Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (7 Μαΐου έως 18 Ιουλίου 2015). Ο Νίκος Δραγούμης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1874. Ήταν πρωτότοκος γιος του Στέφανου Δραγούμη (ο οποίος έγινε πρωθυπουργός το 1910) και αδελφός του πολιτικού και συγγραφέα Ίωνα Δραγούμη. Αφού ολοκλήρωσε το εξατάξιο γυμνάσιο, πήγε το 1891 στο Παρίσι για να προετοιμαστεί για τις εισιτήριες εξετάσεις στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων. Τελικά θα αποτύχει στις εξετάσεις, αλλά θα παραμείνει στη Γαλλία...

Ο Μάρκος Φ. Δραγούμης καταπιάστηκε με την ποίηση μετά τα 30 του στα 1967. Η πρώτη συλλογή του εκδόθηκε το 1974 με ενθάρρυνση του Ανδρέα Εμπειρίκου. Έκτοτε δημοσίευσε άλλες δύο συλλογές κι ένα υπερρεαλιστικό ημερολόγιο με πρόλογο του Νάνου Βαλαωρίτη. Από τα δυο μέρη της παρούσης συλλογής το πρώτο εκδόθηκε το 2007 κι έχει εξαντληθεί. Το δεύτερο περιέχει ανέκδοτα ποιήματα των ετών 2007-2009. Στην ποίησή του εναλλάσσονται διάφορες τεχνοτροπίες με συχνότερη επίδραση από τον υπερρεαλισμό. Όμως μερικά ποιήματα επιστρέφουν σε παλιότερες φόρμες όπως την Ακροστιχίδα ή το Δίστιχο με ρ...

[...] Από την αρχή ως το τέλος του ημερολογίου ο Φίλιππος παρακολουθεί από κοντά τους καλλιτέχνες της εποχής του. Έτσι, μ' εξαιρετική ευστοχία και καλλιτεχνικό αισθητήριο αναφέρεται στα έργα των ζωγράφων Θωμόπουλου, Οθωναίου, Λύτρα και Παρθένη (που τον ξεχωρίζει από τους άλλους), στους μουσικούς Δημήτρη Μητρόπουλο, βαρύτονο Κορωνάκη, τενόρο Οδυσσέα Λάππα, αλλά και στους ηθοποιούς Μαρίκα Κοτοπούλη και Ελπίδα Καλογεροπούλου. [...] Αναφέρεται ακόμη στην γλωσσοεκπαιδευτική επανάσταση, κι ιδιαίτερα στον Μανόλη Τριανταφυλλίδη. Κατά τη γνώμη του δεν έπρεπε η μεταρρύθμιση αυτή ν...

Από τα κείμενα του παρόντος τόμου τα δύο πρώτα αφορούν στη βυζαντινή μουσική, τα 3-8 στη δημοτική και τα 9-10 στο ρεμπέτικο. Το τελευταίο πραγματεύεται τη λεπτή σχέση ηχογραφούντος-ηχογραφούμενου σε συνεντεύξεις που σκοπεύουν στην προσπόριση εθνομουσικολογικού υλικού. [...] (από το προλογικό κείμενο του τόμου)

[...] Το μουσικό υλικό που δημοσιεύω εδώ, το συγκέντρωσε ο Φαρδύς διαδοχικά σε τρεις περιοχές. Στη Σμύρνη όσο φοιτούσε στην Ευαγγελική Σχολή (1874-1879) τόνισε το λιγότερο σαράντα μελωδίες απ' αυτές που άκουγε στους δρόμους, στις ταβέρνες κι αλλού. [...] Στο Καργκέζε της Κορσικής (1885-1887) διέσωσε από το στόμα του Γιάννη Κορίτζη τις ελάχιστες ελληνικές μελωδίες που ήταν ακόμη ζωντανές στη μνήμη των ελληνόφωνων κατοίκων του χωριού. Και τέλος στη Σαμοθράκη (1888-1901), χάρις στην Κανούδα Τσαγκούρια, την κόρη της Μαρία και άλλους, κατέγραψε δώδεκα τοπικές μελωδίες καθώς και...

Η εργασία για την σύνταξη αυτού του βιβλίου άρχισε το 1966 με την καταγραφή σε νότες των ηχογραφήσεων που είχαν πραγματοποιηθεί τέσσερα χρόνια πιο νωρίς από τον Γιάννη Άννινο κι εμένα. Μερικά χρόνια αργότερα κατέγραψα τιs, ηχογραφήσεις που είχαν κάνει πριν από μένα οι αξέχαστες Γεωργία (Γωγώ) Κουλικούρδη και Δέσποινα Μαζαράκη. Ήδη από τη δεκαετία του '70 η πρώτη με παρότρυνε να προχωρήσω στην έκδοση των καταγραφών μου, χωρίς όμως να μπορώ για διάφορους λόγους να ανταποκριθώ στην επιθυμία της. Έπρεπε να φθάσει το 2005 για να προχωρήσω σ' αυτό που τόσο πολύ με δυσκόλευε νωρίτ...

[...] Η έκθεση που παρουσιάζεται στον εκθεσιακό χώρο του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία με τον τίτλο "Δημοτικά τραγούδια: Ιστορία, παράδοση, ταυτότητα" αναδεικνύει με ευστροφία τον τρόπο που τα δημοτικά τραγούδια πλαισιώνουν τα έθιμα και τις τελετουργίες των εποχών του έτους (Δωδεκαήμερο Χριστουγέννων, Αποκριές, κύκλος της άνοιξης και του Πάσχα, θερινό ηλιοστάσιο κ.λπ.), αλλά και εκείνα που σηματοδοτούν τις αλλαγές και τα διάφορα στάδια της ζωής του ανθρώπου (γέννηση, παιδική ηλικία, γάμος, ξενιτιά, θάνατος). Παρουσιάζονται ακόμη...

Τα σημειώματα που περιέχονται στο πρώτο μέρος αυτού του βιβλίου δημοσιεύονται με τη σειρά της καταχώρησής τους στο μουσικό ημερολόγιο που ξεκίνησα πριν από μερικά χρόνια. Το έναυσμα για τις εγγραφές μου σ' αυτό ήταν, άλλοτε κάτι που διάβαζα κι άλλοτε μια σύνθεση που άκουγα και μου φαινόταν ότι διαπλέκεται με κάποια άλλη που είχα ακούσει παλιότερα, αλλά που ανήκε σε άλλον συνθέτη. Όταν συγκεντρώθηκαν γύρω στα σαράντα σημειώματα μου γεννήθηκε η επιθυμία να τα εκδώσω, αν και αρχικά τα έγραφα μόνο για τον εαυτό μου. Εδώ είναι απαραίτητο να τονίσω ότι οι δημιουργοί που με απασχό...

Μια από τις έγνοιες που είχε ο Samuel Baud - Bovy στα τελευταία χρόνια της ζωής του ήταν το πρόβλημα του τί θα απογίνουν οι εκατοντάδες ανέκδοτες καταγραφές του ελληνικής μουσικής που είχαν συσσωρευτεί στα συρτάρια του, αλλά που δεν θεωρούσε ότι ήταν εντελώς έτοιμες για δημοσίευση. Κι επειδή διέβλεπε ότι δεν θα είχε τον χρόνο για τον επανέλεγχο, σχολιασμό και δημοσίευση τους, τελικά τις αποχωρίστηκε καταθέτοντας τες στο Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο. Ο κύριος όγκος του υλικού αυτού αποτελούνταν από παρτιτούρες τραγουδιών και σκοπών που είχαν ηχογραφηθεί από τον ίδιο και τους σ...

Δεν είναι λίγοι οι φιλόμουσοι που γνωρίζουν τα "Πέντε ελληνικά δημοτικά τραγούδια" του Ravel για γυναικεία φωνή με συνοδεία πιάνου ή σε δεύτερη εκδοχή με συνοδεία ορχήστρας. Πρόκειται για κύκλο τραγουδιών που συντέθηκε το 1904 και τυπώθηκε το 1907. Το τρίτο τραγούδι του κύκλου αντλήθηκε από μια συλλογή που εξέδωσε στην Πόλη ο Περικλής Μάτσας το 1883. Τα άλλα τέσσερα προέρχονται από ένα βιβλίο με ελληνική παραδοσιακή μουσική που κυκλοφόρησε στο Παρίσι το1903, και περιέχει 114 μελωδίες ηχογραφημένες στη Χίο το 1898-99. Η ηχογράφηση, καταγραφή των στίχων των τραγουδιών και επ...

[...] Η θεματική του συμποσίου φέτος αναφέρεται στην Ιστορία, Πεζογραφία και Μουσικολογία. Το θέμα της ιστορίας "Οι αγροτικές εξεγέρσεις στη Λευκάδα", πέρα από τη σημασία που έχει για τον πολίτη της Λευκάδας, έχει καθαυτό μια γενικότερη επικαιρότηα για κάθε άνθρωπο, σε μια εποχή που η αποδιάρθωση της αγροτικής κοινωνίας πραγματοποιείται με τρόπο επώδυνο και τραυματικό. [...] Η δεύτερη ημέρα του συμποσίου είναι αφιερωμένη στον Χριστόφορο Μηλιώνη, διακεκριμένο πεζογράφο, καταγόμενο από τη γείτονα Ήπειρο. [...] Το συμπόσιο κλείνει με την παρουσίαση της προσωπικότητας του Μάρκ...

Το βιβλίο "Ελλάδα της θάλασσας" θέλει να αφηγηθεί, με τους τρόπους του, μια μακραίωνη ιστορία, τη σχέση των Ελλήνων με τη θάλασσα, τη δική τους μεσογειακή θάλασσα που τη μοιράζονταν από τη χαραυγή της ιστορίας με άλλους λαούς. Είκοσι επτά συγγραφείς, από τη δική του σκοπιά και ειδικότητα ο καθένας, επιχειρούν μία προσέγγιση του Αιγαίου και του Ιονίου, αλλά και γενικότερα της Μεσογείου διαχρονικά και πολυδιάστατα. Οι ναυτικοί, η ναυσιπλοΐα, τα πλοία, τα λιμάνια, η διακίνηση των αγαθών, η οικονομία, η αρχιτεκτονική, η μουσική και τα τραγούδια, η εικαστική πρόσληψη και η λογοτ...

Στον τόμο αυτό συγκεντρώνονται μερικά από τα άρθρα που έγραψα κατά καιρούς για τους τρεις κλάδους της παραδοσιακής μας μουσικής, τη βυζαντινή, τη δημοτική και τη ρεμπέτικη/λαϊκή. Τα πρώτα τέσσερα κείμενα, με τόνο λίγο πιο συναισθηματικό, αφορούν πρόσωπα που με βοήθησαν να βρω το δρόμο μου ως μουσικός. Τα πρόσωπα των επόμενων οκτώ άρθρων ενδιαφέρθηκαν για τη μελέτη της μουσικής μας σε παλιότερες εποχές (1850-1950). Στα κείμενα 13 και 14 ασχολούμαι με την Αγλαΐα Αγιουτάντη και τον Τεντ Πετρίδη, δυο ερευνητές που γνώρισα από κοντά και που είχαν πλούσια δράση, αλλά ελάχιστη προ...

Στις 10 και 11 Νοεμβρίου του 2000 πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο της Ακαδημίας Αθηνών "Μουσικολογικής Σύναξις", με αφορμή τη συμπλήρωση δύο χρόνων από την εκδημία του αείμνηστου μουσικοδιδάσκαλου Σπυρίδωνος Δ. Περιστέρη (1913-1998). Την πρωτοβουλία της διοργανώσεως είχε το Κέντρον Ερεύνης Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, σε συνεργασία με την Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε την Κυριακή 12 Νοεμβρίου στον Καθεδρικό Ναό Αθηνών, όπου τελέστηκε Θεία Λειτουργία μετά μνημοσύνου στη μνήμη του τιμώμενου προσώπου. [...] (από το εισαγωγικό σημείωμα του επιμε...

[...] Ο Καριώτικος χορός / μουσική του με τον ιδιαίτερο χαρακτήρα και την προσωπικότητα του είναι ο κατ' εξοχήν χορός της Ικαρίας, χορεύεται ομαδικά και η αρχή του (δηλαδή πότε πρώτο-χορεύτηκε) είναι απροσδιόριστη. [Πότε ακριβώς ήτανε αυτή η αρχή, πώς ξεκίνησε, τον φέρανε επισκέπτες σε κάποια αρχική του μορφή, δηλαδή καμία σούστα από την Κρήτη ή κανένα είδος συρτού από τα γύρω νησιά, οι ντόπιοι ναυτικοί, ή γεννήθηκε επιτόπου (παιδί της τσαμπούνας είναι άγνωστο)]. Για μένα προσωπικά που έχω ζήσει όλη μου τη ζωή έξω από την Ελλάδα, και θα έλεγα το ίδιο για όλους τους ξενιτ...

[...] Στα μέσα της δεκαετίαs του '60 δίδαξε για μερικούs μήνες μουσική στο Γυμνάσιο Ζακύνθου ο σύνθετης Μιχάλης Αδάμns. Στο διάστημα της εκεί παρaμονής του ολοκλήρωσε την καταλογογράφηση των βυζαντινών μουσικών χειρογράφων της βιβλιοθήκης του Παναγιώτη Γριτσάνη, που είχε ξεκινήσει στην περίοδο του μεσοπολέμου ο Διονύσιοs Παπαγιαννόπουλος. Στην επιστροφή του από τη Ζάκυνθο ο Αδάμns μου εξεθείασε το Ζακυνθινό Μέλος, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι, καθώς το άκουγε, του θύμιζε την κλασική βυζαντινή μουσική περισσότερο απ' ό,τι το Nεoβυζαντινό Μέλοs που κυριαρχεί σήμερα στο πανελλή...

Περιέχονται οι εισηγήσεις: - Δημήτριος Χ. Σκλαβενίτης, "Η ζωή και το έργο του Νάνου Βαλαωρίτη" - Έκτωρ Κακναβάτος, "Για τον Νάνο Βαλαωρίτη" - Ανδρέας Παγουλάτος, "Από τον υπερρεαλισμό στο γλωσσοκεντρισμό: O "παρεκκλίνων", ανορθόδοξος ποιητικός λόγος του Νάνου Βαλαωρίτη" - Iωάννα Κωνσταντουλάκη - Χάντζου, "Ο γαλλικός υπερρεαλισμός και ο Νάνος Βαλαωρίτης" - Γιώργης Γιατρομανωλάκης, "Νάνος Βαλαωρίτης και Ανδρέας Εμπειρίκος (μια πρώτη εκτίμηση)" - Μάρκος Φ. Δραγούμης, ""Η τιμωρία των μάγων": H πρώτη ποιητική συλλογή του Νάνου Βαλαωρίτη"

Στον τόμο αυτό δημοσιεύουμε τα πρακτικά της Διεθνούς Συνάντησης Μουσικής που διοργάνωσε το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών (Ε.Π.Κε.Δ.) τον Αύγουστο του 1996. Η Συνάντηση αυτή, που αποτέλεσε την κορυφαία εκδήλωση του Ε.Π.Κε.Δ. για το έτος εκείνο, είχε γενικό τίτλο "Μουσική και Αρχαία Ελλάδα" και περιλάμβανε σειρά μουσικών εκδηλώσεων με θέμα "Ο αρχαίος μύθος ως πηγή έμπνευσης στη σύγχρονη μουσική δημιουργία" και επιστημονικό συμπόσιο επικεντρωμένο στην αρχαία ελληνική μουσική. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης είχαμε εντάξει επίσης την πρώτη παρουσίαση του ανακατασκευασμένου (...

Η ιστορία του Chr. Headington είναι το πρώτο αγγλόφωνο εγχειρίδιο του είδους που έρχεται στη γλώσσα μας, κομίζοντας για γνωστές αρετές της αγγλοσαξονικής επιστημονικής παράδοσης: τον μέγιστο δυνατό βαθμό αντικειμενικότητας ακόμα και σε πολύ συνοπτικές διαπραγματεύσεις, το αίσθημα του ουσιαστικού και τη σφαιρικότητα των θεωρήσεων. Το έργο έχει δομηθεί με πρόθεση να φανεί χρήσιμο σε μια μεγάλη κλίμακα φίλων του βιβλίου: από τον φιλόμουσο ή τον αναγνώστη με ευρύτερα ενδιαφέροντα, που αναζητάει μια ευσύνοπτη πηγή βασικών κρίσεων και πληροφοριών, ως τον σπουδαστή του Ωδείου ή το...