Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τα ένδεκα συγγενικά μελετήματα που περιλαμβάνονται στην παρούσα έκδοση είναι γραμμένα ανάμεσα στο 1989 και το 2009 και συνδέονται θεματικά. Δεν αποτελούν κεφάλαια ενός βιβλίου, αλλά αυτοτελείς σπουδές ενός πολύπλευρου ζητήματος, που δεν είναι άλλο από το λογοτυπικό ύφος της μεσαιωνικής δημώδους ποίησης, του δημοτικού τραγουδιού και των πρώιμων έργων της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις έχομε να κάνομε με ποιητικά είδη που στηρίζονται σε τυπικά, επαναλαμβανόμενα στοιχεία και ποικίλα στιχουργικά σχήματα, τα οποία επιβιώνουν ή μεταλλάσσονται από εποχή σε...

Τα τέσσερα ποιήματα που εκδίδονται εδώ - συνδετικός κρίκος των οποίων είναι το όνομα "Πτωχοπρόδρομος" - είναι τα παλαιότερα της λεγόμενης "Βυζαντινής δημώδους γραμματείας". Ο ποιητής εμφανίζεται σε τέσσερις διαφορετικές, λίαν δραματικές σκηνές: μια για να εξευμενίσει τη δύστροπη γυναίκα του που τολμάει να τον αποκλείει ακόμη και από το οικογενειακό τραπέζι με αποτέλεσμα να κοντεύει να πεθάνει της πείνας· μια για να συντηρήσει το ενδεές νοικοκυριό της πολυμελούς οικογένειάς του· μια για να ζητήσει κάποια αμοιβή για τον εαυτό του ως σπουδαγμένο φιλόλογο ("ανάθεμα τα γράμματα....

Το λεξικό αυτό περιλαμβάνει όρους βυζαντινής αρχιτεκτονικής και γλυπτικής οι οποίοι χρησιμοποιούνται στη σύγχρονη βιβλιογραφία. Με βάση την ελληνική γλώσσα, δίνονται οι αντίστοιχοι όροι και τα συνώνυμά τους σε εννέα γλώσσες: την αγγλική, την αλβανική, τη γαλλική, τη γερμανική, την ιταλική, τη ρουμανική, τη βουλγαρική, τη ρωσική και τη σερβική. Τα λήμματα συνοδεύονται από σχέδια και φωτογραφίες που έχουν επιλεγεί για να λειτουργήσουν ερμηνευτικά. Η έκδοση φιλοδοξεί να καλύψει ένα σημαντικό κενό στη βιβλιογραφία, καθώς δεν υπάρχει αντίστοιχη εργασία σε ελληνικό και διεθνές επ...

Ο "Θησαυρός Nεοελληνικών Aινιγμάτων" περιλαμβάνει 800 αινίγματα με τις παραλλαγές τους, δηλαδή ένα σύνολο περίπου 6.500 κειμένων τα οποία προέρχονται από διάφορα μέρη της Ελλάδας και άλλες ελληνόφωνες περιοχές. Συνοδεύεται από εκτενή εισαγωγή όπου, μετά από μια επιλεκτική παρουσίαση της ελληνικής και ξένης βιβλιογραφίας, αναπτύσσονται τα κύρια ζητήματα που σχετίζονται με το αίνιγμα. Συγκεκριμένα, διερευνώνται οι "περιστάσεις εκτέλεσης" των αινιγμάτων, συζητιούνται τα προβλήματα ταξινόμησης του υλικού, γίνεται ανάλυση της μορφολογίας και της λειτουργίας του αινίγματος και, τ...

Η ποιητική αυτή σύνθεση του Κώστα Μανουρά είναι άκρως εντυπωσιακή από άποψη μορφής και περιεχομένου. Σε μια εποχή που η διαλεκτική ποίηση υποχωρεί με ταχύτατους ρυθμούς, έρχεται ως παρήγορο μήνυμα το έμμετρο αυτό μυθιστόρημα το οποίο ανακαλεί αυτόματα στη μνήμη μας τα λαμπρά έργα της Κρητικής Αναγέννησης, με κορυφαίο δημιούργημα τον "Ερωτόκριτο" του Βιτσέντζου Κορνάρου. Ο έρωτας και η παλικαριά αποτελούν τους κεντρικούς άξονες γύρω από τους οποίους υφαίνεται η πλοκή του έργου σε μια γλώσσα πλούσια και εκφραστική. Ο ποιητής έχει αφομοιώσει δημιουργικά την προφορική παράδοση...

Δύο επώνυμοι ποιητές, και οι δύο ιταλικής καταγωγής, έγραψαν στα χρόνια μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης δύο ελληνικότατες καταβάσεις στον Άδη: Η "Ρίμα θρηνητική εις τον πικρόν και ακόρεστον Άδην" του Ρεθυμνιώτη ποιητή Ιωάννη Πικατόρου είναι το πιο ενδιαφέρον ποίημα, χάρη στον πλούτο των εικαστικών, λαογραφικών και λογοτεχνικών μοτίβων και θεμάτων, ενώ ο "Απόκοπος" του Μπεργαδή είναι λογοτεχνικά το πιο ώριμο και το πιο γνωστό από τα δύο έργα. Ο ποιητής της "Ρίμας" έχει αφομοιώσει από ελληνικά και δυτικά έργα ζωγραφικής και λογοτεχνίας τα στοιχεία που καθιστούν τον Χ...

Τον Ιανουάριο του 1866 η Marie Esperance von Schwartz (1818-1899) αποβιβάζεται στο λιμάνι των Χανίων για ένα ταξίδι στην Κρήτη, το οποίο είχε τελικά πολύ μεγαλύτερη διάρκεια από τις αρχικές προβλέψεις. Γερμανίδα, αλλά βρετανή υπήκοος, εύπορη, διαζευγμένη, γνωστή για το φιλολογικό της σαλόνι στη Ρώμη, τη στενή σχέση της με τον Γαριβάλδη, η Ελπίς Μέλαινα αναζητά την εποχή εκείνη ένα νέο πεδίο δραστηριότητας και προσφοράς σε τόπο δύσκολο μεν, αλλά παράξενο και ελκυστικό. Η Κρήτη είχε μυθικές διαστάσεις στην κοσμοθεωρία της συγγραφέως, είναι η κοιτίδα του ευρωπαϊκού πολιτισμού,...

Οι μελέτες που φιλοξενούνται σε αυτόν τον τόμο εξετάζουν την αλληλεπίδραση φιλοσοφίας και ρητορικής στην κλασική Αθήνα, αναλύοντας μια σειρά από σχετικά ερωτήματα, όπως: Γιατί ο "ρήτορας" Ισοκράτης περιγράφει το δικό του αντικείμενο ως "φιλοσοφία"; Πόσο μακριά από τους φιλοσόφους βρίσκεται ο ίδιος όταν μιλάει για ηθικές έννοιες; Πώς και γιατί ο Πλάτων αξιοποιεί τις τεχνικές της ρητορικής; Πόσο αποκομμένο είναι το ενδιαφέρον του Αριστοτέλη για τη δομή των επιστημονικών προτάσεων από την ενασχόλησή του με το τι συνιστά και πώς συγκροτείται ένα επιχείρημα; Ποιος είναι ο ρόλος...

Οι δεσμοί του Φίλιππου Ηλιού με το Πανεπιστήμιο Κρήτης και τους ανθρώπους που το πλαισιώνουν υπήρξαν στενοί και μακρόχρονοι, με θεσμικό επιστέγασμα την ανακήρυξή του σε επίτιμο διδάκτορα της Φιλοσοφικής Σχολής (1994). Έτσι, η επιστημονική συνάντηση που οργάνωσε το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Ρέθυμνο (14-15/10/2005) υπήρξε μια χειρονομία μεστή περιεχομένου: ιστορικοί, φίλοι και συνεργάτες, ομότεχνοι του Φ. Ηλιού τίμησαν τη μνήμη του με τρόπο ουσιαστικό, καταθέτοντας τον γνωστικό οβολό τους στη μεγάλη τράπεζα της νεοελληνικής ιστοριογραφίας. Ο τόμος περιέχει τ...

Η αρχαία ελληνική τραγωδία έχει πάντοτε εξαιρετικά μεγάλη επίδραση ως δημιουργικό μέσο: πολλά από τα έργα που έχουν διασωθεί αποτελούν μέχρι σήμερα μέρος του θεατρικού ρεπερτορίου, και κείμενα όπως ο "Αγαμέμνων", η "Αντιγόνη" και η "Μήδεια" έχουν επηρεάσει βαθιά τον δυτικό πολιτισμό. Ο Οδηγός αυτός δεν αποτελεί συμβατικό εισαγωγικό εγχειρίδιο, αλλά είναι μια απόπειρα επτά διακεκριμένων επιστημόνων να παρουσιάσουν το σύνολο των κειμένων που γνωρίζουμε, στο πλαίσιο των αναγνώσεων, της θεατρικής κριτικής και των θεατρικών παραστάσεων των αρχαίων ελληνικών τραγωδιών στη νεότερη...

Σημαίνουσα μορφή της ελληνικής θεατρολογίας, ο Δημήτρης Σπάθης, με το πλούσιο ερευνητικό έργο του, τον ανήσυχο επιστημονικό στοχασμό του, τη διδακτική του θητεία και τη συνέπεια του βίου του, υπήρξε, άμεσα ή έμμεσα, δάσκαλος για πολλούς νεότερους θεατρολόγους. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η συμβολή του στην έρευνα πάνω στην ιστορία του νεοελληνικού θεάτρου, την οποία συνεχίζει ώς σήμερα με νεανικό πάθος και πρωτότυπη σκέψη. Οι συνεργάτες του παρόντος τόμου αποφάσισαν να τον τιμήσουν για την προσφορά του, χαρίζοντάς του μια πρόσφατη επιστημονική εργασία τους. Τα μελετήματα...

Στον τόμο αυτό γίνεται λόγος για έργα γλυπτικής και λιθοξοϊκής του ύστερου μεσαίωνα και της πρώιμης νεότερης εποχής, που βρίσκονται στην Κρήτη, την Πελοπόννησο, τη Χίο και τη Ρόδο, μπορούν να αποδοθούν σε δυτικούς τεχνίτες ή έγιναν από ντόπιους που υιοθέτησαν σχέδια, τεχνικές και τρόπους που διαδόθηκαν στον τόπο τους μετά την εγκατάσταση δυτικοευρωπαίων κυρίων και τη συνακόλουθη μετανάστευση ξένων τεχνιτών και τεχνικών. Η γλυπτική που σώζεται στις περιοχές αυτές από το τέλος του μεσαίωνα και εξής, συνήθως σε στενή συνάφεια με την αρχιτεκτονική, άλλοτε όμως διάσπαρτη και σε...

Η παρούσα επιλογή άρθρων του Γρηγόρη Σηφάκη περιέχει εννέα κείμενα για το αρχαίο θέατρο και την από σκηνής διδασκαλία του στην αρχαιότητα που πρωτοδημοσιεύθηκαν σε ξένα επιστημονικά περιοδικά ή δυσεύρετους συλλογικούς τόμους. Η επανέκδοση αυτή έδωσε την ευκαιρία αναθεώρησης και διόρθωσης των κειμένων. Έχει επίσης εμπλουτισθεί με εικονογράφηση.

Πανεπιστημιακός καθηγητής, κριτικός τέχνης, ισόβιος γερουσιαστής αλλά και δήμαρχος της Ρώμης στα 70 του χρόνια! Αυτός ήταν ο Giulio Argan, ο συγγραφέας της κλασικής πλέον "Ιστορίας της μοντέρνας τέχνης", που κυκλοφορεί τώρα και στα ελληνικά, ως συνέκδοση των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης και της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών Αθηνών. Οργανωμένο σε δύο βασικά μέρη, το βιβλίο ασχολείται αφ'ενός με τα μεγάλα θεωρητικά ζητήματα της τέχνης των δύο τελευταίων αιώνων και αφ'ετέρου με την ανάλυση συγκεκριμένων έργων εκείνης της περιόδου που διαμόρφωσαν τη φυσιογνωμία αυτής που αποκ...

Πότε τελειώνει η βυζαντινή εποχή στις περιοχές που βρίσκονταν στη δικαιοδοσία του βυζαντινού αυτοκράτορα, και πότε αρχίζει η νεώτερη; Ή αλλιώς, τί τελειώνει το 1453, πώς και τί αρχίζει αμέσως μετά; Στο βάθος αυτών των ερωτημάτων λανθάνει πάντοτε το απλούστερο αλλά όχι λιγότερο ιστορικό ερώτημα αν και κατά πόσον ο κόσμος έγινε διαφορετικός μετά την Άλωση. Είναι βέβαιο ότι το 1453 αποτελεί μια τομή: καταλύεται το βυζαντινό κράτος, κι ένα άλλο, το οθωμανικό, εγκαθίσταται με κέντρο την Κωνσταντινούπολη. Εκείνο όμως που είναι ενδιαφέρον να εξετασθεί είναι αν η ίδια αυτή τομή ισχ...

Η κρητική διάλεκτος έχει το προνόμιο να παρουσιάζει γραπτή λογοτεχνική παράδοση από τον 14ο αιώνα, για να φτάσει στο αποκορύφωμα της εκφραστικής της πληρότητας τον 16ο και τον 17ο αιώνα. Η γλώσσα των σημερινών Κρητικών, παρά τις αναπόφευκτες ισοπεδωτικές τάσεις που οδηγούν στη ραγδαία υποχώρηση των τοπικών ιδιωμάτων και διαλεκτικών ποικιλιών, διατηρεί μεγάλο μέρος από τη φυσιογνωμία της. Το πλούσιο υλικό του παρόντος λεξικού αποτελεί πολύτιμη πηγή πληροφοριών και προβληματισμού, όχι μόνο για τον ερευνητή αλλά και για κάθε Κρητικό. Ξεφυλλίζοντάς το κανείς, διαπιστώνει ότι π...

Τα «Ιστορικά σημειώματα για την Κρήτη» είναι μια επιλογή από κείμενα που παρουσιάστηκαν σε κρητολογικά συνέδρια, σε ομιλίες και σε τοπικά ή εθνικής εμβέλειας έντυπα. Κοινό χαρακτηριστικό των κειμένων είναι η πρωτότυπη προσέγγιση σημαντικών επεισοδίων της πολυκύμαντης ιστορίας της Κρήτης κατά τον 19ο αιώνα και την εθνική αντίσταση, 1941-1945. Ιστορούνται ακόμη προσωπικότητες της Κρήτης με συμβολή στη διαμόρφωση της ιστορίας της και στην ανάπτυξη του πολιτισμού της. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται σε μια κατ' εξοχήν αμφισβητούμενη μορφή της ελληνικής πολιτικής ζωής, τον εξ Ηρακλείο...

Η "Σύγχρονη κοινωνιολογική θεωρία" έχει ως στόχο να καλύψει σημαντικά κενά στον χώρο της ελληνικής κοινωνιολογικής βιβλιογραφίας. Στο έργο περιλαμβάνονται ορισμένες από τις σημαντικότερες επισκοπήσεις και κριτικές αναλύσεις των θεωρητικών ρευμάτων που αναπτύχθηκαν από τη δεκαετία του 1950 και μετά. Ο τόμος αυτός περιλαμβάνει κείμενα για τον δομισμό/δομο-μαρξισμό, τον μετα-δομισμό, τη θεωρία της δομοποίησης, τη θεωρία της επικοινωνιακής δράσης και τις μεταμοντέρνες προσεγγίσεις. Επικεντρώνεται στις θεωρητικές κοινωνιολογικές προοπτικές που επιχειρούν να υπερβούν τον δυαδισμό...

Ο παρών και ένας ακόμη τόμος έχουν ως στόχο να καλύψουν σημαντικά κενά στον χώρο της ελληνικής κοινωνιολογικής βιβλιογραφίας. Στο έργο περιλαμβάνονται ορισμένες από τις σημαντικότερες επισκοπήσεις και κριτικές αναλύσεις των θεωρητικών ρευμάτων που αναπτύχθηκαν στους κόλπους της κοινωνιολογίας κατά τη μεταπολεμική περίοδο. O πρώτος τόμος επικεντρώνεται στον δομικό λειτουργισμό, τον θετικισμό και τους επικριτές του, τη θεωρία των συμβολικών διαντιδράσεων, διάφορες εκδοχές της φαινομενολογικής κοινωνιολογίας, και την εθνομεθοδολογία. Εξετάζεται σε βάθος ο διάλογος ανάμεσα στις...

Στόχος του βιβλίου αυτού είναι να περιλάβει, στο μέτρο του δυνατού, ολόκληρο το φάσμα των νεοελληνικών σπουδών. Έτσι, ξεκινώντας από τους δύο βασικούς τομείς, την ιστορία και τη φιλολογία, επεκτείνεται προς όλους τους συγγενικούς κλάδους που εξετάζουν τα κοινωνικά, πολιτικά, πολιτισμικά φαινόμενα του νεότερου ελληνισμού, ώστε ο ερευνητής να εντοπίζει, εύκολα και γρήγορα, όσα βοηθήματα μπορούν να του προσφέρουν κάποιο νήμα για να ξεπεράσει, όποτε το κρίνει σκόπιμο, την κατάτμηση που αναγκαστικά έχει προκύψει από την εξειδίκευση. Το "Εγχειρίδιο του Νεοελληνιστή" δεν αποτελεί...