Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Μια μέρα του Σεπτεμβρίου, το 1981, συνομιλώντας με τον Πρόεδρο Κωνσταντίνο Τσάτσο, τον ερώτησα αν θα δεχόταν να μου δώσει μία συνέντευξη χωρίς να του έχω υποβάλει από πριν τα ερωτήματά μου γραπτώς, μια συνέντευξη - αυθόρμητη και απροσχεδίαστη μάλλον συνομιλία, σαν τόσες και τόσες που τα τελευταία εκείνα χρόνια είχαμε πραγματοποιήσει. Στην προϋπόθεση της απροσχεδίαστης συνομιλίας μας πρόσθεσα και μιαν άλλη, συμπληρωματική: πως η συνέντευξη αυτή δεν θα δημοσιευόταν παρά πολύ μετά από την εκδημία του από τον κόσμο αυτό. Δέχτηκε πρόθυμα και καλόβολα. Για μέρες κατόπι, συλλογιζ...

Τα κείμενα αυτά γραμμένα τα τελευταία είκοσι περίπου χρόνια, είχε συνθέσει σε τόμο ο συγγραφέας τους λίγους μήνες πριν από την εκδημία του και είχε παραδώσει στον εκδότη του στις αρχές του καλοκαιριού του 1987. Επρόλαβε να ιδεί τις δεύτερες διορθώσεις τους και προσδοκούσε με ανυπομονησία την παρουσίασή τους σε βιβλίο, γιατί φρονούσε πως τα κείμενα αυτά εξέφραζαν με πληρότητα την σκέψη του και την θέση του εμπρός σε κρισιμότατα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου. Τώρα, το ευγενέστατο ελληνικό πνεύμα του, ας θεωρήσει από κει ψηλά τον τελειωμένο αυτό τόμο κι ας τον χαρεί, με το...

Στη νιότη του ο άνθρωπος παλεύει να γνωρίσει και να κυβερνήσει το σώμα του· στα γεράματά του να το συντηρήσει, να το σώσει ή, τέλος, ν' απαλλαγεί από αυτό ανώδυνα. Ο Κωνσταντίνος Τσάτσος προετοίμασε το λογοσέλιδο αυτό βιβλίο όταν πια είχε συνειδητοποιήσει, και με πόση οδυνηρή καρτερία, πως δεν μπορούσε πλέον να σώσει το σώμα του και προσπαθούσε, με άκρα αξιοπρέπεια, ν' απαλλαγεί όσο πιο ανώδυνα γινόταν από αυτό. Τότε ήταν, αρχές φθινοπώρου του 1986, που μου εμπιστεύτηκε πως είχε αποφασίσει να δημοσιεύσει τον πρώτο τόμο της "Αυτοβιογραφίας" του που μου είχε δώσει να με...

Η Ανάσταση του Χριστού, η μεγαλύτερη γιορτή της Ορθοδοξίας έχει συγκινήσει κι' εμπνεύσει πολλούς Έλληνες ποιητές μες στο χρόνο. Η παράθεση σχετικών ποιημάτων που ακολουθεί δεν αποσκοπεί στο να καλύψει κανένα φάσμα της συγκεκριμένης θεματολογίας, αλλά στο να καταδείξει πως, σπουδαίοι και άξιοι ποιητές του αιώνα μας χωρίς να παγιδευτούν στην απλοϊκότητα ή στην υπερβολή, περνούν το μήνυμα του Πάσχα, την ατμόσφαιρα και τη σημασία του, αυτόνομο ή σε συνδυασμό με δικές τους προσωπικές καταστάσεις, εν ανθηρώ Έλληνι λόγω. [...] (Γ. Κ. Καραβασίλης)

Φυσιογνωμίες υψηλές-κλειδιά πολύτιμα και πολύσημα για την κατανόηση και ερμηνεία του Νέου Ελληνισμού, εκάλυψαν και κατέλαμψαν με την πολυδύναμη, ασύγκριτης γνησιότητας, σοβαρότητας και βούλησης παρουσία τους το μεγαλύτερο μέρος τον εικοστού μας αιώνα η Κατίνα Παξινού και ο Αλέξης Μινωτής. Δωρηματοδέκτες καλόμοιροι της αθάνατης Γενιάς τον Τριάντα, και δωρεοδότες προς την ένδοξη αυτή Γενιά, αλλά και προς τις κατοπινές, ως τις ημέρες μας τις ταραγμένες, γενιές, επλαστούργησαν με το θεόδοτο υλικό της ύπαρξής τους δυo μορφές-σύμβολα αναγέννησης, ανανέωσης και γόνιμης προώθηση...

Σε καιρούς πνευματικού χαλασμού, καθώς οι σημερινοί, είναι δραματικά αναγκαίο και υπαρκτικά τραγικό να αναζητεί, κάθε λαός και κάθε άνθρωπος, τη σωτηρία του σε μια βαθύτερη αυτογνωσία, φροντίζοντας ν' απαλλάξει την αληθινή του ταυτότητα από μύθους και στολίσματα που της πρόσθεσαν τα βιωμένα χρόνια. Είναι δραματικά αναγκαίο, και νόμιμο, γιατί τέτοιο υψηλό αγώνισμα υποβάλλει η ίδια η εντελέχεια της Ιστορίας· και είναι υπαρκτικά τραγικό, γιατί χωρίς τέτοια συνειδητή κατάχτηση της ταυτότητας, οι άνθρωποι και τα έθνη χάνουν τον εαυτό τους, δεν υπάρχουν κατά τις προδιαγραφές τ...

Δεν θυμάμαι πότε ακριβώς γράφτηκε αυτό το δοκίμιο. Από το ύφος του συμπεραίνω πως αυτό έγινε πριν από είκοσι χρόνια. Το βρήκε η κόρη μου που τακτοποιεί τα χαρτιά μου. Το ξαναδιάβασα και έκρινα πως αξίζει να δοθή στη δημοσιότητα, τουλάχιστον σαν μια διαμαρτυρία για τα όσα τα τελευταία χρόνια τεκταίνονται από τους ίδιους τους Έλληνες εις βάρος της γλώσσας και της παιδείας των. (από το προλογικό σημείωμα του συγγραφέα)

Είναι κείμενα που αναφέρονται στην Ελλάδα και στην εποχή μας: στην Ελλάδα μέσα στην ανησυχία της εποχής μας. Συγκρίνοντας το επικαιρικό με το διαχρονικά έγκυρο, συγκροτούν μια πολύμορφη εθνική διδαχή πνεύματος, φρονήματος και ήθους με κεντρικό, αμετακίνητο πυρήνα την φιλότητα προς την Πατρίδα και προς την Ελευθερία, βιώσεις με τον τρόπο τον μοναδικό που έμαθαν και φανέρωσαν να ζουν οι Έλληνες πάντοτε: ανοιχτά, αντισωβινιστικά, με θερμότητα ψυχής οικουμενικής και με μια ματιά που από τον καιρό του Ομήρου ξέρει ν' αγκαλιάζει τον κόσμο σύμπαντα, τα επίγεια και τα επουράνια.

Το Έθνος που λησμονεί τους ηγέτες του κινδυνεύει -είτε οι ηγέτες αυτοί ανήκουν στο χώρο της πολιτικής είτε στην περιοχή του πνεύματος. Κινδυνεύει να αποπροσανατολιστεί και να λησμονήσει για ποιο λόγο ζει. Τον πολύτιμο λόγο ύπαρξης ενός Έθνους εκφράζουν ακριβώς οι ηγέτες του. Για τούτο είναι ανάγκη το Έθνος να στρέφεται σταθερά προς αυτούς, να αντικρύζει στο πρόσωπό τους τον εαυτό του ενσαρκωμένο και να διδάσκεται από τη δική τους πολιτεία. Ακόμη μεγαλύτερη όμως ανάγκη μιας τέτοιας υψηλής μορφής επικοινωνίας έχει το δικό μας Έθνος, έθνος από τη φύση του ιστοριογόνο, γιατί οι...

Συγκεντρώνω σε αυτόν τον τόμο όλα σχεδόν τα ως σήμερα δημοσιευμένα φιλοσοφικά μου κείμενα, που ανήκουν στο χώρο της "αισθητικής", όπως ύστερα από τον Baumgarten συνηθίζουμε να ονομάζουμε τη φιλοσοφία του "καλού". Τόσο στο χώρο της θεωρίας της γνώσης και της μεθοδολογίας των επιστημών, όσο και στο χώρο της πρακτικής φιλοσοφίας, δηλαδή της ηθικής και της πολιτικής, έχω παρουσιάσει, λίγο ή πολύ, περισσότερο συγκροτημένα κείμενα. Η επίδραση σε όλα αυτά του Πλάτωνα, του Κάντ και ορισμένων νεοκαντιανών δασκάλων μου, που δεν υπήρξανε και οι πιο ορθόδοξοι από τους επίγονους του Κ...

Τον Κωνσταντίνο Καραμανλή που από φήμη, από μακρυά, γνωρίζουν όλοι οι Έλληνες, όλοι οι Ευρωπαίοι, και άλλοι πολλοί στον κόσμον όλο, πραγματικά ελάχιστοι τον καταλαβαίνουν. Αυτό συμβαίνει με πολλούς από τους διάσημους άνδρες. Μόνο που ο Καραμανλής εκ φύσεως έχει υψώσει γύρω από τον εαυτό του ένα τείχος, έτσι που η συνηθισμένη για πολλούς δυσκολία, για αυτόν να γίνεται ακόμα μεγαλύτερη. Ο Καραμανλής, όμως με τις αρετές και τις αδυναμίες του, είναι ένα κομμάτι ελληνικής και ευρωπαϊκής ιστορίας, μια ισχυρή ιδιότυπη φυσιογνωμία.[...]

Στου Ανδρέου Κάλβου το κρυσταλωμένο έργο βρίσκει στην γλώσσα μας την πιο εκπλήττουσα, περίλαμπρη εμφάνειά του το απερίγραπτο μυστήριο της Ποίησης. Έργο λιγοστό εκλεκτικής και μονήρους ύπαρξης, που έζησε τον νοητό της βίο κοντά στον βωμό της Πατρίδας, μέσα σε δάσος δαφνών, αναδύεται κάθε μέρα, όσο πιο ευαίσθητη και σοφή γίνεται η ψυχή μας μέσα στην ποίηση, υψηλότερο, μυστηριωδέστερο, ακήρατο - καθώς η αβέβαιη μορφή του ποιητή παραμένει επίμονα στο ημίφως, και μετά την σιωπή του θανάτου που ελευθέρωσε τις γλώσσες του έργου του. Έργο κρημνώδες, φανέρωση της αριστοκρατικό...

[...] Για πρώτη φορά στην "Ελληνική μυθολογία" της Εκδοτικής Αθηνών, καλύπτεται όλο το μυθολογικό υλικό που μας παρέδωσε η αρχαία γραμματεία ως τις μικρότερες πτυχές του. Έτσι εξιστορούνται και αναλύονται οι μύθοι για όλες τις θεότητες, από το Δωδεκάθεο ως τους μικρότερους θεούς, και για όλους τους ήρωες, από τους πανελλήνιους ως τους τοπικούς. Εξετάζονται επίσης όλες οι παραλλαγές των μύθων και οι τοπικές παραδόσεις που σώθηκαν ως σήμερα.[....]