Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Την άνοιξη του 2016 με αφορμή μια σειρά σεμιναριακών διαλέξεων που πραγματοποιήθηκαν στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών με θέμα τις φασματικές εμφανίσεις στο αρχαϊκό έπος και στο δράμα, άνοιξε μία συζήτηση με κάποιους συναδέλφους σχετικά με τη σχέση του επάνω και του κάτω κόσμου ειδικότερα στο αρχαϊκό έπος. Η συζήτηση αποδείχθηκε μεταδοτική: μεταφέρθηκε μετά από λίγους μήνες και στο επιστημονικό συμβούλιο του Κέντρου Οδυσσειακών Σπουδών και διαπιστώσαμε ότι ενώ το θέμα του θανάτου είχε μελετηθεί συχνά στην ομηρική βιβλιογραφία, ειδικότερα κατά τη δεκαετία του '80...

Η έκδοση περιλαμβάνει τις εισηγήσεις του αφιερώματος που διοργανώθηκε από το Ίδρυμα της Βουλής στις 18 Ιανουαρίου 2018. Οι Μάχη Παΐζη-Αποστολοπούλου, Τόνια Κιουσοπούλου, Βενετία Αποστολίδου και Βαγγέλης Καραμανωλάκης, επιχειρούν να περιγράψουν την πνευματική διαδρομή του Νίκου Βέη και να αποτιμήσουν την ακαδημαϊκή του προσφορά, ως κορυφαίου βυζαντινολόγου και νεοελληνιστή, ο οποίος υπήρξε από τους βασικούς συντελεστές της συγκρότησης του πεδίου της νεοελληνικής φιλολογίας τον 20ό αιώνα, αναδεικνύοντας πηγές και συγγράφοντας πολυάριθμες μελέτες που τεκμηριώνουν τη συνέχεια τ...

Μια νέα και αθησαύριστη πηγή φιλοδοξεί να φέρει στο φως η μελέτη που ακολουθεί. Πρόκειται για μια αφήγηση του βίου και των κατορθωμάτων του Γεώργιου Καστριώτη, του χριστιανού ηγεμόνα του 15ου αιώνα που αναχαίτισε για είκοσι πέντε περίπου χρόνια την εξάπλωση των Τούρκων στα Βαλκάνια. Όπως θα φανεί από όσα αναφέρουμε στη συνέχεια, πρόκειται για την πρωιμότερη ως σήμερα γνωστή βιογραφία του σε γλώσσα ελληνική. Το σημαντικό αυτό κείμενο σώζεται σε χειρόγραφο που απόκειται στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Το χειρόγραφο το είχαμε εντοπίσει το 1991 σε ερευνητική απο...

Ο ανά χείρας τόμος περιλαμβάνει ανακοινώσεις που έγιναν στο συνέδριο "Έλεγχος ιδεών και λογοκρισία από τις απαρχές της ελληνικής τυπογραφίας μέχρι το Σύνταγμα του 1844", το οποίο διοργανώθηκε τον Νοέμβριο του 2015 στη Λευκωσία από το Πανεπιστήμιο Κύπρου και το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών/Ε.Ι.Ε. Στόχος του συνεδρίου ήταν να θέσει μια σειρά από ερωτήματα που μέχρι τότε δεν είχαν απασχολήσει συστηματικά την έρευνα: ποια ήταν τα όρια της ελευθερίας του λόγου στην ελληνική κοινωνία των Νέων Χρόνων και των πρώτων χρόνων του ελληνικού κράτους; Ποια έκταση και ποιες μορφές είχε ο...

Η ανασύσταση του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως στο πλαίσιο του κράτους των Οθωμανών και η επαναλειτουργία του σε σύντομο χρονικό διάστημα, λίγους μόνο μήνες μετά την Άλωση, του επέτρεψε να μην αποκοπεί από τη μακρά βυζαντινή παράδοση. Η ευνοϊκή αυτή συγκυρία ενισχύθηκε από το γεγονός πως εκείνοι που πρώτοι επάνδρωσαν το Πατριαρχείο στη νέα, τη μεταβυζαντινή περίοδο, ήταν στελέχη που γνώριζαν καλά τη λειτουργία της πατριαρχικής γραμματείας. [...] Βέβαια οι όροι κάτω από τους οποίους επαναλειτούργησε το Πατριαρχείο στο πλαίσιο ενός αλλόθρησκου πλέον κράτους ήταν διαφορετ...

Η ανασύσταση του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως στο πλαίσιο της οθωμανικής αυτοκρατορίας και η επαναλειτουργία του σε σύντομο διάστημα, λίγους μήνες μόνο μετά την Άλωση, επέτρεψε στους ορθόδοξους χριστιανούς που συνέχισαν τη ζωή τους στις συνθήκες που διαμορφώθηκαν από τον νέο, αλλόθρησκο, κυρίαρχο της Ανατολής να έχουν και πάλι μιαν ανώτατη εκκλησιαστική αρχή και ταυτόχρονα μια θεσμική οργάνωση της κοινωνίας τους. Τα έγγραφα ωστόσο τεκμήρια της δραστηριότητας του θεσμού αυτού, χρήσιμα για τη μελέτη τόσο της ιστορίας όσο και της κοινωνίας των Ρωμιών χριστανών, δεν σώζονται...

Περιέχονται οι εισηγήσεις: - Αθανάσιος Μαρκόπουλος, "Από τη δομή του βυζαντινού σχολείου. Ο δάσκαλος, τα βιβλία και η εκπαιδευτική διαδικασία" - Γιώργος Θ. Καλόφωνος, "Το όνειρο στο βιβλίο και το βιβλίο στο όνειρο" - Μάγδα Παρχαρίδου - Αναγνώστου, ""Τρώγοντας το βιβλίο": η εικονογραφία της βιβλιοφαγίας και τα εικονολογικά της παράλληλα" - Φεβρωνία Νούσια, "Ανέκδοτο κείμενο περί σκευασίας μελανιού, κινναβάρεως, βαρζίου, καταστατού και κόλλησης χαρτιού (15ος αι.)" - Γεώργιος Μπουδαλής, ""δια το στάχομα..." Μια μαρτυρία για τη διαδικασία της βιβλιοδεσίας και την ορολογ...

Τέσσερα πρόσωπα είναι οι πρωταγωνιστές αυτού του βιβλίου, τέσσερα πρόσωπα που έδρασαν στην Κωνσταντινούπολη και στο Βουκουρέστι και έγραψαν στην διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας του 17ου αιώνα και κατά το μεγαλύτερο μέρος του 18ου. Τα βήματά τους ίσως να διασταυρώθηκαν κάποια στιγμή στους ίδιους δρόμους. Κάποιοι μάλιστα αντάλλαξαν σκέψεις και βιβλία, χειρόγραφα και έντυπα. Εκείνο ωστόσο που κυρίως τους συνδέει είναι τα πνευματικά τους προϊόντα: οι τρεις αφηγήθηκαν ιστορικά γεγονότα, ο τέταρτος αντέγραψε και διέσωσε τα έργα τους, κάποιος από αυτούς θέλησε να οικειοποιηθεί τ...

[...] Η επιστολογραφία αποτελεί πάντα πρωτογενές υλικό. Ακόμη και αν πρόκειται για επίσημη ανταλλαγή επιστολών. Μεταξύ αρχηγών κρατών ή υπουργών, για παράδειγμα, έχει ένα χαρακτήρα πιο άμεσο από τις διακοινώσεις, και επιτρέπει προσεγγίσεις πιο εκλεπτυσμένες, ως προς το ύφος, την επιλογή των λέξεων, και ίσως ως προς τα επιφανειακά αλλά και τα βαθύτερα κίνητρα του γράφοντος. Όταν πρόκειται για επιστολές λιγότερο επίσημες ή ιδιωτικές, τότε τα είδη πληροφοριών που αντλούμε αυξάνονται δραματικά, και αντιστοίχως πληθαίνουν τα ερωτήματα που μπορεί να θέσει στο υλικό του ο ερευνη...

Είκοσι τέσσερα χρόνια μετά την Άλωση της πρωτεύουσας του βυζαντινού κράτους, δεκαεπτά μετά την κατάληψη του Δεσποτάτου του Μορέως, δεκαέξι χρόνια μετά την παράδοση της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντος, στα 1477, ο τότε πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Μάξιμος Γ΄ στέλνει μιαν εγκύκλιο προς τους χριστιανούς τους "εν παντί τόπω της δεσποτείας Κυρίου ευρισκομένους... και μέχρι Ρώμης". Το ανέκδοτο, και εν πολλοίς αθησαύριστο, αυτό κείμενο αποτέλεσε το έναυσμα για τη συγγραφή αυτής της μελέτης. Η σημασία του εγγράφου αυτού είναι βέβαια πρόδηλη εξαιτίας τόσο της ιστορικής στιγμής που γ...

Ο καθηγητής Γ.Κ. Βλάχος ερευνά τον κόσμο του Ομήρου από τη σκοπιά του πολιτικού επιστήμονα. Μελετά τα ιδεολογικά και θεσμικά στοιχεία που συνθέτουν τις μορφές της εξουσίας και τις μεθόδους διακυβέρνησης στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια, συσχετίζοντάς τα με τα αρχαιολογικά ευρήματα, τα γλωσσολογικά και εθνολογικά δεδομένα, αλλά και με τους πολιτισμούς που προηγήθηκαν ή συμβάδιζαν με τον ελληνικό εκείνη την εποχή.