Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η συμπλήρωση, το 1992, δέκα χρόνων από τον θάνατο του πατέρα μου Γεωργίου Θ. Ζώρα (1908-1982) με ώθησε στην απόφαση να αφιερώσω στη μνήμη του έναν τόμο με εργασίες που συνέθεσα μέσα στη δεκαετία αυτή και που τα θέματά τους ξεκινούν από την ιδιαίτερα προσφιλή σ' εκείνον μεταβυζαντινή περίοδο και φθάνουν ως τη νεώτερη εποχή. Η εδώ αναδημοσίευση των εργασιών -με τις αναγκαίες προσθήκες και τις απαραίτητες βελτιώσεις- γίνεται σύμφωνα με τη χρονική κυρίως σχέση των προσώπων και των θεμάτων που αυτές εξετάζουν, και όχι με τη χρονολογική σειρά της πρώτης εμφανίσεώς τους στα περιοδ...

Με την απόσταση ασφαλείας που επιτρέπει η απομάκρυνση από τις οξείες φάσεις του "γλωσσικού ζητήματος" και κυρίως με τη νηφαλιότητα που εξασφαλίζει η επίσημη λύση του προβλήματος από την ελληνική Πολιτεία το 1976 μπορούμε σήμερα με νέες προσεγγίσεις των αρχών του 21ου αιώνα να μελετήσουμε το "ζήτημα" που ταλάνισε τους Έλληνες και την Ελλάδα κυρίως τους τελευταίους δύο αιώνες. Χωρίς εντάσεις και φανατισμούς, με την αντικειμενική ματιά του μελετητή-ερευνητή και τη σιγουριά ενός οριστικά πια λυμένου ζητήματος στον πιο ασφαλή χώρο, στη συνείδηση του Έλληνα πολίτη. Κανείς σήμερα...

Ο αναγνώστης αυτής της Ανθολογίας θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει με χρονολογική σειρά, από τον 12ο αιώνα μέχρι το τέλος του 20ού αιώνα, την ποιητική γραφή των μειζόνων Ιταλών λογοτεχνών, ενώ ταυτόχρονα θα εμβαθύνει στην αναδίφησή του αυτή, υποβοηθούμενος από τις μεταφράσεις των συγκεκριμένων κειμένων που φιλοτεχνήθηκαν από Έλληνες μουσόληπτους λογίους. Η πρωτοτυπία της έγκειται στο ότι τα κείμενα που ανθολογούνται εδώ -εκτός του ότι έχουν γραφεί από τους ταγούς των ιταλικών γραμμάτων- έχουν μεταφραστεί από ταλαντούχους και σημαντικούς Έλληνες διανοουμένους, οι οποίοι εντυ...

Το καλοκαίρι του 1990 ο αγαπητός συνάδελφος Vincenzo Rotolo, σε μια συζήτησή μας για τον κοινό μας φίλο ποιητή Νικηφόρο Βρεττάκο, παρατήρησε πως ήταν πια καιρός να προχωρήσουμε στην έκδοση ενός τιμητικού αφιερώματος με πρωτότυπες εργασίες ειδικών μελετητών για τον ποιητή και το έργο του, στις οποίες θα γινόταν για πρώτη φορά μια πολλαπλή και συνολική θεώρηση της προσφοράς του στα νεοελληνικά γράμματα. Ο τόμος αυτός θα ήταν εορταστήριος και θα επιδιδόταν στον Βρεττάκο όταν θα συμπλήρωνε τα ογδοντάχρονά του (1992). Ανακοινώσαμε την πρόθεσή μας στον ποιητή και κατόπιν απευθυνθ...

Συγγραφείς: Παναγιώτης Δ. Βερναρδάκης, Άννα Κουρασάνη, Θόδωρος Γραμματάς, Γεράσιμος Γ. Ζώρας, Χαράλαμπος Γιαννέλλης, Αθανάσιος Ι. Καλαμάτας, Βασίλειος Δ. Μακρυπούλιας, Κώστας Βαλέτας, Γιάννης Χατζηβασιλείου, Μαρία Δημάκη-Ζώρα, Στρατής Αναγνώστου, Παναγιώτης Σκορδάς, Κυριακή Πετράκου, Παναγιώτης Παρασκευαΐδης, Τηλέμαχος Ε. Μουδατσάκις

Δεν είναι μόνο η Ιταλία που εμφανίζετια σε ποιητικά και πεζά κείμενα του Παλαμά. Είναι και οι σημαντικότερες ιστορικές μορφές που γεννήθηκαν σε αυτήν τη χώρα και σφυρηλάτησαν τη σαγηνευτική όψη της, μορφές που ξεχώρισαν στους απελευθερωτικούς αγώνες και στην πολιτική, στις εικαστικές τέχνες, στη μουσική. Οι περισσότερες βέβαια, παλαμικές αναφορές γίνονται σε στοχαστές, φιλοσόφους, λόγιους και επιστήμονες, κυριώς όμως -ήταν φυσικό- σε λογοτέχνες. Πηγές από όπου αντλήθηκε το υλικό της παρούσας μελέτης υπήρξαν τα "Άπαντα" του ποιητή, η αλληλογραφία του καθώς και τα άρθρα και τ...

[...] Δεν είμαι ενήμερος πόσο η νεώτερη Ελλάδα, ως χώρα, έχει απεικονιστεί στα έργα των Ιταλών λογοτεχνών όμως την έλξη, που ασκεί η Ιταλία στους Έλληνες λογοτέχνες θα τη χαρακτήριζα... ερωτική. Κάθε άξιος λογοτέχνης μας αισθάνεται την ανάγκη να κάνει τον πνευματικό "μήνα του μέλιτος" στην Ιταλία. Στο οδοιπορικό αυτού του ταξιδιού, μέσα στην έξαρση του έρωτά του, την εξιδανικεύει όπως ο εραστής την αγαπημένη του. Σχεδόν κάθε άξιος ταξιδευτής θ' αφιερώσει σελίδες στην παραμονή του στην Ιταλία. Θυμίζω τις μοναδικές για τη λυρική θέρμη τους περιγραφές του Ζαχαρία Παπαντωνίου,...

Στην παρούσα μελέτη εξετάζεται η σχέση του Βασίλη Βασιλικού με την Ιταλία, όπως αυτή σφυρηλατήθηκε από τη δεκαπενταετή διαμονή του στη Ρώμη (1972-1987), ενώ παράλληλα ανιχνεύονται ιταλικοί αντικατοπτρισμοί μέσα στα έργα του. Ο Βασιλικός γνωρίζει σε βάθος και αποδίδει επακριβώς τον καθημερινό σφυγμό της Αιώνιας Πόλης και αναπλάθει πιστά τις άγνωστες στους πολλούς εικόνες της. Μήπως όμως, και πριν από την εκεί εγκατάστασή του, η Ρώμη αποτελούσε γι' αυτόν ένα ιδεώδες, ένα συμβολικό στόχο, μία καβαφική Ιθάκη; Δεν είναι τυχαίο ότι το 1951, ο δεκαπεντάχρονος τότε Βασιλικός έγραψε...

Το 1946 και τα αμέσως επόμενα χρόνια ήταν από τα πιο πικρά της νεοελληνικής ζωής. Η πνευματική κίνηση εξελισσόταν σ' ένα καταθλιπτικό κλίμα φορτισμένο από τις ιστορικές συνθήκες της εποχής κι από τα κοινωνικο-πολιτικά συμβάντα. Οι πνευματικοί άνθρωποι ζητούσαν ομαδοποιημένα στηρίγματα, μέσα από τα οποία θα μπορούσαν να εκφράσουν ελεύθερα τις θέσεις και τις ιδέες τους. Τότε οι λογοτέχνες της θρυλικής Γενιάς του '30, μαζί με άλλους ανεξάρτητους ανθρώπους των Γραμμάτων συγκρότησαν την Εθνική Εταιρία των Ελλήνων Λογοτεχνών. Η Εταιρία μας, στα 70 χρόνια της λειτουργίας της, ό...

Ο ομότιμος καθηγητής της Νεοελληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών Παναγιώτης Δ. Μαστροδημήτρης, τιμάται με το αφιέρωμα αυτό για τη μακροχρόνια, πολύκαρπη και πολύτιμη προσφορά του στην έρευνα και στη διδασκαλία. Η Επιτροπή του Αφιερώματος εκφράζει τις θερμές ευχαριστίες της προς τον ευρύτατο κύκλο των συνεργατών -στους οποίους συγκαταλέγονται και πολλοί παλαιότεροι μαθητές του τιμωμένου- για την πρόθυμη ανταπόκρισή τους με μια συρροή υψηλής ποιότητας συμβολών. [...] Περιέχονται τα κείμενα: - Βαγγέλης Αθανασόπουλος, "Η αστρική σκόνη της...

[...] Τα 32 ελληνόγλωσσα στιχουργήματα που συνέθεσαν -σε ελεγειακά κυρίως δίστιχα- μέλη της Arcadia, κατά τους ΙΖ΄-ΙΘ΄ αιώνες, και που δημοσιεύω στον παρόντα τόμο, τα επεσήμανα στο Αρχείο της Ακαδημίας αυτής, και συγκεκριμένα σε ορισμένους από τους εκεί φυλασσόμενους 41 ογκώδεις τόμους των αρκαδικών Manoscritti. Στους τόμους αυτούς έχουν συρραφεί όλα τα σωζόμενα κείμενα που είχαν γράψει στα ιταλικά, λατινικά ή ελληνικά οι Arcadi και που τα απήγγειλαν στις συναθροίσεις τους (adunanze), από την Ίδρυση της Ακαδημίας τους (1690) έως και τις αρχές του ΙΘ΄ αιώνα. Στον εντοπισ...