Lorca Federico García 1898-1936
Lorca Federico García
Ο Φρεντερίκο Γκαρθία Λόρκα γεννήθηκε στις 5 Ιουνίου του 1898. Ο πατέρας του ήταν πλούσιος κτηματίας και η μητέρα του δασκάλα. Από τους πρώτους μήνες της ζωής του υπέστη την ταλαιπωρία σοβαρής ασθένειας, η οποία μάλιστα θα του αφήσει και μια μικρή χωλότητα. Τα παιδικά του χρόνια τα περνάει στον τόπο που γεννήθηκε: στο Φουέντε Βακέρος της Γρανάδας. Ο Λόρκα θα φοιτήσει στο Πανεπιστήμιο της Γρανάδας όπου θα σπουδάσει Φιλοσοφία και Δίκαιο, ενώ παράλληλα παίρνει μαθήματα κιθάρας και πιάνου με δάσκαλο τον Μανουέλ ντε Φάλλια. Το 1918 εγκαθίσταται στη Μαδρίτη. Μένει στη Φοιτητική Εστία και εκεί έχει την ευκαιρία να γνωριστεί με τους Λουίς Μπουνιουέλ, Σαλβαδόρ Νταλί, Μιγέλ Ουναμούνο και άλλους. Το 1920 ανεβαίνει στη Μαδρίτη το έργο του "Τα μάγια της πεταλούδας". Την ίδια χρονιά γράφεται στη Φιλοσοφική Σχολή και την επομένη κυκλοφορεί στη Μαδρίτη η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο "Βιβλίο ποιημάτων", ενώ παράλληλα γράφει το "Ποίημα του Κάντε Χόντο". Το 1922 δίνει διάλεξη για το κάντε χόντο (λαϊκό ανδαλουσιάνικο τραγούδι) και οργανώνει μαζί με τον ντε Φάλλια τη "Γιορτή του Κάντε Χόντο". Σε συνεργασία πάλι με τον ντε Φάλλια θα οργανώσει παραστάσεις του "Ανδαλουσιάνικου Κουκλοθέατρου Κατσιπόρα". Το 1925 ο θίασος της Μαργαρίτας Σίργκου ανεβάζει στη Βαρκελώνη το έργο "Μαριάνα Πινέδα" με σκηνικά του Σαλβαδόρ Νταλί. Το 1928 εκδίδει μαζί με φίλους του από τη Γρανάδα το περιοδικό "El Gallo" ("O πετεινός"), όπου και δημοσιεύονται τα μονόπρακτα του "Η παρθένος, ο ναύτης και ο σπουδαστής" και "Ο περίπατος του Μπάστερ Κήτον". Την ίδια χρονιά εκδίδει το πρώτο μέρος του "Ρομανθέρο Χιτάνο" με ποιήματα της περιόδου 1924-1927. Μετά τα ταξίδια του στην Νέα Υόρκη και την Κούβα ο Λόρκα επιστρέφει το 1930 στη Μαδρίτη, όπου ανεβαίνει στο θέατρο Εσπανιόλ το έργο του "Η θαυμαστή μπαλωματού". Μετά την ανακήρυξη της Δημοκρατίας στην Ισπανία, ο Λόρκα εκδίδει το "Ποίημα του Κάντε Χόντο" και το 1932 ιδρύει και διευθύνει, μαζί με τον Εντουάρντο Ουγκάρτε, τον πανεπιστημιακό θίασο "Λα Μπαράκα" ("Η Παράγκα"), ο οποίος περιοδεύει στην ισπανική επαρχία παρουσιάζοντας έργα του κλασικού ισπανικού θεάτρου. Το 1933 ανεβαίνουν στη Μαδρίτη τα έργα "Ματωμένος γάμος" και "Δον Περλιμπλίν", ενώ την επόμενη χρονιά ανεβαίνει στο Τεάτρο Εσπανιόλ η "Γέρμα" με τη Μαργκαρίτα Σίργου. Το θέατρο "Λα Μπαράκα" δίνει παραστάσεις στη Νότια Αμερική, και ο Λόρκα γράφει το "Θρήνο για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας". Τον επόμενο χρόνο θα παιχτούν τα έργα του "Η παραστασούλα του Δον Κριστόμπαλ" και "Δόνια Ροζίτα η ανύπαντρη". Το 1936 ο Λόρκα διαβάζει στη Μαδρίτη τη διακήρυξη των ισπανών συγγραφέων κατά του φασισμού, στη διάρκεια τιμητικής εκδήλωσης για τον ποιητή Ραφαέλ Αλμπέρτι και στις 16 Ιουλίου αναχωρεί για τη Γρανάδα. Την επομένη μέρα ξεσπά το πραξικόπημα του Φράνκο και τρεις μέρες αργότερα οι φαλαγγίτες καταλαμβάνουν τη Γρανάδα. Στις 3 Αυγούστου ο κουνιάδος του Λόρκα Μοντεσίνος, σοσιαλιστής δήμαρχος της Γρανάδας, συλλαμβάνεται και εκτελείται. Ο Λόρκα καταφεύγει στο σπίτι ενός φίλου του, του ποιητή Λουίς Ροσάλες, του οποίου τα αδέλφια ήταν φαλαγγίτες. Συλλαμβάνεται τη νύχτα 17 προς 18 Αυγούστου και κρατείται στο Κυβερνείο της Γρανάδας. Στις 19 Αυγούστου τα χαράματα εκτελείται στο χωριό Βιθνάρ.
Ματωμένος γάμος
Lorca Federico García 1898-1936
Σκαρίφημα (2020)
Ο "Ματωμένος γάμος", του μεγάλου ποιητή Φ. Γ. Λόρκα, θεωρείται σήμερα από τα σημαντικότερα έργα του παγκόσμιου θεάτρου, μια τραγωδία που μπορεί να σταθεί επάξια κοντά στις αρχαίες ελληνικές. Οι Ισπανοί μελετητές του Γάμου στέκονται κυρίως στα δάνεια από τους κλασικούς του ισπανικού και του ευρωπαϊκού θεάτρου, που είναι σχεδόν, αυτούσια μεταφερμένα από τον Λόρκα, εν είδει υπόμνησης και ευχαριστίας. Τα στοιχεία όμως της αρχαιοελληνικής τραγωδίας, από τις Βάκχες, την Ορέστεια, την Ηλέκτρα κ.λπ., είναι τροφή χωνεμένη στο έργο, στοιχεία βιολογικά. Ήταν αυτός ο πρώτος λόγος για μ...
Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα
Lorca Federico García 1898-1936
Δωδώνη (2020)
Ο Πατριάρχης της οικογένειας Μπεναβίντες, μόλις έχει οδηγηθεί στην τελευταία του κατοικία. Μετά από πολλά χρόνια πατάνε πάλι το πόδι τους συγγενείς και γείτονες στο σπίτι της Μπερνάρντα, το σπίτι όπου θα παιχτεί η τραγωδία. Η Μπερνάρντα, γυναίκα του, μάνα πέντε κοριτσιών, περιφρονεί χωρίς προσκόμματα -περήφανη και αυθάδης καθώς είναι- όλους όσοι έρχονται να τη συλλυπηθούν, και τους κάνει λιανά: Μετά τον θάνατο του κύρη της, στέκεται πια μόνη σ’ αυτήν τη ζωή, με τα πέντε κορίτσια της γεμάτα φόβο και μίσος απέναντί της, περιφρονημένα απ’ όλους. Όμως η ίδια είναι ικανοποιημένη...
Μοιρολόι για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας
Lorca Federico García 1898-1936
Εκδόσεις Πατάκη (2019)
Το "Μοιρολόι για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας", μια από τις πιο σημαντικές ποιητικές συνθέσεις του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα (1898-1936), γράφτηκε με αφορμή τον τραγικό θάνατο του Μεχίας, ταυρομάχου, λογοτέχνη, μαικήνα των γραμμάτων και φίλου του Λόρκα. Το ποίημα παρουσιάζεται σε απόδοση του Αργύρη Ευστρατιάδη, αναθεωρημένη πενήντα χρόνια μετά την πρώτη έκδοσή της. Το έργο πλαισιώνεται από ερμηνευτικές σημειώσεις και μια σύντομη παρουσίαση της ζωής και της πολύπλευρης προσωπικότητας του Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας, ενώ σε παράρτημα παρατίθενται τα εισαγωγικά κείμενα του ελληνιστή Ra...
Οι φασουλήδες του Κατσιπόρα
Lorca Federico García 1898-1936
Σοκόλη (2019)
Αυτή είναι η ιστορία του κακού Κριστομπίτα που πήρε για γυναίκα του την όμορφη Ροζίτα. Αλλά εκείνη αγαπούσε έναν άνθρωπο φτωχό που όλη μέρα τριγυρνούσε τραγουδώντας στο χωριό. Μα ο έρωτας στο τέλος τα εμπόδια ξεπερνά. Έσμιξαν οι ερωτευμένοι κι έζησαν αυτοί καλά! "Οι φασουλήδες του Κατσιπόρα" είναι μια κωμικοτραγωδία που έχει τις ρίζες της στο κουκλοθέατρο, στο καρναβάλι και στα λαϊκά πανηγύρια. Επηρεασμένος από την παράδοση του τόπου του, ο μεγάλος ισπανός ποιητής επαναφέρει στη σκηνή έναν παλιάτσο του παλιού ισπανικού θεάτρου και ντύνει τον χαρακτήρα με το δικό τ...
Περί αγάπης: Θέατρο ζώων
Lorca Federico García 1898-1936
Σαιξπηρικόν (2019)
Το θεατρικό ποίημα "Del amor", με τον υπότιτλο "Teatro de animales", γράφτηκε το 1919 από τον Ισπανό ποιητή και θεατρικό συγγραφέα Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, όταν ήταν 20 ετών. Πρόκειται για ένα αλληγορικό κείμενο που εκδόθηκε για πρώτη φορά στην Ισπανία μόλις το 1997, στην εμβληματική μαύρη σειρά κλασικής λογοτεχνίας των εκδόσεων Catedra, σε μια συλλογή των νεανικών θεατρικών έργων του Γραναδίνου υπό τον τίτλο: Teatro inedito de juventud, σε επιμέλεια του καθηγητή του Πανεπιστημίου της Γρανάδας, Andres Soria Olmedo. Ως εκφραστής του ρεύματος του συμβολισμού, ο Λόρκα αντλεί τ...
Γέρμα
Lorca Federico García 1898-1936
Ωκεανίδα (2019)
Η Γέρµα ενστερνίζεται τον κανόνα που της υπαγορεύει ότι θα καταξιωθεί ως γυναίκα, ως σύζυγος και ως µέλος της κοινωνίας, στην οποία της έλαχε να ζει, µόνο εάν αποκτήσει παιδί. Δεν διαθέτει άλλες επιλογές. Δεν προβλέπονται από τον κανόνα. Εάν δεν καταφέρει να αποκτήσει παιδί, παύει να υπάρχει ως προσωπικότητα. Άλλες λύσεις δεν γίνονται αποδεκτές, ίσως επειδή δεν είναι κατανοητές, ίσως επειδή επιφέρουν ανεπιθύµητες αναστατώσεις. Με εµφανή τα σηµάδια της δικαιολογηµένα υποφώσκουσας αµφιβολίας της, η Γέρµα ακολουθεί την εκούσια αυταπάτη και αποφασίζει να τεθεί υπό καθεστώς ενοχ...
Η θαυμαστή μπαλωματού
Lorca Federico García 1898-1936
Δρόμων (2018)
"Η θαυμαστή μπαλωματού" είναι μια απλή φάρσα, σε καθαρό κλασικό ύφος, όπου περιγράφεται το πνεύμα μιας γυναίκας, όπως είναι όλες οι γυναίκες, και γίνεται, συγχρόνως και με τρυφερό τρόπο, ένας απολογητής της ανθρώπινης ψυχής. Έτσι που, η Μπαλωματού είναι ένας τύπος και ένα αρχέτυπο ταυτόχρονα· είναι, την ίδια στιγμή, ένα πρωταρχικό πλάσμα και ένας μύθος της καθαρά ανικανοποίητης ψευδαίσθησής μας. Μέσω της Μπαλωματούς ο Λόρκα επιθυμεί να εκφράσει τον αγώνα της πραγματικότητας με τη φαντασία που υπάρχει στο υπόβαθρο κάθε πλάσματος. Ο ίδιος ο Λόρκα χαρακτηρίζει αυτό το έργο ως...
Νύχτες με αέρα
Μαυρίδης Κυριάκος
ΚΨΜ (2018)
5 εικονογραφημένα ποιήματα ενάντια στο φασισμό Είναι επικίνδυνο να ταξιδεύεις νύχτα - ειδικά όταν έχει αέρα. Για κάποιους όμως είναι ακόμα πιο επικίνδυνο... Για αυτούς το φεγγάρι είναι πάντα κόκκινο κι ο αέρας μυρίζει αίμα. Παρ΄ όλα αυτά επιζούν. Γιατί πρέπει. Γιατί είναι αποφασισμένοι... Στο βιβλίο έχουν εικονογραφηθεί 5 ποιήματα και κείμενα με γενικό θέμα το φασισμό και ρατσισμό. Ένα ποίημα της Gertrude Stein, δύο κείμενα του ίδιου του δημιουργού Κ. Μαυρίδη, ένα ποίημα του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα και ένα ποίημα του Ναζίμ Χικμέτ αποτελούν το υλικό για μια πολ...
Τα τραγούδια του Lorca
Συλλογικό έργο
Άπαρσις (2018)
"Ο Σταμάτης μελοποιεί 10 ποιήματα του Λόρκα, μας παίρνει από το χέρι και μας πηγαίνει πίσω να πιάσουμε το νήμα το παλιό. Μας κάνει χατίρι που είναι εδώ μαζί μας, πέρασε πια αλλού. Μας ανήκει λιγότερο. Συνδέει την έναρξη του μεταπολεμικού μας διαφωτισμού με το παρόν. Είναι συνεχιστής εκείνων και είναι μόνος του. Ο Λόρκα σηματοδοτεί το Θάνατο, την Αναγέννηση, την αντίσταση του Νότου, και ο Σταμάτης μας βαπτίζει με το Ντουέντε στα νερά της πολύπαθης Μεσογείου, κρατώντας το μύρο που του παραδίδουν ο Χατζιδάκις και ο Θεοδωράκης." Ρένα Θεολογίδου
Δόνια Ροσίτα η Γεροντοκόρη ή Η γλώσσα των λουλουδιών
Lorca Federico García 1898-1936
Σιδέρη Μιχάλη (2018)
Η "Δόνια Ροσίτα η Γεροντοκόρη ή Η γλώσσα των λουλουδιών" είναι μια κωμωδία του κιτς και ταυτόχρονα ένα δράμα εποχής με φόντο την ισπανική επαρχία στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα, μέσα από το βλέμμα μιας γυναίκας που αποδέχεται με πόνο την αξιολύπητη γελοιότητα της κοινωνίας που την περιβάλλει και της ίδιας της ύπαρξής της. H συλλογική μετάφραση έγινε υπό τη διδασκαλία του Αναπληρωτή Καθηγητή Κωνσταντίνου Παλαιολόγου στο πλαίσιο του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Ιταλικής Φιλολογίας του ΑΠΘ Μετέφρασαν: Αναστασία Βακουφτσή, Χρήστος Βασιλ...
Ματωμένος γάμος
Lorca Federico García 1898-1936
Δρόμων (2018)
Ματωμένος γάμος είναι μια τραγωδία τοποθετημένη σε ένα τραγικό τοπίο ανδαλουσιανό, αλλά και καθολικό. Το κύριο θέμα με το οποίο ασχολείται αυτό το δράμα είναι η Ζωή και ο Θάνατος. Αλλά με έναν τρόπο απόκρυφο και προγονολατρικό, που περιλαμβάνει μύθους, θρύλους και τοπία που εισάγουν τον αναγνώστη-θεατή σε έναν κόσμο ζοφερών παθών, τα οποία οδηγούν στη ζήλια, την καταδίωξη και το τραγικό τέλος: τον Θάνατο. Ο Έρωτας ξεχωρίζει ως η μόνη δύναμη που μπορεί να ξεπεράσει τον θάνατο. Το έργο παρουσιάζει έθιμα -τα οποία διατηρούνται ακόμα, της ανδαλουσιανής γης, όπου διαδραματίζε...
Οι Φασουλήδες με το ρόπαλο
Lorca Federico García 1898-1936
Ηριδανός (2018)
"Κυρίες και κύριοι", όπως θα έλεγε και ο Κουνούπης, που προλογίζει το έργο, «σας παρουσιάζουμε μια ιστορία ενός αγώνα αγάπης μεταξύ του διαβόητου γέρου Ντον Κριστόμπαλ, της νέας και όμορφης Ροζίτα, του νεαρού εραστή της Κοκολίκου και του πρώην φίλου της Κουρίτο». Οι Φασουλήδες με το ρόπαλο είναι μια από τις πιο αστείες φάρσες του Λόρκα, ο οποίος επιστρέφει στο θέμα της αγάπης μεταξύ δύο ανθρώπων με διαφορά ηλικίας, αν και αυτή τη φορά με ένα ευτυχές τέλος. Αυτό είναι το μοναδικό έργο του Λόρκα όπου ο έρωτας κερδίζει. Η Ροζίτα το σκάει από τον απαίσιο γερο-Κριστομπίτα που τ...
Ποιήματα και μεταφράσεις
Συλλογικό έργο
Ισηγορία (2018)
Ποιήματα και μερικά έργα ζωγραφικής τού Νικόλα Βερνίκου και μεταφράσεις τού ίδιου, έργων των: Ομάρ Καγιάμ, Barrunto Canario, David Diop,Bernard Noel, Jacques Prevert, Kalevala, Walcott Derek, Angus MacMhuirich, Rabidranath Tagore. Αντί Προλόγου (Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα από τα "Σκόρπια Ποιήματα") Θάθελα ν' αφήσω μέσα στο βιβλίο τούτο τη ψυχή μου όλη. Μες σε τούτο το βιβλίο, πούχει δει μαζύ με μέ τη φύση, και τις άγιες ώρες έχει ζήσει. Ω! μελαγχολία των βιβλίων μου γεμίζουνε τα χέρια από ρόδα, κι' απ αστέρια, και αργά μετά σ' αφήνουν. Η βαθειά η θλίψη το...
Ματωμένος γάμος
Lorca Federico García 1898-1936
Σοκόλη (2017)
Ο Ματωμένος Γάμος είναι ένα μεγαλειώδες έργο. Ένα έργο για τον έρωτα. Ένα έργο για το πένθος. Ένα έργο που σφύζει από ποίηση. Σαν αρχαία ελληνική τραγωδία. Ένα έργο από την Ισπανία για ολόκληρο τον κόσμο. Ένα έργο από τον Λόρκα για όλους του ανθρώπους. Ένα έργο που καλπάζει μέσα στην ανθρωπότητα. Όπως το άλογο του Λεονάρδο...
Δόνια Ροζίτα
Lorca Federico García 1898-1936
Δρόμων (2016)
Για να νοιώσετε την τραγικότητα της Ροζίτας πρέπει να 'χετε βιώσει την ελπίδα της μάταιης-παράλογης προσμονής του προδομένου (εύχομαι να είστε λίγοι). Είναι σαν πρώτη ανθοφορία και συνάμα ξεραμένο λουλούδι βαρυχειμωνιάς. Ένα παγωμένο χαμόγελο που το συντροφεύουν δυο πεινασμένα μάτια. Κι όμως τα χρόνια της ψευδαίσθησης φαντάζουν γλυκά μπροστά στη μαχαιριά της αποδοχής του τέλους.
Χίλιες ερωτικές στιγμές στο έργο του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα
Lorca Federico García 1898-1936
Εκδόσεις Πατάκη (2016)
Μια πρωτότυπη ανθολογία µε άξονα τον έρωτα στο έργο του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, µια µικρή ξενάγηση σ’ ένα τεράστιο έργο που εν πολλοίς παραµένει άγνωστο στο ελληνικό κοινό. Χίλιες ερωτικές στιγµές µοιρασµένες σε τριάντα ενότητες µε µότο µικρά ισοδύναµα από την ελληνική γραµµατεία, όπου κάθε ενότητα µπορεί είτε να διαβαστεί σαν µια ποιητική σουίτα ή σαν ένας αντιστικτικός διάλογος είτε να παρασταθεί σαν θεατρικός µονόλογος ή σαν δρώµενο διονυσιακού χορού. Αβυσσαλέο το ερωτικό πάθος στο έργο του Ισπανού ποιητή, µε την υπερθυµία στο χείλος και τον σπαραγµό στο βάθος της αβύσσο...
Σαν περάσουν πέντε χρόνια
Lorca Federico García 1898-1936
Κάπα Εκδοτική (2016)
Κι αν τ' Όνειρο δήθεν υψώνει τείχη στην κοιλάδα του Χρόνου, ο Χρόνος το κάνει να πιστέψει πως γέννημα είναι του πόνου. "Στις 19 Αυγούστου του 1931, ακριβώς πέντε χρόνια πριν την εκτέλεσή του, ο Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα ολοκληρώνει στη Γρανάδα το Asi que pasen cinco anos"" (Σαν περάσουν πέντε χρόνια), θεατρικό έργο που είχε αρχίσει να γράφει στην Κούβα, το 1930, και το οποίο ανήκει μαζί με το "El Publico" (Το κοινό) του 1930 και το ανολοκλήρωτο "La comedia sin titulo" (Κωμωδία δίχως τίτλο) στην άτυπη τριλογία του αποκαλούμενου "Teatro imposible" ["Ανέφικτου θεάτρου"]. Στα...
Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα
Lorca Federico García 1898-1936
Εκδόσεις Βακχικόν (2016)
Η έκδοση του κλασικού έργου του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα "Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα" κυκλοφορεί, σε νέα μετάφραση της Μαρίας Σκαφτούρα, με αφορμή την ομώνυμη παράσταση από τον σκηνοθέτη Ένκε Φεζολάρι στο θέατρο Βρυσάκι στην Πλάκα (1η χρονιά: 1 Ιουλίου-6 Οκτωβρίου 2015 / 2η χρονιά: 6 Ιουνίου-27 Ιουλίου 2016). Ανδαλουσία. Μετά την κηδεία του άνδρα της, η 60χρονη Μπερνάρντα Άλμπα, επιβάλλει στις πέντε κόρες της πολύχρονο κατ'οίκον εγκλεισμό λόγω πένθους. Σε ένα σπίτι, χωρίς αντρική παρουσία, εισβάλλει ο Έρωτας και τα ανατρέπει όλα. Η Μπερνάρντα, η Αντέλα, η Πόνθια, η Μαρ...
Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα
Lorca Federico García 1898-1936
Εκδόσεις Βακχικόν (2015)
Η έκδοση του ιστορικού έργου του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα κυκλοφορεί, με νέα μετάφραση από τη Μαρία Σκαφτούρα, εξ αφορμής του ανεβάσματός του από τον σκηνοθέτη Ένκε Φεζολλάρι στο θέατρο Βρυσσάκι στην Πλάκα, από την Τετάρτη 1 Ιουλίου 2015 και για όλο το καλοκαίρι. Ανδαλουσία. Μετά την κηδεία του άνδρα της, η 60χρονη Μπερνάρντα Άλμπα, επιβάλλει στις πέντε κόρες της πολύχρονο κατ'οίκον εγκλεισμό λόγω πένθους. Σε ένα σπίτι, χωρίς αντρική παρουσία, εισβάλλει ο Έρωτας και τα ανατρέπει όλα. Η Μπερνάρντα, η Αντέλα, η Πόνθια, η Μαρτίριο, η Ανγκούστιας,...