιών" (1993), "Το νήμα της στάθμης" (1996), "Παγκόσμιο θέατρο: Ι. Από τον Μένανδρο στον Ίψεν (1998) ΙΙ. Από τον Στρίντμπεργκ και τον Τσέχωφ στον Πιραντέλλο και τον Μπρεχτ (1999) (Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών) ΙΙΙ. Από τον Μίλλερ στον Μύλλερ (2000)" Με το ψευδώνυμο Κ. Χ. Μύρης έχει εκδώσει την ποιητική συλλογή "Αμήχανον Τέχνημα" (1971 & 1980), "Παράβαση" (1980), τα διηγήματα "Καμπάνα και Οδάξ" (1985), και τη συλλογή τραγουδιών, τα οποία έχουν μελοποιήσει γνωστοί συνθέτες ("Χρονικό", "Ιθαγένεια", "Η μεγάλη αγρυπνία", "Ανεξάρτητα Τραγούδια", "Μεταφυσική Τοπολογία"). Κύριος άξονας του μεταφραστικού του έργου είναι, το αρχαίο δράμα. Έχει μεταφράσει τα ακόλουθα έργα: "Ικέτιδες", "Ορέστεια", "Προμηθεύς Δεσμώτης", "Επτά επί Θήβας" (Αισχύλου), "Ηλέκτρα", "Αντιγόνη", "Αίας", "Τραχίνιες", "Οιδίπους Τύραννος", "Οιδίπους επί Κολωνώ" (Σοφοκλή), "Ιφιγένεια εν Αυλίδι", "Ιφιγένεια εν Ταύροις", "Βάκχες", "Ηλέκτρα", "Ορέστης", "Εκάβη", "Κύκλωψ", "Τρωάδες", "Ελένη", "Ανδρομάχη", "Φοίνισσες" (Ευριπίδη), "Λυσιστράτη", "Πλούτος", "Νεφέλες", "Εκκλησιάζουσες", "Θεσμοφοριάζουσες", "Ιππής", "Όρνιθες" (Αριστοφάνη), "Ταρτούφος", "Ασυλλόγιστος", "Γιατρός με το ζόρι" (Μολιέρου). Συνέπραξε και συνεργάστηκε, επίσης, με τον καθηγητή - αρχαιολόγο κ. Σάββα Γώγο και ομάδα θεατρολόγων για τη συγγραφή του λευκώματος "Επίδαυρος: το αρχαίο θέατρο, οι παραστάσεις" (2002). Ακόμα, το σχολικό εγχειρίδιο "Δραματική Ποίηση" διδάχθηκε επί 25 έτη στα ελληνικά Γυμνάσια, ενώ διδακτέα ύλη σε σχολικά βιβλία του Λυκείου είναι οι μεταφράσεις του της "Αντιγόνης" και του "Οιδίποδα Τυράννου". Από το 1990 διδάσκει ως Επιστημονικός Συνεργάτης του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών. Έχει διατελέσει μέλος, αλλά και Πρόεδρος του Δ.Σ. του Εθνικού Θεάτρου και επί μία εικοσαετία Πρόεδρος της Επιτροπής Επιχορηγήσεων Θεάτρου του Υπουργείου Πολιτισμού. Είναι ιδρυτικό μέλος του "Κέντρου Έρευνας & Πρακτικών Εφαρμογών του Αρχαίου Ελληνικού Δράματος ΔΕΣΜΟΙ", του οποίου σήμερα είναι Πρόεδρος του Δ.Σ., είναι Αντιπρόεδρος της "Εταιρείας Συγγραφέων", μέλος της "Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων" και από τον Νοέμβριο του 2003 Πρόεδρος του Δ.Σ. του "Κέντρου Μελέτης & Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου - Θεατρικού Μουσείου". Το 2000 του απενεμήθη το Χρυσό Μετάλλιο της Πόλεως των Αθηνών, ενώ τον Ιούνιο του 2006 αναγορεύτηκε Επίτιμος Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το Μάρτιο του 2009 τιμήθηκε με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας 2008, από το Υπουργείο Πολιτισμού για το συνολικό του έργο.
Θρησκεία και θέατρο στην Ελλάδα
Βιβιλάκης Ιωσήφ
Ελληνικά Γράμματα (2005)
Θρησκεία και Θέατρο συνδέονται με μια σχέση καταγωγής. Το αρχαίο δράμα ανατέλλει μέσα από το θρησκευτικό τραγούδι του διθύραμβου, το νεότερο ευρωπαϊκό θέατρο κυοφορείται εντός της μεσαιωνικής λατρευτικής πράξης της χριστιανικής λειτουργίας. Εθνολογικές-ανθρωπολογικές μελέτες, θρησκειολογικές προσεγγίσεις καθώς και η προϊστορία του θεάτρου τεκμηριώνουν ότι δεν υπάρχει λαός σε ολόκληρο τον πλανήτη, του οποίου η λαϊκή παράδοση να μην περικλείει τελετές και δρώμενα, έναν μίμο-ιερουργό που να δραματοποιεί αυτοσχεδιαστικά ή να παίζει συνειδητά απέναντι στο θεό του ένα δράμα προορ...
Ιφιγένεια η εν Αυλίδι
Ευριπίδης 480-406 π.Χ.
Κάκτος (1992)
Ο στόλος των Αχαιών καθηλωμένος στην Αυλίδα περιμένει ούριο άνεμο για να ξεκινήσει για την Τροία. Ο Αγαμέμνων καλεί από τις Μυκήνες την κόρη του Ιφιγένεια για να τη θυσιάσει, προφασιζόμενος πως θα την παντρέψει με τον Αχιλλέα. Η νεαρή κοπέλα προσφέρεται να θυσιαστεί για την πατρίδα της. Ο ηρωισμός της κόρης και οι τραγικές εσωτερικές συγκρούσεις του Αγαμέμνονα σε ένα από τα κορυφαία έργα της αρχαίας λογοτεχνίας.
Καλήν εσπέραν, άρχοντες
Συλλογικό έργο
Ιωλκός (2016)
Το βιβλίο "Καλήν εσπέραν, άρχοντες", που ανθολόγησε και επιμελήθηκε ο Θανάσης Θ. Νιάρχος και προλογίζουν οι Κώστας Γεωργουσόπουλος και Νίκος Δήμου, αποτελεί μια πολύτιμη και εξαντλητική συλλογή χριστουγεννιάτικων λογοτεχνικών, δημοσιογραφικών και χρονογραφικών κειμένων. Ανθολογούνται: Αγγελομάτης Χρήστος Εμμ., Αθάνατος Κώστας, Άννινος Μπάμπης, Βάρναλης Κώστας, Βασιλικός Βασίλης, Βλάχου Ελένη, Βενέζης Ηλίας, Βουτιερίδης Ηλίας Π., Γεωργουσόπουλος Κώστας, Γιοφύλλης Φώτος, Δήμου Νίκος, Δημουλά Κική, Θρύλος Άλκης, Καμπούρογλου Δημήτρης Γρ., Κολτσιδοπούλου Άννυ, Μαρκόπουλος...
Κότινος στον Άγγελο Σικελιανό
Συλλογικό έργο
Ευθύνη (1995)
Στον χρόνο που μας έρχεται συμπληρώνονται κιόλας 30 χρόνια από τότε που ο Άγγελος Σικελιανός σφάλισε τα μεγάλα του μάτια κι έφυγε ανηφορίζοντας στα ουράνια, απ' όπου στα 1884 είχε κατέβει στη γη. Για τέτοιους αντρειωμένους του πνεύματος η μνήμη της θανής δεν φέρνει δάκρυα αλλά θάμβος στην ψυχή και στο νου έξαρση και φωτισμό. Με τέτοια αισθήματα και καθώς ο κηλιδωμένος αυτός αιώνας γέρνει προς τη δύση του, στεκόμαστε σ' ένα καταράχι κι αντικρύζουμε πάλι τον Σικελιανό, φορτισμένοι με την πείρα πικρών ημερών και την θανάσιμη αγωνία μιας εποχής που σύντριψε πολλές βεβαιότητε...
Κούλας Πράτσικα έργα και ημέρες
Συλλογικό έργο
Ευθύνη (1991)
Από τα ονόματα/σύμβολα μέσα στην ιστορία τον Νεοελληνικού Πολιτισμού, η "θεία Κούλα" δεν υπήρξε μονάχα, με τον γενναιόκαρδο, ελληνοτραφή, τίμιο, ευθύ, γεμάτον οραματισμούς υψηλούς και δημιουργική θετική βούληση χαρακτήρα της η "θεία", η συγγένισσα και φίλη όλων μας. Υπήρξε και "θεία" με μια μυστηριώδη, "θεολογική" υποδήλωση: μια μορφή καθαρή και έξω από τα συνηθισμένα του πνευματικού μας καθόλου βίου, μορφή που έφερε μέσα της ως μεγάλη δωρεά ένα αυτοτελές, αυτογενές και αυστηρά προσωπικό θεϊκό θραύσμα, μια χαρισματική δύναμη δημιουργίας, φως εκ φωτός, παρακαταθήκη αείζωη το...
Λεξικό του θεάτρου
Pavis Patrice
Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2006)
"Το Λεξικό του θεάτρου" του Patrice Pavis είναι το πλέον έγκυρο, διαδεδομένο εργαλείο της σύγχρονης θεατρολογίας. Μεταφρασμένο σε πάνω από δώδεκα γλώσσες, έρχεται τώρα να καλύψει μέγα κενό και στην ελληνική θεατρολογική μείζονα κοινότητα. Το ευρύτατο και εξαντλητικό φάσμα του λημματολογίου του πάνω στα θεωρητικά, ιδεολογικά, πρακτικά, σκηνικά και τεχνικά θέματα και στα ιστορικά και αισθητικά προβλήματα της θεατρικής ιστορίας το καθιστά μοναδικό συνοδοιπόρο στην αναζήτηση, την έρευνα και τη σπουδή κάθε θεατρόφιλου". Κώστας Γεωργουσόπουλος
Λυσιστράτη
Αριστοφάνης 445-386 π.Χ.
Κάκτος (1993)
Η ηρωίδα του έργου Λυσιστράτη πείθει τις Αθηναίες να καταφύγουν σε ερωτική αποχή έναντι των συζύγων τους με σκοπό τον τερματισμό του πολέμου. Στο τέλος επέρχεται η συμφιλίωση. Από τα δημοφιλέστερα αριστοφανικά έργα.
Μοντερνισμός: Η ώρα της αποτίμησης;
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (1996)
Ν. Εγγονόπουλος 1907-1985. Εκατό χρόνια από τη γέννησή του
Συλλογικό έργο
Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (2007)
"...Στον υπερρεαλισμό δεν προσεχώρησα ποτέ. Τον υπερρεαλισμό τον είχα μέσα μου, όπως είχα μέσα μου το πάθος της ζωγραφικής, από την εποχή που γεννήθηκα. Αλλά, για να βρω τον δρόμο μου τον αληθινό, τον υπερρεαλιστικό, για να μπορέσω να εκδηλωθώ ελεύθερα και απερίσπαστα, αυτό το χρωστώ σε δύο κορυφαίους, στις δύο μεγαλύτερες μορφές που παρουσίασε ποτέ, ίσαμε τώρα, εξ όσων γνωρίζω, το παγκόσμιο υπερρεαλιστικό κίνημα. Ευτύχησα (το λέγω για τρίτη φορά), ευτύχησα να γνωρίσω τον μεγάλο ποιητή Ανδρέα Εμπειρίκο και τον μεγάλο ζωγράφο, τον μεγάλο Βολιώτη Γεώργιο ντε Κήρυκο. Συγκαταλ...
Νήμα της στάθμης
Γεωργουσόπουλος Κώστας 1937-
Εκδόσεις Καστανιώτη (1996)
Τα κείμενα αυτού του τόμου έχουν την αυθεντία της αυθαιρεσίας· κρίνονται καθεαυτά ως στάσεις και ως θέσεις του γράφοντος πάνω σε συγκεκριμένους ερεθισμούς. Πολύ συχνά είναι ακτινοσκοπήσεις του γράφοντος και των παθών του παρά γνωματεύσεις για τον κρινόμενο. Συχνότερα συμβαίνει να συγκαλύπτεται το αντικείμενο από την ανοιχτότητα του γράφοντος υποκειμένου. Γράφοντας για τους άλλους γράφομαι και διά των άλλων καθρεπτίζω το είδωλό μου. Το Νήμα της στάθμης είναι ένα αλφάδι για να βεβαιωθώ δοκιμάζοντας την αντοχή των ξένων κειμένων ή των ξένων συμπεριφορών. Το Νήμα της στάθμης σ'...
Ο "σκοτεινός" μεσαίωνας
Συλλογικό έργο
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (2010)
Περιλαμβάνονται τα κείμενα: - Ν. Καραπιδάκης: "Από το ρομαντισμό στο μακρύ Μεσαίωνα. Ιστοριογραφία και επιστημολογία μιας ιστορικής περιόδου." - Σ. Πριόβολου: "Goliardi, Carmina Burana.Ένα φως στο Μεσαίωνα." - Σ. Κονταράτος: "Η πόλη και η αρχιτεκτονική της στην Κεντρική και Δυτική Ευρώπη κατά τον ύστερο Μεσαίωνα." - Σ. Μακρής: "Η πολιτική φιλοσοφία στον ύστερο Μεσαίωνα. Η "φωτεινή" πλευρά της σελήνης και οι απαρχές του κλασικού φιλελευθερισμού. Η περίπτωση του Marsiglio of Padua." - Μ. Βέλλας: "Το φως του σκοτεινού Μεσαίωνα." - Σ. Βέλτσος: "Επιστημονική σκέψη στο Με...
Οι παπαγάλοι δεν διαβάζουν βιβλία
Συλλογικό έργο
Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2005)
[...] Θα ήθελα να περιγράψω αδρομερώς το πώς βλέπω, οραματίζομαι, σκέφτομαι τη λειτουργία των βιβλιοθηκών στα σχολεία μας. Ο όρος "σχολική" είναι περιοριστικός, αφού η βιβλιοθήκη αυτή θα είναι διάπλατα ανοιχτή στην τοπική κοινωνία. Θα είναι χώρος που θα πληροφορεί, θα ψυχαγωγεί, θα κοινωνικοποιεί, θα ενημερώνει όχι μόνο το μαθητή αλλά και τον κάτοικο της ευρύτερης περιοχής. Στο χώρο της θα υπάρχουν ασφαλώς οι νέες τεχνολογίες πληροφόρησης, ώστε ο ενδιαφερόμενος να μπορεί να έχει μαζί με τη δυνατότητα χρήσης του διαδικτύου και εύκολη πρόσβαση στα καταχωρισμένα βιβλία και επι...
Οι χρήσεις της αρχαιότητας από το νέο ελληνισμό
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (2002)
Ολυμπιόνικοι
Πίνδαρος
Εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος" (2008)
Η μετάφραση ως άθλημα Η μετάφραση υπήρξε πάντα ένας αποκαλυπτικός παράγοντας της πολιτισμικής στάθμης ενός λαού σε ορισμένο χρόνο. Θυμίζω μόνο πως η πρώτη μετάφραση λογοτεχνικού κειμένου στην ιστορία του πολιτισμού ήταν της Παλαιάς Διαθήκης στην Αλεξάνδρεια την εποχή των Πτολεμαίων. Έγινε διότι ο ρέκτης εκείνος βασιλιάς είχε αντιληφθεί πως η πανίσχυρη και πολύτιμη μερίδα του πληθυσμού της μεγάλης εμπορικής και ναυτικής πόλης, οι Εβραίοι, είχαν ξεχάσει τη γλώσσα τους αλλ' όχι και τη θρησκεία τους! [...] Το Δ.Σ. της Εταιρείας Συγγραφέων έκανε δεκτή την πρότασή μου να μετα...