Δάλλας Γιάννης 1924-2020
Dállas Giánnis
Ο Γιάννης Δάλλας γεννήθηκε το 1924 στη Φιλιππιάδα. Ποιητής, νεοελληνιστής και μεταφραστής έργων της αρχαίας γραμματείας. Σπούδασε κλασική φιλολογία στην Αθήνα. Υπηρέτησε στη μέση και στην ανώτατη εκπαίδευση (καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και του Τμήματος Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου). Eξέδωσε δεκατρείς ποιητικές συλλογές από τις οποίες οι δέκα πρώτες περιέχονται στη συγκεντρωτική τους επανέκδοση "Ποιήματα 1948-1988" (Νεφέλη, 1990) και οι τρεις επόμενες είναι οι: "Αποθέτης" (1993), "Στοιχεία ταυτότητας" (1999) και "Γεννήτριες" (2004). Επίσης σειρά συγκεντρωτικών μελετημάτων ("H δημιουργική δεκαετία στην ποίηση του Βάρναλη" και "Κωνσταντίνος Θεοτόκης, κριτική σπουδή μιας πεζογραφικής πορείας"), φιλολογικές εκδόσεις των πεζών του Κωνσταντίνου Θεοτόκη (Διηγήματα, Oι σκλάβοι στα δεσμά τους), των συνθετικών συλλογών του K. Βάρναλη ("Σκλάβοι πολιορκημένοι" και "Tο φως που καίει") και των έργων του A. Κάλβου ("Ωδαί", "H Ιωνιάς", "Oι Ψαλμοί του Δαβίδ"). Δημοσίευσε ακόμη δύο κριτικά βιβλία γύρω από το θέμα της ποιητικής και το θέμα του κλασικισμού του Κάλβου και άλλα τέσσερα για την ποίηση του Καβάφη (από τα οποία, τα σημαντικότερα είναι τα: "Καβάφης και ιστορία" και "Ο Καβάφης και η δεύτερη σοφιστική"). Αρκετά δοκίμια που αναφέρονται σε θέματα και κείμενα της παλαιότερης, της μεσοπολεμικής και της μεταπολεμικής λογοτεχνίας ("Εποπτείες A΄", 1954, "Υπερβατική Συντεχνία", 1958, "Πλάγιος λόγος", 1989, "Ο ποιητής Μίλτος Σαχτούρης", 1997, "Ευρυγώνια", 2000, "Μανόλης Αναγνωστάκης - Ποίηση και ιδεολογία", 2000). Tο 2002 κυκλοφόρησε στις εκδόσεις "Άγρα" το βιβλίο του "Σκαπτή ύλη - Από τα σολωμικά μεταλλεία". Είναι επίσης συστηματικός μεταφραστής των αρχαίων λυρικών και των Αλεξανδρινών ποιητών: "Αρχαίοι λυρικοί" ("Χορικολυρικοί", "Μελικοί", "Ελεγειακοί", "Ιαμβογράφοι"), τα "Επιγράμματα" του Καλλίμαχου και "Tα δημώδη των αρχαίων" και "Αττικά συμποτικά", 2001). Τιμήθηκε με τη διάκριση του πρώτου Κρατικού Βραβείου Κριτικής και Δοκιμίου (1987) και του Μεγάλου Βραβείου Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του (1999).
Διονύσιος Σολωμός: κανών νεοελληνικού πνευματικού βίου;
Συλλογικό έργο
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (1999)
Δίστομο 10 Ιουνίου 1944: Το ολοκαύτωμα
Συλλογικό έργο
Σύγχρονη Έκφραση (2010)
... Το Σάββατο 10 Ιουνίου 1944 τα χιτλερικά στρατεύματα κατοχής, εφαρμόζοντας εμπράκτως τις αρχές του πολιτισμού του υπερανθρώπου και τις αξίες της αρείας φυλής, έγραψαν ακόμη μία αιματοβαμμένη σελίδα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Το Δίστομο της Βοιωτίας γνώρισε την απερίγραπτη σφαγή και τον όλεθρο. Η σφαγή του Διστόμου έδειξε σε τι έσχατη θηριωδία οδηγεί τον άνθρωπο ο φασισμός και ο πόλεμος. Τ' αχνάρια από το αίμα των θυμάτων δείχνουν το πέρασμα της βαρβαρότητας. Το Δίστομο μένει στην Ιστορία για να θυμίζει τη φασιστική αγριότητα και να σηματοδοτεί το μέγεθος της χρεοκ...
Εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη
Συλλογικό έργο
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2012)
Το βιβλίο αυτό -ανθολογία κριτικών κειμένων- αποτελεί μια συστηματική παρουσίαση των απόψεων της κριτικής για την ποίηση του Καβάφη. Επιλέγοντας τα κείμενα με κριτήρια ιστορικά και αξιολογικά, ο επιμελητής του τόμου φιλοδοξεί να δώσει τόσο στον μελετητή όσο και στον απλό αναγνώστη της Καβαφικής ποίησης την ευκαιρία να έρθει σε επαφή με τα σημαντικότερα κείμενα της Καβαφικής βιβλιογραφίας, ορισμένα από τα οποία είναι και από τα σημαντικότερα κείμενα της νεοελληνικής κριτικής. Η κατάταξη του υλικού σε χρονικές ενότητες παρέχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει κανείς την εξελικ...
Ελεγειακοί
Συλλογικό έργο
Άγρα (2007)
Συγγενέστερος διάδοχος του έπους είναι η αρχαία ελεγεία. Τη διαδοχή εκφράζει η συγγένεια του μέτρου και η διαφοροποίηση της έννοιας του ελεγείου (δηλαδή του δίστιχου συνδυασμού εξαμέτρου-πενταμέτρου) και του ελέγους (ως στοιχείου αντιηρωικού, ακόμη και του θρήνου). Με τη σταθερά του πρώτου και με την υπέρβαση του δεύτερου στοιχείου, η ελεγεία απ' τη μικρασιατική ενδοχώρα διαδόθηκε στην κεντρική Ελλάδα (Αττική και Σπάρτη) και αναδείχθηκε κατά σειράν ως ελεγεία πατριωτική (που την εξέφραζε ο Καλλίνος και ο Τυρταίος), λυρική ή ερωτική (ο Μίμνερμος), νομοθετική ή πολιτική (ο Σό...
Ελληνιστικός μικρόκοσμος
Ηριδανός (2008)
Ανθολογούνται οι: Αγαθίας Σχολαστικός, Αισχρίων, Αλέξανδρος Αιτωλός, Αντίπατρος Θεσσαλονικεύς, Αντίπατρος Σιδώνιος, Αντίφιλος Βυζάντιος, Ανύτη μελοποιός, Απολλωνίδης, Αρχίας ο νεώτερος, Ασκληπιάδης, Αυτομέδων, Βάσσος, Βιάνωρ, Γλαύκος Νικοπολίτης, Δαμάσιος φιλόσοφος, Δημόδικος, Διογένης, Διονύσιος, Διοσκορίδης, Διότιμος, Ερατοσθένης σχολαστικός, Ερύκιος Κυζικηνός, Ηγήσιππος, Ήδυλος, Ήριννα Μυτιληναία, Θεοδωρίδας, Θεόκριτος, Θυίλλος, Ιουλιανός Αιγύπτιος, Ιουλιανός Πολύαινος, Ισίδωρος Αιγεάτης, Καλλίκτηρος Μαγνήσιος, Καλλίμαχος, Κράτης, Κριναγόρας, Λεωνίδας Ταραντίνος, Λουκιαν...
Ελληνιστικός μικρόκοσμος
Ηριδανός (2008)
Ανθολογούνται οι: Αγαθίας Σχολαστικός, Αισχρίων, Αλέξανδρος Αιτωλός, Αντίπατρος Θεσσαλονικεύς, Αντίπατρος Σιδώνιος, Αντίφιλος Βυζάντιος, Ανύτη μελοποιός, Απολλωνίδης, Αρχίας ο νεώτερος, Ασκληπιάδης, Αυτομέδων, Βάσσος, Βιάνωρ, Γλαύκος Νικοπολίτης, Δαμάσιος φιλόσοφος, Δημόδικος, Διογένης, Διονύσιος, Διοσκορίδης, Διότιμος, Ερατοσθένης σχολαστικός, Ερύκιος Κυζικηνός, Ηγήσιππος, Ήδυλος, Ήριννα Μυτιληναία, Θεοδωρίδας, Θεόκριτος, Θυίλλος, Ιουλιανός Αιγύπτιος, Ιουλιανός Πολύαινος, Ισίδωρος Αιγεάτης, Καλλίκτηρος Μαγνήσιος, Καλλίμαχος, Κράτης, Κριναγόρας, Λεωνίδας Ταραντίνος, Λουκιαν...
Εποπτείες
Δάλλας Γιάννης 1924-
Έρασμος (2016)
Οι "Εποπτείες" είναι μια πρώτη συναγωγή δοκιμίων μου, γραμμένων σε νεαρή ηλικία, εν βρασμώ προβληματισμού και γραφής θα έλεγα, μεταξύ των είκοσι πέντε και είκοσι εννέα μου χρόνων, που κυκλοφόρησε το 1954. Και τώρα, μετά από παρέλευση εξήντα και πλέον ετών, επιστρέφω νηφαλιότερος στην εποχή που τα ενέπνευσε και το στυλ που τα εξέφρασε και τα επανεκδίδω εν μέρει ανανεωμένα. [...]
Ερωτικά επιγράμματα
Ρουφίνος
Ηριδανός (2009)
[...] Μία συλλογή "εταιρικών" ιστοριών λοιπόν είναι η επιγραμματοποιία του Ρουφίνου. Ιστορίες διατυπωμένες απ' τον συγγραφέα τάχα ως εμπειρίες των ηρώων του. Με αντιπαράθεση στο βάθος της χαρμόσυνης νεότητας έναντι των γηρατειών ως προθαλάμου του θανάτου: Σύντομος είναι της χαράς ο βίος... Για ό,τι απόμεινε θα 'ναι φραγμός τα γηρατειά και τελειωμός ο θάνατος και δεσπόζουσα στην επιφάνεια αφενός τη θεοποίηση των ηρωίδων και αφετέρου τη γυμνή περιγραφή της σαρκικής απόλαυσής τους. Έτσι ο Ρουφίνος προωθεί στη Ρώμη τη δική του εκδοχή του "εταιρικού" ερωτισμού, πέρα και...
Ερωτικά επιγράμματα
Ρουφίνος
Ηριδανός (2009)
[...] Μία συλλογή "εταιρικών" ιστοριών λοιπόν είναι η επιγραμματοποιία του Ρουφίνου. Ιστορίες διατυπωμένες απ' τον συγγραφέα τάχα ως εμπειρίες των ηρώων του. Με αντιπαράθεση στο βάθος της χαρμόσυνης νεότητας έναντι των γηρατειών ως προθαλάμου του θανάτου: Σύντομος είναι της χαράς ο βίος... Για ό,τι απόμεινε θα 'ναι φραγμός τα γηρατειά και τελειωμός ο θάνατος και δεσπόζουσα στην επιφάνεια αφενός τη θεοποίηση των ηρωίδων και αφετέρου τη γυμνή περιγραφή της σαρκικής απόλαυσής τους. Έτσι ο Ρουφίνος προωθεί στη Ρώμη τη δική του εκδοχή του "εταιρικού" ερωτισμού, πέρα και...
Η αρχαία ελληνική και βυζαντινή γραμματεία στον σύγχρονο κόσμο
Συλλογικό έργο
Διεθνές Κέντρο Συγγραφέων και Μεταφραστών Ρόδου (2002)
[...] Ο πολύπλευρος χαρακτήρας του θέματος που επιλέχθηκε γι' αυτό το συνέδριο και ποικιλία των προοπτικών από τις οποίες θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί αποτελούν και την απόδειξη της ζωτικότητας του και ελπίζουμε πως οι συζητήσεις γι' αυτά τα προβλήματα θα συνεχιστούν. Δύσκολα θα μπορούσε να βρεθεί ένας χώρος για μια τέτοια ανταλλαγή ιδεών πιο κατάλληλος από το Κέντρο Λογοτεχνών και Μεταφραστών της Ρόδου. Η ζωντανή παρουσία της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Αρχαίας Ελλάδας και του Βυζαντίου στον σύγχρονο κόσμο θα αποτελέσει αναμφιβόλως μέρος του εν εξελίξει προγράμμ...
Η Ιωνιάς
Κάλβος Ανδρέας 1792-1869
Συνέχεια (1992)
Ένας φροντισμένος τόμος με την προεκδοτική χειρόγραφη μορφή της συλλογής του Κάλβου "Λύρα", όπου δημοσιεύεται αντικριστά η φωτογραφική εικόνα του χειρογράφου και η τυπογραφική του μεταγραφή. Η επιμέλεια και τα σχόλια είναι του Γιάννη Δάλλα.
Η νεοελληνική ερωτική ποίηση
Συλλογικό έργο
Ελευθεροτυπία (2010)
Ο δεύτερος τόμος της ανθολογίας περιλαμβάνει τις ενότητες: - Η μελαγχολία [Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Γεώργιος Αθάνας, Κώστας Ουράνης, Κώστας Καρυωτάκης, ..., Γιάννης Χατζίνης] - Η αγωνία για το χαμένο κέντρο [Τ. Κ. Παπατσώνης, Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, Γ. Θ. Βαφόπουλος, ..., Γιώργος Σεφέρης] - Το φωτεινό ρήγμα [Γιώργος Σαραντάρης, Νικόλαος Κάλας, Νίκος Εγγονόπουλος, Ανδρέας Εμπειρίκος, Οδυσσέας Ελύτης, Νίκος Γκάτσος, Γιώργος Λίκος, Νίκος Καρύδης, Μάτση Χατζηλαζάρου] - Η μυθολογία των ήρεμων τόπων [Γιάννης Ρίτσος, Νικηφόρος Βρεττάκος, Τάσος Λειβαδίτης, Κώστας Μόντης, ..., Γιώργ...