Πολίτη Τζίνα 1930-

Το μυθιστόρημα και οι προϋποθέσεις του

Νήσος (2018)

"Η ανά χείρας μελέτη εστιάζει στις μεταβαλλόμενες δομές της σκέψης στη μυθοπλασία. Η έννοια της μίμησης και οι μετασχηματισμοί τους οποίους υπέστη από εποχή σε εποχή προκάλεσαν την ιδέα πως αυτές οι αλλαγές εδράζονταν στις σταθερές δομές της γλώσσας και της εμπειρίας. Έτσι μολονότι οι περιγραφές του αντικειμένου της μίμησης άλλαζαν, καθώς κάθε εποχή κατασκεύαζε το δικό της μοντέλο του κόσμου, η αφήγηση πάντοτε προϋπέθετε τη δομή ενός κόσμου. Οι σκέψεις αυτές με οδήγησαν στο να δοκιμάσω μια νέα μέθοδο στο πλαίσιο της ιστορικής προσέγγισης της μυθοπλασίας. Με βάση την υπόθεση...

Διαβάζοντας το "Confiteor"

Πόλις (2018)

Εικάζω πως δεν είναι τυχαίο ότι το κείμενο αρχίζει με τον Αντριά να περπατά στους "βρεγμένους δρόμους της Βαλκάρκα" (11) και τελειώνει με τις φράσεις: "Άνοιξα την τηλεόραση και ο παρουσιαστής του μετεωρολογικού δελτίου, με νυσταγμένο ύφος, με διαβεβαίωσε ότι τις επόμενες ώρες η θερμοκρασία θα πέσει απότομα και θα σημειωθούν σποραδικές βροχοπτώσεις" (703). Μήπως έρχεται ένας νέος Κατακλυσμός για να εξολοθρεύσει την παγκόσμια πλέον βαρβαρότητα που επιβάλλει στους λαούς η κυριαρχία των χρηματαγορών; "Οι λαοί υποφέρουν από κάποια μοιραία πολιτική ασθένεια", γράφει ο Βίκο. Τα...

1917: Η Οκτωβριανή επανάσταση και η ρωσική πρωτοπορία

Βιβλιόραμα (2017)

Το 1917 συμβολίζει μια κορύφωση της νεωτερικότητας, και ειδικότερα του μοντερνισμού, αλλά ταυτόχρονα κι ένα ευδιάκριτο όριό τους. Συνοψίζει μια μακρά επαναστατική διαδικασία, από το 1905 έως περίπου το 1930, τόσο στο πεδίο της πολιτικής όσο και σε αυτό της τέχνης, διαδικασία που δεν είχε "αίσια έκβαση", σύμφωνα τουλάχιστον με την κινούσα αντίληψή της, αλλά κατέληξε, από τη μια, στην ακύρωση/διάψευση του πρωτοφανούς πειράματος λυσιτελούς κοινωνικού μετασχηματισμού, και, από την άλλη, στην ακύρωση/διάψευση των επαναστατικών προταγμάτων των καλλιτεχνικών κινημάτων. [...]...

Αναζητώντας το κλειδί

Ερατώ (2017)

Η Τζίνα Πολίτη είναι ομότιμη καθηγήτρια του ΑΠΘ. Έλαβε το διδακτορικό της στην Αγγλική Λογοτεχνία από το πανεπιστήμιο Cambridge της Αγγλίας, όπου και δίδαξε επί σειρά ετών. Το ερευνητικό της έργο εκτείνεται από την πρώιμη νεωτερικότητα έως τον μεταμοντερνισμό. Τα κείμενα του παρελθόντος ανταποκρίνονται στα ερωτήματα που τους θέτει το παρόν. Η απάντηση δεν προσφέρεται από το περιεχόμενο αλλά από τις διασυνδέσεις του κειμένου με τα συμφραζόμενα της εποχής που το παράγει και στην παραγωγή της οποίας συμμετέχει. Το "κλειδί" βρίσκεται πάντα στη μορφή. Αυτή καθορίζει αν το κεί...

Ο ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης

Διαπολιτισμός (2016)

Ο Μανόλης Αναγνωστάκης είναι από τους ελάχιστους ποιητές που ευτύχησε να εισπράξει εν ζωή την εύλογη ανταπόκριση στο έργο του, εκ μέρους της λογοτεχνικής και της φιλολογικής συντεχνίας, αλλά και του αναγνωστικού κοινού. Τι, άραγε, έχει να προσθέσει ένα βιβλίο, μόλις ένδεκα χρόνια από τον θάνατό του; Κατ' αρχήν, έρχεται να αναδείξει, και να φωτίσει περαιτέρω, με σύγχρονους όρους, το ίχνος του Αναγνωστάκη, στα πεδία όπου αυτό αποτυπώθηκε, ήτοι στο πεδίο της ποίησης, αλλά και σε εκείνα της πολιτικής συμμετοχής, της αρθρογραφίας του στην Αυγή, του περιοδικού Κριτική, της κοι...

Αφιέρωμα στην "Κενή διαθήκη" του Πάρι Τακόπουλου

Καλλιγράφος (2015)

Το αφιέρωµα αυτό αφορά και τους δύο τόµους της "Κενής Διαθήκης" τους εκδοθέντας το 2011 σε έναν ενωµένο και χωρισµένο τόµο µε κείµενα από είκοσι δύο συν ένα έλληνες και ξένους συγγραφείς. Η επιµέλεια του αφιερώµατος οφείλεται στον ποιητή και κριτικό Κώστα Σοφιανό, τον αποτελούντα τον εικοστό τρίτο συγγραφέα του "Αφιερώµατος", µε τα οκτώ πρώτα κεφάλαια, από το ανέκδοτο προς το παρόν βιβλίο του, "Τις ο Λαλών της Κενής Διαθήκης". Τα πρόσωπα των συν-συγγραφέων του Αφιερώµατος είναι κατά αλφαβητική "επιθετικώς" σειρά τα ακόλουθα: ο Βασίλης Αλεξάκης, ο Ελευθέριος Ανευλαβής,...

Η διαλεκτική εξουσίας/αντίστασης στη λογοτεχνία

Νήσος (2015)

Ο Νόμος, ο Έκνομος και ο Χρόνος οφείλουν την ύπαρξή τους στην ανυπακοή της Έυας. Η πάλη ανάμεσα στις δύο κοσμικές δυνάμεις για την κατάκτηση του ανθρώπου οδήγησε κάποτε στην εφεύρεση του συμβολαίου. Έκτοτε, το συμβόλαιο, που ήρθε να αντικαταστήσει την υπόσχεση και το "λόγω τιμής", έμελλε να καθορίσει τις σχέσεις εξουσίας μεταξύ ανθρώπων και κοινωνίας. Στη λογοτεχνία, όπως και στην ιστορία, η ποιητική του συμβολαίου δομήθηκε πάνω στη διαλεκτική εξουσίας /υποταγής /αντίστασης: Δημιουργός και Σατανάς, Έυα και Αδάμ, Πορτιέρης και Ιδιοκτήτης, Αφηγητής και Αναγνώστρια, δόκτωρ Φάο...

Αντινομίες της Αντιγόνης

Εκκρεμές (2014)

Η "Αντιγόνη" βρίσκεται στο επίκεντρο ορισμένων από τις πιο ενδιαφέρουσες συζητήσεις που εκτυλίσσονται τα τελευταία χρόνια στη διεθνή σκηνή της πολιτικής φιλοσοφίας. Αυτές τις θεωρητικές επεξεργασίες επιχειρεί να αποτυπώσει ο ανά χείρας τόμος. Αντιπροσωπεύει, άραγε, η Αντιγόνη αποκλειστικά και μόνο τη συγγένεια και το προπολιτικό, ενώ ο Κρέων την κυριαρχική εξουσία και το νόμο της πόλης; Αποσταθεροποιεί ή επιβεβαιώνει η Αντιγόνη τις στερεότυπες παραδοχές για τη συσχέτιση του γυναικείου φύλου με τη συγγένεια και την οικιακότητα; Θα μπορούσε να εκληφθεί η Αντιγόνη ως μια επαν...

Οι αιώνιες φωλέες της επιστροφής στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη

Άγρα (2013)

Τον Απρίλη του 1946 έλαβα από την αδελφή μου ως δώρο για τη γιορτή μου την ποιητική συλλογή "Προσανατολισμοί" του Οδυσσέα Ελύτη. Η συλλογή αυτή είχε εκδοθεί στην Αθήνα από τον Πυρσό το 1940. Τα χρόνια εκείνα, ο κατεξοχήν τόπος απομόνωσης από το οικογενειακό περιβάλλον για τα νέα κορίτσια που δεν διέθεταν "ένα δικό τους δωμάτιο" ήταν η ταράτσα του σπιτιού, που τότε ανοιγόταν στην ευρύτατη θέα του λεκανοπεδίου. Εκεί, πρωτοδιάβασα τους Προσανατολισμούς του Ελύτη και αποστήθισα πολλά από τα ποιήματα. Ένιωθα πως στην ποίηση αυτή έβρισκαν επιτέλους έκφραση ουσιώδη συναισθήματα...

Επιστροφή

Άγρα (2011)

Έλα σε μένα στης νύχτας τη σιγή· Έλα μέσα σ' ενός ονείρου την ομιλούσα σιωπή· Έλα με όψη σάρκινη, απαλή και μάτια Τόσο φωτεινά... ... Μίλα σιγά, γύρε απαλά, Όπως τότε παλιά, αγάπη μου, τόσο πολύ παλιά. Οι στίχοι από το ποίημα "Ηχώ" της Christina Georgina Rossetti, που μπαίνει ως προμετωπίδα στα τρία διηγήματα της Τζίνας Πολίτη, είναι το έναυσμα για μια κατάδυση στη μνήμη της παιδικής ηλικίας: η αθωότητα, ο κόσμος των μεγάλων, οι αγαπημένοι συγγενείς, η μαγεία των γραμμάτων της αλφαβήτας και της ανάγνωσης, τα παραμύθια όπου μπερδεύεται η αλήθεια με το ψέμα, οι πρώτε...

Η δοκιμασία της ανάγνωσης

Άγρα (2010)

"Ο τίτλος αυτού του βιβλίου δεν αφορά τα περιεχόμενά του αλλά την εργασία που προϋποθέτει η συγγραφή του. Είναι, κατά κάποιον τρόπο, μια έμμεση απάντηση σ' εκείνη την τάξη των αναγνωστών που θεωρούν ότι η ερευνά και η επιστημονική ενασχόληση με τα λογοτεχνικά κείμενα δεν αποτελεί σοβαρή δουλειά αλλά ένα ευχάριστο, ιδιωτικό "παιχνίδι". [...] Οι άγρυπνοι εργάτες και εργάτριες της γραμματολογικής έρευνας, αυτή την άλλη μεριά της σιωπής των λογοτεχνικών έργων και της ιστορίας τους προσπαθούν να αφουγκραστούν, έχοντας πλήρη επίγνωση, όπως και οι συγγραφείς στις ερμηνείες τους γι...

Μ. Καραγάτσης: Ιδεολογία και ποιητική

Μουσείο Μπενάκη (2010)

Ο τόμος συγκεντρώνει τις εισηγήσεις οι οποίες παρουσιάστηκαν στο συνέδριο (4 και 5 Απριλίου 2008) που αφιέρωσε το Μουσείο Μπενάκη στον συγγραφέα, με αφορμή τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από τη γέννησή του. Έλληνες και ξένοι μελετητές του Καραγάτση και της νεοελληνικής φιλολογίας φωτίζουν κρίσιμες πτυχές του έργου του, επικεντρώνοντας στην πολυεπίπεδη σχέση του με την ιστορία και αναδεικνύοντας τους δρόμους της συγκρότησης της ποιητικής του. Περιέχονται οι εισηγήσεις: Πρόγραμμα εργασιών του συνεδρίου Σημείωμα του εκδότη Σταύρος Ζουμπουλάκης, χαιρετισμός Οι εισηγ...

Εισαγωγή στην ποίηση του Ελύτη

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2009)

Το βιβλίο αυτό αποτελεί επιλογή των σημαντικότερων, κατά τη γνώμη του επιμελητή του, κριτικών κειμένων που γράφτηκαν για το έργο του Οδυσσέα Ελύτη από την πρώτη εμφάνισή του έως σήμερα. Μέσα από την ανάγνωση αυτών των κειμένων ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει καλύτερα την εξέλιξη ενός από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές του αιώνα μας και συγχρόνως να μελετήσει την πορεία της πρόσληψης του έργου του από τους Έλληνες κριτικούς. Η εκτενής εισαγωγική μελέτη του Μάριο Βίττι, που περιγράφει και σχολιάζει αυτή την πορεία, μπορεί να διαβαστεί και ως υποκεφάλαι...

Λόγοι, αντίλογοι, σατιρικά

Άγρα (2009)

Στη συλλογή αυτή, το πρώτο κείμενο έχει τον τίτλο: "Πόλεμος και ειρήνη". Εκφωνήθηκε την 26η Οκτωβρίου 1984 ενώπιον του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Καραμανλή. Το θέμα που επέλεξα για τον Πανηγυρικό, δεν προερχόταν αποκλειστικά από τους ρητορικούς τόπους που προσφέρονται για τον εορτασμό ενός εθνικού ιστορικού γεγονότος. Προερχόταν και από την προσωπική εμπειρία μου, αφού είχα ζήσει ως παιδί τον πόλεμο του 1940. [...] [...] Η παιδική μου ταυτότητα αφομοιώθηκε ακαριαία από τη συλλογική ταυτότητα του εθνικού υποκειμένου. Τρία χρόνια αργότερα, στο σχολείο, μια με...

Περι-διαβάζοντας την αγγλική λογοτεχνία

Άγρα (2008)

"Οι μελέτες που παρουσιάζονται στον τόμο αυτό, ακολουθούν το διάβα του χρόνου από το 1593 έως το 1854. Ωστόσο, ο στόχος της "περιδιάβασης" δεν εστιάζεται στη σύνταξη μιας γραμμικής ακολουθίας από προς. Εστιάζεται κυρίως στο πέρασμα, η μορφή του οποίου ρηγματώνει τη γραμμική ακολουθία και αφήνει να αναδυθούν οι αντιφάσεις που σημαδεύουν μιαν ιστορική εποχή, αντιφάσεις στις οποίες εμπλέκεται τόσο το λογοτεχνικό σύστημα όσο και άλλες πρακτικές λόγου με τις οποίες η λογοτεχνία διαλέγεται ή λογομαχεί". Τ. Π. Στο νέο της βιβλίο η Τζίνα Πολίτη μας προσκαλεί σε μια περιδιάβα...

Μ. Καραγάτσης 1908-2008

Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (2008)

Ο χρόνος που πέρασε τίποτα δε θόλωσε σ' αυτή τη μορφή, τίποτα δεν αφαίρεσε από το έργο του. Ή τον συλλογιζόμαστε, ή βλέπουμε μια του φωτογραφία, ένα του σκίτσο, νομίζουμε πως είναι εδώ μπροστά μας, πως θα μας μιλήσει, πως θα μας καρφώσει με τα δυνατά του μάτια που πότε αντανακλούσαν έναν δαίμονα, πότε μια ανυπόφορη πλήξη και πότε μια καλοκάγαθη παιδικότητα. Δεν έλειπε ο σαρκασμός και το περιγέλασμα από τα βλέμματα αυτά. Μα πάντα είχαν κάτι το οξύ, το τραχύ και το κοφτερό. Ψηλός, επιβλητικός, υπεροπτικός, ωραίος, είχε το ύφος ενός αρχηγού, κάποτε και ενός δικτάτορα. Ένοιωθε...

Ο νατουραλισμός στην Ελλάδα

Μεταίχμιο (2008)

Στο συλλογικό αυτό έργο εξετάζονται οι διάφορες πτυχές του Νατουραλισμού, ενός σημαντικού λογοτεχνικού ρεύματος, που με κύριο εκπρόσωπο τον Εμίλ Ζολά αναπτύχθηκε στη Γαλλία και διαδόθηκε γρήγορα σ' όλες τις λογοτεχνίες της Ευρώπης στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Οι μελέτες που περιλαμβάνονται, αναφέρονται στον Ζολά και το έργο του, στη μορφή που πήρε ο νατουραλισμός στις ξένες λογοτεχνίες, στη σχέση του ρεύματος αυτού με ομόλογα ρεύματα, όπως ο ρεαλισμός κι ο βερισμός, στην επίδραση που άσκησε σε άλλες τέχνες, όπως είναι το θέατρο, η ζωγραφική ή η μουσική. Κυρίως όμως εξετ...

Η υπεράσπιση του άρθρου 16 και η ακαδημαϊκή αναβάθμιση του δημόσιου πανεπιστημίου

Νήσος (2007)

Τα τελευταία χρόνια ζούμε μια πρωτόγνωρη κατάσταση αναβρασμού στο χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Κατά κύριο λόγο η κατάσταση αυτή πυροδοτείται από την προώθηση, εκ μέρους του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, μιας σειράς αμφιλεγόμενων νομοθετικών ρυθμίσεων, πολλές εκ των οποίων έχουν ήδη αποσυρθεί εξαιτίας των μαζικών κινητοποιήσεων της ακαδημαϊκής κοινότητας. Σχεδόν όλες αυτές οι ρυθμίσεις, με επιστέγασμα, βέβαια, την από πολλές πλευρές προωθούμενη συνταγματική αναθεώρηση, εντάσσονται στην προσπάθεια μιας συνολικής και ριζικής αναμόρφωσης που γίνεται στη βάση συγκε...

Συνολικά Βιβλία 32
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου