Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Για τον Έγελο, χαρακτηριστικό της μουσικής είναι ότι δίνει μορφή στο αίσθημα ως αίσθημα, ότι κατορθώνει να αποτυπώσει εξωτερικά την ίδια την εσωτερικότητά μας: Μόνον η ποίηση την εκφράζει πληρέστερα, αλλά με τίμημα την αυτοτέλεια της καλλιτεχνικής μορφής. Ο Έγελος ή Χέγκελ υπήρξε, μετά τον Καντ, ο δεύτερος μεγάλος θεωρητικός του νέου τότε φιλοσοφικού κλάδου της «αισθητικής». Σε αντίθεση με τον Καντ, δεν προσπαθεί τόσο να ορίσει τους υποκειμενικούς όρους υπό τους οποίους λέμε για κάτι ότι είναι «ωραίο», αλλά διερευνά κυρίως τους αντικειμενικούς όρους αυτού του υποκειμενικού...

Ο Hegel πραγματεύεται σε 360 παραγράφους: τη σχέση φυσικού και θετικού δικαίου, την αλληλοεξάρτηση δικαίου και περιβάλλοντος, τη διαφορά μεταξύ εξήγησης και δικαιολόγησης των νομικών θεσμών, την αυτονομία της βουλήσεως, τη συμβολική και τη χρηστική έποψη της ιδιοκτησίας, την ηθική από τη σκοπιά του άλλου ως ηθικότητα, τα στάδια της ηθικής συνειδητοποίησης, τα θεμέλια και τους μηχανισμούς της αστικής κοινωνίας, το σύστημα των αναγκών και τη διαχείριση των γνωμών μέσω της πολιτικής, την κοινωνική πρόνοια και τη διαφήμιση, τις συγκρούσεις των τάξεων και την τυποποίηση της εργα...

Ο ίδιος ο Χέγκελ θεωρούσε πώς κάθε συστηματική ενασχόληση με τη φιλοσοφία εν γένει και κάθε κατανοητική θεμελίωση επί μέρους φιλοσοφικών κατευθύνσεων, όπως είναι η δική του φιλοσοφία της φύσης και του πνεύματος ή η φιλοσοφία του Δικαίου, συνδέεται αναπόφευκτα με την επιστήμη της Λογικής. Η εγελιανή Λογική περιλαμβάνει σε ένα πρώτο τμήμα, υπό τον τίτλο "αντικειμενική Λογική", τη διδασκαλία περί του Είναι και τη διδασκαλία περί της ουσίας, σε ένα δεύτερο, δε, τμήμα, υπό τον τίτλο "υποκειμενική Λογική", τη διδασκαλία περί της έννοιας. Το βιβλίο που μεταφράζουμε εδώ είναι το δε...

Το βιβλίο περιέχει αποσπάσματα από τα έργα πέντε στοχαστών που πραγματεύονται δύο κρίσιμα ζητήματα: την πολιτική και το κράτος. Καλύπτοντας το εύρος σχεδόν τριών αιώνων, οι πέντε αυτοί στοχαστές θέτουν ουσιαστικά τα θεμέλια αυτού που σήμερα θεωρείται η άποψη της νεωτερικότητας για το πώς πρέπει να οργανώνεται πολιτικά η κοινή ζωή των ανθρώπων. Εκείνο που κάνει επίκαιρα τα κείμενα αυτά σήμερα, παρ’ όλο που στον 21ο αιώνα φαίνεται πια να έχουν λεχθεί και συμβεί τα πάντα, είναι το ότι φαίνεται να επιστρέφουμε σε μορφές πολιτικής αλλά και αντίληψης για το κράτος που φαντάζουν π...

"Η διαφορά των φιλοσοφικών συστημάτων τον Φίχτε και του Σέλλινγκ" είναι το πρώτο επώνυμα δημοσιευμένο έργο του Εγέλου ή Χέγκελ (Hegel, 1770-1831), το οποίο γράφτηκε και εκδόθηκε στην Ιένα το 1801. Στην πόλη που, γειτνιάζοντας με τη Βαϊμάρη του Γκαίτε, αποτελούσε τη "φιλοσοφική πρωτεύουσα" της Γερμανίας στο μεταίχμιο του 18ου και του 19ου αιώνα. Ο Έγελος συνομιλεί με τις κορυφαίες μορφές της κλασικής γερμανικής φιλοσοφίας. Με αρχική πρόθεση να ανασκευάσει την εικόνα της σχέσης μεταξύ Φίχτε και Σέλλινγκ. που προκλήθηκε από την "αναγωγή της φιλοσοφίας στη λογική" του Ράινχολν...

"Η παγκόσμια ιστορία είναι η πρόοδος στη συνείδηση της ελευθερίας... Η εφαρμογή της αρχής της ελευθερίας στην πραγματικότητα... αποτελεί τη μακρά πορεία που καλείται ιστορία." Κανένα κείμενο του Χέγκελ δεν έχει διαβαστεί τόσο πολύ και με τόσο διαφορετικούς τρόπους όσο η "Εισαγωγή στη Φιλοσοφία της ιστορίας". Επιδίωξη του κειμένου είναι ο προσδιορισμός της φιλοσοφικής πραγμάτευσης της ιστορίας, δηλαδή μιας ιστορικής θεώρησης που δεν αναλώνεται στις λεπτομέρειες και δεν διολισθαίνει στον κατακερματισμό, αλλά αναζητεί την ενότητα και το νόημα της παγκόσμιας ιστορίας. Η ιστορ...

Η "Φαινομενολογία του νου" (ή του πνεύματος, κατά την ως τώρα συνηθισμένη απόδοση), δημοσιευμένη πριν από 200 χρόνια, είναι το γνωστότερο έργο του Έγελου ή Χέγκελ (Hegel, 1770-1831). Παρόλο που το έργο μπορεί να θεωρηθεί ακόμη νεανικό, η φήμη του δεν είναι τυχαία: Κανένα άλλο έργο στην ιστορία της σκέψης δεν αναλαμβάνει με τόση ενεργητικότητα και ακρίβεια να δείξει πώς αναπτύσσεται η γνώση κι εδραιώνεται ανά την ιστορία. O Έγελος θεωρεί ότι η εποχή του κατέκτησε τελικά την ορθή έννοια του επίσταμαι, αλλά μόνον η πορεία που οδήγησε σ' αυτήν αιτιολογεί την υιοθέτησή της. Μόνο...

Η "Αισθητική" ή "Φιλοσοφία της τέχνης" και πιο συγκεκριμένα "Φιλοσοφία των καλών τεχνών" του Hegel αποτελεί ένα από τα μείζονα έργα της γερμανικής φιλοσοφικής παράδοσης και πιο συγκεκριμένα της γερμανικής αισθητικής παράδοσης, όπως αυτή διαμορφώθηκε κυρίως από την "Κριτική της κριτικής δύναμης" του Kant, αλλά και από τα έργα των Winckelmann, Schelling, Lessing, Schiller, Schlegel, Novalis, Tieck κ.ά. H «Αισθητική» του Hegel αποτέλεσε αντικείμενο κριτικής στον 20ο αιώνα τόσο από τον Heidegger, όσο και από τους Adorno και Gadamer, κυρίως για την θέση που αποδόθηκε στον Hegel...

Στο παρόν κείμενο εκτίθεται η εγελιανή διδασκαλία περί της Ουσίας. Το θέμα της Λογικής της Ουσίας είναι η φαινομενικότητα και η πηγή της. Αυτή είναι η έλλογη αυτοαναφορά (ο Λόγος), ο Hegel την ονομάζει και έμμεση συναγωγή (Vermittlung), που καταβυθίζεται στην εμφέρεια προς τον εαυτό της και δημιουργεί την κατ’ ενεικόνισιν αυτοτέλεια, η οποία χάριν του διορισμού επαναφέρει στην Ουσία την έμφαση ή την εικόνα της αμεσότητας, δηλαδή το Είναι.

Το δοκίµιο "Πίστη και Γνώση" που δηµοσιεύεται για πρώτη φορά στα ελληνικά αποτελεί κοµβικό σηµείο στην εξέλιξη της σκέψης του Χέγκελ. Και τούτο επειδή οι κεντρικές θεωρητικές στοχεύσεις που περιλαµβάνει, µε κύρια αιχµή την κριτική στον καντιανισµό, παραµένουν µέχρι το ύστερο έργο του. Με αυτό το δοκίµιο ο Χέγκελ θα υπερβεί τους µεταφυσικούς διαχωρισµούς ανάµεσα στο νου και τον κόσµο και τις επιστηµονικές απαγορεύσεις όπως είναι η γνώση των φαινοµένων και όχι των πραγµάτων στην έσχατη οντολογική τους κατασκευή. Εδώ θεµελιώνεται ως αφετηριακή ενόραση αλλά και τελικός στόχος η...

Η αντικειμενική θρησκεία μπορεί να καταταγεί νοητικά, να συνοψιστεί σε σύστημα, να παρουσιαστεί σε βιβλίο ή να αναπτυχθεί σε ομιλία. Η υποκειμενική θρησκεία εκφράζεται μόνο με αισθήματα και πράξεις. Αν πω για έναν άνθρωπο ότι έχει θρησκεία, αυτό δεν σημαίνει ότι έχει μεγάλες γνώσεις γι' αυτήν, αλλά ότι η καρδιά του νιώθει τις πράξεις, τα θαύματα, την εγγύτητα της θεότητας, διακρίνει το θεό στην ουσία του, στα πεπρωμένα των ανθρώπων, γονατίζει μπροστά σ' αυτόν, τον ευχαριστεί, τον δοξάζει με τις πράξεις του, δεν προχωρεί στη δραστηριότητα του μόνο με το σκεπτικό αν είναι καλ...

Στο πλαίσιο της νέας σειράς Ανοικτή Βιβλιοθήκη κυκλοφορεί η σημαντική πραγματεία του μεγάλου Γερμανού φιλοσόφου Γκέοργκ Χέγκελ (Georg Hegel) "Φιλοσοφία της φύσης". Το έργο, που αποτελεί το δεύτερο μέρος της εγελιανής Εγκυκλοπαίδειας των Φιλοσοφικών Επιστημών (1830), συνιστά τον καρπό της μεγαλειώδους απόπειρας του φιλοσόφου να ερμηνεύσει τα φυσικά φαινόμενα μέσω της διαλεκτικής λογικής, κάνοντας χρήση όμως όχι, μόνο και κυρίως, μιας καθαρά φιλοσοφικής -a priori- σύλληψης και επεξεργασίας των σχετικών εννοιών, αλλά και επιπλέον μιας εμπειρικής προσέγγισης, ερειδόμενης σε πει...

Η εγελιανή θεώρηση της φιλοσοφίας, έτσι όπως διαμορφώνεται με τον καιρό και με κόπο, απομακρύνεται κατά πολύ από την επικρατούσα στην εποχή του αντίληψη περί φιλοσοφίας. Ο Χέγκελ μπορεί να αντλεί από την παράδοση -παλαιότερη και νεότερη- βασικές αρχές σχετικά με την διά της ανάπτυξης της φιλοσοφίας, εννοεί ωστόσο να αναζητεί νέες έννοιες ή να δίνει νέα περιεχόμενα σε παλαιές έννοιες: το κύριο μέλημά του συνδέεται με την κατά Λόγο και διά Λόγου σύλληψη του πραγματικού, η οποία δεν αποδέχεται τον κόσμο ως έχει αλλά αποβλέπει σε μια συνεπή μετα-μόρφωσή του. Κατ' αυτό τον τρόπο...