Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το βιβλίο "Η ελληνική ποίηση του 20ού αιώνα: Μια συγχρονική ανθολογία" περιλαμβάνει ποιητικά κείμενα που δημοσιεύτηκαν στη διάρκεια του 20ού αιώνα, με στόχο να προσφερθεί στον αναγνώστη ένα γενικό πανόραμα της ελληνικής ποίησης αυτής της εποχής σε μια επίτομη και χρηστική έκδοση. Η ανθολογία λοιπόν οργανώθηκε με τέτοια τρόπο ώστε να δώσει τη δυνατότητα στον αναγνώστη να παρακολουθήσει την εξέλιξη και τις διάφορες τάσεις της ελληνικής ποίησης του 20ού αιώνα μέσα από τη συγχρονική παρουσίαση των ανθολογημένων κειμένων. Με γνώμονα αυτόν το στόχο, τα ποιήματα κατατάχθηκαν κατά...

Περιέχονται τα κείμενα: - Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, "Καλωσόρισμα" - Ζήσιμος Λορεντζάτος, "Πρόλογος" - Γιώργος Σεφέρης, "Τρεις μέρες στα μοναστήρια της Καππαδοκίας" - Ιωάννα Πετροπούλου, "Επίμετρο: το εφόδιο του ποιητή" - Επιστολή του Γιώργου Σεφέρη προς τη Μέλπω και τον Οκτάβιο Μερλιέ - Άννα Μπαλλιάν, "Αφιερώματα στον θεό ενός σβησμένου κόσμου" - Γεωγραφικός χάρτης: τα δρομολόγια/τα μοναστήρια - Σταύρος Ζουμπουλάκης, "Τα μοναστήρια της Καππαδοκίας υπό το πρίσμα της διπλής παράδοσης"

Περιέχονται τα κείμενα: - Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, "Καλωσόρισμα" - Ζήσιμος Λορεντζάτος, "Πρόλογος" - Γιώργος Σεφέρης, "Τρεις μέρες στα μοναστήρια της Καππαδοκίας" - Ιωάννα Πετροπούλου, "Επίμετρο: το εφόδιο του ποιητή" - Επιστολή του Γιώργου Σεφέρη προς τη Μέλπω και τον Οκτάβιο Μερλιέ - Άννα Μπαλλιάν, "Αφιερώματα στον θεό ενός σβησμένου κόσμου" - Γεωγραφικός χάρτης: τα δρομολόγια/τα μοναστήρια - Σταύρος Ζουμπουλάκης, "Τα μοναστήρια της Καππαδοκίας υπό το πρίσμα της διπλής παράδοσης"

Στο βιβλίο αυτό ανθολογούνται ποιήματα και κείμενα του Γιώργου Σεφέρη χωρισμένα στις εξής ενότητες: 1. Ο νεανικός και πρώιμος Σεφέρης- Από τη "Στροφή" (1931) έως τη "Στέρνα" (1932), 2. Ο προπολεμικός Σεφέρης- Από το "Μυθιστόρημα" (1935) έως το "Τετράδιο Γυμνασμάτων" (1940), 3. Ο Σεφέρης στα χρόνια του πολέμου- Από το "Ημερολόγιο Καταστρώματος" (1940) έως την "Κίχλη" (1947), 4. Ο μεταπολεμικός Σεφέρης- Από το "Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄" (1955) έως τα "Τρία κρυφά ποιήματα" (1966), 5. Ο "ανεπίσημος Σεφέρης"- "Τετράδιο Γυμνασμάτων Β΄" (1976) Το βιβλίο απευθύνεται...

[...] Στον μικρό αυτό τόμο προσπάθησα να χωρέσω το ευρύτερο και πιο αντιπροσωπευτικό μέρος της τρισχιλιετούς ελληνικής ποιητικής παραγωγής, στο θέμα του έρωτα. Από τον ομηρικό μονόλογο της Ανδρομάχης, το περίφημο χορικό της "Αντιγόνης" του Σοφοκλή, τους αρχαίους λυρικούς, τον μονόλογο της Αρετούσας, και τα δημοτικά τραγούδια, μέχρι τους λαϊκούς τραγουδοποιούς, και τους νεότερους και σύγχρονους ποιητές, ξετυλίγονται όλες οι πτυχές του πολυτραγουδισμένου έρωτα: παθιασμένος, ανεκπλήρωτος, ρομαντικός, χυδαίος, απροσδόκητος, παιγνιώδης, ανιδιοτελής, αστείος, δολοφονικός, πληρωμέ...

Ποίηση δεν είναι ό,τι χάνεται στη μετάφραση, όπως έχει λεχθεί. Και στη γλώσσα του πρωτοτύπου και στην αλλοδαπή έχουμε ένα ποίημα [...]. Θεωρώ αυτονόητη την ιδιοτροπία των ανθολογιών. [...] Προσπάθησα να συνδυάσω ποίηση και μετάφραση. (από τον πρόλογο) Η Μαρία Λαϊνά ανθολογεί μεταφράσεις ποιημάτων 111 σημαντικών ποιητών του 20ου αιώνα. Στην ανθολογία αυτή παρουσιάζειαι η "συνομιλία" του Άρη Αλεξάνδρου με την Άννα Αχμάτοβα, του Κλείτου Κύρου με τον Γκιγιώμ Απολλιναίρ, του Νίκου Σπανιά με τον Βαλερύ Λαρμπώ, του Γιώργου Σεφέρη με τον Έζρα Πάουντ, του Φ. Δ. Δρακονταειδή με...

Όταν οι άγγελοι περπατούν, τα πιο πεζά περιστατικά θυμίζουν θρύλους και παραμύθια. Οι πιο συνηθισμένοι άνθρωποι αποκαλύπτουν μια άλλη τους πλευρά, αλλόκοτη και μυστική. Ο καιρός είναι πάντα φθινόπωρο. Το καλοκαίρι ακόμα δεν έχει φύγει. Η άνοιξη στέλνει απ' την αντίπερα όχθη τις σκληρές της αντανακλάσεις. Το αγρίμι του χειμώνα λουφάζει κρυμμένο στα μελαγχολικά σύννεφα. Οι λακκούβες των δρόμων με το μαύρο νερό καθρεφτίζουν κοπάδια σπάνιων πουλιών. Όλα μετέωρα, ακολουθούν τους ρυθμούς ενός απλού κι απόκοσμου βηματισμού. Στα πάρκα κυκλοφορούν ολομόναχες οι σιλουέτες των ίσκιων....

Το βιβλίο δεν είναι παρά ένα μοντάζ των ημερολογίων του Γιώργου Σεφέρη που ακολουθεί τη γραμμική αφήγηση, με κινηματογραφικούς όρους μιλώντας. Θα μπορούσε να αποτελεί την ατελή εκδοχή μιας αυτοβιογραφίας του Σεφέρη, η οποία γράφεται παράλληλα με το πέρασμα των ημερών, με βάση τις σημειώσεις του βιογραφούμενου. Από αυτές παραμένουν όσες ο ανθολόγος θεώρησε ότι στηρίζουν και φωτίζουν τη σχέση βίου και έργου, δηλαδή ζωής και ποίησης. Με αυτή την έννοια τη φωνή του Σεφέρη μεσολαβεί η ακοή του ανθολόγου, με βάση τον πιο πάνω άξονα. Μια φωνή που μιλάει επί περίπου σαράντα σ...

"Ένα συναισθηματικό ταξίδι στην Κύπρο", ένα "Χρονικό της Κύπρου 1953" αρχίζει να σχεδιάζει ο Γιώργος Σεφέρης στις 18 Αύγουστου 1954, τη χρονιά μετά το πρώτο ταξίδι του στο νησί, παράλληλα με τη σύνθεση του "...Κύπρον, ου μ' εθέσπισεν...". Η έκδοση της συλλογής τον Δεκέμβριο του 1955 δεν σταματά τον ποιητή από αυτή την πεζογραφική του προσπάθεια, κάτι που φαίνεται να κάνει λίγο αργότερα η υπηρεσιακή του ανάμειξη στο Κυπριακό και η ραγδαία και δυσοίωνη εξέλιξη των γεγονότων. Τα σχεδιάσματα του Βαρνάβα Καλοστέφανου μας δίνουν το προνόμιο να παρακολουθήσουμε τον Σεφέρη στο εργα...

"Ένα συναισθηματικό ταξίδι στην Κύπρο", ένα "Χρονικό της Κύπρου 1953" αρχίζει να σχεδιάζει ο Γιώργος Σεφέρης στις 18 Αύγουστου 1954, τη χρονιά μετά το πρώτο ταξίδι του στο νησί, παράλληλα με τη σύνθεση του "...Κύπρον, ου μ' εθέσπισεν...". Η έκδοση της συλλογής τον Δεκέμβριο του 1955 δεν σταματά τον ποιητή από αυτή την πεζογραφική του προσπάθεια, κάτι που φαίνεται να κάνει λίγο αργότερα η υπηρεσιακή του ανάμειξη στο Κυπριακό και η ραγδαία και δυσοίωνη εξέλιξη των γεγονότων. Τα σχεδιάσματα του Βαρνάβα Καλοστέφανου μας δίνουν το προνόμιο να παρακολουθήσουμε τον Σεφέρη στο εργα...

Δουλεύω εδώ και καιρό πάνω στην "Κίχλη" του Γ. Σεφέρη. Ποίημα δύσκολο, πολυδιάστατο, σπασμένο και ενωμένο εσωτερικά πολλές φορές. Δυσκολεύτηκα όσο καμμιά άλλη φορά απ' όσες έχω επιχειρήσει να πλησιάσω λογοτεχνικά κείμενα. Κι αυτό εξαιτίας της δομής του. Συνειδητοποίησα καλύτερα από κάθε άλλη φορά ότι η ζωγραφική είναι πρώτα απ' όλα και πάνω απ' όλα σύνθεση. Η σύνθεση είναι που αποδίδει μια κατάσταση και "απεικονίζει" ένα αντικείμενο. Οι σχέσεις δηλαδή των ζωγραφικών στοιχείων και εν τέλει των επιμέρους μερών μιας μορφής δημιουργεί τις προϋποθέσεις της ζωγραφικής, της εικαστ...

Ανθολογούνται οι ποιητές: Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Αντρέας Αγγελάκης, Βασιλης Αρφάνης, Σταύρος Βαβούρης, Ρέα Γαλανάκη, Γιάννης Δάλλας, Μηνάς Δημάκης, Κική Δημουλά, 'Αρης Δικταίος, Δημήτρης Δούκαρης, Νίκος Εγγονόπουλος, Οδυσσέας Ελύτης, Ανδρέας Εμπειρίκος, Έκτωρ Κακναβάτος, Γιώργος Καραβασίλης, Διονύσης Καρατζάς, Τάσος Κόρφης, Θανάσης Κωσταβάρας, Χρίστος Λάσκαρης, Τάσος Λειβαδίτης, Χριστόφορος Λιοντάκης, Κώστας Λογαράς, Στέλιος Λύτρας, Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου, Γιώργος Μαρκόπουλος, Ερρίκος Μπελιές, Θανάσης Θ. Νιάρχος, Παυλίνα Παμπούδη, Αθηνά Παπαδάκη, Δ. Π. Παπαδίτσας, Τίτος Πα...

Μέσα από τούτη την αλληλογραφία, με τις αναπόφευκτες εκατέρωθεν αυτολογοκρισίες, αναδύονται στιγμές της ζωής των συνομιλητών. Ξετυλίγεται για άλλη μια φορά το νήμα της ζωής του Σεφέρη: η πολιτική, η ποιητική δημιουργία, οι άνθρωποι, οι φιλίες και οι αντιπάθειες, οι σπασμένες σχέσεις και οι καημοί του: η γλώσσα, η ανθρώπινη μοίρα σφιχτοδεμένη με την πραγματωμένη Ιστορία, η "αμυαλιά" των πολιτικών. Αλλ' υπάρχει και η μοίρα των τόπων, των τόπων μέσα στα πλοκάμια του χρόνου: η Ελλάδα, το Βυζάντιο, η Κύπρος... Ο Σεφέρης· ο Σεφέρης που γνωρίζουμε. Που μιλάει με τη βαριά, βαθιά, σ...

O τόμος αυτός περιέχει ποιήματα των Σεφέρη, Αναγνωστάκη, Σαχτούρη, Σινόπουλου. Κάθε τόμος περιλαμβάνει: -Εργοβιογραφικό σημείωμα κάθε ποιητή -Επιλεγμένα αντιπροσωπευτικά ποιήματα, τα περισσότερα από τα οποία ανθολογούνται στα σχολικά βιβλία των Kειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Γυμνασίου και του Λυκείου -Σύντομη ερμηνευτική παρουσίαση κάθε ποιήματος.

Στην ιστορία της τέχνης δεν είναι σπάνια η περίπτωση των καλλιτεχνών που εμπνεύστηκαν έργα τους από την ποίηση. Συμβαίνει μάλιστα άλλοτε να τους ωθεί ένα γενικότερο ποιητικό κλίμα στη διαμόρφωση των δικών τους προσπαθειών και άλλοτε να αντλούν από συγκεκριμένα ποιήματα. Θα μπορούσαμε να μνημονεύσουμε ως ενδεικτικά παραδείγματα της πρώτης κατηγορίας τον Βρετανό χαράκτη, ζωγράφο και ποιητή William Blake (1757-1827), ο οποίος εικονογράφησε, ανάμεσα σε πολλά άλλα, τις Night's Thoughts του Young (1797), το Βιβλίο του Ιώβ από την Παλαιά Διαθήκη (1823), τη Θεία Κωμωδία του Δάντη...

Μια σταχυολόγηση κειμένων και αποσπασμάτων από τον Στρατή Πασχάλη που αναδεικνύει πώς λειτούργησε ως προς την προσωπική κοσμοθεωρία, τη λογοτεχνική ευαισθησία και τη δημιουργική φαντασία μεγάλων νεοελλήνων λογοτεχνών η τόσο παρεξηγημένη εποχή του Βυζαντίου, ενώ φανερώνει ανάγλυφα τις διαφορετικές όψεις που πήρε αυτή η εποχή ανάλογα με τα ιδιαίτερα χρακτηριστικά του κάθε συγγραφέα.

Η μετάφραση των ποιημάτων είναι το είδος της γραφής που δίνει τη μικρότερη ικανοποίηση. Όσο καλά και να δουλέψει κανείς, όσο επιτυχής και αν είναι, θα υπάρχει πάντα ένα αντικείμενο - το πρωτότυπο - που μένει εκεί για να μας δείχνει πως βρισκόμαστε πάντα χαμηλότερα από το σωστό, πως ακόμη κι αν πάμε ψηλότερα, πάλι χαμηλότερα θα είμαστε· αλίμονο αν προσπαθήσουμε να καλυτερέψουμε το ποίημα που μεταφράζουμε. Και τούτο ακόμη: όταν μεταφράζουμε από μια ξένη γλώσσα που ξέρουμε λίγο ή πολύ, σε μια γλώσσα - τη δική μας - που μας είναι έμφυτη και την αγαπούμε περισσότερο, κάνουμε κά...

"Νομίζω πως είναι η έλξη που ασκεί απάνω μου το κείμενο της Παλιάς Διαθήκης των Εβδομήκοντα που με παρακίνησε να δοκιμάσω την απόδοση του Άσματος των Ασμάτων στη σύγχρονη γλώσσα μας. Με φιλοξενούσε τότε ένα αψηλό χωριό του Λιβάνου· εκεί την άρχισα. Το βουνό δε μου έδινε τις ίδιες εντυπώσεις που είχα για το τοπίο διαβάζοντας το Άσμα· μέσα στον αλαφρύ και διάφανον αέρα του ήταν πιο σκληρές, πιο γυμνές, πιο φτωχιές· ίσως ένα πρόσθετο κίνητρο στο ξεκίνημα αυτής της εργασίας να ήταν η επιθυμία μου να βρω έναν τρόπο οικειότερης συνομιλίας με τον τόπο. Όμως αν δεν ήταν αυτή η ε...

[...] Δεν πιστεύω ότι οι προσωπικές αλληλογραφίες πρέπει να εκδίδονται. Κοινοποιούν κάτι που αφορά τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις εξάρσεις ή την καθημερινότητα, τις σχέσεις γενικά, δύο ατόμων. Οι ερωτικές ή συζυγικές μάλιστα από αυτές, όχι σπάνια, συντηρούν την αδιακρισία της κλειδαρότρυπας και, συχνά, διαλύουν τους μύθους. Ένα υλικό προορισμένο για διμερή επικοινωνία εκτίθεται στα μάτια εκατοντάδων ανθρώπων, ενδιαφερόμενων ή απλώς περίεργων, φιλέρευνων λογίων ή επιπόλαιων αναγνωστών. Τα πράγματα αλλάζουν βέβαια στην περίπτωση που έχουμε εκφρασμένη την επιθυμία και των δ...

Ένα καλοκαιρινό δειλινό του 1986 στο αυλιδάκι με τη ραδινή λεύκα της οδού Άγρας 20, παρουσία του Γιώργου και της Λένας Σαββίδη, η Μάρω Σεφέρη, με το βλέμμα βουρκωμένο, μου εμπιστεύτηκε το σώμα των επιστολών που είχε ανταλλάξει με τον ποιητή κατά την τετραετία 1936-1940. Ομογνωμονήσαμε πάραυτα και στα τρία καίρια σημεία που αφορούσαν στον καταρτισμό της έκδοσης. Πρώτον, τα κείμενα θα δημοσιεύονταν δίχως περικοπές. Τι να περικόψεις άλλωστε από τα λόγια των ερωτευμένων; Δεύτερον, ο σχολιασμός δεν θα ήταν φορτικός παρά θα περιοριζόταν στα απολύτως αναγκαία. Τρίτον, επειδή ένιοι...