Μπελεζίνης Ανδρέας 1929-2011
Belezínis Andréas
Ο Αντρέας Μπελεζίνης (1929-2011) γεννήθηκε στην Πάτρα. Μεγάλωσε στη συνοικία του Αγίου Ανδρέα και στην Αρόη (Χαλίλι). Τελείωσε το τότε οκτατάξιο γυμνάσιο στη Μέση Σχολή και τις δύο τελευταίες τάξεις στο Δ΄ Αρρένων Πατρών. Φοίτησε στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών (φιλολογικό τμήμα), το Δ.Μ.Ε. και έκανε ένα μικρό διάστημα μεταπτυχιακά στην ιστορία. Δίδαξε σε φροντιστήριο και για 5 χρόνια στο δημόσιο. Παραιτήθηκε το 1966, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και γύρισε στα φροντιστήρια. "Προαγωγός εις ποίησιν", είπε πολλά, έγραψε λιγότερα και δημοσίευσε ελάχιστα. Εξέδωσε και συνδιηύθυνε τα περιοδικά "Όστρακο" (στην Πάτρα, τρία τεύχη) και "Σπείρα" (στην Αθήνα, σε τρεις περιόδους). Υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Συμποσίου Ποίησης και επίτιμος πρόεδρός του. Πέθανε στην Αθήνα τον Ιανουάριο του 2011. Στη νεκρολογία του στην εφημερίδα "Αυγή" της 23/1/2011, ο Αλέξης Ζήρας έγραψε για τον Ανδρέα Μπελεζίνη: "Ο Ανδρέας Μπελεζίνης (Πάτρα 1929 - Αθήνα 2011) ήταν ο χαρακτηριστικός τύπος του λογίου που όταν βρέθηκε στα καλύτερα χρόνια του, στα χρόνια ας πούμε της κριτικής του ωριμότητας, μετά το 1980, δεν καταπιάστηκε με αυτό που ήταν στις ικανότητές του, τη σύνθεση. Την εντυπωσιακή του ενεργητικότητα, αυτό το αεικίνητο που τον διέκρινε και που συνοδευόταν από την έκφραση της συνεχούς έντασης και του τεταμένου θυμικού στις κινήσεις, στις αντιδράσεις και στον τρόπο που μιλούσε, τα απορροφούσαν κατά ένα μέρος, όχι το μικρότερο, η διδασκαλία και η αγάπη για τους μαθητές του. [...] Το ότι ο Μπελεζίνης άργησε να κάνει το βήμα προς τη σύνθεση είναι αμέσως αντιληπτό από το ότι η πρώτη του σχετική μελέτη, "Η Νεολιθική νυχτωδία στην Κροστάνδη του Νίκου Καρούζου: μια ανάγνωση", δημοσιεύτηκε το 1987, όταν ήταν πενήντα οκτώ ετών, ενώ είχαν προηγηθεί πολλές συντομότερες σπουδές του πάνω στη σύγχρονη ελληνική ποίηση -το προνομιακό πεδίο του κριτικού του ενδιαφέροντος. Στα εικοσιτέσσερα χρόνια που ακολούθησαν, εκτός από μία ακόμα συνθετική μελέτη για τα ποιήματα του Όψιμου Ελύτη (1999), όλα τα άλλα βιβλία του Ανδρέα Μπελεζίνη ήταν συναγωγές άρθρων, παρουσιάσεων και βιβλιοκρισιών: "Εύσημοι και άσημοι λόγοι" (1988), "Κριτικό τρίπτυχο" (1991), "Παρουσιάσεις ποιητών" (2004), "Για τον Νίκο Εγγονόπουλο" (2007). Πάλι καλά, γιατί όπως όλοι γνωρίζουμε τα ασυγκέντρωτα μελετήματα τα περιμένει η μοίρα των ανενεργών κειμένων, σκορπισμένων και θαμμένων σε διάφορα βραχύβια ως επί το πλείστον έντυπα. [...] Λέω, χωρίς να πιστεύω πως υπερβάλλω, ότι ο Μπελεζίνης δούλεψε "ψιλοβελονιά" με αφορμή τις "συναντήσεις" ή τις "προσλήψεις" του ποιητή. Και να μην ξεχνάμε καθόλου, το όχι λιγότερο σημαντικό και απολύτως χαρακτηριστικό για τον κριτικό νου και τον κριτικό λόγο του, το ότι ο λόγος του, από τα πρώτα του ακόμα γραπτά, διαπνεόταν από μια ευφορία, από τη χαρά και την ψυχική ευδία ενός αναγνώστη που ενθουσιαζόταν συνομιλώντας με την υψηλή και καρπερή ποίηση. Μια ευφορία που δεν ήταν ασύνδετη με τον άκρως παρορμητικό και εκρηκτικό του χαρακτήρα και που, όχι σπάνια, τον παρέσυρε σε παρεκβάσεις απέραντες. Όχι όμως για να κάνει μέσα από αυτές επίδειξη γνώσεων, αλλά για να μεταφέρει σ' αυτόν που θα τύχαινε να τον διαβάσει την έκσταση των ανακαλύψεών του, ενδοκειμενικών ή περικειμενικών, καθώς στα κριτικά του η μία διαδέχεται την άλλη σε μια ατέλειωτη σειρά! [...]"
Διδύμου κληρικού ελαχίστου προφήτου της Υπερκαλύψεως βιβλίον μοναδικόν
Foscolo Ugo
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2012)
Ο Ούγος Φόσκολος (Ζάκυνθος 1778 - Λονδίνο 1827) ήταν ένας συγγραφέας, οι ιδεολογικές αρχές και η δράση του οποίου είχαν προκαλέσει ζωηρές αντιπαραθέσεις και μεγάλες έχθρες. Στα χρόνια ανάμεσα στο 1807 και το 1811 ο Φόσκολος είχε συγκρουστεί σκληρά με μια ομάδα αργυρώνητων και αυλοκολάκων λογίων του ναπολεόντειου Μιλάνου. Η σύγκρουση αυτή υπερέβαινε τις προσωπικές αντιζηλίες και αναδείκνυε τις διαφορετικές οπτικές για ζητήματα πολύ κρίσιμα: για τη φιλολογία, την ποίηση και την σχέση της πολιτικής με το πνεύμα. Η "Υπερκάλυψις" άρχισε να γράφεται το 1810, αντιγράφτηκε σ' ένα α...
Διδύμου κληρικού ελαχίστου προφήτου της Υπερκαλύψεως βιβλίον μοναδικόν
Foscolo Ugo
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2012)
Ο Ούγος Φόσκολος (Ζάκυνθος 1778 - Λονδίνο 1827) ήταν ένας συγγραφέας, οι ιδεολογικές αρχές και η δράση του οποίου είχαν προκαλέσει ζωηρές αντιπαραθέσεις και μεγάλες έχθρες. Στα χρόνια ανάμεσα στο 1807 και το 1811 ο Φόσκολος είχε συγκρουστεί σκληρά με μια ομάδα αργυρώνητων και αυλοκολάκων λογίων του ναπολεόντειου Μιλάνου. Η σύγκρουση αυτή υπερέβαινε τις προσωπικές αντιζηλίες και αναδείκνυε τις διαφορετικές οπτικές για ζητήματα πολύ κρίσιμα: για τη φιλολογία, την ποίηση και την σχέση της πολιτικής με το πνεύμα. Η "Υπερκάλυψις" άρχισε να γράφεται το 1810, αντιγράφτηκε σ' ένα α...
Νίκος Εγγονόπουλος: Ο ζωγράφος και ο ποιητής
Συλλογικό έργο
Μουσείο Μπενάκη (2010)
Περιέχονται τα κείμενα: Ο Νικόλαος Μουτσόπουλος για τον Νίκο Εγγονόπουλο (τη συνέντευξη πήρε ο Λευτέρης Ξανθόπουλος) Ο Νάνος Βαλαωρίτης για τον Εγγονόπουλο (τη συνέντευξη πήρε ο Λευτέρης Ξανθόπουλος) Α': Ο ζωγράφος Νίκος Εγγονόπουλος - Wieland Schmied, "Ανάμεσα στον υπερρεαλισμό και το Βυζάντιο, στο θέατρο και το φολκόρ: σκέψεις για τον Νίκο Εγγονόπουλο". - Νίκη Λοϊζίδη, "Το χιούμορ ως μηχανισμός υπέρβασης της "έξαλλης ελληνολατρίας" του Νίκου Εγγονόπουλου" - Νίκος Δασκαλοθανάσης, "Ο Εγγονόπουλος σουρεαλιστής;" - Σωτήρης Σόρογκας, "Ο Εγγονόπουλος και η παράδοση"...
Νίκος Φωκάς: Ένας "αναφορικός" ποιητής
Μπελεζίνης Ανδρέας 1929-2011
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2009)
Bαθιά κριτική προσέγγιση του ποιητικού έργου του Nίκου Φωκά, πού αναδεικνύει τόσο τη βαθύτερη ουσία όσο και καθοριστικές λεπτομέρειές του, ώστε να προσφέρει στον αναγνώστη τα απαραίτητα κλειδιά για την κατανόησή του. Το πρώτο βιβλίο για την ποίηση του Nίκου Φωκά, από τον καλύτερο γνώστη του έργου του.
Εισαγωγή στην ποίηση του Ελύτη
Συλλογικό έργο
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2009)
Το βιβλίο αυτό αποτελεί επιλογή των σημαντικότερων, κατά τη γνώμη του επιμελητή του, κριτικών κειμένων που γράφτηκαν για το έργο του Οδυσσέα Ελύτη από την πρώτη εμφάνισή του έως σήμερα. Μέσα από την ανάγνωση αυτών των κειμένων ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει καλύτερα την εξέλιξη ενός από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές του αιώνα μας και συγχρόνως να μελετήσει την πορεία της πρόσληψης του έργου του από τους Έλληνες κριτικούς. Η εκτενής εισαγωγική μελέτη του Μάριο Βίττι, που περιγράφει και σχολιάζει αυτή την πορεία, μπορεί να διαβαστεί και ως υποκεφάλαι...
Ο ποιητής Γιώργος Κάρτερ
Συλλογικό έργο
Γαβριηλίδης (2009)
Περιλαμβάνονται τα κείμενα: - Σωκράτης Λ. Σκαρτσής: "Η ποίηση του Γιώργου Κάρτερ" - Άνα Μαρία Τουπάν: "Το 'συμπαγές σύμπαν' του ποιητή Γιώργου Κάρτερ", (μετάφραση Elena Lazar) - Δημήτρης Α. Κράνης: "Παρουσίαση του ποιητή Γιώργου Κάρτερ" - Μιχάλης Γ. Μερακλής: "Μια πολύπλευρη πνευματική προσωπικότητα" - Ελένη Ηλιοπούλου - Ζαχαροπούλου: "Ο ποιητής Γιώργος Κάρτερ" - Δημήτρης Νικορέτζος: "Ένας ουμανιστής ποιητής" - Σταμέλος Δημήτρης: "Γιώργος Κάρτερ" - Αντρέας Μπελεζίνης: "Τα 'βιοσχήματα' ενός ποιητή" - Θεοδόσης Πυλαρινός: "Η ποίηση του Γιώργου Κάρτερ"
Εισαγωγή στην ποίηση του Εγγονόπουλου
Συλλογικό έργο
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2008)
Στον τόμο ανθολογούνται κείμενα κριτικής για το ποιητικό έργο του "υπερρεαλιστή" Nίκου Eγγονόπουλου που καλύπτουν μια περίοδο περίπου εβδομήντα χρόνων, από το 1938, χρονιά που κυκλοφόρησε η πρώτη ποιητική συλλογή του "Mην ομιλείτε εις τον οδηγόν", μέχρι σήμερα. Στόχος της ανθολόγησης είναι να προσφέρει στον αναγνώστη τα απαραίτητα ερμηνευτικά κλειδιά για την κατανόηση του ποιητή Εγγονόπουλου και ταυτόχρονα να δώσει μια όσο το δυνατόν πληρέστερη εικόνα για την πρόσληψη του έργου του από την κριτική σε σχέση με τα ιστορικά, πολιτικά και πολιτισμικά συμφραζόμενα μιας περιόδου...
Για τον Νίκο Εγγονόπουλο και τον υπερρεαλισμό
Μπελεζίνης Ανδρέας 1929-2011
Ίνδικτος (2008)
Tέσσερεις διεισδυτικές μελέτες του φιλόλογου και συγγραφέα Aνδρέα Mπελεζίνη σχετικές με τον «διάλογο» του Nίκου Eγγονόπουλου με τους ομοτέχνους και αντιτέχνους του, εντός και εκτός των ορίων του υπερρεαλισμού, πάντοτε όμως στο πλαίσιο της υπηρέτησης της ποιητικής γραφής. O Aνδρέας Mπελεζίνης «σκάβει» τον ποιητικό και εικαστικό λόγο του ποιητή, ανιχνεύοντας άλλοτε εμφανείς και άλλοτε υπόγειες διασυνδέσεις με μορφές και θέματα του νέου ελληνισμού. Iδιαιτέρως στο εκτενές κείμενο «H νεώτερη και σύγχρονη ποίηση στην παιδεία» -μελέτημα που δημοσιεύεται για πρώτη φορά πλήρε...
Ν. Εγγονόπουλος 1907-1985. Εκατό χρόνια από τη γέννησή του
Συλλογικό έργο
Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (2007)
"...Στον υπερρεαλισμό δεν προσεχώρησα ποτέ. Τον υπερρεαλισμό τον είχα μέσα μου, όπως είχα μέσα μου το πάθος της ζωγραφικής, από την εποχή που γεννήθηκα. Αλλά, για να βρω τον δρόμο μου τον αληθινό, τον υπερρεαλιστικό, για να μπορέσω να εκδηλωθώ ελεύθερα και απερίσπαστα, αυτό το χρωστώ σε δύο κορυφαίους, στις δύο μεγαλύτερες μορφές που παρουσίασε ποτέ, ίσαμε τώρα, εξ όσων γνωρίζω, το παγκόσμιο υπερρεαλιστικό κίνημα. Ευτύχησα (το λέγω για τρίτη φορά), ευτύχησα να γνωρίσω τον μεγάλο ποιητή Ανδρέα Εμπειρίκο και τον μεγάλο ζωγράφο, τον μεγάλο Βολιώτη Γεώργιο ντε Κήρυκο. Συγκαταλ...
Διονύσιος Σολωμός: κανών νεοελληνικού πνευματικού βίου;
Συλλογικό έργο
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (1999)
Ο όψιμος Ελύτης
Μπελεζίνης Ανδρέας 1929-2011
Ίκαρος (1999)
Δοκίμια για το ποιητικό έργο του Οδυσσέα Ελύτη, δημοσιευμένα σε διάφορα έντυπα την περίοδο από το 1978 έως το 1977.