Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Με την έντονα φορτισμένη, αλλά όχι απολύτως κυριολεκτική, ονομασία "Αρχείο Αγώνος" απόκειται στο Τμήμα των Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη ένα πολύτιμο σύνολο από πεντέμισι περίπου χιλιάδες έγγραφα, τα οποία αγοράστηκαν το 1938 από τον Αντώνη Μπενάκη. Η Μαρία Δημητριάδου, επιμελήτρια αυτού του τόμου, στην εισαγωγή της αποτυπώνει την ιδιαίτερη φύση αυτού του υλικού, ιχνηλατεί με τον αρμόζοντα τρόπο τη διαδρομή του, καταγράφει τα προβλήματα -τους τρόπους συγκρότησής του σε αρχειακή μονάδα-, αποτυπώνει τα ερωτήματα και σκιαγραφεί τις ενότητές του, προσανατολίζοντας τον...

Ο κατάλογος εκδόθηκε με αφορμή την έκθεση "Nonda. Έξι δεκαετίες τέχνης, 1940-2000", Μουσείο Μπενάκη, Κτήριο οδού Πειραιώς, 14 Δεκεμβρίου 2006 - 8 Φεβρουαρίου 2007. [...] Ξεκινώ το κείμενό μου με την εξής παρατήρηση: η περίπτωση του ζωγράφου Επαμεινώνδα Παπαδόπουλου (Nonda) δεν καταγράφεται σε καμία από τις κυκλοφορούσες ιστορίες της νεοελληνικής τέχνης. Μόνη εξαίρεση η εντελώς πρόσφατη "Ιστορία των Ελλήνων" των εκδόσεων Τεγόπουλου - Μανιατέα (τομ. 14, 580). Άρα η πρωτοβουλία του Μουσείου Μπενάκη να οργανώσει αναδρομική παρουσίαση του έργου του λειτουργεί συγχρόνως και ως...

Η έκδοση περιλαμβάνει τα κείμενα που εκφωνήθηκαν κατά την παρουσίαση του ομότιτλου αφιερώματος του περιοδικού "Τα Ιστορικά", η οποία πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη, στις 7 Δεκεμβρίου 2018. Μέσα από τα κείμενα συνεργατών και ομοτέχνων του τιμώμενου επιχειρείται να σκιαγραφηθεί αυτή η εμβληματική προσωπικότητα και η προσφορά της, η οποία σφράγισε όχι μόνο τη σημερινή φιλοσοφία του Μουσείου Μπενάκη, αλλά και τον χώρο του ελληνικού πολιτισμού από τη Μεταπολίτευση μέχρι τις μέρες μας. Η παρουσίαση εμπλουτίζεται με φωτογραφικό υλικό από τη μακρά διαδρομή του Άγγελου Δεληβορ...

Η έκδοση περιλαμβάνει τα κείμενα που εκφωνήθηκαν κατά την παρουσίαση του ομότιτλου αφιερώματος του περιοδικού "Τα Ιστορικά", η οποία πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη, στις 7 Δεκεμβρίου 2018. Μέσα από τα κείμενα συνεργατών και ομοτέχνων του τιμώμενου επιχειρείται να σκιαγραφηθεί αυτή η εμβληματική προσωπικότητα και η προσφορά της, η οποία σφράγισε όχι μόνο τη σημερινή φιλοσοφία του Μουσείου Μπενάκη, αλλά και τον χώρο του ελληνικού πολιτισμού από τη Μεταπολίτευση μέχρι τις μέρες μας. Η παρουσίαση εμπλουτίζεται με φωτογραφικό υλικό από τη μακρά διαδρομή του Άγγελου Δεληβορ...

Στον τόμο παρουσιάζονται οι ομιλίες που εκφωνήθηκαν κατά την εκδήλωση που αφιέρωσε το Μουσείο Μπενάκη στην Αικατερίνη Κουμαριανού, στις 30 Σεπτεμβρίου 2014, με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου της: "Άνθρωποι και ιδέες. Κείμενα για τον Διαφωτισμό και τον ελληνικό κόσμο (18ος-20ός αι.)". Περιλαμβάνονται επίσης εκτενή αποσπάσματα από συζητήσεις της Αικ. Κουμαριανού με τους ιστορικούς Βαγγέλη Καραμανωλάκη και Αγγελική Χριστοδούλου, σχετικά με το Πανεπιστήμιο Αθηνών στον Μεσοπόλεμο και τη σχέση της με τον Κ. Θ. Δημαρά.

[set δύο τόμων] Οι δύο τόμοι της "Αλληλογραφίας" του Ανδρέα Κάλβου, στο πλαίσιο της έκδοσης των Έργων του από το Μουσείο Μπενάκη, προσφέρουν για πρώτη φορά στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό το σύνολο των επιστολικών τεκμηρίων, αποδέκτης ή αποστολέας των οποίων υπήρξε ο ποιητής, ικανοποιώντας ένα από τα μεγάλα desiderata της νεοελληνικής φιλολογίας. 388 επιστολές και σημειώματα φωτίζουν τις λεπτομέρειες του βίου και της πνευματικής του διαμόρφωσης, τα ποικίλα περιβάλλοντα μέσα στα οποία κινήθηκε (Ιταλία, Ελβετία, Αγγλία, Γαλλία, Ελλάδα) και τους ανθρώπους που σχετίστηκαν μαζ...

[set δύο τόμων]

Η έκδοση της αλληλογραφίας του Ανδρέα Μουστοξύδη με τον Αιμίλιο Τυπάλδο,με την επιμέλεια του Δημήτρη Αρβανιτάκη, μου δίνει την ευκαιρία να τολμήσω να πω για μια ακόμη φορά ότι: ο βαθμός πολιτισμού μιας χώρας δεν μετριέται από τα κληροδοτήματα του παρελθόντος, αλλά από τον σεβασμό που δείχνουν οι κληρονόμοι προς τα έργα και τις ημέρες του παρελθόντος.[...] Σε ένα κράτος που τα "ταξινομημένα" αρχεία του χρονολογούνται μόλις δύο αιώνες πριν, κάθε πληροφορία που απορρέει από ημερολόγια, αλληλογραφίες, περιηγητικές εντυπώσεις ως και παρασελίδιες χειρόγραφες σημειώσεις σε έντυπα...

Μέσα από τούτη την αλληλογραφία, με τις αναπόφευκτες εκατέρωθεν αυτολογοκρισίες, αναδύονται στιγμές της ζωής των συνομιλητών. Ξετυλίγεται για άλλη μια φορά το νήμα της ζωής του Σεφέρη: η πολιτική, η ποιητική δημιουργία, οι άνθρωποι, οι φιλίες και οι αντιπάθειες, οι σπασμένες σχέσεις και οι καημοί του: η γλώσσα, η ανθρώπινη μοίρα σφιχτοδεμένη με την πραγματωμένη Ιστορία, η "αμυαλιά" των πολιτικών. Αλλ' υπάρχει και η μοίρα των τόπων, των τόπων μέσα στα πλοκάμια του χρόνου: η Ελλάδα, το Βυζάντιο, η Κύπρος... Ο Σεφέρης· ο Σεφέρης που γνωρίζουμε. Που μιλάει με τη βαριά, βαθιά, σ...

Μέσα από τούτη την αλληλογραφία, με τις αναπόφευκτες εκατέρωθεν αυτολογοκρισίες, αναδύονται στιγμές της ζωής των συνομιλητών. Ξετυλίγεται για άλλη μια φορά το νήμα της ζωής του Σεφέρη: η πολιτική, η ποιητική δημιουργία, οι άνθρωποι, οι φιλίες και οι αντιπάθειες, οι σπασμένες σχέσεις και οι καημοί του: η γλώσσα, η ανθρώπινη μοίρα σφιχτοδεμένη με την πραγματωμένη Ιστορία, η "αμυαλιά" των πολιτικών. Αλλ' υπάρχει και η μοίρα των τόπων, των τόπων μέσα στα πλοκάμια του χρόνου: η Ελλάδα, το Βυζάντιο, η Κύπρος... Ο Σεφέρης· ο Σεφέρης που γνωρίζουμε. Που μιλάει με τη βαριά, βαθιά, σ...

Ο τόμος συγκεντρώνει τα εκδεδομένα από τον Ανδρέα Κάλβο, αλλά και τα ανέκδοτα πεζά κείμενά του, χρονολογημένα από τη δεκαετία του 1810 μέχρι τη δεκαετία του 1840. Βιβλιοκρισίες, ανταποκρίσεις σε γαλλικές εφημερίδες, σημειώσεις για την ερασμιακή προφορά, για την έννοια της αυτοκτονίας, για την ιστορία του πολιτισμού, για την έκδοση του Θεόφραστου κ.ά, μαζί με τα Φιλοσοφικά μαθήματα της Ιονίου Ακαδημίας, δίνουν στον αναγνώστη μια τεκμηριωμένη εικόνα της ευρείας λογιοσύνης του Κάλβου. Τα καλβικά κείμενα συνοδεύονται από εκτενή εισαγωγικές μελέτες, σύγχρονες μεταφράσεις και ανα...

Ένα νεανικό κείμενο του Ανδρέα Κάλβου με τον τίτλο "Apologia del suicidio" (Απολογία της αυτοκτονίας) δίνει το έναυσμα για μία μελέτη που φιλοδοξεί, χαρτογραφώντας τον "περί αυτοκτονίας" λόγο στην Ευρώπη και την Ιταλία του τέλους του δέκατου όγδοου και των αρχών του δέκατου ένατου αιώνα, όχι μόνο να αποκωδικοποιήσει το εν λόγω κείμενο, αλλά και να ιχνηλατήσει τους δρόμους μέσα από τους οποίους η νεωτερική αντιμετώπιση του εθελούσιου θανάτου εντάσσεται στο διανοητικό και ιδεολογικό υπόστρωμα του ποιητή των Ωδών.

Ένα νεανικό κείμενο του Ανδρέα Κάλβου με τον τίτλο "Apologia del suicidio" (Απολογία της αυτοκτονίας) δίνει το έναυσμα για μία μελέτη που φιλοδοξεί, χαρτογραφώντας τον "περί αυτοκτονίας" λόγο στην Ευρώπη και την Ιταλία του τέλους του δέκατου όγδοου και των αρχών του δέκατου ένατου αιώνα, όχι μόνο να αποκωδικοποιήσει το εν λόγω κείμενο, αλλά και να ιχνηλατήσει τους δρόμους μέσα από τους οποίους η νεωτερική αντιμετώπιση του εθελούσιου θανάτου εντάσσεται στο διανοητικό και ιδεολογικό υπόστρωμα του ποιητή των Ωδών.

Ο Σταύρος Καλλέργης πρωτοστάτησε στην οργανωμένη έκφραση των σοσιαλιστικών ιδεών στην ελληνική κοινωνία τη δεκαετία του 1890, διεκδικώντας για το "έθνος των πτωχών, πασχόντων εργατών [...] την πλήρη ισότητα, αδελφότητα και πραγματικήν ελευθερίαν", την "απαλλαγήν παντός πάσχοντος εκ της περί της αύριον μερίμνης". Οι πολυσχιδείς του δραστηριότητες, οι προσωπικές περιπέτειες και η υπαγωγή των ατομικών επιλογών στις ανάγκες της Υπόθεσης παραπέμπουν στον τύπο των επαναστατών του 19ου αιώνα, εκείνες τις αντιφατικές προσωπικότητες που συχνά μετεωρίζονταν μεταξύ τυχοδιωκτισμού και...

Η έκδοση περιλαμβάνει το κείμενο των δύο χειρόγραφων τετραδίων του Κωνσταντίνου Τρίπου (1880-1977), επιθεωρητή της Εθνικής Τράπεζας και σημαντικού συλλέκτη φωτογραφίων, τα οποία αφορούν στην ιστορία της οικογένειάς του. Παράλληλα, μέσα από την αφήγησή του απορρέουν ενδιαφέροντα στοιχεία για την οικονομική και κοινωνική ζωή του τόπου του. Μετά το θάνατό του, το 1977, η κόρη του Κλειώ Τρίπου-Μποσταντζόγλου, στην οποία οφείλεται η ιδέα της έκδοσης, με αίσθημα ευθύνης φύλαξε τα δύο χειρόγραφα τετράδια του πατέρα της και επιπλέον κατέθεσε με την προσωπική της γραφή εκτενή συμπλ...

[...] Η έρευνα αυτή πάνω στο νόημα των στίχων του Σολωμού θα μας οδηγήσει λοιπόν σε εκτενέστερη εξέταση των πρώτων ποιημάτων του, τα οποία συχνά έχουν ελάχιστη αξία, ενώ θα αγνοήσουμε ένα άλλο έργο της ίδιας εποχής, πολύ πιο ενδιαφέρον, τον "Διάλογο" (1824). Χωρίς να είναι εντελώς πρωτότυπο, είναι ζωηρό, άκρως ελκυστικό, και θα είχε πολλά να μάθει σ' όποιον θα ήθελε να γνωρίσει την άποψη του Σολωμού πάνω στις θεωρίες του Διαφωτισμού. Όμως πρόκειται για υπεράσπιση της δημοτικής γλώσσας και όχι για Ποιητική. Εκτός από μερικές πληροφορίες για τις προτιμήσεις και τα αναγνώσματα...

[...] Η έρευνα αυτή πάνω στο νόημα των στίχων του Σολωμού θα μας οδηγήσει λοιπόν σε εκτενέστερη εξέταση των πρώτων ποιημάτων του, τα οποία συχνά έχουν ελάχιστη αξία, ενώ θα αγνοήσουμε ένα άλλο έργο της ίδιας εποχής, πολύ πιο ενδιαφέρον, τον "Διάλογο" (1824). Χωρίς να είναι εντελώς πρωτότυπο, είναι ζωηρό, άκρως ελκυστικό, και θα είχε πολλά να μάθει σ' όποιον θα ήθελε να γνωρίσει την άποψη του Σολωμού πάνω στις θεωρίες του Διαφωτισμού. Όμως πρόκειται για υπεράσπιση της δημοτικής γλώσσας και όχι για Ποιητική. Εκτός από μερικές πληροφορίες για τις προτιμήσεις και τα αναγνώσματα...

Στη σειρά των εκδηλώσεων με τις οποίες το Μουσείο Μπενάκη επιθυμεί να συμβάλει στην απότιση φόρου τιμής σε ανθρώπους που εσφράγισαν με το έργο τους την πορεία του νεοελληνικού πολιτισμού, ο Αλέξανδρος Αργυρίου δικαιωματικά κατείχε μιαν από τις πρώτες θέσεις. Για να το πω ορθότερα, ο Αργυρίου ήταν από εκείνους στους οποίους οφείλουμε απεριόριστο σεβασμό και καθαρή εκτίμηση. Ο Αργυρίου, που εσπούδασε πολιτικός μηχανικός και όχι φιλόλογος, άφησε ανεξίτηλα τα ίχνη του σε ένα πεδίο για το οποίο δεν τον είχαν προετοιμάσει οι τυπικές σπουδές και η συνακόλουθη ειδίκευσή του. Υπή...

Το Μουσείο Μπενάκη, κρίνοντας πως οφείλει να τιμά όσους από τους διαπρεπέστερους Έλληνες επιστήμονες προάγουν τα γράμματα, τις τέχνες και τις ανθρωπιστικές σπουδές, αποφάσισε να απονείμει τις πρώτες του διακρίσεις στον Χαράλαμπο Μπούρα. Κι αυτό όχι επειδή τυχαίνει να είναι μέλος της Διοικητικής Επιτροπής του Ιδρύματος από το 1990, αλλά για ό,τι του χρωστά η αρχιτεκτονική κληρονομιά του τόπον μας από τις αρχές της δεκαετίας του '60. Από τότε δηλαδή που με το διδακτικό του έργο, τις μελέτες, τα άρθρα και τα αναστηλωτικά του υποδείγματα, τις υπεύθυνες θεωρητικές και πρακτικές...

Με ιδιαίτερα τιμητική για μένα προθυμία ο πολύ αγαπητός μου φίλος, ο καθηγητής Άγγελος Δεληβορριάς, δραστήριος διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη, δέχτηκε να περιλάβει στη σειρά των δημοσιευμάτων του Μουσείου δύο τόμους επιστολών ξένων επιστημόνων που στη μεγάλη τους πλειονότητα στάλθηκαν σ' εμένα κατά τον περασμένο αιώνα. Τον ευχαριστώ ιδιαίτερα. Στο πρώτο μέρος του πρώτου τόμου εκδίδονται γράμματα ξένων μελετητών γραμμένα σε ελληνική γλώσσα. Στο δεύτερο μέρος του ίδιου τόμου γράμματα γραμμένα στη γλώσσα του κάθε ξένου επιστολογράφου. Τρεις μόνο, οι Ρουμάνοι Berza και Caz...