Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Με την ελληνική έκδοση των "Federalist Papers" ολοκληρώνεται, συμβολικά, ο κύκλος μιας συζήτησης στη δυτική κοινωνία για τη φύση της πολιτικής και της εξουσίας από εκεί που άρχισε - την Αρχαία Ελλάδα. Οι πνευματικοί και πολιτικοί θεμελιωτές της νεόκοπης αμερικανικής δημοκρατίας υπήρξαν θιασώτες της ελληνικής σκέψης. Από τους μεγάλους φιλοσόφους -Σωκράτη, Πλάτωνα και Αριστοτέλη- κληρονόμησαν και έθεσαν σε εφαρμογή καινοτόμες έννοιες για τα όρια της εξουσίας, για τις ελευθερίες του ατόμου, για την εξισορρόπηση των εξουσιών και για τις κομματικές διχόνοιες και φατρίες. Εξίσου...

Από την πρώτη έκδοση, πριν από είκοσι τρία χρόνια (1984), το "Ισχυρή Δημοκρατία", του Benjamin R. Barber, έχει μετατραπεί σε ένα από τα κύρια μέτρα βάσει των οποίων κρίνονται η σκέψη και τα κείμενα της πολιτικής επιστήμης. Η "Ισχυρή Δημοκρατία", που ορίζεται ως η συμμετοχή όλων των ανθρώπων σε τουλάχιστον κάποιες πλευρές της αυτοδιακυβέρνησης τουλάχιστον για κάποια διαστήματα, προσφέρει στη φιλελεύθερη κοινωνία έναν νέο τρόπο σκέψης για τη δημοκρατία αλλά και την άσκηση της. Ο Barber υποστηρίζει ότι ο υπερβάλλων φιλελευθερισμός έχει υπονομεύσει τους δημοκρατικούς μας θεσμού...

Το παρόν κείμενο επαναφέρει την οικονομική οπτική στη συζήτηση για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Εξετάζει το ερώτημα πώς μπορούν συνταγματικοί κανόνες να "δέσουν τα χέρια" της πολιτικής (κυβέρνησης, μεμονωμένων μελών, της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας και της μειοψηφίας ως εν δυνάμει πλειοψηφίας) προκειμένου να αποτρέπονται στο μέτρο του δυνατού κοντόθωρες, προσοδοθηρικού χαρακτήρα και καιροσκοπικές αποφάσεις χωρίς να αναιρούνται ουσιώδη χαρακτηριστικά της Δημοκρατίας. Σε απλούστερη διατύπωση: πώς πειθαρχεί κανείς το πελατειακό σύστημα και μειώνει το οικονομικό κόστος του...

Σε αυτό το προκλητικό θεωρητικό έργο, ο συγγραφέας εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να εξηγηθούν οι διαφορετικές επιδόσεις των οικονομικών σε μεγάλες χρονικές περιόδους. Ρωτώντας "ποιος είναι ο καλύτερος συνδυασμός θεσμών που μας επιτρέπει να αποκτήσουμε τα κέρδη από το εμπόριο", μας παρέχει μια ευρεία προοπτική για το πώς οι θεσμοί εμμένουν και αλλάζουν, αντικαθιστώντας το προηγούμενο δικό του έργο για τα κίνητρα που οδηγούν σε αποτελεσματικούς θεσμούς. Τώρα, η προσοχή του εστιάζεται στην αλληλεπίδραση των θεσμών, που ορίζονται ως οι περιορισμοί που δημιουργούν τα...

Μπορούν όμως οι πραγματικές μεταβολές του σύγχρονου κόσμου να προσεγγιστούν με βάση τα εννοιολογικά εργαλεία της νεωτερικότητας; Ποιο είναι το νόημα και το ουσιαστικό περιεχόμενο της κυριαρχίας, της δημοκρατίας, της κοινωνικής αλληλεγγύης και ποιες οι λειτουργίες και η κανονιστική ισχύς του Συντάγματος στην ύστερη νεωτερικότητα; Μήπως η ίδια η χρήση του όρου "ύστερη νεωτερικότητα" δεν υποκρύπτει μια αμφισβητήσιμη προεπιλογή; Η κατανόηση του κατακερματισμένου αλλά και ομογενοποιημένου -"παγκοσμιοποιημένου" κόσμου, της ανεξέλεγκτης κοινωνίας της διακινδύνευσης με τους υπερδιο...

[...] Ο "κομματικοκρατικός κοινοβουλευτισμός", που υποσκάπτει την αυτονομία των θεσμών, υπονομεύει την κοινωνία των πολιτών και "μολύνει" τις αξίες και τις λογικές κάθε κοινωνικού χώρου, βρίσκεται στον πυρήνα του προβληματισμού του πρώτου κειμένου του τόμου αυτού, το οποίο υπογράφει ο καθηγητής Μουζέλης. Οι μεταρρυθμιστικοί στόχοι που μπορούν να εξυπηρετήσουν το καθολικό συμφέρον σκοντάφτουν πάνω στα κομματικά κεκτημένα, με αποτέλεσμα οι σκοποί των μεταρρυθμίσεων να μετατίθενται τελικά προς την εξυπηρέτηση του στενού κομματικού συμφέροντος. Η λεγόμενη "κοινωνία των πολιτών"...