Σαμαράκης Αντώνης 1919-2003
Samarákis Antónis
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΚΗΣ (1919-2003). Ο Αντώνης Σαμαράκης του Ευριπίδη και της Ανδριανής γεννήθηκε στην Αθήνα, όπου σπούδασε νομικά (1937-1941). Από το 1935 ως το 1963 εργάστηκε στο Υπουργείο Εργασίας, θέση από την οποία παραιτήθηκε με την επιβολή της δικτατορίας του Μεταξά και στην οποία επέστρεψε το 1945. Συμμετείχε ως εκπρόσωπος της χώρας μας σε διεθνείς συναντήσεις για θέματα εργασιακά και μεταναστευτικά. Το 1963 παντρεύτηκε την Ελένη Κουρεμπανά. Την περίοδο 1968-1969 ηγήθηκε αποστολής εμπειρογνωμοσύνης στις χώρες της Αφρικής μετά από ανάθεση της Διεθνούς Ομάδας Εργασίας. Ως εκπρόσωπος της Ουνέσκο ταξίδεψε στην Αιθιοπία και δραστηριοποιήθηκε με άρθρα του για τη διεθνή κινητοποίηση υπέρ της επίλυσης των προβλημάτων των κατοίκων της χώρας. Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1930 ως ποιητής από τις στήλες των περιοδικών "Παιδικός κόσμος" και "Διάπλασις των Παίδων". Ακολούθησαν δημοσιεύσεις του στις σελίδες της "Νέας Εστίας" και άλλων περιοδικών, όπως το "Ξεκίνημα", και τα "Νεοελληνικά Γράμματα". Συνεργάστηκε επίσης με το περιοδικό "Ακτίνες" μετά τον πόλεμο του 1940. Το 1954 εκδόθηκε η πρώτη του συλλογή διηγημάτων με τίτλο Ζητείται ελπίς. Ακολούθησαν πέντε ακόμη βιβλία του, τα οποία γνώρισαν πολλές επανεκδόσεις και μεταφράσεις σε ξένες γλώσσες. Τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο διηγήματος (1962 για το "Αρνούμαι"), το Βραβείο των Δώδεκα - Έπαθλο Κώστα Ουράνη (1966 για "Το λάθος"), το Μέγα Βραβείο Αστυνομικής Λογοτεχνίας στη Γαλλία (1970 για "Το λάθος"). Τιμήθηκε επίσης για τη συνολική προσφορά του από τη διοργάνωση Europalia (1982) και με το Σταυρό του Ιππότη των Γραμμάτων και των Τεχνών (1995). Μετά τη μεταπολίτευση δημοσίευσε κείμενα κοινωνικού και πολιτικού περιεχομένου στον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο. Διηγήματά του έγιναν σενάρια για κινηματογραφικές ταινίες. Ταινία έγινε επίσης "Το λάθος" από τον Peter Fleischmann. Η πεζογραφία του Αντώνη Σαμαράκη τοποθετείται στο χώρο της κοινωνικής καταγγελίας. Μέσα από τα έργα του προβάλλει έντονη η αγωνία για την πορεία του σύγχρονου κόσμου, η κοινωνική συνείδηση και η ανθρωπιστική κοσμοθεωρία του συγγραφέα. Η γλώσσα του είναι απλή, χωρίς επιτηδευμένο ύφος, ξεχωρίζει κυρίως για την πυκνότητα των νοημάτων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν η ευρηματικότητα στην εξέλιξη και το τέλος της δράσης και η συχνή χρήση οπτικής χρήσης του λόγου (κείμενα δακτυλογραφημένα, σκίτσα, κ.α.). Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Αντώνη Σαμαράκη βλ. Δασκαλόπουλος Δημήτρης "Αντώνης Σαμαράκης", στο "Η μεταπολεμική πεζογραφία · Από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ‘67", Ζ΄, σ.54-99. Αθήνα, Σοκόλης, 1988, Ζήρας Αλεξ., "Σαμαράκης Αντώνης", "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό", 9α. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988 και Παππάς Γιάννης Η., Σκιαθάς Αντώνης Δ., "Σχεδίασμα εργοβιογραφίας Αντώνη Σαμαράκη", Ελί-τροχος17-18 (Πάτρα), Χειμώνας - Άνοιξη 1999, σ.7-13. Εργογραφία (πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις): Ι. Διηγήματα "Ζητείται ελπίς· διηγήματα". Αθήνα, 1954. "Αρνούμαι". Αθήνα, Φέξης, 1961. "Το διαβατήριο". 1973. "Η κόντρα· διηγήματα". Αθήνα, 1992. ΙΙ.Μυθιστορήματα "Σήμα κινδύνου· μυθιστόρημα". Αθήνα, 1959. "Το λάθος· μυθιστόρημα"· Εξώφυλλο του χαράκτη Α.Τάσσου. Αθήνα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1965.
17 ιστορίες που ξεχωρίζουν
Συλλογικό έργο
Γνώση (1988)
Περιλαμβάνονται τα κείμενα: - Μάρω Βαμβουνάκη, "Το άλλο παράθυρο" - Φρέντυ Γερμανός, "Καρτ-Ποστάλ" - Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής, "Στην κουζίνα" - Άλκη Ζέη, "Λεωνή" - Νέαρχος Θαλάσσης, "Οι αυτοτελείς" - Τάσος Λιγνάδης, "Το γυφτάκι, ο ίσκιος και η χορεύτρια" - Μάρω Λοΐζου, "Το κόκκινο λουλούδι" - Γιώργος Μανιώτης, "Η διπλή ζωή του γάτου Επαμεινώνδα" - Βούλα Μάστορη, "Μισός μισός" - Μελισσάνθη, "Πώς βαφτίστηκε η πόλη της Παλλάδας" - Μιχάλης Μερακλής, "Ο Χουάν που δεν ήθελε να μιλήσει" - Γιάννης Νεγρεπόντης, "Ο παραμυθάς, το παιδί και η φλογέρα" - Κυριάκος Ντελόπο...
1919-
Σαμαράκης Αντώνης 1919-2003
Εκδόσεις Καστανιώτη (2000)
Η ζωή είναι βέβαια για να τη ζεις, όχι να την ταριχεύεις με τυπογραφικό μελάνι. Σαν να κλείνεις αεροστεγώς σε φιαλίδιο μια ριπή πελαγίσιου ανέμου. Η ζωή είναι για να δημιουργούμε εμείς οι ίδιοι τη ροή της, όσο μπορούμε να έχουμε την πρωτοβουλία των κινήσεων και να μην παραδινόμαστε σε ξένες προς εμάς δυνάμεις. Αντί να ιστορούμε τα πεπραγμένα μας, ας γευόμαστε την κάθε στιγμή με την ένταση που είχαμε παιδιά, πρωτοτάξιδα στην εγκόσμια περιπέτεια, έκθαμβα μεν, αθώα δε για το μελαγχολικό συχνά πανόραμα που θα αντικρίζαμε αργότερα. Αν συναρμολογούμε την αυτοβιογραφία μας σε μερι...
1919-
Σαμαράκης Αντώνης 1919-2003
Ψυχογιός (2017)
H ζωή είναι βέβαια για να τη ζεις, όχι για να την ταριχεύεις με τυπογραφικό μελάνι. Σαν να κλείνεις αεροστεγώς σε φιαλίδιο μια ριπή πελαγίσιου ανέμου. H ζωή είναι για να δημιουργούμε εμείς οι ίδιοι τη ροή της, όσο μπορούμε να έχουμε την πρωτοβουλία των κινήσεων και να μην παραδινόμαστε σε ξένες προς εμάς δυνάμεις. Aντί να ιστορούμε τα πεπραγμένα μας, ας γευόμαστε την κάθε στιγμή με την ένταση που είχαμε παιδιά, πρωτοτάξιδα στην εγκόσμια περιπέτεια, έκθαμβα μεν, αθώα δε για το μελαγχολικό συχνά πανόραμα που θα αντικρίζαμε αργότερα. Aν συναρμολογούμε την αυτοβιογραφία μα...
1919-
Σαμαράκης Αντώνης 1919-2003
Ψυχογιός (2017)
H ζωή είναι βέβαια για να τη ζεις, όχι για να την ταριχεύεις με τυπογραφικό μελάνι. Σαν να κλείνεις αεροστεγώς σε φιαλίδιο μια ριπή πελαγίσιου ανέμου. H ζωή είναι για να δημιουργούμε εμείς οι ίδιοι τη ροή της, όσο μπορούμε να έχουμε την πρωτοβουλία των κινήσεων και να μην παραδινόμαστε σε ξένες προς εμάς δυνάμεις. Aντί να ιστορούμε τα πεπραγμένα μας, ας γευόμαστε την κάθε στιγμή με την ένταση που είχαμε παιδιά, πρωτοτάξιδα στην εγκόσμια περιπέτεια, έκθαμβα μεν, αθώα δε για το μελαγχολικό συχνά πανόραμα που θα αντικρίζαμε αργότερα. Aν συναρμολογούμε την αυτοβιογραφία μα...
Lo sbaglio
Σαμαράκης Αντώνης 1919-2003
Αιώρα (2018)
In un Paese che non c’e, in un tempo mai avvenuto, un regime liberticida tiene sotto scacco amici e nemici in nome della sua stessa, solipsistica sopravvivenza. Braccio esecutivo del regime sono i temibili Servizi Speciali e il Piano perfetto, che due agenti sono chiamati ad applicare per la prima volta su un uomo accusato di essere un cospiratore. Ma il fattore umano e in agguato: si tratta dell’incrinatura che il regime, accecato dall’arroganza di un potere ormai sfuggito a ogni controllo, si rivela incapace di prevenire. A meta strada tra il thriller psicologico, il poli...
The Flaw
Σαμαράκης Αντώνης 1919-2003
Αιώρα (2018)
A man is seized from his afternoon drink at the Cafe Sport by two agents of the Regime-though what exactly he is suspected of we do not know, and neither, apparently, does he. What follows is a journey by car toward Special Branch Headquarters, and the interrogation that undoubtedly awaits him there. With their destination approaching, oppressed and oppressor come face to face with their deepest human feeling, locked in a game of psychological skill. As the plot slowly unravels, so, too, do its main players. Part thriller and part political satire, "The Flaw" is as po...
Ανθολογία ελληνικού διηγήματος του 20ού αιώνα
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2009)
Μια ανθολογία ελληνικού διηγήματος του εικοστού αιώνα είναι, εκ των πραγμάτων, ένα εγχείρημα συνολικού χαρακτήρα. Οφείλει να αποτυπώνει μέσα από κατασταλαγμένες μορφές τόσο τις περιπέτειες της γραφής όσο και της γλώσσας αλλά και της χώρας που ανέδειξε τους επιλεγμένους διηγηματογράφους. Όσο απαραίτητοι είναι σε μια ανθολογία οι δημιουργοί-αγκωνάρια, οι δημιουργοί που σ’ αυτούς αναφερόμαστε αυθόρμητα, σχεδόν χωρίς σκέψη, άλλο τόσο ενδυναμώνουν την ανθολογία αυτή οι δημιουργοί ήσσονος σημασίας. Οι συγγραφείς δηλαδή που αποτυπώνουν «στιγμές» και «εικόνες» ταπεινές και φαινομεν...
Βαρβάκειος πρότυπος σχολή
Συλλογικό έργο
Κάκτος (2007)
Αν και δεν ήμουν ποτέ μαθητής του Βαρβακείου, αν και είχα την τύχη να ζήσω τη "χρυσή εποχή" ενός Γυμνασίου που κι αυτό πέρασε στην Ιστορία, του Β΄ Αρρένων Αθηνών, η φήμη του μεγάλου Προτύπου Σχολείου δεν με είχε αφήσει βέβαια ανέγγιχτο. Φίλοι της εφηβείας που βρίσκονταν στα θρανία του Βαρβακείου μας έδειχναν, με τις αφηγήσεις τους αλλά και με τη ζωντανή τους παρουσία, τι σήμαινε τα χρόνια εκείνα να είσαι μαθητής στο σχολείο του Βαρβάκη: πόσο δύσκολη ήταν η ένταξη σου σ' αυτό μέσα από αυστηρές εισαγωγικές εξετάσεις· πόσο απαιτητική η φοίτηση απέναντι στα μεγάλα ονόματα των...
Βλέπω το σημερινό κόσμο
Συλλογικό έργο
Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων (Ο.Ε.Δ.Β.) (2007)
Ο χαρακτηρισμός της εποχής μας όπως λ.χ. εποχή της γνώσης και της πληροφορίας είναι βέβαια δικαιολογημένος. Και τούτο γιατί ο "βομβαρδισμός" από γνώσεις και πληροφορίες είναι ανελέητος. Ο ρυθμός με τον οποίο η νέα γνώση παράγεται σε πολλές επιστήμες είναι πρωτόγνωρος. Ένα νέο γνωστικό τοπίο μορφοποιείται, ένα τοπίο στο οποίο το σχολείο πρέπει να προσαρμόζεται συνεχώς. Σ' αυτή τη νέα κατάσταση οι μαθητές μας γίνονται πολλές φορές δέκτες ετερόκλητων και ποικίλων γνωστικών πληροφοριών που "εισβάλλουν" στο σχολείο χωρίς το παιδαγωγικό εισιτήριο, δημιουργώντας "θόρυβο" και α...
Εν ονόματι
Σαμαράκης Αντώνης 1919-2003
Εκδόσεις Καστανιώτη (1999)
5 Νοεμβρίου '98 νύχτα. Στην Ελλάδα. Σε μια μικρή πόλη. Ένα παιδί, ο Δημήτρης, 16 χρονών, μαθητής στη Β' Λυκείου, γράφει στο κομπιούτερ του και ρίχνει στους δρόμους μια προκήρυξη. Με την υπογραφή μιας φανταστικής οργάνωσης νέων: Ανεμος Σωτηρίας από τα Εν ονόματι. Είναι μια κίνηση διαμαρτυρίας και εξέγερσης εναντίον των διαφόρων Εν ονόματι που καταδυναστεύουν τη ζωή μας και της αφαιρούν το αληθινό της νόημα. Ο Δημήτρης δεν έχει πρόθεση να δώσει συνέχεια. Αλλά η συνέχεια έρχεται...
Εν ονόματι
Σαμαράκης Αντώνης 1919-2003
Ψυχογιός (2014)
Η εφηβεία δεν είναι βιολογική ηλικία, αλλά κατάσταση πνευματική, και τρόπος ζωής, και γι' αυτό, ίσως, χρειάζονται οι εξεγερμένοι της υπάρξεως για να μας το θυμίζουν. Θα τους ονομάσουμε συγγραφείς, και το έργο τους, με αυτούς τους όρους, θα το διαβάσουμε σαν να ήταν επαναστατική προκήρυξη. Το Εν ονόματι, το τελευταίο μυθιστόρημα που μας χάρισε ο Αντώνης Σαμαράκης, θα μπορούσε να τοιχοκολληθεί στις γειτονιές της μεγαλούπολης, ή να βρεθεί στις λεωφόρους, ριγμένο από ένα παιδί που μέτρησε δεκάξι χρόνια στο βρόγχο ασυνάρτητων εν ονόματι και αποφάσισε ότι είναι καιρός να ελευθε...