Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στο βιβλίο αυτό, αναλύεται διεξοδικά η πολιτική κατάσταση της Ελλάδας λίγο πριν από το ξέσπασμα του Β΄ Παγκόσμιου πολέμου και η ιδιάζουσα φυσιογνωμία του δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά· εξηγείται πώς η ελληνική βασιλευομένη δικτατορία, που παρουσίαζε ομοιότητες με την ιταλική βασιλευομένη δικτατορία, επέλεξε να συμπαραταχθεί με τη βρετανική δημοκρατία στον μεγάλο αυτό πόλεμο, ενώ περιγράφονται οι συνθήκες κάτω από τις οποίες οι Έλληνες ενωμένοι απέκρουσαν τη φασιστική επίθεση σε περίοδο επικράτησης του Άξονα στα ευρωπαϊκά πεδία πολέμου. Ο Δεύτερος Μεγάλος Πόλεμος παρέλαβε τις ε...

Ο χρονικός εντοπισμός του βιβλίου στις πρώτες λίγες ημέρες που μεσολάβησαν προτού τα ελληνικά στρατεύματα αντεπιτεθούν στο μέτωπο της Ηπείρου καταδεικνύει ότι ο ελληνικός λαός, έχοντας το αίσθημα ότι υπερασπίζεται την ελευθερία της πατρώας γης, ανέλαβε έναν συνειδητό αγώνα που του επέτρεψε να επικρατήσει της αυτοκρατορίας του Μουσολίνι. Η λεπτομερής αναφορά σε αυτά τα κρίσιμα εικοσιτετράωρα έχει ιδιάζουσα ιστορική σημασία.

Το πρωινό της 28ης Οκτωβρίου πάνω στα βουνά της Ηπείρου άρχισε να γράφεται η πιο λαμπρή και ένδοξη σελίδα της νεότερης ελληνικής ιστορίας. τα στρατευμένα παιδιά της Ελλάδας πολεμούσαν με αυταπάρνηση και αίμα σε έναν "υπερ πάντων" αγώνα. Η ιστορία γραφόταν όμως και στα μετόπισθεν, όπου το ίδιο πρωινό η αδρανης μέχρι τότε στρατιά των αμάχων συντονίζεται στον παλμό της πρώτης γραμμής αναπληρώνοντας τα κενά και τις παραλείψεις της κρατικής μηχανής.

Το 1936, στην Ισπανία κυριαρχούσε ένα συναίσθημα "μεγάλου φόβου". Στην Ελλάδα επικρατούσε μια "εικόνα γαλήνης", αλλά κι εδώ υπέβοσκε η ανατροπή. Στην ιστορία του Μεσοπολέμου, η σχεδόν ταυτόχρονη ανατροπή της Β΄ Ελληνικής Δημοκρατίας (1924-1936) και της Β΄ Ισπανικής Δημοκρατίας (1931-1936) μπορεί να διαβαστεί σαν το "χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου". Οι ειδικοί επιστήμονες του παρόντος τόμου διατρέχουν τις περιόδους των εθνικών διχασμών εκατέρωθεν και καταδεικνύουν τους διαφορετικούς κοινωνικούς και πολιτικούς ρυθμούς των δύο χωρών, έως το "έτος-κλειδί 1936". Ακόμη,...

Πρόκειται για μια περιήγηση σε κείμενα και εικόνες που καταγράφουν την παρουσία του Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στην εκπαιδευτική και κοινωνική πραγματικότητα της πόλης από το 1934, έτος ίδρυσής του, μέχρι σήμερα, μια παρουσία ακόμη διακριτή. Ξεφυλλίζοντας κανείς αυτό το Λεύκωμα γίνεται κοινωνός της πολύπλευρης δραστηριότητάς του: Γνωρίζει τον ιδρυτή του ΠΣΠΘ, τον σπουδαίο αγωνιστή του εκπαιδευτικού δημοτικισμού Αλέξανδρο Δελμούζο και παράλληλα θαυμάζει το κτήριο, ένα έργο τέχνης του μεγάλου έλληνα αρχιτέκτονα Δημήτρη Πικιώνη. Ενημερώνεται για το πε...

Το 1922 αποτελεί μια τομή χωρίς ιστορικό προηγούμενο· την τραγική ολοκλήρωση τριών ή τεσσάρων χιλιάδων χρόνων ιστορίας. Έλαβε τέλος μια διαδρομή, εξέλιπε οριστικά μια συγκεκριμένη μορφή του ελληνισμού, αν με αυτή τη λέξη ορίζουμε τον ιδιαίτερο ρόλο και την παρουσία των Ελλήνων -ως διακριτού πολιτισμού- στη Μεσόγειο, το Αιγαίο, τη Μαύρη Θάλασσα που με αμπώτιδες και παλίρροιες συνεχίστηκε τρεισήμισι ή τέσσερις χιλιάδες χρόνια. Εκείνον τον Αύγουστο του 1922 ο ελληνισμός μπήκε στη θανάσιμη αγωνία του... ...Στα ογδόντα χρόνια που πέρασαν, Παλαιο-ελλαδίτες και Μακεδόνες, Πόντιο...

Η Μικρασιατική Εκστρατεία αποτελεί αναμφισβήτητα το πλέον φιλόδοξο εγχείρημα στη νεοελληνική Ιστορία, εγχείρημα που κατέρρευσε με παταγώδη αποτυχία, εδαφικό ακρωτηριασμό, εκατόμβη θυμάτων, προσφυγοποίηση 1.000.000 και πλέον ανθρώπων. Η αποτυχία όμως του όλου εγχειρήματος οφείλεται μόνο στη δυσκολία του ή και στις εσωτερικές αντιθέσεις ενός πολιτικά, κοινωνικά και γεωγραφικά διαιρεμένου έθνους; Οι αντιθέσεις αυτές προέκυψαν μόνο από ιδεολογικοπολιτικούς λόγους ή πρωτίστως από τον φόβο των κατοίκων της Παλαιάς Ελλάδας για την αναπόφευκτη μετατόπιση του κέντρου βάρους της λήψη...

Στις 28 Ιουνίου του 1914 ο Σέρβος φοιτητής Γκαβρίλο Πρίνσιπ σκοτώνει με δύο σφαίρες, στο Σεράγεβο, τον αρχιδούκα Φραγκίσκο Φερδινάνδο και τη σύζυγό του πριγκίπισα Σοφία. Οι δύο αυτοί πυροβολισμοί υπήρξαν η αφορμή για να ξεκινήσει ένα μήνα μετά (Ιούλιος 1914) ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος με 18.000.000 νεκρούς και πολλά εκατομμύρια τραυματίες. Περί το τέλος του πολέμου (1917) εμπλέκεται και η Ελλάδα στον πόλεμο. Μεσολαβεί ο Διχασμός με δύο πρωτεύουσες και δύο κυβερνήσεις, η απόβαση στη Σμύρνη το 1919 και τέλος η Καταστροφή, με 300.000 νεκρούς και ενάμισι εκατομμύριο πρόσφυγες....

Στις αρχές του 1918, όταν μαίνεται ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος και ο Εθνικός Διχασμός είναι στην κορύφωσή του, δύο γερμανικά υποβρύχια διασχίζουν την Αδριατική με διαφορά είκοσι ημερών και αποβιβάζουν μυστικά στις ακτές της Μεσσηνίας από δύο Έλληνες αξιωματικούς το καθένα. Η τύχη των δύο πρώτων είναι γνωστή: άμεση σύλληψη, δίκη, καταδίκη για κατασκοπεία και τουφεκισμός. Η τύχη των άλλων δύο αποκαλύπτεται εδώ με τη δημοσίευση των δύο χειρογράφων τα οποία είχαν συντάξει οι ίδιοι οι αξιωματικοί. Οι μαρτυρίες προέρχονται από το οικογενειακό αρχείο του συγγραφέα, Δημήτριου Στ. Φεσσά...

Το 1917, η εργατική τάξη της Ρωσίας, με επικεφαλής το Κόμμα των Μπολσεβίκων, πραγματοποίησε το "άλμα προς τον ουρανό": Η σοσιαλιστική επανάσταση επικράτησε και, για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, οι εργάτες προχώρησαν στη ριζική αναμόρφωση της κοινωνίας, καταργώντας την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και επαναστατικοποιώντας όλες τις πλευρές της κοινωνικής ζωής. Σήμερα, 100 χρόνια μετά, αυτή η πρώτη απόπειρα οικοδόμησης των κομμουνιστικών σχέσεων παραγωγής φωτίζει τη σύγχρονη επαναστατική δράση και προσφέρει πολύτιμα διδάγματα για την πάλη στις σημερινές συ...

Το 1917 συμβολίζει μια κορύφωση της νεωτερικότητας, και ειδικότερα του μοντερνισμού, αλλά ταυτόχρονα κι ένα ευδιάκριτο όριό τους. Συνοψίζει μια μακρά επαναστατική διαδικασία, από το 1905 έως περίπου το 1930, τόσο στο πεδίο της πολιτικής όσο και σε αυτό της τέχνης, διαδικασία που δεν είχε "αίσια έκβαση", σύμφωνα τουλάχιστον με την κινούσα αντίληψή της, αλλά κατέληξε, από τη μια, στην ακύρωση/διάψευση του πρωτοφανούς πειράματος λυσιτελούς κοινωνικού μετασχηματισμού, και, από την άλλη, στην ακύρωση/διάψευση των επαναστατικών προταγμάτων των καλλιτεχνικών κινημάτων. [...]...

Ζούμε στις μέρες μας ένα είδος επιστροφής σ' έναν ιδιότυπο μεσαίωνα. Βιώνουμε καθημερινά τη βαρβαρότητα που απελευθερώνουν οι "νόμοι της αγοράς", ασύδοτοι πλέον λόγω της εξαφάνισης του "αντίπαλου δέους". Άμεση η σύνδεσή της με την προσπάθεια της αστικής τάξης να πάρει την ιστορική ρεβάνς από το νικημένο προλεταριάτο. Ταυτόχρονα, πολύμορφες οι προσπάθειές της να θωρακιστεί απέναντι στις αγωνίες και τους εφιάλτες που τη βασάνιζαν για δεκαετίες. Παρά το "τέλος της Ιστορίας", το φάντασμα της επανάστασης εξακολουθεί να ταράζει τον ύπνο της. Γι' αυτό και οι κονδυλοφόροι της προσ...

Αυτό το βιβλίο είναι αποτέλεσμα σαράντα ετών έρευνας, στοχασμού, συγγραφής και διδασκαλίας για τον Εθνικό Διχασμό. Επιδίωξή του είναι η κατανόηση, η εξήγηση, η ερμηνεία. Όχι η εξύμνηση, ούτε η καταγγελία. Αν δημιουργηθεί στον αναγνώστη η εντύπωση ότι το βιβλίο μεροληπτεί υπέρ του Ελευθερίου Βενιζέλου, αυτό προκύπτει από τα ίδια τα πράγματα, όχι από πρόθεση. Αφού παρουσιαστούν τα κυριότερα γεγονότα από το 1909 έως και το 1922, ο Εθνικός Διχασμός ερμηνεύεται ως οιονεί θρησκευτικό "σχίσμα" χαρισματικής προέλευσης, ως κρίση στη διαδικασία εθνικής ολοκλήρωσης, ως ταξική σύγκρου...

Το 1909 σηματοδότησε την είσοδο της Ελλάδας στον 20ό αιώνα. Το στρατιωτικό κίνημα που πραγματοποιήθηκε στο Γουδί ήταν συνέπεια του άγχους ότι η χώρα, απροετοίμαστη και αδύναμη, έχανε τις εξελίξεις, υστερούσε έναντι των ανταγωνιστών της, των Μεγάλων Δυνάμεων και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Τη διέξοδο πρότεινε ο Ελευθέριος Βενιζέλος ο οποίος κλήθηκε να δώσει συγκεκριμένο περιεχόμενο στην Ανόρθωση. Οι μεταρρυθμίσεις του Βενιζέλου σηματοδότησαν μια από τις πιο δημιουργικές περιόδους της ελληνικής ιστορίας και παρά την έλευση του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και του Εθνικού Διχασμού...