Βλάχος Άγγελος 1838-1920
Ο Άγγελος Βλάχος γεννήθηκε στην Αθήνα, γιος του Σταύρου Βλάχου και της Σοφίας το γένος Τρικκαλιανού. Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (αποφοίτησε το 1859) και το 1961 έφυγε για σπουδές στη Γερμανία, όπου παρέμεινε ως την έξωση του Όθωνα. Μετά την επιστροφή του στην Αθήνα εργάστηκε στα Υπουργεία Εκκλησιαστικών και Δημόσιας Εκπαίδευσης (1863 και 1895). Διετέλεσε επίσης τμηματάρχης του Υπουργείου Εξωτερικών της πρώτης κυβέρνησης του Χαριλάου Τρικούπη (θέση από την οποία πήρε μέρος στο Συνέδριο του Βερολίνου του 1878 και στη συνέχεια έγινε γενικός γραμματέας), βουλευτής Αττικής με το κόμμα του Τρικούπη (1885), πρεσβευτής στο Βερολίνο (1887-1890), νομάρχης Κέρκυρας (1893). Συνέβαλε αποφασιστικά στην ίδρυση του Βασιλικού Θεάτρου, αναγκάστηκε ωστόσο να παραιτηθεί πριν την έναρξη της λειτουργίας του και ανέλαβε τη διεύθυνσή του κατά τη διετία 1905-1906, εποχή που ήταν επίσης γενικός διευθυντής των Ελληνικών Τηλεγράφων και Ταχυδρομείων. Πέθανε στην Αθήνα. Συνεργάστηκε με πολλές αθηναϊκές εφημερίδες και περιοδικά της εποχής του (Εφημερίς των Φιλομαθών, Αιών, Καιροί, Το Άστυ, Ακρόπολις, Αυγή, Ασμοδαίος, Εφημερίς, Ελπίς, Στοά , Πανδώρα, Χρυσαλλίς, Ιλισσός, Παρισινή Ηχώ, Παρνασσός, Εστία κ.α.). Ασχολήθηκε με την ποίηση, την πεζογραφία, το θέατρο, το δοκίμιο, την κριτική, τη φιλολογία. Στο χώροτης πεζογραφίας ο Άγγελος Βλάχος ξεκίνησε τη λογοτεχνική του διαδρομή από το χώρο του ρομαντισμού της Α΄ Αθηναϊκής Σχολής, γρήγορα όμως στράφηκε προς μια ρεαλιστική απεικόνιση της καθημερινής ζωής στην Αθήνα , που βρισκόταν τότε στα πρώτα στάδια της αστικοποίησης. Υποστηρίζοντας εξάλλου την άποψη του περί παρακμής του δυτικού πολιτισμού ο Βλάχος πρόβαλε μια ιδεαλιστικής καταγωγής ελληνοκεντρική κοσμοθεωρία στο χώρο της ποίησης, τακτική που προκάλεσε την περίφημη κριτική διαμάχη του με τον Εμμανουήλ Ροΐδη το 1877, με αφορμή την εισήγηση του τελευταίου στον ποιητικό διαγωνισμό του Παρνασσού τη χρονιά εκείνη. Ανάλογη υπήρξε και η πορεία του στο χώρο του θεάτρου, όπου υπήρξε ένας από τους εισηγητές της στροφής προς την ηθογραφία και υποστήριξε τη δημιουργία ενός είδους εθνικής κωμωδίας, η οποία συνδύαζε τη σατιρική αντιμετώπιση προσώπων και καταστάσεων της εποχής με σαφείς διδακτικές προθέσεις. Γενικότερα ο Άγγελος Βλάχος θεωρήθηκε ως πρόδρομος της λογοτεχνικής γενιάς του 1880. Στο χώρο της γλώσσας υιοθέτησε την απλή καθαρεύουσα, την οποία έκρινε ως ιδανική λύση στα πλαίσια της διαμάχης ανάμεσα στους αρχαϊστές και τους υποστηρικτές της δημοτικής. 1. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Άγγελου Βλάχου βλ. Γκότση Γεωργία, «Άγγελος Βλάχος», Η παλαιότερη πεζογραφία μας · Από τις αρχές της ως τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμοΕ΄ · 1830-1880, σ.194-239. Αθήνα, Σοκόλης, 1996, Γιαλουράκης Μανώλης, «Βλάχος Άγγελος», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας4. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ., Στέφος Δημήτρης, «Βλάχος Άγγελος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 2. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1984. (πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
Κριτικά κείμενα
Βλάχος Άγγελος 1838-1920
Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη (2016)
[...] Τα κείμενα που περιλαμβάνονται στην παρούσα δίτομη έκδοση είναι πράγματι προϊόντα του πνεύματος ενός σημαντικού λογίου του 19ου αιώνα, και, παρά το γεγονός ότι ο αριθμός τους ανέρχεται στα εβδομήντα τρία (σαράντα πέντε στον Α' τόμο και είκοσι οκτώ στον Β'), αποτελούν μέρος μόνον του όλου· πρόκειται δηλαδή για τα κριτικά μόνον κείμενα του Αγγέλου Βλάχου, τα οποία όμως, για λόγους ανεξαρτήτους της θελήσεώς μας, όπως θα δούμε παρακάτω, εκδίδονται στη συντριπτική τους πλειοψηφία βεβαίως, όχι όμως στο σύνολό τους. Θα πρέπει επίσης να λάβουμε υπ' όψιν μας ότι ο συγγραφέας τ...
Κριτικά κείμενα
Βλάχος Άγγελος 1838-1920
Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη (2016)
[...] Τα κείμενα που περιλαμβάνονται στην παρούσα δίτομη έκδοση είναι πράγματι προϊόντα του πνεύματος ενός σημαντικού λογίου του 19ου αιώνα, και, παρά το γεγονός ότι ο αριθμός τους ανέρχεται στα εβδομήντα τρία (σαράντα πέντε στον Α' τόμο και είκοσι οκτώ στον Β'), αποτελούν μέρος μόνον του όλου· πρόκειται δηλαδή για τα κριτικά μόνον κείμενα του Αγγέλου Βλάχου, τα οποία όμως, για λόγους ανεξαρτήτους της θελήσεώς μας, όπως θα δούμε παρακάτω, εκδίδονται στη συντριπτική τους πλειοψηφία βεβαίως, όχι όμως στο σύνολό τους. Θα πρέπει επίσης να λάβουμε υπ' όψιν μας ότι ο συγγραφέας τ...
Η κόρη του παντοπώλου
Βλάχος Άγγελος 1838-1920
Πελεκάνος (2013)
Ο Άγγελος Βλάχος έχει συγγράψει πληθώρα θεατρικών έργων και αποτέλεσε τον πατέρα της "κωμωδίας μετ' ασμάτων", με το έργο του "Η κόρη του Παντοπώλου".
Ποιητικές συνομιλίες
Συλλογικό έργο
Οδός Πανός (2012)
Στις περισσότερες περιπτώσεις το βασικό κίνητρο είναι ο θαυμασμός για το έργο των ξένων, έργο εμβληματικό, που μπόρεσε να εκφράσει, με όρους αξιώσεων, κάποιες πρωταρχικές, πανανθρώπινες καταστάσεις, αποτελώντας σημείο αναφοράς για τους επερχόμενους. Όμως δεν είναι ο θαυμασμός ή η εκλεκτική συγγένεια τα μοναδικά ερεθίσματα- κάποτε είναι και η ίδια η ζωή των δημιουργών, ο μύθος που την περιέβαλε, ή, ακόμα συχνότερα, η ιδεολογία που καθοδήγησε τα βήματα τους. Αυτό εξηγεί και το γεγονός ότι μπορεί να συναντάμε, σε συλλογές και ανθολογίες, ποιήματα για ποιητές άγνωστους ή ελάχισ...
Η κόρη του παντοπώλου
Βλάχος Άγγελος 1838-1920
Πελεκάνος (2012)
Ο Άγγελος Βλάχος έχει συγγράψει πληθώρα θεατρικών έργων και αποτέλεσε τον πατέρα της "κωμωδίας μετ' ασμάτων", με το έργο του "Η κόρη του Παντοπώλου".
Η διαμάχη για την ποίηση
Ροΐδης Εμμανουήλ Δ. 1836-1904
Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη (2011)
Στην ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας η διαμάχη ανάμεσα στον Εμμανουήλ Ροΐδη και στον Άγγελο Βλάχο το 1877, με αντικείμενο την (ελληνική) ποίηση και κριτική, έχει καταχωρηθεί ως σημαντικό γεγονός του φθίνοντος 19ου αιώνα. Με την απήχησή της επηρέασε πολύτροπα τον πνευματικό χώρο και συνέβαλε σημαντικά στη διαμόρφωση πρόσφορου κλίματος για τις αναζητήσεις της γενιάς του '80, η οποία προσπαθούσε τότε να επιβάλει την παρουσία της. [...] Η διαμάχη Ροΐδη-Βλάχου θεωρήθηκε (ορθά, όπως θα δούμε) διαμάχη και παρουσιάστηκε με τις μεταφορές και τις εικονοποιίες πολεμικής σύγκρουσ...
Χάινε: μεταφράσεις ποιημάτων του
Heine Heinrich 1797-1856
Σοκόλη (2007)
Η παρούσα ανθολογία περιλαμβάνει μεταφρασμένα ποιήματα του Χάινε, ενός από τους πιο αγαπημένους στο ελληνικό κοινό Γερμανούς ποιητές του 19ου αιώνα. Η σπουδαιότητα μάλιστα της συγκεκριμένης ανθολογίας έγκειται στο γεγονός ότι πολλά από τα πλέον αντιπροσωπευτικά ποιήματα του Χάινε βρίσκονται εδώ μεταφρασμένα από περισσότερους του ενός Έλληνες ποιητές. Για παράδειγμα η περίφημη "Λορελάη", το πλέον αγαπητό και πλέον μεταφρασμένο στην ελληνική γλώσσα ποίημα του Χάινε, του οποίου, στον παρόντα τόμο, υπάρχουν επτά διαφορετικές μεταφράσεις. Συνολικά, στον τόμο περιλαμβάνονται μ...
Ποιος είν' τρελλός από έρωτα
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2007)
Όλων των παθών και όλων των μαρτυρίων τόπος η ποίηση. Αλλά και τόπος προνομιακός του πιο ριζικού μας πάθους και του πιο προσωπικού μας μαρτυρίου. Κι ίσως ίσως και της πιο ολόδικής μας μαρτυρίας - τόπος δηλαδή του έρωτα. Από τα απλούστατα στιχάκια των ημερολογίων στον τοίχο, από τις νεανικές ρίμες των παλιών λευκωμάτων, από τα λόγια των τραγουδιών και, προπαντός, από τους δικούς μας έμμετρους αναστεναγμούς καθώς κοιτάμε στη γωνία το ρολόι, από όλα αυτά τα απολύτως καθημερινά ίσαμε τις πολύτροπες συνθέσεις των ποιητών μας, παντού ο ίδιος, παράξενα ομοιόμορφος, ρυθμός. Παντ...
Ποιήματα
Heine Heinrich 1797-1856
Κοροντζής (2006)
Ο πρώτος Έλληνας που μετέφρασε Χάινε στην Ελλάδα ήταν ο Άγγελος Βλάχος. Τα ποιήματα του Χάινε κυκλοφόρησαν και σαν δημοτικά ελληνικά τραγούδια με πολλές αλλαγές. Γενικά, οι μεταφραστές του Χάινε απέδωσαν τον ποιητικό του λόγο έμμετρο κι ως εκ τούτου ονόμασαν τα ποιήματά του τραγούδια. Συλλέξαμε 77 ποιήματα του Χάινε από 19 Έλληνες μεταφραστές και τους παρουσιάζουμε σ' αυτήν μας την έκδοση, προσπαθώντας να διατηρήσουμε και την ορθογραφία των μεταφράσεών τους, όσο αυτό είναι δυνατό. (από την εισαγωγή του βιβλίου)
Ελληνικά διηγήματα
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (2004)
Η κυκλοφορία στα 1896 της συλλογής "Ελληνικά διηγήματα" αναντίρρητα αποτελούσε εκδοτικό γεγονός για τη χώρα μας, γιατί πρόκειται για την πρώτη στο είδος της συλλογή και ταυτόχρονα για μια αντιπροσωπευτική παρουσία στο χώρο του αφηγηματικού μας λόγου. Επισημαινόταν έτσι κατά τον αμεσότερο τρόπο η ύπαρξη ενός σχετικά νέου λογοτεχνικού είδους, όπως το διήγημα, για το οποίο ο εκδότης του έργου Γ. Κασδόνης δεν παρέλειψε να τονίσει ότι "η πρώτη γενναία ώθησίς" του έγινε μέσα από τις στήλες του περιοδικού "Εστία", του οποίου εκείνος για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα υπήρξε διευθυντή...