Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο John Dewey υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της φιλοσοφίας του πραγματισμού και ηγετική μορφή του κινήματος της προοδευτικής αγωγής. Στοχάστηκε συστηματικά πάνω στο νόημα των σύγχρονων πειραματικών επιστημών, της δημοκρατίας και της μεταξύ τους σχέσης. Συγκρότησε μία πρωτότυπη φιλοσοφία της πράξης, με επίκεντρο τη ριζοσπαστική θεώρηση της δημοκρατίας. Με φόντο τη σύγχρονη σημασιολογική απροσδιοριστία της δημοκρατίας, το βιβλίο εξετάζει κριτικά το έργο του Dewey, εστιάζοντας στη σχέση πειραματικής επιστήμης και δημοκρατίας. Ποιος είναι ο ιδιαίτερος...

Ο Πολ Ρικέρ και ο Κορνήλιος Καστοριάδης υπήρξαν δύο σημαντικές μορφές της σκέψης και της φιλοσοφίας του προηγούμενου αιώνα. Ο διάλογος που παρουσιάζεται στην παρούσα έκδοση έγινε στο πλαίσιο της ραδιοφωνικής εκπομπής Le bon plaisir στις 9 Μαρτίου 1985, όταν ο Ρικέρ προσκάλεσε τον Καστοριάδη σε μια δημόσια συζήτηση γύρω από θέματα και προβληματικές που απασχολούν από κοινού τους δύο στοχαστές. Το κοινωνικό φαντασιακό, η ανθρώπινη δημιουργία, η φαντασία, η ιστορία, ο μετασχηματισμός της κοινωνίας είναι μερικά από τα θέματα τα οποία θίγονται στον μεταξύ τους διάλογο... "Αξί...

Αλλά η "αυτονομία" της τέχνης δεν είναι πια η σκηνή μιας αντίφασης η οποία καταθέτει μαρτυρία για μια αλλοτρίωση που πρέπει να εξαλειφθεί. Εκείνο που παράγει ο καλλιτέχνης δεν είναι πια το παιχνίδι μιας αντίφασης. Είναι η εγγραφή ενός σοκ. Αυτό που παρουσιάζει το σοκ εξακολουθεί να είναι μια αλλοτρίωση, όμως μια αλλοτρίωση ανυπέρβλητη. Ο double bind δεν ανήκει πια στο έργο. Είναι το σημάδι μιας συνθήκης, της συνθήκης του όντος που είναι υποταγμένο στην αισθητή συνθήκη: είτε υποταγή στο αισθητό που μας ασκεί βία είτε απουσία αισθητού, δηλαδή θάνατος. Αν η τέχνη οφείλει να...

Σήμερα όταν ένα περιοδικό θέτει στους αναγνώστες του ένα ερώτημα, έχει σκοπό να συλλέξει απόψεις επί ενός θέματος για το οποίο ο καθένας έχει ήδη μια γνώμη· δεν υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να μάθει κανείς κάτι καινούργιο. Κατά τον δέκατο όγδοο αιώνα, οι εκδότες προτιμούσαν να θέτουν στο κοινό ερωτήματα σχετικά με προβλήματα τα οποία δεν είχαν ακόμη επιλυθεί. Δεν ξέρω κατά πόσο αυτή η πρακτική ήταν περισσότερο αποτελεσματική· αναμφισβήτητα όμως παρουσιάζει μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Με κάποια ευκαιρία, στο πλαίσιο αυτής της συνήθειας, τον Νοέμβριο του 1784 ένα γερμανικό περιοδι...

Η Σειρά "Ιδεογραφίες: Στοχαστές για τον 21ο αιώνα" παρουσιάζει διανοητές και ιδέες της νεοτερικότητας και των σύγχρονων ρευμάτων σκέψης μέσα από μία ερμηνευτική προσέγγιση στην οποία δεσπόζει ο αναστοχασμός. Κείμενα και συγκείμενα μελετώνται σύμφωνα με τις αρχές της διακειμενικότητας και της δημιουργικής γραφής, με φόντο τα επιτακτικά αιτήματα της νέας εποχής και με σκοπό να ανασυρθούν στο φως οι λανθάνουσες δυνατότητες της επινόησης. Η Hannah Arendt μας προτρέπει να αναστοχαζόμαστε τις πράξεις μας. Τη στιγμή που κατέρρεε ο Ολοκληρωτισμός και η Παράδοση έπνεε τα λοίσθια,...

Στο "Μοναστήρι της Πάρμας" του Stendhal (1839), ο νεαρός ήρωας του έργου Φαμπρίτσιο, ένας ένθερμος οπαδός του Βοναπάρτη που είχε βρεθεί στη δίνη της μάχης του Βατερλώ στο πλευρό του γαλλικού στρατού, για να παραπλανήσει τις φιλοαυστριακές Αρχές της πατρίδας του ως προς τα πολιτικά του φρονήματα και να αποφύγει τη σύλληψη, έπρεπε, σύμφωνα με τις συμβουλές του προστάτη του, να αποφύγει το διάβασμα βιβλίων, ειδικά εκείνων "που είχαν εκδοθεί μετά το 1720". Υποτίθεται ότι η "συμβουλή" στον Φαμπρίτσιο δόθηκε στην περίοδο της εκκλησιαστικής και πολιτικής Παλινόρθωσης, όταν πια είχ...

Εάν "Ζωή είναι να μάθουμε να χορεύουμε με την ενέργεια του σύμπαντος και το Feng Shui είναι τα βήματα αυτού του χορού", η σωστή χρήση των συμβόλων του είναι από τις βασικές λειτουργίες του κι αναπόσπαστο τμήμα της πρακτικής του. Βασισμένο σ' αυτήν την παραδοχή, το βιβλίο Feng Shui Τυχερά Σύμβολα σας δίνει τη δυνατότητα να προσελκύσετε τη θετική ενέργεια και την καλή τύχη και να προστατευτείτε από την αρνητική που μπορεί να υπάρχει στο περιβάλλον σας. Τα σύμβολα του Feng Shui μπορούν να σας βοηθήσουν να φέρετε αρμονία, τύχη, δύναμη, μακροβιότητα, πλούτο, προστασία και ισορρο...

[...] ο Λίφσιτς αρνείται να περιοριστεί στα πιο οικεία θέματα περί αισθητικής του Μαρξ. Η ανάλυσή του εκτείνεται από τη διδακτορική διατριβή του Μαρξ στον Επίκουρο, μέχρι τη συζήτηση για την ελληνική τέχνη στα Grundrisse και από το "Κεφάλαιο" μέχρι τα λογοτεχνικά επιχειρήματα της Αγίας Οικογένειας. "Η φιλοσοφία της τέχνης", επομένως, δεν αποτελεί τόσο μια εξειδικευμένη υπο-ενότητα στα κείμενα του Μαρξ, όσο μια συνεκτική και πρωτότυπη άποψη, με βάση την οποία μπορεί κανείς να παρατηρήσει μέρος της τροχιάς της δουλειάς του. Τέρυ Ήγκλετον

Τα κύρια στοιχεία που χαρακτηρίζουν το έργο του Λούκατς για την αισθητική διαπερνούν και τη μελέτη του για τη μουσική, και είναι: η πρωταρχική σημασία της αντανάκλασης της πραγματικότητας, η έμφαση στον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα της τέχνης και στην καθοριστική σημασία της στη διαδικασία κοινωνικοποίησης του ανθρώπου, η υπεράσπιση της αισθητικής αξίας του ρεαλισμού, η κριτική στάση απέναντι στις καλλιτεχνικές εκδηλώσεις του σύγχρονου ατομικισμού. Στο πλαίσιο αυτό, οι βασικές πτυχές που θίγει ο σημαντικός μαρξιστής διανοητής για τη μουσική είναι: η θεμελίωση του κοινωνικού...

Με αφετηρία τον Κρατύλο και τον Αριστοτέλη, περνώντας από τον Αυγουστίνο και τον Pierce και φθάνοντας στον Wilkins και τον Beck, συντάχθηκαν τα δοκίμια περί ιστορικών μελετών του σημείου και της ερμηνείας. Με πρότυπα το δέντρο και τον λαβύρινθο ο συγγραφέας καταγράφει, μελετά και παρακολουθεί την ιστορία της μεταφοράς από τον Αριστοτέλη στον Μεσαίωνα. Ο Έκο προτείνει ένα βιβλίο για τους μελετητές, το οποίο όμως παράλληλα μπορεί να προσκαλέσει και να προκαλέσει τον ενήμερο αναγνώστη σε μερικές εξερευνήσεις των περιφερειακών μαιάνδρων της ιστορίας της φιλοσοφίας και της ση...

"Η αυτοσυνείδησή μας δεν έχει για μορφή τον χώρο παρά μόνο τον χρόνο, γι' αυτό η σκέψη μας δεν προχωράει προς τρεις διαστάσεις, όπως η παρατήρησή μας, παρά μόνο προς μία, δηλαδή σε μια γραμμή χωρίς πλάτος και βάθος". Έτσι αρχίζει ο Σοπενχάουερ το κείμενό του "Οι ουσιαστικές ατέλειες της νόησης", και σε αυτό βλέπει την ουσιαστικότερη ατέλειά της. Η νόηση επεξεργάζεται κάτι με τη σειρά, και, για να ασχοληθεί με το ένα, πρέπει να αφήσει τα άλλα απέξω. Η μια σκέψη φέρνει την άλλη. Κάτι που τώρα μας απασχολεί, πρέπει σύντομα να δώσει τη θέση του σε κάτι άλλο, και, αν δεν είναι ι...

Η γνώση είναι σπουδαία υπόθεση, ισχυρίζεται σε αυτό το βιβλίο ο Stuart Firestein, αλλά η άγνοια είναι σπουδαιότερη. Γιατί η άγνοια -και όχι η γνώση- αποτελεί την πραγματική κινητήριο δύναμη της επιστήμης. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε στρεβλή εικόνα για την επιστήμη,θεωρώντας πως αποτελεί μια διαδικασία που χαρακτηρίζεται από βεβαιότητα - ένα σύνολο προσεκτικών βημάτων τα οποία θα μας δώσουν σίγουρα απαντήσεις για τη λειτουργία του κόσμου μας. Στην πραγματικότητα, η επιστήμη ως διαδικασία είναι σαν να ψάχνεις σε ένα σκοτεινό δωμάτιο μία μαύρη γάτα, πολλές φορές χωρί...

Το βιβλίο "τα δύο ευ της ευτυχίας" έχει τη μορφή ενός οδοιπορικού ανάγνωσης των "Ηθικών Νικομαχείων": καταγράφει, κάθε φορά, τις δυσκολίες που συναντά ο αναγνώστης, τις γνώσεις που αποκτά, τις προσμονές του, την απογοήτευση ή τον ενθουσιασμό του, και του δείχνει πώς να αποκωδικοποιεί το αριστοτελικό κείμενο. Ταυτόχρονα, συνιστά μια συνολική, και ενίοτε πρωτότυπη, πρόταση κατανόησης της αριστοτελικής ηθικής. Δεν αρκείται σε μια ακαδημαϊκή έκθεση των βασικών της θέσεων αλλά επιχειρεί την υπεράσπισή τους τόσο με φιλοσοφικά επιχειρήματα (χωρίς τη χρήση δυσνόητων όρων) όσο κα...

Οι άνθρωποι είναι εκ φύσεως δίκαιοι όταν σχηματίζουν αυθόρμητες ομάδες - για να παίξουν, να εξερευνήσουν, να συζητήσουν, ακόμα και για να κλέψουν. Πόσο όμορφη είναι η δικαιοσύνη που αναδύεται αυθόρμητα σε μια βάρκα γεμάτη από ναυαγούς! Υπάρχει δικαιοσύνη στις φυλακές και σε κάθε κοινότητα σκλάβων. Ο άνθρωπος εν κοινωνία είναι φύσει δίκαιος, γιατί η κοινωνία, αν είναι πραγματική, είναι ένας δεσμός αμοιβαίας μέριμνας. Αυτός που δεν έχει πια αίσθηση δικαιοσύνης είναι ο άνθρωπος που έχει αναχθεί σε μονάδα, σε ψηφίο. Είναι ανώνυμος, ανεξάρτητος, αδιάφορος. Δεν νιώθει καν το αίσθ...

Το ζήτημα της αγωγής και της παιδείας είναι κεντρικό στα πρώιμα γραπτά του Νίτσε. Στο παρόν κείμενο, το τρίτο από τη συλλογή αυτοτελών κειμένων υπό τον γενικό τίτλο "Παράκαιροι στοχασμοί", ο Νίτσε παρουσιάζει τον Σοπεγχάουερ ως τον "παράκαιρο" εκείνο στοχαστή που ενσαρκώνει το ιδεώδες του φιλοσόφου-παιδαγωγού. Σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από την υποταγή της φιλοσοφίας σε ξένες και εχθρικές προς αυτή δυνάμεις (κράτος, οικονομία κ.λπ.) και τη γενικότερη παρακμή του πολιτισμού, ο Σοπεγχάουερ, χάρη σε σκληρό εσωτερικό κι εξωτερικό αγώνα, κατόρθωσε να διατηρήσει ακέραια την...

Το βιβλίο είναι αποτέλεσμα μελετών και εμπειρικών ερευνών πάνω σε ζητήματα που εντάσσονται στην επιστημονική περιοχή της "εκπαιδευτικής αξιολόγησης". Οι θεωρήσεις αυτές θεμελιώνονται στην ανάλυση του τρόπου θέσμισης της σχολικής αξιολόγησης ως κοινωνικο-ιστορικής διαδικασίας και στο ρόλο που διαδραματίζει το φαντασιακό στοιχείο στην εν λόγω θέσμιση. Εμπνεόμενη από το έργο του Κορνήλιου Καστοριάδη, η συγγραφέας εστιάζει και αναλύει το φαντασιακό στοιχείο, ως σημαίνον για τη μελέτη των κοινωνικών θεσμών - όπως αναφέρει και ο Καστοριάδης, "η ιστορία της ανθρωπότητας είναι η ισ...

Η περιχώρηση Ιστορίας και Πολιτισμού και η παράδοξη συμπληρωματικότητά τους εγείρουν πολλά προβλήματα στη φιλοσοφική συνείδηση, όπως και σε κάθε θεωρό του ανθρωπίνου φαινομένου. Η παρούσα σπουδή προσπαθεί να "αναδιατάξει" το πρόβλημα και να διανοίξει δίοδο η οποία φωτίζει κατά το δυνατό τα δυσεπίλυτα ερωτήματα προστρέχοντας στην ανθρώπινη φύση, στις αντιφάσεις της αλλά και στις δυνατότητές της, χωρίς να οδηγεί σε εύδια λιμάνια εφησυχασμού. Επικαλείται ό,τι ωραιότερο πρόσφερε ο διανθρώπινος και διαπολιτισμικός νόστος, ό,τι υποκρούεται σε κάθε προσπάθεια ανάβλεψης του διαλαν...

Με το δοκίμιο Ξανά ο Αριστοτέλης; ο Θεοδόσης Π. Τάσιος αποπειράται μια διαφορετική θεώρηση ποικίλων έργων του Σταγειρίτη φιλόσοφου, αποσπάσματα της οποίας είχαν δημοσιευθεί παλαιότερα. Δύο είναι τα κύρια θέματα που θίγονται στο συγκεκριμένο κείμενο: - Tο πρώτο αφορά στις διαπροσωπικές σχέσεις εν γένει και τον εντοπισμό των κοινών στοιχείων στην ηθική θεωρία του Αριστοτέλη, του Σωκράτη και του Επίκουρου. - Το δεύτερο έχει ως άξονα την επιστημονική ερμηνεία του έμψυχου και άψυχου Κόσμου από τον Έλληνα φιλόσοφο. Η έκδοση εμπλουτίζεται με εικαστικό υλικό που παραπέμπει...

Όταν αναλάμβανα τη μετάφραση του "Περί τα ζώα ιστορίαι" του Αριστοτέλη, δεν μπορούσα από την αρχή να φανταστώ τι μου επιφύλασσε η ενασχόληση με ένα έργο που είχε θέμα τον κόσμο των ζώων. Καθώς προχωρούσα, είχα, από τη μια, μπροστά μου ένα πλούσιο και ανεξάντλητο ζωολογικό υλικό με πληροφορίες, παρατηρήσεις, εμπειρικά δεδομένα και σχόλια· από την άλλη, πάλι, το πιο σημαντικό φαινόταν πως ήταν το γεγονός ότι μπορούσε να διακρίνει κανείς στο έργο τον ερευνητή-μελετητή -εδώ τον Αριστοτέλη-, που εξετάζει, παρατηρεί και κατατάσσει τα φαινόμενα της φύσης με σκοπό να τα γνωρίσει: έ...