Δάλλας Γιάννης 1924-2020
Dállas Giánnis
Ο Γιάννης Δάλλας γεννήθηκε το 1924 στη Φιλιππιάδα. Ποιητής, νεοελληνιστής και μεταφραστής έργων της αρχαίας γραμματείας. Σπούδασε κλασική φιλολογία στην Αθήνα. Υπηρέτησε στη μέση και στην ανώτατη εκπαίδευση (καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και του Τμήματος Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου). Eξέδωσε δεκατρείς ποιητικές συλλογές από τις οποίες οι δέκα πρώτες περιέχονται στη συγκεντρωτική τους επανέκδοση "Ποιήματα 1948-1988" (Νεφέλη, 1990) και οι τρεις επόμενες είναι οι: "Αποθέτης" (1993), "Στοιχεία ταυτότητας" (1999) και "Γεννήτριες" (2004). Επίσης σειρά συγκεντρωτικών μελετημάτων ("H δημιουργική δεκαετία στην ποίηση του Βάρναλη" και "Κωνσταντίνος Θεοτόκης, κριτική σπουδή μιας πεζογραφικής πορείας"), φιλολογικές εκδόσεις των πεζών του Κωνσταντίνου Θεοτόκη (Διηγήματα, Oι σκλάβοι στα δεσμά τους), των συνθετικών συλλογών του K. Βάρναλη ("Σκλάβοι πολιορκημένοι" και "Tο φως που καίει") και των έργων του A. Κάλβου ("Ωδαί", "H Ιωνιάς", "Oι Ψαλμοί του Δαβίδ"). Δημοσίευσε ακόμη δύο κριτικά βιβλία γύρω από το θέμα της ποιητικής και το θέμα του κλασικισμού του Κάλβου και άλλα τέσσερα για την ποίηση του Καβάφη (από τα οποία, τα σημαντικότερα είναι τα: "Καβάφης και ιστορία" και "Ο Καβάφης και η δεύτερη σοφιστική"). Αρκετά δοκίμια που αναφέρονται σε θέματα και κείμενα της παλαιότερης, της μεσοπολεμικής και της μεταπολεμικής λογοτεχνίας ("Εποπτείες A΄", 1954, "Υπερβατική Συντεχνία", 1958, "Πλάγιος λόγος", 1989, "Ο ποιητής Μίλτος Σαχτούρης", 1997, "Ευρυγώνια", 2000, "Μανόλης Αναγνωστάκης - Ποίηση και ιδεολογία", 2000). Tο 2002 κυκλοφόρησε στις εκδόσεις "Άγρα" το βιβλίο του "Σκαπτή ύλη - Από τα σολωμικά μεταλλεία". Είναι επίσης συστηματικός μεταφραστής των αρχαίων λυρικών και των Αλεξανδρινών ποιητών: "Αρχαίοι λυρικοί" ("Χορικολυρικοί", "Μελικοί", "Ελεγειακοί", "Ιαμβογράφοι"), τα "Επιγράμματα" του Καλλίμαχου και "Tα δημώδη των αρχαίων" και "Αττικά συμποτικά", 2001). Τιμήθηκε με τη διάκριση του πρώτου Κρατικού Βραβείου Κριτικής και Δοκιμίου (1987) και του Μεγάλου Βραβείου Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του (1999).
Τα ματογυάλια
Κονεμένος Νικόλαος Σ.
Ωκεανίδα (1997)
Ο κόσμος έχει δύο ζεύγη ματογυάλια, ένα άσπρα κι ένα μαύρα. Και καταπώς τον συμφέρει κάθε φορά, αντικρίζει ό,τι συμβαίνει γύρω του φορώντας είτε τα άσπρα, όταν το εκθειάζει, είτε τα μαύρα, όταν το κατακρίνει. Έτσι, τι είναι καλό και τι κακό, ποια η αλήθεια και ποιο το ψέμα, ποια η πραγματικότητα, δεν φαίνεται να έχουν μεγάλη σημασία. Ο Νικόλαος Κονεμένος (1832-1907), ο πολύ γνωστός στην εποχή του, ιδίως για τις απόψεις του περί γλώσσας, αλλά αγνοημένος πλέον ιδιόρρυθμος Κερκυραίος διανοούμενος, καταγράφει στο πνευματώδες κείμενό του Τα ματογυάλια μια σειρά καθημερινών...
Αυτοβιογραφία
Μουτζάν - Μαρτινέγκου Ελισάβετ
Ωκεανίδα (1997)
Κλασικό παράδειγμα τραγικής ειρωνείας αποτελεί ο χαρακτηρισμός της Ελισάβετ Μουτζάν - Μαρτινέγκου (1801-1832) ως της πρώτης Ελληνίδας πεζογράφου, επειδή αυτό αποτέλεσε μεν τον αποκλειστικό σκοπό της σύντομης ζωής της, αλλά ο σκοπός αυτός τελικά δεν πραγματοποιήθηκε, αφού δεν είδε κανένα από τα έργα της να δημοσιεύεται όσο ζούσε. Μέσα από την "Αυτοβιογραφία" της αναπτύσσεται το δράμα μιας νεαρής γυναίκας της αστικής τάξης της Επτανήσου, που ενώ επιθυμεί να λάβει μέρος στην πνευματική, τουλάχιστον, ζωή του τόπου, και προσπαθεί σκληρά γι' αυτό, αναγκάζεται -σύμφωνα με το "...
Ο Χάσης
Γουζέλης Δημήτριος
Ωκεανίδα (1997)
"Ο Χάσης", η έμμετρη ηθογραφική κωμωδία του Ζακυνθινού ποιητή Δημητρίου Γουζέλη (1774-1843), αποτελεί κατά γενική ομολογία ένα από τα κορυφαία επιτεύγματα του επτανησιακού πνεύματος, σηματοδοτώντας συγχρόνως τις απαρχές του νεοελληνικού θεάτρου. Νεανικό έργο μιας ανήσυχης, πολυκύμαντης προσωπικότητας, τσουχτερή σάτιρα γραμμένη στη ζωντανή ντοπιολαλιά της εποχής, με άφθονα ιταλοβενετσιάνικα στοιχεία και επιρροές από τις ζακυνθινές "ομιλίες", άσκησε σημαντική επίδραση στο ύφος και τη γλώσσα αρκετών Ιόνιων δημιουργών. Στην παρούσα κριτική έκδοση, ο επιμελητής, αξιοποιώ...
Η παλαιότερη πεζογραφία μας
Σοκόλη (1998)
Καρυωτάκης και καρυωτακισμός
Συλλογικό έργο
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (1998)
Για τον Σαχτούρη
Συλλογικό έργο
Αιγαίον (1998)
[...] Στο ανθολόγιο της παρούσας έκδοσης περιλαμβάνονται κείμενα κριτικής, αποσπάσματα βιβλιοκρισιών και μέρη συνθετικών εργασιών, με θέμα το σύνολο σχεδόν της ποιητικής παραγωγής του Σαχτούρη. Στόχος της ανθολόγησης ήταν να εκφραστεί η πολυφωνία της κριτικής πρόσληψης και να συμπεριληφθούν όσα κείμενα θίγουν ή θέτουν θεωρητικά προβλήματα γύρω από το σαχτουρικό έργο. Όσον αφορά τις βιβλιοκρισίες έγινε προσπάθεια να περιληφθούν κρίσεις για τις περισσότερες ποιητικές συλλογές, με σκοπό την, κατά το δυνατόν, πληρέστερη ιστορική παρουσίασή τους. Ωστόσο η τακτική αυτή δεν τηρήθη...
Τα σονέτα
Θεοτόκης Κωνσταντίνος 1872-1923
Ωκεανίδα (1999)
'Εβδομήντα πέντε ολόκληρα χρόνια μετά το θάνατό του (1923), για πρώτη φορά βλέπουν το φως της δημοσιότητας, συγκροτημένος σε βιβλίο, τα εξήντα εννέα σονέτα του μεγάλου μας πεζογράφου, ξανακοιταγμένα και κατά το δυνατόν αποκατεστημένα στην αυθεντική τους μορφή, με βάση τα σωζόμενα χειρόγραφα. Στην έκδοση περιλαμβάνονται επίσης, Πρόλογος, εκτενής κατατοπιστική κριτική Εισαγωγή, καθώς και αναλυτικές για τα επιμέρους ποιήματα σημειώσεις, όπου, έκτος των άλλων, καταχωρούνται και οι προγενέστερες εκδοχές. Με την έκδοση αυτή η Ωκεανίδα πιστεύει ότι συμβάλλει στην οφειλόμενη αναγνώ...
Ωδαί
Κάλβος Ανδρέας 1792-1869
Ωκεανίδα (1999)
Πρόκειται για την πιστή (μέχρι "κεραίας") μετατύπωση των αρχικών εκδόσεων των δυο συλλογών του, "Η Λύρα" (1824) και "Λυρικά" (1826) -με συνέκδοση αντικριστά των γαλλικών τους μεταφράσεων-, και τη δημοσίευση επιπλέον του Αποσπάσματος του άτιτλου ποιήματος από τη χειρόγραφη παράδοσή του. Το Γλωσσάρι που ακολουθεί σχολιάζει πολλαπλά αυτά τα κείμενα: εξηγεί τις γλωσσικές τους ιδιοτυπίες και επανορθώνει τις γραμματικές παρατυπίες τους, ερμηνεύει τις αρχαίες λέξεις και διαλευκαίνει τα δυσνόητα χωρία, δίνει τα πραγματολογικά στοιχεία (για ονόματα και γεγονότα) και προπάντων επ...
Η παλαιότερη πεζογραφία μας
Σοκόλη (1999)
Η παλαιότερη πεζογραφία μας
Σοκόλη (1999)
Ωδαί
Κάλβος Ανδρέας 1792-1869
Ωκεανίδα (1999)
Πρόκειται για την πιστή (μέχρι "κεραίας") μετατύπωση των αρχικών εκδόσεων των δυο συλλογών του, "Η Λύρα" (1824) και "Λυρικά" (1826) -με συνέκδοση αντικριστά των γαλλικών τους μεταφράσεων-, και τη δημοσίευση επιπλέον του Αποσπάσματος του άτιτλου ποιήματος από τη χειρόγραφη παράδοσή του. Το Γλωσσάρι που ακολουθεί σχολιάζει πολλαπλά αυτά τα κείμενα: εξηγεί τις γλωσσικές τους ιδιοτυπίες και επανορθώνει τις γραμματικές παρατυπίες τους, ερμηνεύει τις αρχαίες λέξεις και διαλευκαίνει τα δυσνόητα χωρία, δίνει τα πραγματολογικά στοιχεία (για ονόματα και γεγονότα) και προπάντων επ...
Διονύσιος Σολωμός: κανών νεοελληνικού πνευματικού βίου;
Συλλογικό έργο
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (1999)
Ποιήματα μεταφρασμένα από Επτανήσιους
Foscolo Ugo
Ωκεανίδα (2000)
Η επτανησιακή ανθολογία μεταφράσεων των ποιημάτων του Ugo Foscolo (1778-1827) συγκεντρώνει τις πλέον αξιόλογες προσπάθειες να μεταφερθούν στη νεοελληνική γλώσσα οι ποιητικές ενοράσεις του μεγάλου Ζακύνθιου ποιητή. Οι μεταφραστικές δοκιμές στην ελληνική γλώσσα πάνω στα ποιήματα του Foscolo είναι σποραδικές, μολονότι οι σημαντικότεροι Ιόνιοι ποιητές της εποχής του ασκούσαν την ποιητική τους τέχνη μεταφέροντας στην ιδιότυπη γλώσσα τους τα ποιήματά του. Ποιητής της ρομαντικής γενιάς, ο Ugo Foscolo δίκαια θεωρείται ισάξιος του Keats, του Holderlin και του Goethe. Επιπλέον, πίσ...
Για τον Σινόπουλο
Συλλογικό έργο
Αιγαίον (2000)
Η ποίηση και η κριτική, με τις διάφορες μορφές της (από την κριτικογραφία των εφημερίδων και των λογοτεχνικών περιοδικών μέχρι τις μελέτες που εποπτεύουν τη λογοτεχνία μιας πρόσφατης χρονικής περιόδου), διαγράφουν δύο τροχιές άλλοτε παράλληλες κι άλλοτε τεμνόμενες, γενικά όμως αλληλεπιδρούσες. Η φορά της επίδρασης μετατίθεται, κατά καιρούς, από τη μια στην άλλη πλευρά. Η ιστορία της λογοτεχνίας και της κριτικής, όπως εξάλλου η ιστορική θεώρηση κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας, οργανώνει το ερευνητικό και κατόπιν το γνωστικό πεδίο της με τη διαχρονική αφαίρεση των σημαινουσών...