Παιονίδης Φιλήμων

Προλεγόμενα στην πολιτική φιλοσοφία

Οκτώ (2020)

Το βιβλίο αυτό, που απευθύνεται πρωτίστως σε φοιτητές και φοιτήτριες ανθρωπιστικών σπουδών, δεν αποτελεί ακόμη μία εισαγωγή στην πολιτική φιλοσοφία, αλλά θέτει ορισμένες αναγκαίες προϋποθέσεις που διευκολύνουν μια εισαγωγική προσέγγιση σε αυτόν τον κλάδο της φιλοσοφίας. Υπό αυτό το πρίσμα, στα δύο πρώτα κεφάλαια επιχειρείται να κατανοηθεί η πολιτική φιλοσοφία διαμέσου της διατύπωσης μιας εύλογης περιγραφής της, της διερεύνησης των σχέσεών της με συγγενείς χώρους και του προσδιορισμού τού ρόλου της σε μια δημοκρατική κοινωνία. Στα επόμενα δύο κεφάλαια εξετάζεται το παλαιό κα...

Ο λαός ο άριστος κυβερνήτης

Οκτώ (2019)

Ο "Λαός ο άριστος κυβερνήτης" είναι ένα ανώνυμο πολιτικό φυλλάδιο που δημοσιεύτηκε το 1776, έτος ορόσημο για την ιστορία των ΗΠΑ. Σε αυτό συναντάμε μια ιδιαίτερα ισχυρή και αρκετά σπάνια αντίληψη περί λαϊκής κυριαρχίας στην οποία ο συγγραφέας βασίζεται για να δικαιολογήσει τις προτάσεις του για τον τρόπο λειτουργίας μιας δημοκρατικής αμερικανικής πολιτείας. Πολλές από τις ιδέες που περιέχονται σε αυτό, όπως η απόρριψη οποιασδήποτε συσχέτισης του δικαιώματος ψήφου με την κατοχή ατομικής ιδιοκτησίας ή η ανάγκη παραδειγματισμού από την αθηναϊκή δημοκρατία, είναι ιδιαίτερα ρη...

Ο λαός ο άριστος κυβερνήτης

Οκτώ (2019)

Ο "Λαός ο άριστος κυβερνήτης" είναι ένα ανώνυμο πολιτικό φυλλάδιο που δημοσιεύτηκε το 1776, έτος ορόσημο για την ιστορία των ΗΠΑ. Σε αυτό συναντάμε μια ιδιαίτερα ισχυρή και αρκετά σπάνια αντίληψη περί λαϊκής κυριαρχίας στην οποία ο συγγραφέας βασίζεται για να δικαιολογήσει τις προτάσεις του για τον τρόπο λειτουργίας μιας δημοκρατικής αμερικανικής πολιτείας. Πολλές από τις ιδέες που περιέχονται σε αυτό, όπως η απόρριψη οποιασδήποτε συσχέτισης του δικαιώματος ψήφου με την κατοχή ατομικής ιδιοκτησίας ή η ανάγκη παραδειγματισμού από την αθηναϊκή δημοκρατία, είναι ιδιαίτερα ρη...

Κοινωνική και πολιτική εκπροσώπηση

Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων (2018)

Αθηναίοι δημαγωγοί

Οκτώ (2018)

Οι συνειρμοί που προκαλούνται στο άκουσμα της λέξης "δημαγωγός" παραπέμπουν σε μια ομάδα φιλόδοξων, εύγλωττων και εν πολλοίς ασυνείδητων πολιτικών, οι οποίοι με κολακείες, ψεύδη και άλλα δόλια μέσα χειραγωγούσαν τους πολίτες της αθηναϊκής δημοκρατίας κατά την επονομαζόμενη κλασική περίοδο, με ολέθρια αποτελέσματα για την πόλη. Η εικόνα αυτή είναι τόσο ευρέως διαδεδομένη στο κοινό, ώστε θεωρείται σχεδόν αδιαμφισβήτητη. Σκοπός του παρόντος δοκιμίου, το οποίο αποτελεί καρπό της σύμπραξης ενός πολιτικού φιλοσόφου και ενός ιστορικού της αρχαίας Ελλάδας, είναι να ανασκευάσει αυτή...

Η δημοκρατία ως λαϊκή κυριαρχία

Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2018)

Αν και η δημοκρατία εξ ορισμού εννοείται ως το πολίτευμα όπου ο λαός είναι πολιτικά κυρίαρχος, στις σύγχρονες δημοκρατίες κυριαρχούν οι αιρετές κομματικές ελίτ. Αυτή η μορφή διακυβέρνησης που έχει επικρατήσει δεν είναι μόνο θεωρητικά προβληματική, αλλά έχει αρχίσει να προκαλεί και τη δυσαρέσκεια μεγάλου αριθμού πολιτών. Η παρούσα μελέτη προτείνει ένα εναλλακτικό κανονιστικό μοντέλο δημοκρατικής διακυβέρνησης, τη δημοκρατία ως λαϊκή κυριαρχία, ξεκινώντας από τη θέση ότι οι πολίτες θα πρέπει να συμμετέχουν ενεργά και ουσιαστικά στη λήψη των πολιτικών αποφάσεων ως ισάξια και π...

Ύστερη μεσαιωνική πολιτική θεωρία

Σταμούλης Αντ. (2016)

Ο Θωμάς Ακινάτης, ο Μαρσίλιος της Πάδοβα και ο Μπάρτολος του Σαξοφερράτο εμπλούτισαν και καθόρισαν τη συζήτηση για το πολιτικό φαινόμενο κατά τον 13ο και τον 14ο αιώνα, ερχόμενοι συχνά σε ρήξη με παραδοσιακές ιδέες και σε σύγκρουση με κατεστημένες κοσμικές και θρησκευτικές εξουσίες. Η πραγμάτευση της μοναρχίας υπό το πρίσμα μιας σύνθεσης αριστοτελικών και χριστιανικών αντιλήψεων από τον Ακινάτη, η σκιαγράφηση και η δικαιολόγηση μιας ιδεώδους μορφής πολιτεύματος που εδράζεται σε ευρεία λαϊκή βάση από τον Μαρσίλιο, και η νομική θεμελίωση της νεοτερικής εννοιολογικής σύλληψης...

Ζητήματα ακαδημαϊκής ηθικής

Οκτώ (2015)

Η ακαδημαϊκή ηθική αποτελεί ένα ερευνητικό πεδίο που αποσκοπεί στην ανάδειξη, την κατανόηση και την αντιμετώπιση ηθικών ζητημάτων που σχετίζονται με την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η ηθική φιλοσοφία παρέχει το γενικότερο εννοιολογικό πλαίσιο και τα μεθοδολογικά εργαλεία προσέγγισης των προβλημάτων που ανακύπτουν. όμως για τον επιτυχή χειρισμό τους απαιτείται αφενός μια ευρύτερη διεπιστημονική σύμπραξη και διαβούλευση, αφετέρου η βούληση της ευρύτερης ακαδημαϊκής κοινότητας. Στον συλλογικό αυτό τόμο, εκτός από τη γενικότερη σημασία της ηθικής φιλοσοφίας για τη βελτίωση της λειτο...

Πολιτική φιλοσοφία

Οκτώ (2015)

Ο Adam Swift εξετάζει και αναλύει πέντε θεμελιώδεις έννοιες της πολιτικής θεωρίας και της πολιτικής φιλοσοφίας: την κοινωνική δικαιοσύνη, την ελευθερία, την ισότητα, τη δημοκρατία και την κοινότητα. Ανιχνεύει και αναδεικνύει τα βασικά επιχειρήματα, τα κεντρικά θέματα και τα επίμαχα ζητήματα που διατρέχουν τις έννοιες αυτές και βοηθά τον αναγνώστη να κατανοήσει με ευκολία τους συσχετισμούς μεταξύ τους. Με ζωντανό ύφος, αποσαφηνίζει τις ηθικές έννοιες που υπόκεινται στην πολιτική θεωρία και μας καθοδηγεί με εύληπτο τρόπο στις ιδέες των σημαντικότερων πολιτικών φιλοσόφων, καθ...

Στοιχεία κριτικής επιχειρηματολογίας

Ζήτη (2014)

Το να μπορεί κανείς να παρουσιάζει πειστικά και συγκροτημένα επιχειρήματα ενδέχεται να αποβεί αποτελεσματικό σε πολλές περιπτώσεις. Ωστόσο, για όσους η επιχειρηματολογία αποτελεί το βασικό επαγγελματικό εργαλείο, δηλαδή για όσους απαιτείται να πείθουν με επιχειρήματα ένα ακροατήριο ή ένα αναγνωστικό κοινό ή εμπλέκονται συστηματικά σε δημόσιες αντιπαραθέσεις, η ικανότητα αυτή αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την επιτυχία. Το παρόν εγχειρίδιο αποτελεί μια σύντομη εισαγωγή στην ανάλυση και την αξιολόγηση των επιχειρημάτων, όπως αυτά εμφανίζονται στο νεοελληνικό λόγο, και...

Η επιστροφή της ηθικής

Άρτος Ζωής (2013)

Το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, ειδικά μετά το 1968, η ηθική σκέψη, στις περισσότερες χώρες της Δύσης, απαξιώθηκε και περιέπεσε σε ανυποληψία. Την απαξίωση αυτή δεν τη συναντάμε μόνο στο διανοητικό πεδίο, τη συναντάμε επίσης και στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων, με όλο εκείνο το κίνημα αμφισβήτησης, σεξουαλικής απελευθέρωσης, ηδονισμού και καθημερινού, χαρούμενου μηδενισμού. Η απαξίωση της ηθικής δεν άφησε ανεπηρέαστη και την Ορθόδοξη θεολογία. Η θεολογία των Ρώσων της Διασποράς και η θεολογία του '60 στην Ελλάδα, που εμπνέεται σε μεγάλο βαθμό από την πρώτη, ταυτίζουν την η...

Περί του φιλοσοφικού ύφους

Επέκεινα (2012)

Ο αναγνώστης θα μπορούσε να αναρωτηθεί γιατί μεταφράζουμε ένα έλασσον έργο ενός άγνωστου στο ελληνικό κοινό και γενικότερα μάλλον λησμονημένου Αμερικανού φιλοσόφου, τη στιγμή που κλασικά έργα του φιλοσοφικού στοχασμού παραμένουν ακόμα αμετάφραστα. Ο πρώτος λόγος είναι ότι πρόκειται για ένα ιδιαίτερα ρηξικέλευθο, απολαυστικό και ταυτόχρονα προκλητικό κείμενο, από αυτά που σπάνια συναντάμε στο χώρο της ακαδημαϊκής φιλοσοφίας. Ο Blanshard αναλαμβάνει να εκθέσει δημόσια, χωρίς να του λείπει το χιούμορ, η τεκμηρίωση και το κατάλληλο υπόβαθρο, θέσεις που οι παροικούντες στη φιλοσ...

Ο Ιερεμίας Μπένθαμ και η ελληνική επανάσταση

Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων (2012)

Η συνεργασία των φιλοσόφων με τους φορείς της πολιτικής εξουσίας ή και η απευθείας εμπλοκή τους με την πολιτική έχει τις απαρχές της στην αρχαία Ελλάδα -με πρώτον διδάξαντα, σύμφωνα με την παράδοση, τον Θαλή τον Μιλήσιο- και συνεχίζεται, με κάποιες ευεξήγητες προσαρμογές και διαφοροποιήσεις, έως τις μέρες μας. Οι φιλόσοφοι αισθάνονται συχνά ότι κατέχουν μια ειδικού τύπου γνώση, η οποία είναι απαραίτητη για την ορθή άσκηση της πολιτικής εξουσίας, ενώ ενίοτε και οι κρατούντες βιώνουν την ανάγκη μιας θεωρητικής θεμελίωσης της πολιτικής που με δημοκρατικό ή όχι τρόπο ασκούν. Η...

Στοιχεία ηθικής φιλοσοφίας

Οκτώ (2012)

Ο ανά χείρας τόμος αποτελεί μια σαφή, εμπεριστατωμένη και προσιτή εισαγωγή στην προβληματική της ηθικής. Εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1986 και έκτοτε καθιερώθηκε ως το πλέον κατάλληλο εγχειρίδιο ηθικής φιλοσοφίας σε προπτυχιακό επίπεδο στα αμερικανικά πανεπιστήμια. Η παρούσα μετάφραση αποτελεί την έκτη έκδοση η οποία συμπληρώθηκε και αναθεωρήθηκε από το γιο και ομότεχνο του James Rachels, τον Stuart Rachels. Ο συγγραφέας ξεκινά προσπαθώντας να διατυπώσει έναν ορισμό της ηθικής. Κατόπιν εξετάζει τις πιο σημαντικές ηθικές θεωρίες: τον πολιτισμικό σχετικισμό, τον υποκειμενισμ...

Κείμενα για τη δημοκρατία 1824-1825

Οκτώ (2011)

Για το ευρύτερο κοινό, ο Αναστάσιος Πολυζωίδης (1802-1873) είναι ο δικαστής που με τη σθεναρή του στάση κατόρθωσε να γλιτώσει τον Κολοκοτρώνη και τον Πλαπούτα από την άδικη θανατική καταδίκη που είχε προαποφασίσει γι' αυτούς το βαυαρικό καθεστώς. Ωστόσο αυτό δεν αποτελεί το μοναδικό επίτευγμα του δημόσιου βίου του. Κατά τα πρώτα χρόνια του Αγώνα της Ανεξαρτησίας, σε πολύ νεαρή ηλικία, εμπλούτισε τη νεοελληνική πολιτική σκέψη με μεταφράσεις συνταγματικών κειμένων και -το κυριότερο- με μια συνεκτική, σαφή και φιλοσοφικά τεκμηριωμένη θεωρία του "κοινοβουλευτικού συστήματος". Ο...

Περιβάλλον, Κοινωνία, Ηθική: 2η διεθνής ημερίδα περιβαλλοντικής ηθικής

Αειφορία - ΜΚΟ Σόλων (2010)

Το βιβλίο "Περιβάλλον-Κοινωνία-Ηθική", αποτελεί την έκδοση πρακτικών της 2ης Διεθνούς Ημερίδας Περιβαλλοντικής Ηθικής, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 19-06-10, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στην ημερίδα μίλησε ο Αμερικανός φιλόσοφος Steven Best (Associate Professor of Humanities and Philosophy, University of Texas), καθώς και άλλοι διαπρεπείς επιστήμονες. Περιεχόμενα: Χαιρετισμοί Φορέων - Μυρτώ Δραγώνα-Μονάχου, "Η φύσις των όλων και ο άνθρωπος στο στωικισμό του Μάρκου Αυρηλίου από τη σκοπιά της οικο-ηθικής" - Steven Best, "Total Liberation: Revolution for 21st...

Υπέρ του δέοντος

Εκκρεμές (2007)

Στον τόμο αυτό συγκεντρώνονται δοκίμια ηθικής και πολιτικής φιλοσοφίας του Φιλήμονα Παιονίδη που γράφηκαν κατά τα τελευταία είκοσι χρόνια. Καλύπτεται ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, όπως η σχέση της ηθικής με την επιστήμη και την τέχνη, η κλωνοποίηση, η ποιότητα ζωής, οι υποχρεώσεις προς τις μελλοντικές γενεές, ποικίλες πτυχές του σύγχρονου φιλελευθερισμού, η ρύθμιση των ΜΜΕ, η ελευθερία της έκφρασης και η τρομακτική απειλή κ.α. Εάν αναζητούσαμε ένα κεντρικό νήμα που θα συνέχει όλα αυτά τα κείμενα, αυτό θα εντοπιζόταν στην πεποίθηση του συγγραφέα ότι μπορούν να δοθούν εύλογες και φ...

Η δίκαιη κοινωνία

Πόλις (2006)

Η "Δίκαιη κοινωνία" γράφτηκε το 2001 ένα χρόνο πριν το θάνατο του συγγραφέα της, του μεγάλου Αμερικανού φιλοσόφου και καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, Τζων Ρωλς. Είναι το τελευταίο βιβλίο του Ρωλς, το κύκνειο άσμα του, ένα έργο που ανανεώνει, συμπληρώνει και ολοκληρώνει τη Θεωρία της Δικαιοσύνης. Τριάντα χρόνια είχαν περάσει από την πρώτη έκδοση του μνημειώδους έργου του "Θεωρία της δικαιοσύνης" (που κυκλοφορεί επίσης από τις εκδόσεις Πόλις). Στη "Θεωρία της δικαιοσύνης" ο Ρωλς είχε διατυπώσει τη θεωρία του σύμφωνα με την οποία οι θεσμοί πρέπει να εξασφαλίζουν σ...

Ωφελιμισμός

Πόλις (2002)

Η πλέον διαδεδομένη αντίληψη για τον Mill είναι ότι πρόκειται για ένα μείζονα ωφελιμιστή φιλόσοφο, ο οποίος αξιολογεί τις πράξεις με κριτήριο τις συνέπειες που έχουν ως προς την προαγωγή της ηδονιστικά εννοούμενης γενικής ευτυχίας. Μια προσεκτική όμως ανάγνωση και των άλλων σχετικών έργων του αναδεικνύει μια τελειοκρατική προσέγγιση. Ο ωφελιμισμός και ο ηδονισμός έρχονται να στηρίξουν, να συμπληρώσουν και να ολοκληρώσουν αυτή τη διάσταση της σκέψης του, δίδοντάς μας μια ιδιαίτερα σύνθετη και επεξεργασμένη εικόνα ατομικής ηθικής τελείωσης. Αυτό που απασχολεί τον Mill είναι έ...

Η φιλοσοφία και ο καθρέφτης της φύσης

Κριτική (2001)

"... Ελπίζω πως αυτά που είπα έχουν καταστήσει σαφές γιατί διάλεξα για τίτλο το "Η φιλοσοφία και ο καθρέφτης της φύσης". Εικόνες μάλλον παρά προτάσεις, μεταφορές, παρά αποφάνσεις, καθορίζουν τις περισσότερες φιλοσοφικές μας πεποιθήσεις. Η εικόνα που κρατάει αιχμάλωτη την παραδοσιακή φιλοσοφία είναι αυτή του νου ως μεγάλου καθρέφτη, ο οποίος περιέχει διάφορες αναπαραστάσεις -άλλες ακριβείς, άλλες όχι- και είναι δυνατόν να μελετηθεί με καθαρές, μη εμπειρικές, μεθόδους. Χωρίς αυτή την έννοια του νου ως καθρέφτη, η έννοια της γνώσης ως αναπαραστατικής ακρίβειας δεν θα επιβαλλότ...

Συνολικά Βιβλία 23
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου