Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Σε αυτήν τη συναρπαστική μελέτη, ο αρχαιολόγος Ian Hodder απομακρύνεται από τα δύο επικρατέστερα σχήματα σκέψης αναφορικά με την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους -την παλιότερη ιδέα της "προόδου" και τη νεότερη ιδέα της "φυσικής επιλογής"-, προτείνοντας μια κατευθυντική θεωρία της εξέλιξης βασισμένη στην έννοια της "συνύφανσης": στην ολοένα αυξανόμενη, δηλαδή, αμοιβαία εξάρτηση μεταξύ ανθρώπων και πραγμάτων. Οι άνθρωποι εξαρτώνται από τα πράγματα για να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες τους και να λύσουν τα προβλήματά τους. Αλλά τα πράγματα, με τη σειρά τους, εξαρτώνται για τη φρ...

Το έργο του Mauss για το έθνος αποτελεί ουσιαστικά την πρώτη γαλλική κοινωνιολογική θεωρητική προσέγγιση στο ζήτημα του έθνους και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι άρχισε να γράφεται μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και τη Συνθήκη των Βερσαλλιών, μια περίοδο παράλογης αιματοχυσίας και παράλληλης συγκέντρωσης όλων των εξουσιών στο κράτος. [...] Tο έθνος για τον Mauss αποτελεί ένα περίπλοκο κοινωνικό γεγονός, μια αναδυόμενη ιστορική μορφή κοινωνικής οργάνωσης, που απαιτεί έρευνα, αλλά ταυτόχρονα και ένα πολιτικό όραμα, μια πολιτική αξία. Το έθνος δεν αποτελεί στατική οντότ...

Η γέννηση, η εφηβεία, η μύηση, ο αρραβώνας, ο γάμος, ο θάνατος και άλλες ατομικές ή ομαδικές μεταβάσεις και αλλαγές στη ζωή των ανθρώπων, όπως ο ενθρονισμός, η μετεγκατάσταση, αλλά και οι αλλαγές των εποχών, του έτους συνοδεύονται από συγκεκριμένες τελετουργίες. Ο Arnold van Gennep πρώτος επισήμανε ότι οι τελετουργίες αυτές, αν και διαφέρουν στις λεπτομέρειές τους από πολιτισμό σε πολιτισμό, είναι οικουμενικές και υπακούουν στο ίδιο τριαδικό συντακτικό σχήμα: αποχωρισμός, μεθοριακότητα και ενσωμάτωση. Ο van Gennep αναλύει και συγκρίνει τον τρόπο με τον οποίο οι τελετουργίες...

Το διαστημόπλοιο Γη συνεχίζει με μεγάλη ταχύτητα την πορεία του μέσα από μια διαδικασία με τρία πρόσωπα: οικουμενικοποίηση, δυτικοποίηση και ανάπτυξη. Όλα είναι αλληλεξαρτημένα, ταυτόχρονα όμως είναι χωρισμένα. Η τεχνο-οικονομική ενοποίηση του κόσμου συνοδεύεται από εθνοτικές, θρησκευτικές, πολιτικές συγκρούσεις, από οικονομικές αναστατώσεις, από την υποβάθμιση της βιόσφαιρας, από την κρίση των παραδοσιακών πολιτισμών, αλλά και από τη νεωτερικότητα. Πολλαπλές κρίσεις εμπλέκονται στη μεγάλη κρίση της ανθρωπότητας, που δεν κατορθώνει να γίνει ανθρωπότητα. Πού μας οδηγεί ο...

"Πέρα από τις διαμάχες σχετικά με την κρίση της τέχνης ή το θάνατο της εικόνας που αναπαράγουν την ατέρμονη σκηνή του "τέλους της ουτοπίας", το κείμενο αυτό θέτει μερικούς από τους όρους κατανόησης του δεσμού που συνδέει την αισθητική με την πολιτική. Προτείνει, προς τον σκοπό αυτό, να επανέλθουμε στην αρχική εγγραφή των καλλιτεχνικών πρακτικών στον καταμερισμό των χρόνων και των χώρων, του ορατού και του μη ορατού, του λόγου και του θορύβου, που ορίζει ταυτόχρονα τον τόπο και το διακύβευμα της πολιτικής. Μπορούμε τότε να διακρίνουμε τα ιστορικά καθεστώτα των τεχνών ως ιδια...

Ο όρος "παράπλευρες απώλειες" έχει προστεθεί πρόσφατα στο λεξιλόγιο των στρατιωτικών δυνάμεων κι αναφέρεται στις αθέλητες συνέπειες ένοπλων επεμβάσεων, συνέπειες απροσχεδίαστες αλλά επιβλαβείς, και συχνά με τεράστιο ανθρώπινο κόστος. Όμως οι παράπλευρες απώλειες δεν περιορίζονται στον κόσμο των στρατιωτικών επιχειρήσεων - αποτελούν και μια από τις πιο εμφανείς κι εντυπωσιακές διαστάσεις της σύγχρονης κοινωνικής ανισότητας. Το εύφλεκτο μείγμα της αυξανόμενης κοινωνικής ανισότητας και του αυξανόμενου βάρους των ανθρώπινων δεινών, τα οποία περιθωριοποιούνται ως "παράπλευρες" α...

Το "Φιλοσοφικό Λεξικό του Καίμπριτζ" θεωρείται το πλέον έγκυρο λεξικό φιλοσοφίας στον κόσμο. Γραμμένο από μια διεθνή ομάδα τετρακοσίων σαράντα συγγραφέων-επιστημόνων, προσφέρει στον αναγνώστη την πλουσιότερη, πληρέστερη και πιο επικαιροποιημένη μελέτη των σημαντικότερων ιδεών και θεωριών που ανέπτυξαν μείζονες φιλόσοφοι στην ιστορία του ανθρώπινου πνεύματος, καθώς και των φιλοσοφικών ρευμάτων που έχουν αναδυθεί από την εποχή της αρχαιότητας έως τις μέρες μας. Το "Φιλοσοφικό Λεξικό του Καίμπριτζ" καλύπτει όλο το φάσμα της Φιλοσοφίας, από την αρχαία ελληνική φιλοσοφία έω...

Ένα έργο αναφοράς που σηματοδότησε την πορεία και την εξέλιξη της ανθρωπολογίας. "Όταν ο ανθρωπολόγος πιστεύει ότι κάνει ιστορία, κάνει το αντίθετο· και όταν φαντάζεται ότι δεν κάνει, τότε συμπεριφέρεται σαν καλός ιστορικός", σημειώνει ο κορυφαίος Γάλλος ανθρωπολόγος Claude Levi-Strauss (1908-2009) στην εισαγωγή της Δομικής Ανθρωπολογίας, του πιο αντιπροσωπευτικού έργου του, που κυκλοφόρησε το 1958. Σ' αυτή τη συλλογή δοκιμίων ο Levi-Strauss σκιαγραφεί το πεδίο της ανθρωπολογίας ως επιστήμης, παρουσιάζοντας αναλυτικά το μοντέλο του δομισμού στις ανθρωπολογικές έρευνες...

Ένα έργο αναφοράς που σηματοδότησε την πορεία και την εξέλιξη της ανθρωπολογίας. "Όταν ο ανθρωπολόγος πιστεύει ότι κάνει ιστορία, κάνει το αντίθετο· και όταν φαντάζεται ότι δεν κάνει, τότε συμπεριφέρεται σαν καλός ιστορικός", σημειώνει ο κορυφαίος Γάλλος ανθρωπολόγος Claude Levi-Strauss (1908-2009) στην εισαγωγή της Δομικής Ανθρωπολογίας, του πιο αντιπροσωπευτικού έργου του, που κυκλοφόρησε το 1958. Σ' αυτή τη συλλογή δοκιμίων ο Levi-Strauss σκιαγραφεί το πεδίο της ανθρωπολογίας ως επιστήμης, παρουσιάζοντας αναλυτικά το μοντέλο του δομισμού στις ανθρωπολογικές έρευνες...

Το πρώτο βιβλίο ανθρωπολογίας το οποίο προτείνει ένα διαπολιτισμικό μοντέλο της οικονομίας. Ο Gudeman κατορθώνει με θαυμαστό τρόπο να συνυφάνει τα αποτελέσματα δεκαετιών ανθρωπολογικής σκέψης σε μία πρωτότυπη σύνθεση. Carol Humphrey Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ Μία απολαυστική επαναπροσέγγιση της συμβολής ανθρωπολογίας στην κατανόηση των οικονομικών. Με διαυγή και πρωτότυπη επιχειρηματολογία, αυτό το εξαιρετικά εύληπτο βιβλίο αμφισβητεί τα στερεότυπα μοντέλα αντίληψης ανοίγοντας, συγχρόνως, νέους ορίζοντες στη σκέψη μας. Fredrik Barth Πανεπιστήμιο του Οχάι...

Το πρώτο βιβλίο ανθρωπολογίας το οποίο προτείνει ένα διαπολιτισμικό μοντέλο της οικονομίας. Ο Gudeman κατορθώνει με θαυμαστό τρόπο να συνυφάνει τα αποτελέσματα δεκαετιών ανθρωπολογικής σκέψης σε μία πρωτότυπη σύνθεση. Carol Humphrey Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ Μία απολαυστική επαναπροσέγγιση της συμβολής ανθρωπολογίας στην κατανόηση των οικονομικών. Με διαυγή και πρωτότυπη επιχειρηματολογία, αυτό το εξαιρετικά εύληπτο βιβλίο αμφισβητεί τα στερεότυπα μοντέλα αντίληψης ανοίγοντας, συγχρόνως, νέους ορίζοντες στη σκέψη μας. Fredrik Barth Πανεπιστήμιο του Οχάι...

Η εξελικτική ψυχολογία, εξειδικευμένο και κάπως μονόπλευρο παρακλάδι της κοινωνιοβιολογίας, έχει κατορθώσει να επιβάλλει την παρουσία της, αν όχι και τόσο στον ακαδημαϊκό χώρο γενικά, τουλάχιστον στον τομέα της εκλαϊκευμένης επιστήμης. Καθώς βρίσκει εύκολη πρόσβαση και πρόθυμη αντανάκλαση στα ΜΜΕ, ακούμε κάθε τόσο ότι βρέθηκε π.χ. το "γονίδιο της απιστίας" ή το "γονίδιο του αλτρουισμού" και διαβάζουμε βαθυστόχαστα άρθρα που εξηγούν "γιατί αρέσει στις γυναίκες το ροζ χρώμα". Όμως, αν τέτοιες θεωρήσεις φαντάζουν εύλογες σε μια μερίδα του κοινού, είναι επειδή ήδη διαθέτουν ισχ...

"Το κείμενο της Mary Douglas είναι πρωτότυπο και παραστατικό όπως πάντοτε. Η χρησιμότητα των ιδεών που προβάλει στα Φυσικά Σύμβολα ξεπερνά κατά πολύ τα όρια του τομέα της ανθρωπολογίας. Το βιβλίο της θα πρέπει να αποτελέσει υποχρεωτικό ανάγνωσμα για όλους τους φοιτητές που ασχολούνται με τη θρησκεία και την κοινωνία". (Fiona Bowie, Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ) "Το βιβλίο είναι εξίσου αχρονικό με τον υπότιτλό του. Αποτελεί απαραίτητο ανάγνωσμα για όλους όσοι συναρπάζονται από τις ευφυέστατες, διορατικές παρατηρήσεις της Douglas για το νόημα της Βίβλου τα τελευταία τριά...

"Το κείμενο της Mary Douglas είναι πρωτότυπο και παραστατικό όπως πάντοτε. Η χρησιμότητα των ιδεών που προβάλει στα Φυσικά Σύμβολα ξεπερνά κατά πολύ τα όρια του τομέα της ανθρωπολογίας. Το βιβλίο της θα πρέπει να αποτελέσει υποχρεωτικό ανάγνωσμα για όλους τους φοιτητές που ασχολούνται με τη θρησκεία και την κοινωνία". (Fiona Bowie, Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ) "Το βιβλίο είναι εξίσου αχρονικό με τον υπότιτλό του. Αποτελεί απαραίτητο ανάγνωσμα για όλους όσοι συναρπάζονται από τις ευφυέστατες, διορατικές παρατηρήσεις της Douglas για το νόημα της Βίβλου τα τελευταία τριά...

Οι μηχανισμοί άμυνας αναφέρονται στις ψυχοδιανοητικές διαδικασίες που κινητοποιεί το Εγώ κάθε φορά πού βιώνει μια ενορμητική απαίτηση ή ένα συναίσθημα σαν κίνδυνο ή απειλή. Στη μελέτη αυτή, η Άννα Φρόυντ, χρησιμοποιώντας συγκεκριμένα παραδείγματα, εντοπίζει, περιγράφει και αναλύει τα "αμυντικά" αυτά σχήματα, επισημαίνει τα διάφορα μέσα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν (φαντασίωση, διανοητική δραστηριότητα...), θέτει το πρόβλημα της διαχρονικής τους ταξινόμησης και, τέλος, προσπαθεί να διαφοροποιήσει τους μηχανισμούς με κριτήριο την αναφορά τους σε εσωτερικές ή εξωτερικές πηγέ...

Μου φάνηκε εξαιρετικά αναγκαίο να υποβάλλω την επιστήμη σε μια ιστορική και κοινωνιολογική ανάλυση, η οποία κατά κανένα τρόπο δεν επιδιώκει να σχετικοποιήσει την επιστημονική γνώση, συνδέοντας και ανάγοντάς την στους ιστορικούς της όρους, στις τοποθετημένες δηλαδή στο χώρο και στο χρόνο συγκυρίες της, αλλά αντίθετα να επιτρέψει σε όσους κάνουν επιστήμη να κατανοήσουν καλύτερα τους κοινωνικούς μηχανισμούς που κατευθύνουν την επιστημονική πρακτική και να γίνουν "κύριοι και κάτοχοι" όχι μόνο της "φύσης", σύμφωνα με την παλιά καρτεσιανή φιλοδοξία, αλλά -πράγμα καθόλου ευκολότερ...

Η συνήθης αντιδιαστολή "πολιτισμένων" και "πρωτόγονων" βασίζεται στην παραγνώριση της απόστασης που εγκαθιδρύουν οι κοινωνικές επιστήμες ανάμεσα στον παρατηρητή και το παρατηρούμενο. Η ανθρωπολογία μπορεί να ολοκληρωθεί ως επιστήμη μόνο αν εκλάβει επίσης ως αντικείμενό της τις δραστηριότητες και τα εργαλεία της επιστημονικής πρακτικής: πιο συγκεκριμένα , τη σχέση του ερευνητή προς το αντικείμενό του, μια ιδιαίτερη έκφανση των σχέσεων μεταξύ γνώσης και πράξης, ερμηνείας και χρήσης, συμβολικού και πρακτικού ελέγχου. Ο Πιερ Μπουρντιέ δείχνει εδώ ποιες δυνάμεις κρύβονται στο δ...

Η συνήθης αντιδιαστολή "πολιτισμένων" και "πρωτόγονων" βασίζεται στην παραγνώριση της απόστασης που εγκαθιδρύουν οι κοινωνικές επιστήμες ανάμεσα στον παρατηρητή και το παρατηρούμενο. Η ανθρωπολογία μπορεί να ολοκληρωθεί ως επιστήμη μόνο αν εκλάβει επίσης ως αντικείμενό της τις δραστηριότητες και τα εργαλεία της επιστημονικής πρακτικής: πιο συγκεκριμένα , τη σχέση του ερευνητή προς το αντικείμενό του, μια ιδιαίτερη έκφανση των σχέσεων μεταξύ γνώσης και πράξης, ερμηνείας και χρήσης, συμβολικού και πρακτικού ελέγχου. Ο Πιερ Μπουρντιέ δείχνει εδώ ποιες δυνάμεις κρύβονται στο δ...

Σε τί διαφέρει -εφόσον διαφέρει- ο τρόπος με τον οποίον εκφράζονται και σκέπτονται οι άνθρωποι στις προφορικές κοινωνίες -κοινωνίες στις οποίες η τεχνική της γραφής και της ανάγνωσης είναι άγνωστη ή ελάχιστα διαδεδομένη- από τον τρόπο με τον οποίο εκφράζονται και σκέπτονται οι άνθρωποι στις εγγράμματες κοινωνίες -Κοινωνίες στις οποίες η τεχνική της ανάγνωσης και της γραφής είναι γνωστή και διαδεδομένη; Πώς επιδρά η σταδιακή "εσωτερίκευση της γραφής" από τη συνείδηση του "μοντέρνου ανθρώπου" στη δημιουργία της μυθιστορηματικής πλοκής, στην ανάπτυξη της σύγχρονης επιστήμης, φ...

"Λίγες διδασκαλίες παρέμειναν τόσο εσωτερικές ενώ συνάμα άσκησαν τόσο βαθιά επιρροή όσο εκείνη του Marcel Mauss. Μόνο όσοι γνώρισαν και άκουσαν τον Mauss μπορούν να αποτιμήσουν το χρέος τους απέναντί του και να εκτιμήσουν πλήρως τη γόνιμη σκέψη του· μια σκέψη πυκνή και γι' αυτό ενίοτε αδιαπέραστη, γεμάτη όμως αναλαμπές, με περιστροφικά διαβήματα που έμοιαζαν με εκτροπές τη στιγμή ακριβώς που η πιο απροσδόκητη διαδρομή οδηγούσε στην καρδιά του προβλήματος. Η επίδραση του Mauss δεν περιορίστηκε μόνο στους εθνογράφους, μηδενός εξαιρουμένου, αλλά επεκτάθηκε τόσο στους γλωσσολόγ...