Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Το αφιέρωμα για τα 40 χρόνια έκδοσης των "Αρχιτεκτονικών θεμάτων" επιδιώκει να συμβάλλει στην κατανόηση της γενεαλογίας του περιοδικού και της ιδιαίτερης συμβολής του σε αυτή την τόσο μεγάλη περίοδο, μέσω της κατανόησης του κλίματος της δεκαετίας του 1960 στην οποία το περιοδικό ουσιαστικά οφείλει τις ιδιαίτερες πολιτισμικές του καταβολές. Για το λόγο αυτό αποτελείται από δύο θεωρητικά μέρη: τις γενικές συμβολές στη δεκαετία του 1960, με αντικείμενο την ανίχνευση του χαρακτήρα των διεθνών πρωτοποριών αλλά και των θεωρητικών και ιστοριογραφικών τους προϋποθέσεων, και τ...

Ο αρχιτεκτονικός μοντερνισμός, και ειδικά το μοντέρνο κίνημα των δεκαετιών '20 και '30, είχε ως "γενετικό" χαρακτηριστικό την πυκνή αντιστοιχία εφαρμογής και διδασκαλίας της αρχιτεκτονικής. Οι εκπρόσωποί της φρόντισαν να θεωρητικοποιήσουν τις εφαρμογές τους, τους έδωσαν θεωρητικό περιεχόμενο και νόημα, τις ανήγαγαν σε θεωρία και διδασκαλία. Οι πτυχές του μοντερνισμού που σχετίζονται με την αρχιτεκτονική εκπαίδευση έχουν πολλαπλό ενδιαφέρον. Εικοσιένα αρχιτέκτονες συναντήθηκαν για να διερευνήσουν τις πολυποίκιλες σχέσεις ανάμεσα στις θεωρητικές ή εφαρμοσμένες εκφάνσεις του α...

Δώδεκα αρχιτέκτονες και μία ιστορικός της τέχνης συναντήθηκαν για να διερευνήσουν τις γεωγραφικές συντεταγμένες και τα νοηματικά όρια της μοντέρνας αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα. Το ερώτημα που τους συνδέει είναι ρητορικό και οδηγεί σε όλα συμπληρωματικά ερωτήματα για το σημείο συνάντησης του ιστορικού με το πνεύμα της προστασίας και τη σύγχρονη αρχιτεκτονική δημιουργία. Η καλλιέργεια του προβληματισμού για την αρχιτεκτονική εκδοχή της νεωτερικότητας και τη μεταλλασσόμενη ερμηνεία της θα βοηθήσει να γνωρίσουμε καλύτερα τον 20ό αιώνα και να στηρίξουμε, στην αυτογνωσία αυτή, τ...

Στην έκδοση καταγράφεται το πλούσιο έργο του Τάσου Κωτσιόπουλου, ο οποίος είναι καθηγητής Αρχιτεκτονικής του Α.Π.Θ. και αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών στην έδρα του "Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού" της Τάξης των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών.

Κάθε βιβλίο, όσο επιστημονικό κι αν είναι, φέρει ίχνη αυτοβιογραφίας. Έτσι κι εγώ, πιστεύω πως πρέπει εδώ να διατυπώσω τις δικές μου εμπειρίες και τη δική μου θέση ως ιστορικού στο θέμα που συνειδητά αλλά κι αναπόφευκτα υιοθέτησα στη μελέτη αυτή της Αθήνας του 19ου αιώνα. Σκοπός μου εδώ είναι να περιγράψω τη γένεση μιας σύγχρονης πρωτεύουσας στο πλαίσιο της συγκρότησης της νεοελληνικής πολιτείας. Περιγράφω, όμως, τη δημιουργία αυτής της πρωτεύουσας και του σύγχρονου ελληνικού έθνους, όντας εγώ η ίδια θρέμμα της ίδιας ακριβώς διαδικασίας που μας έδωσε και τον εθνικισμό και τ...

Το βιβλίο περιλαμβάνει χαρακτηριστικά δείγματα της νεότερης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της πρωτεύουσας, τα οποία κτίστηκαν στη δεκαετία του 1930 και σώζονται, σποραδικά, στο κέντρο και τις συνοικίες. Η έκδοση αποτελεί ταυτόχρονα βιβλίο αναφοράς, με το φωτογραφικό υλικό και τα σχετικά διευκρινιστικά κείμενα, και οδηγό επίσκεψης σε χαρακτηριστικά δείγματα του μοντερνισμού στην Αθήνα.

Ο Δημήτρης Ησαΐας και ο Τάσης Παπαϊωάννου είναι ίσως οι σημαντικότεροι αρχιτέκτονες της γενιάς τους. Τα δημόσια και ιδιωτικά κτίριά τους δεν διακρίνονται για έναν χαρακτήρα τοπικότητας, ούτε για την άκριτη υιοθέτηση διεθνών παραδειγμάτων. Ακολουθούν έναν τρίτο δρόμο, μεταξύ της αντικειμενικής αφήγησης της δομής και της αναγωγικής ικανότητας της μορφής, που μορφοποιεί τις επιδιώξεις εντοπιότητας, ένταξης, λειτουργιών, χειρισμού των φυσικών δεδομένων, συνηθειών ζωής, συλλογικών επιθυμιών και κατασκευαστικών δυνατοτήτων με τα ιδεολογικά και σχεδιαστικά εργαλεία της πολιτικά κα...

Στο μεταμοντέρνο οι κυρίαρχες τάσεις είναι η επιστροφή στον χρόνο, η επιστροφή στον τόπο, η αναφορά στη λαϊκή κουλτούρα αλλά και, μερικές φορές, η επανερμηνεία του μοντέρνου. Με αυτή την έννοια, ακόμη και ρεύματα όπως ο κριτικός τοπικισμός ή η αρχιτεκτονική της υψηλής τεχνολογίας αγγίζουν τη φιλοσοφία του μεταμοντέρνου στην πιο εκλεπτυσμένη της μορφή.

Από τις απαρχές της Αναγέννησης ως την καθιέρωση, τις παραλλαγές και την αμφισβήτηση του μοντέρνου κινήματος στον 20ό αι., ο Σάββας Κονταράτος καταθέτει στο βιβλίο αυτό τον εξελισσόμενο προβληματισμό του στη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών, μέσω ενός συνειδητού θεωρητικού και ιστορικού σχεδίου. Συστηματοποιεί τη γνώση μαζί και την αμφιβολία, οδηγώντας τον αναγνώστη σε μια στοχαστική διαδρομή μέσω κειμένων με οργανική μεταξύ τους συνέπεια και λογική αλληλουχία. Η σαφήνεια των θέσεών του δεν υποστηρίζεται από μιαν απόλυτη ή δογματική γραφή, αλλά προκύπτει μέσα από ένα χαρακ...

Από τις απαρχές της Αναγέννησης ως την καθιέρωση, τις παραλλαγές και την αμφισβήτηση του μοντέρνου κινήματος στον 20ό αι., ο Σάββας Κονταράτος καταθέτει στο βιβλίο αυτό τον εξελισσόμενο προβληματισμό του στη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών, μέσω ενός συνειδητού θεωρητικού και ιστορικού σχεδίου. Συστηματοποιεί τη γνώση μαζί και την αμφιβολία, οδηγώντας τον αναγνώστη σε μια στοχαστική διαδρομή μέσω κειμένων με οργανική μεταξύ τους συνέπεια και λογική αλληλουχία. Η σαφήνεια των θέσεών του δεν υποστηρίζεται από μιαν απόλυτη ή δογματική γραφή, αλλά προκύπτει μέσα από ένα χαρακ...

Πρόκειται για τον τόμο πρακτικών του Α΄ Συνεδρίου Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής που πραγματοποιήθηκε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών τον Μάιο 2014. Οι 54 συνολικά ανακοινώσεις του τόμου επικεντρώνονται σε θέματα ιστοριογραφίας της νεότερης και σύγχρονης ελληνικής αρχιτεκτονικής, με τρόπο συστηματικό και εμπεριεκτικό. Καλύπτουν τα εξής ζητήματα: 1) Αρχιτεκτονική και τέχνη από το τέλος του Νεοκλασικισμού ως τις αρχές του 21ου αιώνα 2) Ιστορία της αρχιτεκτονικής του Μεσοπολέμου 3) "Θεωρία της αποκατάστασης" της αρχιτεκτονικής του μοντέρνου κινήματος 4) Ιστορία της μεταπολεμικής...

Στις "Επανακατοικήσεις" 18 αρχιτέκτονες, αρχιτέκτονες τοπίου, καλλιτέχνες και ανθρωπολόγοι παρουσιάζουν τις μελέτες αναδιαμόρφωσης εννέα χαρακτηριστικών κατοικημένων διαμερισμάτων του κέντρου της Αθήνας. Αφορμή για σκέψη και δημιουργία, οι "Επανακατοικήσεις" μπορεί να ενδιαφέρουν όλους εκείνους που θα ήθελαν να ζήσουν το σπίτι και την πόλη τους αλλιώς, ακόμα και διαθέτοντας τα ελάχιστα. Διαπλέκοντας τα πεδία της αρχιτεκτονικής, των τεχνών και της ανθρωπολογίας με άξονα το πολιτισμικό φαινόμενο της κατοίκησης το βιβλίο μπορεί να φανεί επίσης χρήσιμο σε αρχιτέκτονες και ερευν...

[...] Η επιλογή των συγκεκριμένων μελετημάτων διαμορφώθηκε με στόχο την κριτική κατανόηση της αρχιτεκτονικής πραγματικότητας στην Ελλάδα του 20ού αιώνα, συμπληρωμένη με την προσέγγιση εκείνων των φαινομένων και παράλληλων ζητημάτων στον διεθνή χώρο που εμπλουτίζουν την αντίληψη γύρω από τη δική μας εμπειρία. Η διαπλοκή τοπικού και διεθνούς αποτελεί, έτσι, βασικό χαρακτηριστικό της εργασίας. Η εικονογράφηση επιδιώχθηκε να είναι όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένη, ώστε να ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στους στόχους του ιστοριογραφικού σχεδίου. [...]

Τα 94 κείμενα που παρουσιάζονται στο βιβλίο έχουν γραφτεί τα τελευταία 25 χρόνια και έχουν δημοσιευτεί σε καταλόγους εκθέσεων, σε αφιερωματικούς τόμους και σε πρακτικά συνεδρίων, καθώς και σε έντυπα του ελληνικού ημερήσιου και περιοδικού τύπου, καταρχάς στην εφημερίδα "Το Βήμα" και στις ετήσιες επιθεωρήσεις "Αρχιτεκτονικά Θέματα" και "Θέματα Χώρου + Τεχνών". Στο πλαίσιο επτά θεματικών ενοτήτων, η επιλογή των συγκεκριμένων μελετημάτων διαμορφώθηκε με στόχο την κριτική κατανόηση της διεθνούς και της ελληνικής αρχιτεκτονικής πραγματικότητας του περασμένου αιώνα, αλλά και τη...

Βασική είναι η ανάγνωση από τον Κωτσιόπουλο της εξέλιξης των σύγχρονων φαινομένων: μέσω κατατάξεων ή ταξινομήσεων, εργαλείων βασικών της κριτικής τέχνης, επικεντρώνεται σε δίπολα που χαρακτηρίζονται από ροϊκότητα και κυκλικότητα, κατακτούν κάποια στιγμή την οντότητα καθολικού ρεύματος για να επανακυκλωθούν στη συνέχεια μεταλλαγμένα και απαλλαγμένα από την πρωτογενή και στιβαρή ιδεολογική τους αποσκευή (για παράδειγμα μοντέρνο κίνημα/υστερομοντέρνος μινιμαλισμός, μεταμοντέρνο κίνημα/σύγχρονος εξπρεσιονισμός, με την αρχιτεκτονική της υψηλής τεχνολογίας να διεκδικεί τη δική τη...

Το βιβλίο αυτό προτείνει μια νέα, κριτική ανάγνωση της αρχιτεκτονικής του 20ού αιώνα στην Ελλάδα. Καταγράφει μεθοδικά πρωταγωνιστές, γεγονότα και αρχιτεκτονικά επιτεύγματα στο πλαίσιο μιας οργανικής ιστοριογραφικής σύνθεσης που επιδιώκει να αναδείξει διαχρονικές αξίες και πρότυπα αναφοράς για τον σημερινό σχεδιαστικό προβληματισμό. Η επιλογή της εικονογράφησης αποτελεί μια παράλληλη κριτική αφήγηση ενώ το "Επίμετρο: Αρχιτεκτονική ελλαδογραφία" περιλαμβάνει θεωρήσεις μιας γενικότερης φαινομενολογίας της σημερινής ελληνικής κοινωνίας σε σχέση με την πειθαρχία της Αρχιτεκτονικ...

Γνωρίζω την Κατερίνα από την εποχή που ήταν μεταπτυχιακή φοιτήτρια στην Αrchitectural Association και εργαστήκαμε μαζί, σχεδιάζοντας τις κατοικίες στην Αντίπαρο. Ήταν η πορεία εξέλιξης μιας πολλά υποσχόμενης νέας αρχιτέκτονος, και αυτό ήταν φανερό κατά τη διάρκεια της συνεργασίας μας και στη συνεισφορά της. Έκτοτε έχω υπάρξει μάρτυρας της σταθερής εξέλιξης και της ωριμότητας που απέκτησε με τα χρόνια και ήταν ιδιαίτερη η ευχαρίστηση μου να παρακολουθώ μια προσωπική αρχιτεκτονική διαδικασία σκέψης να εξελίσσεται σε μια γεμάτη αυτοπεποίθηση, πολύπλευρη και ολοκληρωμένη γλώσσα...

Γνωρίζω την Κατερίνα από την εποχή που ήταν μεταπτυχιακή φοιτήτρια στην Αrchitectural Association και εργαστήκαμε μαζί, σχεδιάζοντας τις κατοικίες στην Αντίπαρο. Ήταν η πορεία εξέλιξης μιας πολλά υποσχόμενης νέας αρχιτέκτονος, και αυτό ήταν φανερό κατά τη διάρκεια της συνεργασίας μας και στη συνεισφορά της. Έκτοτε έχω υπάρξει μάρτυρας της σταθερής εξέλιξης και της ωριμότητας που απέκτησε με τα χρόνια και ήταν ιδιαίτερη η ευχαρίστηση μου να παρακολουθώ μια προσωπική αρχιτεκτονική διαδικασία σκέψης να εξελίσσεται σε μια γεμάτη αυτοπεποίθηση, πολύπλευρη και ολοκληρωμένη γλώσσα...