Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το 1932 η Βιρτζίνια Γουλφ κάνει το δεύτερο ταξίδι της στην Ελλάδα. Το πρώτο ταξίδι της το είχε κάνει το 1906, 24 ετών τότε, ανύπαντρη (Βιρτζίνια Στήβεν), με τα αδέλφια της Βανέσα, Τόμπυ και Έιντριαν Στήβεν και τη φίλη της Βάιολετ Ντίκινσον. Η διαφορά ανάμεσα στα δύο αυτά ταξίδια δεν είναι μόνο χρονολογική. Είναι μια διαφορά οπτικής και ύφους τόσο βαθιά ώστε η ίδια η Βιρτζίνια να εκπλήσσεται. Φυσικά πρόκειται πάντα για το ίδιο πρόσωπο - και όχι μόνον αυτό, αλλά, σε μια μυστική σχεδόν αλληλουχία γεγονότων και συνεπειών, το πρόσωπο του 1906 δημιουργεί και καθορίζει ως ένα σημε...

Τα δοκίμια αυτά, ακόμη κι όταν δεν ασχολούνται με ποιητικά έργα, αναζητούν το ποιητικό στοιχείο σε άλλα είδη λόγου, όπως η πεζογραφία, η αυτοβιογραφία, το ταξιδιωτικό, το δοκίμιο, όπου τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερο η ποίηση, ως έντεχνη διατύπωση σημαίνουσας ιδέας ή αισθήματος, αναζητεί ασφαλές καταφύγιο, εγκαταλείποντας την τυπική, άτερπνη και άσχετη με κάθε πραγματικότητα ποίηση που γράφεται σήμερα.

"Δραματικός μονόλογος" δεν σημαίνει μονόλογος που είναι "δραματικός", δηλαδή θεατρικός ή τραγικός ή συνταρακτικός. Πρόκειται για λογοτεχνικό όρο και ας δούμε τι λέει για αυτόν ένα έγκυρο ειδικό λεξικό: Δραματικός μονόλογος: Είδος ποιήματος που τελειοποιήθηκε από τον Ρόμπερτ Μπράουνιν. Στην ολοκληρωμένη του μορφή, όπως στα ποιήματα του Μπράουνιν "Η τελευταία μου δούκισσα", "Αντρέα Ντελ Σάρτο", "Ο Επίσκοπος παραγγέλλει το μνήμα του στην εκκλησία της Σάντα Πρασσέντε", και άλλα, ο δραματικός μονόλογος έχει τα εξής χαρακτηριστικά: 1. Ένα πρόσωπο, που δεν είναι ο ποιητής, εκφ...

Στην προσπάθειά τους να χαρακτηρίσουν την τέχνη, οι άνθρωποι μέχρι το μισό του 18ου αιώνα ακολουθούσαν την πεποίθηση του Αριστοτέλη και του Πλάτωνα, ότι δηλαδή ο νους είναι καθρέφτης που αντανακλά τον εξωτερικό κόσμο - άρα η τέχνη για τον Πλάτωνα είναι το κάτοπτρο που ανακλά εξωτερικά αντικείμενα, είναι, δηλαδή, η μίμηση της φύσης. Αργότερα, το ρομαντικό κίνημα συνέβαλε στην εδραίωση της άποψης ότι ο νους εκπέμπει το δικό του φως και άρα η τέχνη παύει να είναι απλή μίμηση της φύσης, αλλά διαμορφώνει τη δική της, λαμπρότερη εικόνα. Ο καθρέφτης είναι η μίμηση και το φως είναι...

Στην προσπάθειά τους να χαρακτηρίσουν την τέχνη, οι άνθρωποι μέχρι το μισό του 18ου αιώνα ακολουθούσαν την πεποίθηση του Αριστοτέλη και του Πλάτωνα, ότι δηλαδή ο νους είναι καθρέφτης που αντανακλά τον εξωτερικό κόσμο - άρα η τέχνη για τον Πλάτωνα είναι το κάτοπτρο που ανακλά εξωτερικά αντικείμενα, είναι, δηλαδή, η μίμηση της φύσης. Αργότερα, το ρομαντικό κίνημα συνέβαλε στην εδραίωση της άποψης ότι ο νους εκπέμπει το δικό του φως και άρα η τέχνη παύει να είναι απλή μίμηση της φύσης, αλλά διαμορφώνει τη δική της, λαμπρότερη εικόνα. Ο καθρέφτης είναι η μίμηση και το φως είναι...

"Το δοκίμιο "Τι είναι μια ανθρωπιστική κριτική;" είναι η εναρκτήρια ομιλία του Έιμπραμς στο συμπόσιο με τίτλο The Emperor Redressed: Critiquing Critical Theory (Ο αυτοκράτορας ντυμένος ξανά: Κριτική της κριτικής θεωρίας), που έγινε το 1992 στο Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα. Στο συμπόσιο έλαβαν μέρος διακεκριμένοι κριτικοί της λογοτεχνίας, φιλόσοφοι και μελετητές, όπως ο Τζων Σέαρλ, ο Ιχάμπ Χασάν, ο Ντέβιντ Λέμαν, ο Ρίτσαρντ Λέβιν κ.ά. Θέμα (και προφανής στόχος) του συμποσίου ήταν ο "ενδελεχής έλεγχος" των μεταστρουκτουραλιστικών, ριζοσπαστικών θεωριών, μεταξύ των οποίων εξέχουσ...

Το πηγαίο πεζογραφικό ταλέντο του Φιτζέραλντ και η συγγραφική του ευσυνειδησία πέτυχαν θαυμαστά αποτελέσματα: Πολλά διηγήματά του είναι εξαιρετικής ποιότητας, και θα μπορούσαν σίγουρα να κερδίσουν μια θέση σε ανθολογίες ή στις προτιμήσεις πολλών αναγνωστών, και όλα παρουσιάζουν ενδιαφέρον, λογοτεχνικό, αυτοβιογραφικό και γενικότερα ιστορικό - η κοινωνική πραγματικότητα, οι ατομικοί και συλλογικοί τρόποι και συμπεριφορές στις κρίσιμες δεκαετίες του '20 και του '30 αποτυπώνονται με ενάργεια τόσο στα μυθιστορήματα του Φιτζέραλντ όσο και στα διηγήματά του. Το αυτοβιογραφικό...

Στη βασανιστική πορεία της εφηβείας ο Στήβεν θα συνειδητοποιήσει το χάσμα που τον χωρίζει από τους άλλους -την οικογένειά του, τους φίλους του, την εκκλησία, το έθνος- και τελικά θα τους εγκαταλείψει. Ο δρόμος του είναι ο δρόμος της αναμέτρησης του εγώ με την αυθεντία και την εξουσία. Θα συνοψίσει ο ίδιος αυτή τη ρήξη, λέγοντας: "Όταν η ψυχή του ανθρώπου γεννιέται σε αυτή τη χώρα, απλώνονται δίχτυα για να την εμποδίσουν να πετάξει. Μου μιλάς για το έθνος, τη γλώσσα, τη θρησκεία. Προσπαθώ να ξεφύγω από αυτά τα δίχτυα." Σε όσους πράγματι υπήρξαν κάποτε έφηβοι τα λόγια...

Θεωρούμενος ως ένας από τους κορυφαίους ποιητές του 20ού αιώνα, ο Τόμας Στερνς Έλιοτ είναι αναμφισβήτητα και ο σημαντικότερος λογοτεχνικός κριτικός. Οι απόψεις του για τη λογοτεχνία και τη λογοτεχνική κριτική αποτέλεσαν τη βάση της αγγλοσαξονικής Νέας Κριτικής και διαμόρφωσαν καθοριστικά, και διεθνώς, τη μοντερνιστική προσέγγιση της λογοτεχνίας. Η βασική θέση του Έλιοτ περιέχεται στην πεποίθησή του ότι η λογοτεχνική κριτική θα πρέπει να συμπληρώνεται από μιαν ηθική και οντολογική οπτική. Επιμένοντας, εις πείσμα των εστέτ, ότι η μεγάλη ποίηση δεν θα έπρεπε να αξιολογείται μό...

Το θέμα αυτού του βιβλίου είναι η τέχνη της μνήμης και η θέση που αυτή κατείχε στα μεγάλα νευραλγικά κέντρα του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Λίγοι γνωρίζουν ότι οι Έλληνες, που εφηύραν πολλές τέχνες, εφηύραν και μια τέχνη της μνήμης, η οποία πέρασε, όπως και οι υπόλοιπες τέχνες τους, στη Ρώμη, και από εκεί στην ευρωπαϊκή παράδοση. Η τέχνη αυτή έχει αντικείμενο την απομνημόνευση και χρησιμοποιεί μια τεχνική αποτύπωσης "θέσεων" και "εικόνων" στη μνήμη. Συνήθως αποκαλείται "μνημοτεχνική", και στη νεότερη εποχή θεωρείται μάλλον επουσιώδης κλάδος της ανθρώπινης δραστηριότητας. Αλλά σε...

Το θέμα αυτού του βιβλίου είναι η τέχνη της μνήμης και η θέση που αυτή κατείχε στα μεγάλα νευραλγικά κέντρα του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Λίγοι γνωρίζουν ότι οι Έλληνες, που εφηύραν πολλές τέχνες, εφηύραν και μια τέχνη της μνήμης, η οποία πέρασε, όπως και οι υπόλοιπες τέχνες τους, στη Ρώμη, και από εκεί στην ευρωπαϊκή παράδοση. Η τέχνη αυτή έχει αντικείμενο την απομνημόνευση και χρησιμοποιεί μια τεχνική αποτύπωσης "θέσεων" και "εικόνων" στη μνήμη. Συνήθως αποκαλείται "μνημοτεχνική", και στη νεότερη εποχή θεωρείται μάλλον επουσιώδης κλάδος της ανθρώπινης δραστηριότητας. Αλλά σε...

Πρόκειται για σπουδαίο έργο, ένα από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα του 20ού αιώνα. Η αποδοχή του από την κριτική και το αναγνωστικό κοινό είναι σχεδόν ομόφωνη. Ο Γκάτσμπυ ενσαρκώνει το Αμερικανικό Όνειρο, το ιδεώδες της προσωπικής επιτυχίας, της κοινωνικής και επαγγελματικής ανέλιξης και του πλούτου, σε συνθήκες ελευθερίας, ασχέτως καταγωγής, μόρφωσης, θρησκείας. Σε αυτό το πλαίσιο περιλαμβάνεται και η ερωτική επιτυχία. Το Αμερικανικό Όνειρο έχει ατομιστική και υλιστική βάση, μολονότι κάποιες όψεις θα μπορούσαν να θεωρηθούν ιδεαλιστικές. Ο Γκάτσμπυ εκπληρώνει το Αμερικα...

"Οι οπαδοί των νεράιδων δεν χτυπάνε την πόρτα σου για να σε προσηλυτίσουν. Δεν απαιτούν να διδάσκεται η ψευτοεπιστήμη τους στα σχολεία. Δεν καταδικάζουν σε θάνατο οπαδούς άλλων νεράιδων. Δεν ισχυρίζονται ότι οι ηθικοί κανόνες βγαίνουν από τις τελετές των νεράιδων και ότι χωρίς νεράιδες θα είχαμε συνουσίες στους δρόμους και την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας. Δεν λένε ότι οι νεράιδες έφτιαξαν τον κόσμο και ως εκ τούτου πρέπει να κλείνουμε το γόνυ στον Μεγάλο Αδελφό των νεράιδων. Δεν λένε ότι η νεράιδα θα σε διατάξει να σκοτώσεις την αδελφή σου αν κυκλοφορεί στο δρόμο με...

"Δεν πείσθηκα πώς παρόμοιες δραστηριότητες του πνεύματος ή του σώματος μπορούν να χαρακτηριστούν ανθυγιεινές." (James Joyce, "Giacomo Joyce" (μτφρ. Μαντώ Αραβαντινού) Το "Finn, again ή Ο τετράγωνος τροχός" κυκλοφόρησε στις 13.10.2011 ως στοιχείο της έκθεσης του Κύριλλου Σαρρή (Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης - ΙSET, 13.10.2011 - 19.11.2011) "Οι αναγνώστες του Finnegans Wake / σημειώσεις για τον James Joyce. Περιεχόμενα: - Άρης Μπερλής, "Η φήμη θα 'ρθει σε σένα μεταξύ ύπνου και ξύπνιου". - Γιώργος Κοροπούλης: "Οκτώ παράγραφοι για τους σκοτεινούς καιρούς. -...

Η "Αναγέννηση" είναι ένα από τα πιο ρηξικέλευθα κείμενα φιλοσοφικής κριτικής του πολιτισμού που ενέπνευσε μοντέρνους συγγραφείς, όπως ο Προυστ, ο Τζόυς, ο Γέιτς, ο Έζρα Πάουντ, ο Γουάλας Στήβενς ή ο Καβάφης, και επιζεί μέχρι τις μέρες μας ως ανεπανάληπτη έκφραση μιας αισθητικής θεώρησης της ζωής. Η πρώτη έκδοση της "Αναγέννησης" το 1873 προσέκρουσε στη βλοσυρή σιωπή και την αποδοκιμασία των μεγάλων δασκάλων της βικτωριανής Αγγλίας. Την ίδια στιγμή έγινε το μανιφέστο του νεανικού αισθητικού κινήματος της "παρακμής". Ο Πέιτερ ταράχτηκε από τις αντιδράσεις που ενέπνευσε τ...

Το "Γράμμα σ' έναν νέο ποιητή" δεν είναι πραγματικό γράμμα. Είναι οι απόψεις της Γουλφ για την ποίηση της νέας γενιάς των Άγγλων ποιητών στις αρχές της δεκαετίας του '30, υπό μορφήν επιστολής. Η ιδέα ήταν του Τζων Λέιμαν, νεαρού ποιητή και φίλου του ανεψιού της, που είναι και ο "παραλήπτης" της επιστολής. Με πνευματώδη γλώσσα, περιπαικτική διάθεση και τον πιο ανάλαφρο τρόπο η Βιρτζίνια Γουλφ θέτει και αντιμετωπίζει στο επιστολικό αυτό δοκίμιο, του 1932, ορισμένα από τα πιο καίρια προβλήματα που απασχολούν τη νεότερη ποίηση τα τελευταία εκατό, τουλάχιστον, χρόνια. Κεντρι...

Η Τζαν Μόρις γνώρισε τη Βενετία στο τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ως αξιωματικός του αγγλικού στρατού, όταν τα βρετανικά στρατεύματα εισήλθαν στην πόλη. Λίγα χρόνια αργότερα επέστρεψε στην Πόλη των Δόγηδων ως ανταποκρίτρια αγγλικής εφημερίδας και έζησε εκεί δυο χρόνια. Το 1960 εξέδωσε τη "Βενετία" μια ιδιότυπη μονογραφία της πόλης, μεταξύ ταξιδιωτικής λογοτεχνίας και ελεύθερου αυτοβιογραφικού δοκιμίου. Το κείμενο δεν είναι τουριστικός οδηγός, μολονότι βρίθει χρήσιμων πληροφοριών για τη σύγχρονη Βενετία, ούτε και συστηματική ιστορική μελέτη, παρότι η επισκόπηση της ιστορία...

Ο τόμος συγκεντρώνει τις εισηγήσεις οι οποίες παρουσιάστηκαν στο συνέδριο (4 και 5 Απριλίου 2008) που αφιέρωσε το Μουσείο Μπενάκη στον συγγραφέα, με αφορμή τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από τη γέννησή του. Έλληνες και ξένοι μελετητές του Καραγάτση και της νεοελληνικής φιλολογίας φωτίζουν κρίσιμες πτυχές του έργου του, επικεντρώνοντας στην πολυεπίπεδη σχέση του με την ιστορία και αναδεικνύοντας τους δρόμους της συγκρότησης της ποιητικής του. Περιέχονται οι εισηγήσεις: Πρόγραμμα εργασιών του συνεδρίου Σημείωμα του εκδότη Σταύρος Ζουμπουλάκης, χαιρετισμός Οι εισηγ...

Το βιβλίο αυτό αποτελεί επιλογή των σημαντικότερων, κατά τη γνώμη του επιμελητή του, κριτικών κειμένων που γράφτηκαν για το έργο του Οδυσσέα Ελύτη από την πρώτη εμφάνισή του έως σήμερα. Μέσα από την ανάγνωση αυτών των κειμένων ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει καλύτερα την εξέλιξη ενός από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές του αιώνα μας και συγχρόνως να μελετήσει την πορεία της πρόσληψης του έργου του από τους Έλληνες κριτικούς. Η εκτενής εισαγωγική μελέτη του Μάριο Βίττι, που περιγράφει και σχολιάζει αυτή την πορεία, μπορεί να διαβαστεί και ως υποκεφάλαι...

Ο συγγραφέας που θεωρείται "ένας από τους πιο λαμπρούς δημοσιογράφους της εποχής μας" (London Observer) έχει γράψει ένα βιβλίο που επαναπροσδιορίζει τη συζήτηση σχετικά με τη θρησκεία στη δημόσια ζωή. Με την απαράμιλλη ευρυμάθεια και ευστροφία του, ο Κρίστοφερ Χίτσενς καταπιάνεται με το πιο επιτακτικό θέμα της εποχή μας: την κακεντρεχή επίδραση της θρησκείας στον κόσμο. Ο αναγνώστης, είτε ισόβια ευσεβής, είτε αφοσιωμένος άθεος είτε κάποιος που διατηρεί αμφιβολίες για τον ρόλο που παίζει η θρησκεία στην ανθρώπινη ζωή, θα θελήσει να σκεφτεί και να συμμετάσχει στη συζήτηση πο...