Μερακλής Μιχάλης Γ. 1932-
Meraklís Michális G.
Ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, λαογράφος και φιλόλογος Μ. Γ. Μερακλής γεννήθηκε το 1932 στην Καλαμάτα. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και της Γοτίγγης της Γερμανίας, όπου και εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή. Το 1975 εξελέγη τακτικός καθηγητής λαογραφίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, του οποίου διετέλεσε και πρύτανης (1981-1982). Στο χρονικό διάστημα 1990-1999 δίδαξε το ίδιο αντικείμενο στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθηνών, ύστερα από μετάκληση. Είναι προεδρος της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας και χρημάτισε πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων. Έχει εκδώσει βιβλία αναφερόμενα στη λαογραφία και τη (νεοελληνική κατεξοχήν) φιλολογία και έχει δημοσιεύσει πολυάριθμα άρθρα σχετικά με τα δύο αυτά αντικείμενα.
Τιμή στον Τ. Κ. Παπατσώνη
Συλλογικό έργο
Ευθύνη (1999)
Το Φυλλάδιο Νεοελληνικού Προβληματισμού "Ευθύνη", γιορτάζει με τον τόμο αυτό τη συμπλήρωση ογδόντα χρόνων ζωής ενός αληθινά μεγάλου νεοέλληνα ποιητή, του Τ. Κ. Παπατσώνη. Όταν τον περασμένο χρόνο αντικρύσαμε ευτυχισμένοι το οστράκινο σκεύος του ποιητή, με τα ιστία της δημιουργίας υψωμένα, να υπερβαίνει νικηφόρα τη μεθόριο των ογδόντα του χρόνων, συλλογιστήκαμε πως ήταν χρέος μας να τον τιμήσουμε, θεωρήσαμε την πράξη αυτή ως τιμή του Νέου Ελληνισμού αλλά και δική μας συνάμα τιμή, αφού σ' ένα κόσμο παραχαρακτών, εμείς θα προσπαθούσαμε να φανερώσουμε την αλήθεια ενός έργου...
Το γλωσσικό ζήτημα
Συλλογικό έργο
Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων (2011)
Με την απόσταση ασφαλείας που επιτρέπει η απομάκρυνση από τις οξείες φάσεις του "γλωσσικού ζητήματος" και κυρίως με τη νηφαλιότητα που εξασφαλίζει η επίσημη λύση του προβλήματος από την ελληνική Πολιτεία το 1976 μπορούμε σήμερα με νέες προσεγγίσεις των αρχών του 21ου αιώνα να μελετήσουμε το "ζήτημα" που ταλάνισε τους Έλληνες και την Ελλάδα κυρίως τους τελευταίους δύο αιώνες. Χωρίς εντάσεις και φανατισμούς, με την αντικειμενική ματιά του μελετητή-ερευνητή και τη σιγουριά ενός οριστικά πια λυμένου ζητήματος στον πιο ασφαλή χώρο, στη συνείδηση του Έλληνα πολίτη. Κανείς σήμερα...
Το λαϊκό παραμύθι ως ποίηση
Lüthi Max
Εκδόσεις Πατάκη (2018)
Ο Ελβετός παραµυθιολόγος (κατεξοχήν του ευρωπαϊκού παραµυθιού) Max Luthi θεωρείται µεταξύ των σηµαντικότερων διεθνώς µελετητών της λαϊκής (προφορικής) ποίησης. Κορυφαίο έργο του αποτελεί το παρόν βιβλίο µε τον εύγλωττο τίτλο και κυρίως τον υπότιτλό του: "Το λαϊκό παραµύθι ως ποίηση. Αισθητική και ανθρωπολογία" (1975). Με την αισθητική αναζητεί τη λογοτεχνική µορφή του παραµυθιού, µε την ανθρωπολογία την εικόνα του ανθρώπου και του κόσµου του. Παρατηρεί ότι, παρά τις αναρίθµητες παραλλαγές των διαφόρων αφηγήσεων, επανέρχεται σε αυτές πάντα όµοιος ένας ιδιαίτερος τύπος ανθρώπ...
Το παραμύθι από τους αδελφούς Grimm στην εποχή μας
Συλλογικό έργο
Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2017)
Ο παρών τόμος φιλοδοξεί να αποτελέσει έναν σύγχρονο και ενημερωμένο Οδηγό για τη διεπιστημονική μελέτη του παραμυθιού, για όσους το "ζουν" ως ερευνητές του (εκπαιδευτικοί, φοιτητές) αλλά και για το ευρύ αναγνωστικό κοινό. Με αφετηρία τη θεωρητική διατύπωση ότι κάθε είδος της λαϊκής αφήγησης αποτελεί μια ξεχωριστή οντολογική κατηγορία που μεσολαβεί μεταξύ της γλώσσας, των συμβόλων και της πραγματικότητας (κατά την έκφραση του Αμερικανού λαογράφου Dan Ben-Amos), το παραμύθι γίνεται αντικείμενο μελέτης ως προς τον πλούτο των μορφών, των επεξεργασιών και των σημασιών του στην ι...
Το παρόν του παρελθόντος. Ιστορία, λαογραφία, κοινωνική ανθρωπολογία
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (2003)
Το πέρασμα του Μηνά Δημάκη
Συλλογικό έργο
Ευθύνη (1983)
To πέρασμα τον Μήνα Δημάκη από τον κόσμο αυτό ήταν ένα φως απεγνωσμένο που αναπήδησε από ταραγμένο σκοτάδι μιας εξαιρετικά προικισμένης ύπαρξης, ποιητή αυθεντικού και βαθιά πολιτισμένου ανθρώπου. Όσοι τον γνώρισαν και τον τίμησαν με φιλία κι αγάπη νιώθουν μια κηλίδα αίμα πάνω τους με την βίαιη έξοδό του από την ζωή. Όσοι δεν τον γνώρισαν, μπορούν να οικειωθούν το σοβαρό έργο του - το διαρκές αποτύπωμα της οντότητάς του, το απαύγασμα της μορφής του. Σ' αυτή την οικείωση ελπίζουμε να βοηθήσει η φιλόπονη ετούτη συλλογή μελετημάτων και κριτικών κειμένων, που βλέπει το φως με τ...
Φώτα ολόφωτα
Συλλογικό έργο
Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.) (2001)
Μετά την ανατύπωση δύο παλαιών αφιερωμάτων περιοδικών στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη ("Νέα Ζωή" Αλεξάντρειας, 1908 και "Χαραυγή" Μυτιλήνης 1911), το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο ολοκληρώνει με τούτο τον τόμο τη συνεισφορά του στην επέτειο των εβδομήντα χρόνων από το θάνατο του συγγραφέα της "Φόνισσας". Αν τα δύο πιο πάνω αφιερώματα καλύπτουν ανάγκες του αναγνωστικού κοινού και των μελετητών σε παλαιά και δυσεύρετα κείμενα, ο τόμος τούτος αποτελεί μια σύγχρονη θεώρηση του Παπαδιαμάντη. [...] (από τον πρόλογο του Μάνου Χαριτάτου στην πρώτη έκδοση, Δεκέμβριος 1981)
Χαιρετισμός στον Ι. Μ. Παναγιωτόπουλο
Συλλογικό έργο
Ευθύνη (1979)
Σε λίγο -το 1980- ο Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος συμπληρώνει εξήντα ολόκληρα χρόνια άγρυπνης πνευματικής παρουσίας μέσα στον νεοελληνικό πνευματικό χώρο. Στα 1920 έγινε συνδιευθυντής του λογοτεχνικού περιοδικού "Μούσα", ύστερ' από εφηβικά δημοσιεύματα, κι από τότε ως σήμερα, στέκεται στη πρώτη γραμμή των συγγραφέων του τόπου μας. Η προσωπική αγωνία, η αγρύπνια της συνείδησής του και η υψηλή ευγένεια της ψυχής του συνταιριασμένα θαυμαστά μ 'ένα ισχυρότατο κι εξαιρετικά πλούσιο συγγραφικό τάλαντο, ανέδειξαν τον Ι. Μ. Παναγιωτόπουλο όχι μονάχα ένα μεγάλο και γονιμότατο συγγραφέα ά...