Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Δέκα σχεδόν χρόνια μετά το "Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα", γράφει ο Πιραντέλλο το "Απόψε αυτοσχεδιάζουμε" (1929), που κινιέται στο ίδιο επίπεδο με το περιφημότερο απ' τα έργα του σικελού δραματουργού: τις σχέσεις Τέχνης και Ζωής. Στα "Έξι πρόσωπα", οι ήρωες, αφημένοι μισοδρομίς απ' το συγγραφέα, γύρευαν να ζήσουν, να ολοκληρώσουν τη ζωή τους πάνω στη σκηνή. Υποδήλωνε έτσι ο Πιραντέλλο τη δύναμη του καλλιτεχνικού δημιουργήματος, που, μόλις πάρει ανάστημα, ξεφεύγει απ' τον έλεγχο του πλάστη του κι αποχτά δική του, αυτόνομη ζωή. Κάτι ανάλογο, μα απ' την αντίστροφη όψη το...

ΡΑΦΑΕΛΕ, από μέσα: Τράβα μπροστά!... Μπράβο, έτσι: εσύ τραβάς μπροστά κι εγώ σου φέγγω από πίσω. Έτσι κάναμε όταν φέραμε και τ' άλλα πράγματα. Εγώ πρέπει να στέκω πάντα πίσω... Αυτό βαλ' το καλά στο κεφάλι σου... (Μπαίνει ένας αχθοφόρος κουβαλώντας δύο καρέκλες, μια βαλίτσα, και πολλά ανδρικά καπέλα, το ένα μέσα στ' άλλο, που μόλις κατορθώνει να τα ισορροπήσει στο κεφάλι του. Ο Ραφαέλε που τον ακολουθεί του φωνάζει.) Περίμενε, στάσου! Δεν ήρθε ακόμα το φως, τα πράγματα είναι όλα μεσ' στη μέση και κινδυνεύουμε να σπάσουμε τα μούτρα μας. Μια στιγμή ν' ανοίξω τα σκούρα του μπα...

Οι "Βρικόλακες" δεν είναι μονάχα έργο βαθύτατα ανθρώπινο αλλά και το αριστούργημα ασφαλώς του παγκόσμιου κοινωνικού θεάτρου. Για τούτο δεν επιτρέπεται να μην το συγκαταριθμήσει από τα πρώτα στο δραματολόγιό του ένα θέατρο εθνικό που αποβλέπει στην αισθητική διαπαιδαγώγηση του κοινού του. Έπειτα, η τραγωδία αυτή «της μητέρας», η τραγωδία της μητρικής στοργής, έχει κακοπάθει πολύ από κακές ερμηνείες ή σωστότερα άκριτη μετατόπιση του κέντρου του βάρους της. Διάφοροι ονομαστοί ηθοποιοί, ανακαλύπτοντας μέσα στο πρόσωπο του Όσβαλτ τη δυνατότητα ωμού νατουραλιστικού παιξίματος, θέ...

Η ιστορία του αλληγορικού δράματος "Δοκιμασία" τοποθετείται στο Σάλεμ, το 1692. Η δίκη των μαγισσών που πραγματικά έγινε εκεί στα τέλη του 17ου αιώνα απασχόλησε τον συγγραφέα ιδιαίτερα. Είδε σε αυτήν την υπόθεση τη δίκη του φανατισμού και μέσα από το έργο του κατέκρινε την καταπάτηση πολιτικών ελευθεριών και εισήγαγε τον όρο "κυνήγι μαγισσών" στον 20ό αιώνα. Ο ίδιος εξηγεί: "Όταν η ατμόσφαιρα είναι ηλεκτρισμένη, ο φόβος παίρνει υπόσταση. Οι άνθρωποι του Σάλεμ έβλεπαν τον εαυτό τους σαν κάτοχο μιας ανώτερης αλήθειας. Αν το φως αυτής της αλήθειας έσβηνε, πίστευαν πως θα ερχότ...

Το έργο πραγματεύεται την πάλη του δυνατού, τίμιου αστού εναντίον του καπιταλισμού. Ο καπιταλισμός προβάλλει με ένα καθορισμένο ψέμα. Ένα δημοτικό ίδρυμα λουτρών όχι μόνο δεν προσφέρει καμία θεραπεία αλλά είναι και τέλεια βλαβερό. Κι όμως το ίδρυμα προσπορίζει πολλά κέρδη στην πόλη. Αν αποκαλύψει κανένας την πραγματική του κατάσταση, την ανθυγιεινή, θα ρίξει πλήθος κόσμου στην ανέχεια. Η αλήθεια όμως πρέπει να ειπωθεί και εδώ βρίσκεται η σύγκρουση. Μπορεί ο γιατρός Στόκμαν να σωπάσει; Όχι, πρέπει να μιλήσει. Μπορεί όμως να περιμένει και νίκη; Όχι, είναι αδύνατον. Έτσι, η ε...

Ευρύχωρο και νόστιμο σαλόνι, με γούστο βαλμένο και ταπετσαρισμένο με σκούρα χρώματα. Ένα γύρω μέσα στο σαλόνι πλήθος μπουκέτα σε βάζα και γυάλες. Πρωινός φωτισμός. Ο ήλιος φαίνεται μεσ' από την μπαλκονόπορτα. Η Γιουλιάνε Τέσμαν, με καπέλο και ομπρέλα του ήλιου, μπαίνει από το χολ και πίσω της η Μπέρτα. Η δεσποινίς Τέσμαν είναι γυναίκα εξήντα πέντε χρονών πάνω κάτω μ' ευχάριστη και καλόκαρδη όψη. Η Μπέρτα είναι μια μεσόκοπη υπηρέτρια με παρουσιαστικό απλοΐκό και κάπως χωριάτικο. [...] Ο Τέσμαν μπαίνει σιγοτραγουδώντας. Είναι ένας άντρας τριάντα τριών χρονών μετρίου αναστή...