Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"...Ήταν πολύ αργότερα, που μια παράδοξη αράδα σ' ένα βιβλίο μ' έβαλε σε σκέψεις λύνοντάς μου την απορία για εκείνη τη βουβή μου συμπαράσταση. "Η θλίψη", έλεγε το βιβλίο, "δεν ζητά παρά τη θλίψη για να στηριχτεί". Αθέλητά μου θυμήθηκα, πώς τότες, στα χρόνια του κυρ'-Αντρέα, αν και αλόλωτο παιδάκι, ήμουν κι εγώ εξ ίσου θλιμμένος μ' αυτόν και συνεχώς γεμάτος μ' ένα βουβό παράπονο -παράπονο, όχι παιδική γκρίνια- για σοβαρούς μάλιστα λόγους, θολούς ωστόσο ακόμη και ακαθόριστους μες στο μυαλουδάκι μου. Η άβυσσο του τίποτε, που γεφυρώνεται μόνο με τη συμπόνια και την τρυφερότη, ό...

Τα "μυκονιάτικα" πονήματα στο έργο του Παναγιώτη Κουσαθανά δίνουν τη δυνατότητα στον καλοπροαίρετο αναγνώστη να ρίξει ματιές στην αθέατη πλευρά της Μυκόνου, την παλιά και τη νεότερη, την άγνωστη, που την ύπαρξή της ούτε καν υποπτεύεται. Πίσω από την εκτυφλωτική βιτρίνα των τελευταίων πενήντα χρόνων στην ιστορία του νησιού, βιτρίνα στην οποία σωρηδόν και αδιακρίτως εκτίθενται τιμαλφή και ψευδόχρυσα, υπάρχει μια σπηλιά σ' έναν βράχο, όπου έχει "τρυπώσει" κάτι ανεκτίμητο: η εξόριστη ψυχή του τόπου, ξέπνοη μεν, εντούτοις ζωντανή ακόμη. Έτσι, στη μόνη γνωστή ιστορία του νησιο...

Το 2021 συμπληρώνονται διακόσια χρόνια από την έναρξη, όπως έχει οριοθετηθεί, του ελληνικού αγώνα για εθνική ανεξαρτησία. Η Ελληνική Επανάσταση υπήρξε γεγονός με διεθνείς διαστάσεις: οργανώθηκε στην Οδησσό και άλλα κέντρα της ελληνικής διασποράς, εμπνεύστηκε από προηγούμενες επαναστάσεις και παρακίνησε επόμενες, προκάλεσε κύματα φιλελληνισμού, αλλά και ελληνοφοβίας, όπως προσθέτω, συνδύασε ετερόχθονες και αυτόχθονες. Παράλληλα, η λογοτεχνία αποτελεί διαδικασία που συνδυάζει τη δημιουργική εσωστρέφεια της γλώσσας, στην οποία γράφεται, με τη δημιουργική εξωστρέφεια της μετάφρ...

Τα "μυκονιάτικα" πονήματα στο έργο του Παναγιώτη Κουσαθανά δίνουν τη δυνατότητα στον αναγνώστη να ρίξει ματιές στην αθέατη πλευρά της Μυκόνου, την παλιά και τη νεότερη, την άγνωστη, που την ύπαρξή της ούτε καν υποπτεύεται. Πίσω από την εκτυφλωτική βιτρίνα των τελευταίων πενήντα χρόνων στην ιστορία του νησιού, βιτρίνα στην οποία σωρηδόν και αδιακρίτως εκτίθενται τιμαλφή και ψευδόχρυσα, υπάρχει μια σπηλιά σ’ έναν βράχο, όπου έχει "τρυπώσει" κάτι ανεκτίμητο: η εξόριστη ψυχή του τόπου, ξέπνοη μεν, ζωντανή εντούτοις ακόμη. Έτσι, στη μόνη γνωστή ιστορία του νησιού για τον περι...

Συσκευές που μετρούν το αόρατο, παρωχημένες εικόνες ιστορικών συμβάντων, αφηγήσεις σε τέταρτο πρόσωπο που ανασυντάσσεται κατά βούληση, κατονομάζοντας τον θεατή ως αναγνώστη εικονικών εξελίξεων. Το κεντρικό σημείο είναι η κίνηση και ο κραταιός ήχος, oι σιωπηλές ριπές των λεπτών αποχρώσεων που τους γυροφέρνουν. Από στιγμή σε στιγμή οι οπτικοί κραδασμοί θα εκραγούν, τάχα, σε πεδία λεκτικών αυτοσχεδιασμών. Τα έργα συνδέονται με ένα άθροισμα ετεροθαλών, μικροκειμένων, γραμμένων από σαράντα συγγραφείς ειδικά για να συνοδέψουν τα λεκτικά αυτά μηχανήματα και σχηματίζουν ένα ρέον...

Τα "μυκονιάτικα" πονήματα στο έργο του Παναγιώτη Κουσαθανά δίνουν τη δυνατότητα στον καλοπροαίρετο αναγνώστη να ρίξει ματιές στην αθέατη πλευρά της Μυκόνου, την παλιά και τη νεότερη, την άγνωστη, που την ύπαρξή της ούτε καν υποπτευεται. Πίσω από την εκτυφλωτική βιτρίνα των τελευταίων πενήντα χρόνων στην ιστορία του νησιού, βιτρίνα στην οποία σωρηδόν και αδιακρίτως εκτίθενται τιμαλφή και ψευδόχρυσα, υπάρχει μια σπηλιά σ’ έναν βράχο, όπου έχει "τρυπώσει" κάτι ανεκτίμητο: η εξόριστη ψυχή του τόπου, ξέπνοη μεν, ζωντανή εντούτοις ακόμη. Έτσι, στη μόνη γνωστή ιστορία του νησιο...

"Αντί αγάλματος ή ζωγραφιάς όταν θα 'χω την ψυχή αλαφριά και τα χέρια καθαρά θα ιστορήσω ένα ανιστόρητο και γι' αυτό ακόμη πιο πένθιμο από το πένθος συμβάν μήπως και καταλαγιάσει ο λωλαγέρας που φυσά μέρες τώρα στο νησί - ;παραλοή να το πούμε ή παραμύθι; ας το πούμε όπως βολεύει αφού η ουσία δεν αλλάζει. Αν και το καλύπτει μια παρασιώπηση και μια κρυφή θολούρα ανεξιχνίαστου μυστικού εξαιτίας ευνόητων λόγων κοινωνικής ευπρέπειας και "κουτών συσχετισμών" που λέει κι ο ποιητής ίσως και γι' άλλες αιτίες που δεν το άφησαν να ξεμυτίσει έξω από την πόρτα του σπιτιού ο απόηχός το...

Κείμενα προς τιμήν του συγγραφέα Κώστα Ε. Τσιρόπουλου, αναφορικά με το πολύπλευρο έργο του. Στον τιμητικό τόμο περιλαμβάνεται και μία παλαιότερη συνέντευξη του συγγραφέα στον Στέλιο Λουκά, καθώς και ένα άγνωστο θεατρικό έργο του Τσιρόπουλου, που μας εμπιστεύθηκε ο συγγραφέας, το πρώτο που βλέπει το φως της δημοσιότητας και ίσως το μόνο που διασώθηκε απ' όσα έγραψε.

Μια κλασική ρήση που εκφράζει το αίσιο τέλος μιας περιπέτειας, μιας ερωτικής ιστορίας, μιας ταραχής, ενός δύσκολου ταξιδιού, μιας θύελλας, ή ακόμα ενός δυσάρεστου περιστατικού. Μια διαπίστωση που κάνουμε ανακουφισμένοι, βλέποντας την ελπίδα να έρχεται, την πόρτα του αδιεξόδου να ανοίγει ξαφνικά, το "ουδέν κακόν αμιγές καλού", όπως έλεγαν και οι αρχαίοι. Οι ιστορίες αυτού του βιβλίου έχουν όλες καλό τέλος, αλλά είναι απρόβλεπτες. Γραμμένες σε δύσκολους καιρούς, δεν διεκδικούν απλώς το δικαίωμα στην ευτυχία, την ομορφιά, τη λύτρωση και το χαμόγελο· το κατακτούν διότι ο από...

Μια κλασική ρήση που εκφράζει το αίσιο τέλος μιας περιπέτειας, μιας ερωτικής ιστορίας, μιας ταραχής, ενός δύσκολου ταξιδιού, μιας θύελλας, ή ακόμα ενός δυσάρεστου περιστατικού. Μια διαπίστωση που κάνουμε ανακουφισμένοι, βλέποντας την ελπίδα να έρχεται, την πόρτα του αδιεξόδου να ανοίγει ξαφνικά, το "ουδέν κακόν αμιγές καλού", όπως έλεγαν και οι αρχαίοι. Οι ιστορίες αυτού του βιβλίου έχουν όλες καλό τέλος, αλλά είναι απρόβλεπτες. Γραμμένες σε δύσκολους καιρούς, δεν διεκδικούν απλώς το δικαίωμα στην ευτυχία, την ομορφιά, τη λύτρωση και το χαμόγελο· το κατακτούν διότι ο από...

Τα σημαδιακά συναπαντήματα της ζωής και οι πανταχού παρούσες σκιές του θανάτου, ο Έρως ως κινητήρια δύναμη των πάντων, ο Χρόνος-Μόρος που ηγεμονεύει στους ανθρώπους, τα παράλογα όνειρα του ύπνου και του ξύπνου μας, τα απαντημένα και τα αναπάντητα ερωτηματικά, τα ατελείωτα "πάθια κι οι καημοί του κόσμου", η κάπηλη εμπορευματοποίηση και ο ευτελισμός της "τρυπωμένης ψυχής" τόπων και τοπίων (genius loci), καθώς και η συνακόλουθη οδύνη που μόνο το βάλσαμο της μνήμης και της νοσταλγίας την καταπραΰνει, είναι μερικά από τα θέματα του καινούργιου βιβλίου του Παναγιώτη Κουσαθανά....

Για την ποίηση του Παναγιώτη Κουσαθανά έγραψαν: Ο Αντρέας Καραντώνης για την ποιητική συλλογή "Συρραφή ονείρων" (περιοδ. Νέα Εστία, τχ. 1277/1980): "...Λόγος που πηγάζει από φλέβα και από καλλιέργεια... Ικανότητα της επιγραμματικής συντομίας, που αφήνει κυρίαρχη την εικόνα να εκτινάξει ακαριαία την ποιητική ενέργει... Η συλλογή έχει πλούσιο και γόνιμο ποιητικό υλικό, έχει γλωσσική πληρότητα... Μας εμπνέει εμπιστοσύνη αυτός ο νέος Μυκονιάτης..." Η Ζωή Καρέλλη για τη συλλογή "Συρραφή ονείρων" (περιοδ. Ευθύνη, τχ. 112/1981): "Έντονη αίσθηση και αγάπη του φυσικού κό...

Τέσσερεις μοναδικές γυναίκες, αν κι έχουν αποχωριστεί τη ζωή εδώ και πολλά χρόνια, συνεχίζουν να ζυμώνουν και να πλάθουν τα κρυφά μυστικά της. Αρμοσμένες, συγχωνευμένες όλες σε μία, τη λαλά Ανεζώ, που έφτειαχνε την πιο νόστιμη μυζήθρα-ζυμήθρα στο νησί, ήταν μετρημένες, χαριτωμένες, καλοσυνάτες, χρήσιμες, γνωστικιές, γενναιόδωρες, δίκαιες, φιλ-άνθρωπες κι εν-άρετες. Έχοντας αυτά τα σπάνια στην εποχή μας χαρίσματα ήταν αναπόφευκτο να σημαδέψουν τα παιδικά χρόνια, αλλά κι ολόκληρη τη ζωή ενός ανθρώπου που είχε την τύχη να μεγαλώσει στα χέρια τους μεσούντος του περασμένου αιώνα...

Συμπυκνωμένη εντός είκοσι ενός σύντομων ιστοριών, η διεισδυτική και συγχρόνως ελαφρώς ειρωνική ματιά του Παναγιώτη Κουσαθανά ακουμπάει επάνω σε θέματα ανοιχτά, τόσο για την τοπική κοινωνία της πατρίδας του της Μυκόνου όσο και για την ευρύτερη ελλαδική πραγματικότητα. Η διεισδυτικότητα του Κουσαθανά διαπερνά τα εξωτερικά συμβάντα και συμπεριφορές και εστιάζει στον "μέσα άνθρωπο", τον οποίο προσεγγίζει με αγάπη και διάθεση ανατρεπτική, εκεί που τα ανθρώπινα "ατοπήματα" το επιβάλλουν. Αφήγηση λιτή και προσεγμένη στη λεπτομέρεια, από έναν γνήσια κοσμοπολίτη συγγραφέα.

Τη Λαμπρή του 1910 και 1911 έμεινε στη Μύκονο για τριάντα έξι συνολικά μέρες ο ελληνιστής ("ιδιότητα δεν είχε τιμιοτέραν", τότε) Louis Roussel (1881-1971). Ο Ρουσέλ ήταν μαθητής του Ψυχάρη κι αργότερα έγινε καθηγητής των αρχαίων ελληνικών στο Πανεπιστήμιο του Μονπελιέ (1925-1953). [...] Εντυπωσιασμένος από τη μουσικότητα του μυκονιάτικου λόγου ο Ρουσέλ καταγράφει στενογραφικά ογδόντα τέσσερα παραμύθια και τραγούδια κι οι Μυκονιάτες, κατά την προσφιλή συνήθεια των νησιωτών, του κολλούν το "εγκωμίατο" [=παρωνύμιο] του "παραμυθά". [...] Αν επιχειρούσε κανείς να χρονολογήσει...

Τη Λαμπρή του 1910 και 1911 έμεινε στη Μύκονο για τριάντα έξι συνολικά μέρες ο ελληνιστής ("ιδιότητα δεν είχε τιμιοτέραν", τότε) Louis Roussel (1881-1971). Ο Ρουσέλ ήταν μαθητής του Ψυχάρη κι αργότερα έγινε καθηγητής των αρχαίων ελληνικών στο Πανεπιστήμιο του Μονπελιέ (1925-1953). [...] Εντυπωσιασμένος από τη μουσικότητα του μυκονιάτικου λόγου ο Ρουσέλ καταγράφει στενογραφικά ογδόντα τέσσερα παραμύθια και τραγούδια κι οι Μυκονιάτες, κατά την προσφιλή συνήθεια των νησιωτών, του κολλούν το "εγκωμίατο" [=παρωνύμιο] του "παραμυθά". [...] Αν επιχειρούσε κανείς να χρονολογήσει...

"Νόστος" είναι ο γυρισμός στην πατρίδα, αλλά Πατρίδα δεν είναι μόνο ο τόπος όπου γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε. Είναι προπαντός η κρυφή θάλασσα της Μνήμης, ατομικής και συλλογικής, όπου άλλοτε παίζουμε με τα πρόσχαρα νερά της κι άλλοτε μας κατακλύζει και βουλιάζουμε. Στο "Μικρό τρίπτυχο του νόστου" του Παναγιώτη Κουσαθανά τα φαντάσματα του παρελθόντος παλιννοστούν "ευγενικά, καλοσυνάτα κι ελεήμονα". Απαντώντας, παρακάμπτοντας ή καταργώντας τις ενοχλητικές ερωτήσεις, εξηγούν τα επιχώρια και τα ετερόχθονα για να ξορκίσουν τον εφιάλτη του σιωπηλού αεροδρομίου των ταξιδευτών απαντ...

Κανείς δεν περιμένει ότι τα δυο ευτραφή πειραχτήρια, ο Αλεκάρας και ο Γερασιμάρας, θα αλλάξουν τον ανάποδο χαρακτήρα τους που βασανίζει τον κόσμο του νησιού. Όμως επειδή στα παραμύθια και στη ζωή συμβαίνουν κάποτε αναπάντεχα, αλλά όχι ανεξήγητα, θαύματα, μετά από έναν αποκριάτικο μπαλαριστό χορό που σέρνει ο "Αμίλητος" προκαλείται μέγας σεισμός, τραβιέται το κουρτινάκι της καρδιάς του Αλεκάρα και του Γερασιμάρα κι επιτέλους ο βοριάς και το φως βρίσκουν την ευκαιρία να τρυπώσουν μέσα. Αποτέλεσμα; Παρά το υπερβολικό πάχος τους οι δυο αχώριστοι φίλοι μετεωρίζονται τώρα ανάλαφρ...

Εικαστικά έργα: Αλέξης Βερούκας, Μανώλης Γρηγορέας, Στέφανος Δασκαλάκης, Δημήτρης Ζουρούδης, Ειρήνη Ηλιοπούλου, Χρίστος Καράς, Κυριάκος Κατζουράκης, Αφροδίτη Λήτη, Ζάφος Ξαγοράρης, Βάνα Ξένου, Γιώργος Ρόρρης, Χρόνης Μπότσογλου, Εδουάρδος Σακαγιάν, Κώστας Τσόκλης, Αλέκος Φασιανός. Ίσως μια γυναίκα που έγινε μάνα να μπορούσε να μας μιλήσει πιο ουσιαστικά για το θέμα - αν και τώρα που το σκέφτομαι, μάλλον αυτή είναι η μόνη που δεν θα μπορούσε να το κάνει, γιατί μιλά με περισσότερο φως όποιος ζει στο σκοτάδι. Για μένα, αλλά και για αρκετούς άλλους -που γνωρίζω και πίνουν νερό...