Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η "Αρχαία σκουριά", πρώτο μυθιστόρημα της Μάρως Δούκα, κυκλοφόρησε το 1979, προκαλώντας αίσθηση σε κοινό και κριτικούς. Είχαν προηγηθεί η συλλογή διηγημάτων "Η πηγάδα" (1974), η συλλογή με νουβέλες που εκδόθηκε υπό τον τίτλο "Πού 'ναι τα φτερά;" (1975) και η συλλογή διηγημάτων "Καρέ Φιξ" (1976). Σχεδόν τριάντα χρόνια μετά, κι ενώ έχει καθιερωθεί ως έργο εμβληματικό για τη νεοελληνική πεζογραφία, επανακυκλοφορεί σε αναθεωρημένη έκδοση από τις εκδόσεις Πατάκη, στο πλαίσιο της σταδιακής επανέκδοσης όλων των έργων της συγγραφέως. Το κείμενο συνοδεύεται από κριτικές που γράφτηκα...

"Και πώς να γράψω την αρχήν, πώς να την τελειώσω; Αφήγησιν πανέμορφην, ερωτικήν, μεγάλην." Σκέφτομαι εκείνες τις ιπποτικές μυθιστορίες με τους μεγάλους έρωτες, τις περιπέτειες, όταν οι εραστές χάνονται και αναζητούνται διασχίζοντας τον κόσμο. Έτσι, βέβαια, κι η Ελένη φτάνει στα πέρατα της γης για να ξανασμίξει με τον μυθικό αρραβωνιαστικό. Μονάχα που οι σημερινοί ήρωες δεν έχουν να παλέψουν με δράκοντες και με καστρόπυργους, αλλά με τις συμπληγάδες της Ιστορίας. Αυτή ορίζει τη μοίρα τους, ρυθμίζει και τις ερωτικές συμπεριφορές, πλάθει πρότυπα ή θαμπώνει τη λάμψη των ανθρώπω...

Το χειμώνα του 1801, ο κύριος Λόκγουντ νοικιάζει μια έπαυλη σε μια ερημική περιοχή της Αγγλίας. Ο ιδιοκτήτης της, ο σκοτεινός, μονήρης Χίθκλιφ, που ζει λίγα μίλια πιο πέρα στο αρχοντικό Ανεμοδαρμένα Ύψη, του κινεί την περιέργεια, γι' αυτό ζητάει από την οικονόμο του, τη Νέλλη, να του διηγηθεί όσα ξέρει για κείνον... Έτσι αρχίζει η ιστορία του Χίθκλιφ και της Κάθριν. Η ιστορία ενός ορφανού αγοριού και της όμορφης κόρης του ευεργέτη του, που αγαπήθηκαν από μικρά παιδιά με πάθος. Ανάμεσα τους, όμως, μπήκε ο κόσμος ολόκληρος -τα πλούτη και η φτώχεια, η προκατάληψη κι ο φθόνο...

Στο "Βροχοποιό", ο Μάγος-Βροχοποιός Κνεχτ (που σημαίνει "υπηρέτης" στα γερμανικά) ενσαρκώνει αυτή καθαυτή την προσπάθεια του αρχέγονου ανθρώπου να εναρμονιστεί με ό,τι απειλητικό τον περιβάλλει και να συμφιλιωθεί με ό,τι άγνωρο και επίβουλο σκιρτά εντός του. Στον "Εξομολογητή", ο Ιωσήφ Φάμουλους (που σημαίνει "υπηρέτης" στα λατινικά) ξανοίγεται στην πραγματική έρημο κάποια μακρινή πρωτοχριστιανική εποχή για να βρει μέσα απ' την έρημο της ψυχής του το θρυλούμενο Θεό. Ο Έσσε αναδεικνύεται εδώ υπέρμαχος μιας ανώτερης νομοτέλειας, αποβλέποντας σε μια ποίηση που ν' αποτελεί "έν...

Τσουνάμι καταστρέφει τις πόλεις της βόρειας Ευρώπης, φονικές μέδουσες ερημώνουν τις παραλίες της Αυστραλίας, μολυσμένα καβούρια -φορείς μιας ανίατης αρρώστιας- κατακλύζουν το υδροδοτικό σύστημα της Νέας Υόρκης αποδεκατίζοντας τον πληθυσμό, εκατομμύρια τερατώδη σκουλήκια αποσταθεροποιούν τον βυθό στις ακτές της Νορβηγίας, φάλαινες επιτίθενται σε πλοία και τα βυθίζουν. Η ανθρωπότητα δέχεται μια συντονισμένη και μαζική επίθεση. Η βασική διαχωριστική γραμμή μεταξύ ανθρώπων και ζώων έχει χαθεί: τα ζώα έχουν αποκτήσει ξαφνικά συνείδηση του εαυτού τους και στρέφονται εναντίον του...

[...] Πρόκειται άραγε για ιστορικό μυθιστόρημα, με θέμα τη σύγκρουση των Βενετών και Ελλήνων στο Αιγαίο; Ή μήπως για ένα "μυθιστόρημα με θέση", το οποίο υπερασπίζεται την Ελληνορθόδοξη Ανατολή κατά της Ρωμαιοκαθολικής Δύσης; Πρόκειται ουσιαστικά για μια οξυδερκή και διεισδυτική μελέτη του ερωτικού πάθους, της σαρκικής επιθυμίας, του πόθου. Η Αυγούστα εγκαταλείπει τον σύζυγό της Ιωάννη Μούχρα και ακολουθεί τον Βενετό Μάρκο Σανούτο, όχι επειδή δυστυχεί με τον πρώτο και θέλει να ευτυχήσει με τον δεύτερο, αλλά γιατί είναι αιχμάλωτη μια ακανανίκητης, κυριολεκτικά θανάσιμης ερωτι...

[...] Το "Λεμονοδάσος" (1930), με το οποίο γίνεται η πρώτη εμφάνιση του Κοσμά Πολίτη στα γράμματα, είναι μια ιστορία γραμμένη σε πρώτο πρόσωπο, εν είδει ημερολογίου. Καλύπτει τον ίδιο χρόνο που καλύπτουν τα αναφερόμενα γεγονότα και αφηγείται τον νεανικό έρωτα ανάμεσα στον Παύλο, το κεντρικό πρόσωπο, ένα νέο με επιτυχημένη σταδιοδρομία, γεμάτο όρεξη για ζωή και πόθο να χαρεί τα νιάτα του, και τη Βίργκω, το νεαρό κορίτσι από τον Πόρο που εγκλιματίζεται σιγά σιγά και στην κυριολεξία "ετοιμάζεται" να ενσαρκώσει την πραγματικότητα του απόλυτου έρωτα που βιώνει στο πρόσωπό της ο...

Οι πιο έντονες στιγμές των περιπετειών του Ελληνισμού για μια εικοσιπενταετία, στα τέλη του 19ου και στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αι., αναβιώνουν με το παραστατικό στις περιγραφές του ιστορικό μυθιστόρημα "Φλογισμένοι δρόμοι" του Γιώργου Καπράνου. Ένα έργο που συμπλέκει με τέχνη τα υπαρκτά ιστορικά πρόσωπα και τις πράξεις τους (ολέθριες ή μεγαλειώδεις για την πορεία του έθνους) με τους μυθιστορηματικούς ήρωες και τις δικές τους σκληρές ανθρώπινες περιπέτειες. Γιατί "την ιστορία τη γράφουν οι πρωταγωνιστές, αλλά το χαρτί, το μελάνι, τις θυσίες και το αίμα τα προσφέρουν οι...

Tο "Καρέ φιξ" ανήκει στην κινηματογραφική ορολογία και σημαίνει ακίνητο πλάνο. Aυτό το πλάνο που δεν κινείται, που σταματάει τη ροή του φιλμ, χρησιμοποιείται στη γλώσσα της έβδομης τέχνης, όχι δραματικά αλλά σαν έμφαση, σαν κάλεσμα του θεατή να στοχαστεί. Kαι αυτό ακριβώς κάνει η Mάρω Δούκα. Tο βιβλίο της είναι ολόκληρο ένα "καρέ φιξ" στο φιλμ της ελληνικής ιστορίας, που προβάλλει με λόγο το ακίνητο πλάνο του ρωμέικου παρόντος. Έτσι, ετούτο το βιβλίο δεν αποτελείται ουσιαστικά από δεκαεννιά διαφορετικά διηγήματα, αλλά από περιγραφές των επιπέδων των προσώπων, των αναλογ...

Ποιος ήταν ο Αλέξιος Κομνηνός που θα πολεμούσε σε Ανατολή και Δύση για να σώσει το Βυζάντιο από το χείλος του γκρεμού; Ποιες γυναίκες τον αγάπησαν; Ποιος προσπαθούσε να τον δηλητηριάσει; Γιατί η θυγατέρα του, η Άννα Κομνηνή, μισούσε τον αδερφό της, το συναυτοκράτορα Ιωάννη; Γιατί η γυναίκα του, η Ειρήνη Δούκα, προωθούσε το Νικηφόρο Βρυέννιο στο θρόνο; Άνθρωποι και γεγονότα, αποτυχίες, δάκρυα και καημοί, ελπίδες, οράματα που έσβησαν, χαρές που εξανεμίστηκαν, μικρότητες και πάθη. Το μυθιστόρημα "Ένας σκούφος από πορφύρα" φιλοδοξεί να ζωντανέψει την τελευταία αναλαμπή του Βυζα...

Παρόλο που πέρασαν τόσα χρόνια από τότε που ήμασταν παιδιά, θυμόμαστε κι η Ζωρζ κι εγώ ένα σωρό λεπτομέρειες της παιδικής ζωής μας και κάθε φορά που βρισκόμαστε όλο και κάτι θα έχουμε να πούμε για τα δυο κοριτσάκια, τις αχώριστες φίλες μα και τις τόσο διαφορετικές. Μπορεί να περάσαμε δύσκολα χρόνια πολέμου και κατοχής, να πεινάσαμε, να κρυώσαμε, να φοβηθήκαμε, μα οι στιγμές που ζούσαμε ήτανε τόσο δυνατές, τόσο γεμάτες. Κι αν τώρα γράφουμε αναμνήσεις από τα παιδικά μας χρόνια, είναι γιατί κάποια συναισθήματα είναι κοινά σ' όλα τα παιδιά όλων των εποχών.

Ένας αλλιώτικος παππούς κι ένας δεκάχρονος εγγονός, ο Αντώνης. Ο παππούς, συνταξιούχος ηθοποιός, γύρω στα ογδόντα, πληθωρικός σε συναισθήματα, γνώσεις και εμπειρίες και με ιδιαίτερες συνήθειες, εξάπτει τη φαντασία του Αντώνη με τις ιστορίες που του διηγείται από τη ζωή του. Όλα αυτά του Αντώνη του φαίνονται τόσο υπερβολικά και απίστευτα που αναρωτιέται: αλήθεια, ψέματα; Μια τρυφερή σχέση παππού και εγγονού, όπου μέσα από τα γεγονότα αναδεικνύεται η προσπάθεια του αγοριού να κατανοήσει τον παππού και να τον κάνει να νιώθει περήφανος για κείνον.

Η κυρία Κλοκλό είναι μια γάτα με πολλές ανησυχίες και πολλά ελαττώματα! Είναι επιπόλαια, ζηλιάρα, ανυπόμονη. Θέλει να ξεχωρίζει και ν' ακολουθεί την τελευταία λέξη της μόδας, ψωνίζει διαρκώς άχρηστα αντικείμενα, περιττά ρούχα, ξεχνώντας μόνιμα τα απαραίτητα. Κοκορεύεται στις φίλες της, πνίγεται σε μια κουταλιά νερό και τελικά βγαίνει πάντα χαμένη... Πώς τα καταφέρνει όμως να είναι τόσο συμπαθητική και χαριτωμένη, ώστε όλοι να τη συγχωρούν και να την αγαπούν;

Τα "Ανεμοδαρμένα ύψη" είναι το σπίτι της παλαιάς οικογένειας των Έρνσω στην αγγλική ύπαιθρο του Γιόρκσαϊρ. Είναι η σκηνή όπου εκτυλίσσεται η δραματική ιστορία της οικογένειας, που σαρώνεται από μίση, έρωτες και θανάτους. Η αφήσηση της Έμιλυ Μπροντέ και οι χαρακτήρες που πλάθει παραπέμπουν στις μεγάλες εμπνεύσεις της τραγωδίας. Με τις μακρινές καταβολές του βυθισμένες στο πνεύμα του αγγλικού Ρομαντισμού, το έργο εικονογραφεί μοναδικά το μεγαλείο και την απελπισία των ανθρώπινων παθών.

"Το φύλο των αγγέλων", το παλιό πρόβλημα που απασχόλησε γενιές θεολόγων, έρχεται πάλι στην επιφάνεια. Τι είναι οι άγγελοι; Είναι αρσενικοί, είναι θηλυκοί ή είναι ουδέτεροι σαν την Ελβετία; Έχουν γεννητικά όργανα ή δεν υπάρχει τίποτα ανάμεσα στα πόδια τους σαν τις παιδικές κούκλες; Αυτά τα μεγάλα μεταφυσικά ερωτήματα αντιμετωπίζει ο Αρκάς στο έκτο άλμπουμ της σειράς "Η ζωή μετά". Ο πεθαμένος ήρωάς του ζητάει πιεστικά τις απαντήσεις, ταλαιπωρώντας έτσι και εκνευρίζοντας τον φύλακα άγγελό του. Αν έχετε κι εσείς αντίστοιχες ανησυχίες, διαβάστε αυτό το άλμπουμ. Μέσα από τις ξ...

Ο Σαλιμάρ ο Κλόουν ζει γαλήνια σ' ένα χωριό του Κασμίρ, όπου εργάζεται ως ακροβάτης. Ώσπου μια μέρα η αγαπημένη του το σκάει με τον Αμερικανό πρέσβη Μαξ Όφαλς. Στο μυαλό του Σαλιμάρ η καταστροφή της πατρίδας του από Ινδούς, Πακιστανούς και Αμερικανούς, ταυτίζεται με την απώλεια της λατρευτής του. Έτσι, φτάνει στην Αμερική, μπαίνει στην υπηρεσία του πρέσβη και τον σκοτώνει άσπλαχνα μπρος στα μάτια της κόρης του. Ενώ, όμως, τα ΜΜΕ βοούν για τρομοκρατική πράξη, η κόρη του νεκρού πρέσβη, Ινδία, ζητά εκδίκηση. Μέσα από μια ιστορία έρωτα και απιστίας, ο Ρούσντι αποδεικνύει ότι η...

Η Μαρία, είναι όμορφη, δραστήρια και πετυχημένη επαγγελματικά, αρχιτεκτόνισσα, αλλά αποτυχημένη στην προσωπική της ζωή. Ένας άχρωμος και ανούσιος γάμος, ένα διαζύγιο, μια σειρά από κάποιες εφήμερες επιδερμικές σχέσεις και, τέλος, το αδιέξοδο που της προκάλεσε ο τελευταίος δεσμός της μ' έναν πανίσχυρο επιχειρηματία, της μεγάλωσαν το ψυχολογικό κενό, κάνοντάς την να νιώθει μειωμένη και εκμηδενισμένη ως γυναίκα. Επιχειρώντας μιαν απεγνωσμένη απόδραση από τον κοινωνικό "δοκιμαστικό" σωλήνα της, φεύγει ξαφνικά ένα πρωί του Αυγούστου, για να συναντήσει έναν άλλον τόπο, που δε γν...