Το γλωσσικό ζήτημα κατά την περίοδο της πνευματικής αναγέννησης του νέου ελληνισμού 1771-1821
Δαμασκηνός Δημήτρης
Επίκεντρο (2008)
Αντικείμενο του βιβλίου αυτού είναι το "γλωσσικό ζήτημα", ένα φλέγον θέμα που πυροδότησε σφοδρές γλωσσικές, εκπαιδευτικές, ιδεολογικές και πολιτικές αντιπαραθέσεις ιδιαίτερα στις αρχές του 200υ αιώνα και το οποίο συνεχίζει ν' απασχολεί τη δημόσια συζήτηση στην εκπαίδευση και την κοινωνία ακόμα και στις μέρες μας. Το βιβλίο, φωτίζει ολόπλευρα τα γλωσσικά και παιδευτικά διακυβεύματα που προέκυψαν παραμονές της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, εντάσσοντάς τα στο κοινωνικό-πολιτικό τους πλαίσιο αναφοράς. Η διάρθρωση του βιβλίου διευκολύνει τον αναγνώστη να προσεγγίσει τα π...
Το γλωσσικό ιδίωμα της Ερμούπολης Σύρου
Λειβαδάρας Νικόλαος
Σελεφαΐς (2018)
Λίγο μετά την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 καταφθάνουν και οι πρώτοι πρόσφυγες στο νησί της Σύρας, Κυδωνιείς (Αϊβαλιώτες), Μοσχονησιώτες, Σμυρναίοι, Χιώτες, Ψαριανοί, Κασιώτες, Στερεοελλαδίτες κλπ. Οι κατατρεγμένοι αυτοί πρόσφυγες δημιουργούν στις αρχές του 19ου αιώνα μια νέα πόλη, την Ερμούπολη. Μαζί τους έφεραν τα ήθη, τα έθιμα τους και τη ντοπιολαλιά τους, τους ιδιωματισμούς του τόπου τους. Οι επόμενες γενιές, κράμα αυτών των προσφύγων, στην καθημερινή ομιλία τους χρησιμοποιούσαν όλο αυτό το πλήθος των λέξεων και φράσεων, που είχαν φτάσει από όλα τα μέρη τ...
Το γλωσσικό ιδίωμα της Θεσσαλονίκης στα τέλη του 17ου αιώνα
Κατσάνης Νίκος Α.
University Studio Press (2012)
Το γλωσσικό ιδίωμα της Κοζάνης
Ντίνας Κωνσταντίνος Δ.
Ινστιτούτο Βιβλίου και Ανάγνωσης Κοζάνης (2005)
Το γλωσσικό ιδίωμα της Κοζάνης
Ντίνας Κωνσταντίνος Δ.
Ινστιτούτο Βιβλίου και Ανάγνωσης Κοζάνης (2005)
Το γλωσσικό ιδίωμα της ορεινής Πιερίας
Δούγα - Παπαδοπούλου Ευανθία
Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών (2006)
Το γλωσσικό ιδίωμα του Ολύμπου
Μπασλής Γιάννης Ν.
Έναστρον (2010)
Η μελέτη και συγγραφή της Γραμματικής ενός ιδιώματος που δεν έχει καμιά γραπτή παράδοση, όπως είναι το γλωσσικό ιδίωμα της Κρανιάς Ολύμπου, είναι μια δύσκολη υπόθεση. Πρώτα πρώτα απαιτεί γνώση του ιδιώματος και μακροχρόνια επικοινωνία με τους ελάχιστους πια γνήσιους χρήστες του σε πραγματικές συνθήκες επικοινωνίας. Ύστερα πο δημοσιευμένες επιστημονικές μελέτες για ένα παρόμοιο βορειελλαδίτικο γλωσσικό ιδίωμα επικεντρώνουν την προσοχή τους σε ορισμένα μόνο γλωσσικά χαρακτηριστικά, συνήθως στη φωνητική/φωνολογία και λιγότερο στη μορφολογία και τη σύνταξη. Ακόμη και η κλασ...
Το γλωσσικό ιδίωμα των Λευκών Πάρου
Καστανιάς Ευάγγελος Ν.
Προοδευτικός Σύλλογος Λευκιανών Πάρου της Αθήνας (2004)
"Οι γνήσιοι αυτοί Πάριοι (οι Λευκιανοί), είτε άμεικτοι είτε μετ' άλλων Ελλήνων ενωρίς συγχωνευθέντες -πιθανότατα εκ της Στερεάς Ελλάδος ελθόντων-, ανέπτυξαν, λόγω της απομονώσεώς των επάνω εις τα βουνά της νήσου, ιδίους γλωσσικούς νόμους, αποτελέσαντας ούτω όλως εξαιρετικήν διάλεκτον". Ι. Θ. Κακριδής ("Ο νόμος της αποβολής των τονουμένων φωνηέντων εις το ιδίωμα των Λευκών Πάρου")
Το γλωσσικό ιδίωμα των μοναστηριωτών (περιοχή Καβακλί) Ανατολικής Ρωμυλίας
Αλμπανούδης Παύλος Ι.
Εκδόσεις Κυριακίδη Μονοπρόσωπη ΙΚΕ (2014)
Το βιβλίο αυτό εξετάζει από όλες τις πλευρές το γλωσσικό ιδίωμα των Μοναστηριωτών της περιοχής Καβακλί Ανατολικής Ρωμυλίας. Περιλαμβάνει εκτενή γεωγραφικοϊστορική εισαγωγή, ανάλυση των βασικών στοιχείων της φωνητικής, τη μορφολογία του ιδιώματος, βασικά στοιχεία του λεξιλογίου με αναλυτική αναφορά στους αρχαϊσμούς του ιδιώματος και στις επαφές με άλλες βαλκανικές γλώσσες, καθώς και ονοματολογικούς καταλόγους. Τα κείμενα που υπάρχουν στο τελευταίο μέρος του βιβλίου προσφέρουν ένα επιπλέον πεδίο έρευνας. Πρόκειται για ένα βόρειο ιδίωμα του περιφερειακού ελληνισμού με ιδιαίτερ...
Το γλωσσικό ιδίωμα των Ολυμπίων
Γιαννικόπουλος Ευάγγελος Πολ.
Δρόμων (2016)
Το βιβλίο σχετίζεται με τη γλώσσα επικοινωνίας των γονιών μας, των παππούδων και εκείνων που έζησαν πριν από αυτούς στην περιοχή της Ολυμπίας και στον ευρύτερο γειτονικό προς αυτήν χώρο. Αναφέρεται στη μητρική τους γλώσσα, τη γλώσσα του τόπου που γεννήθηκαν, τη γλώσσα της εργασίας, της χαράς, του παιχνιδιού, του καβγά, του τραγουδιού, του εθίμου, της λύπης, του θανάτου, τη γλώσσα με την οποία έζησαν. Ήταν ο μοναδικός τρόπος επικοινωνίας, με άγραφους αλλά σταθερούς κανόνες, που μεταδιδόταν από γενιά σε γενιά, χωρίς ειδική διδασκαλία, μόνο προφορικά και από μνήμης. Ήταν η γλώ...
Το γλωσσικό μάθημα στην πρώτη βαθμίδα της νεοελληνικής εκπαίδευσης
Βουγιούκας Αριστείδης
Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη (2010)
"Το γλωσσικό μάθημα στην πρώτη βαθμίδα της νεοελληνικής εκπαίδευσης" πραγματεύεται τις τύχες, το παρόν και το μέλλον της νεοελληνικής γλώσσας ως αντικειμένου εκπαιδευτικής πολιτικής και σχολικής πρακτικής στην πρωτοβάθμια, κυρίως, εκπαίδευση. Άξονας του βιβλίου είναι το γλωσσικό μάθημα σε όλες του τις πτυχές (ανάγνωση, γραφή, προφορική και γραπτή έκφραση, ορθογραφία, γραμματική, λεξιλόγιο) και σε όλες του τις διαστάσεις (ιστορία, θεωρία, σχολική πρακτική). Εξετάζονται επίσης συναφή καίρια θέματα, όπως το μονοτονικό, ο νεολογιοτατισμός, η ποίηση και η λογοτεχνία εν γένει,...
Το γλωσσικό ορθογραφικό μας ζήτημα
Μπενέκος Γιάννης Γ.
Βότσης Νίκος (1981)
Το περίφημο γλωσσικό ζήτημα ταλάνισε το Έθνος επί αιώνες. Επί τέλους, λύθηκε, με το θρίαμβο της δημοτικής, της λαϊκής γλώσσας. Ώσπου να φτάσουμε στο ευχάριστο αυτό τέλος, προηγήθηκαν αγώνες σκληροί. Χύθηκε ακόμη και αίμα. Μια σύντομη ανάλυση των απόψεων των αντιμαχομένων παρατάξεων και επίσης μια σύντομη εξιστόρηση των γλωσσικών αγώνων ήταν απαραίτητη, για τη νέα κυρίως γενιά. Η μελέτη τούτη κατατοπίζει πληρέστατα τον αναγνώστη, πάνω στο περίφημο γλωσσικό ζήτημα. Στη μελέτη τούτη γίνεται λόγος και για το ορθογραφικό ζήτημα, που εξακολουθεί να παραμένει άλυτο, προς τερά...
Το δέντρο της ενιαίας γλώσσας μας
Γκόντζος Χρήστος
Κέντρο Ευρωπαϊκών Εκδόσεων "Χάρη Τζο Πάτση" (2005)
Το διαχρονικό μήνυμα της ελληνικής αλφαβήτου
Καζαντζίδης Νικόλαος Γ.
Δίον (2020)
Στο Ελληνικό αλφάβητο υπάρχουν 27 γράμματα, γιατί είναι συνδεδεμένο με το δεκαδικό αριθμητικό σύστημα. Έτσι, κάθε γράμμα αντιστοιχεί σε έναν αριθμό και παρατηρούμε λέξεις με τον ίδιο λεξάριθμο να έχουν συναφείς έννοιες. Για παράδειγμα: Θάνατος = 9+1+50+1+300+70+200 = 631=10 = 1 αλλά και Γέννα = 3+5+50+50+1= 109 = 10 = 1. Άρα ο θάνατος είναι μια γέννα σε ένα άλλο εξωσωματικό επίπεδο ζωής. Κάθε γράμμα έχει τη σημασία του, με κεντρικό γράμμα στη 14η θέση το Ν, δηλαδή Νους. Δεν είναι τυχαία η θέση του κάθε γράμματος. Γνωρίζοντας το σημαινόμενο κάθε γράμματος μπορούμε να κατα...