Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η σύνταξη χρονολογίου γεγονότων της περιόδου 1940-1944 ήταν ιδέα του αείμνηστου Παναγιώτη Κανελλόπουλου, ο οποίος ως πρόεδρος της Επιτροπής Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου της Ακαδημίας Αθηνών, εισηγήθηκε σχετικά στην Εφορευτική Επιτροπή του Κέντρου Έρευνας της Ιστορίας του Νεώτερου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών το 1978. Δύο τόμοι του " Χρονολογίου" έχουν ήδη εκδοθεί βάσει της αρχειακής σειράς Foreign Office 371 του Βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών από τους Προκόπη Παπαστράτη και Μαρία Σπηλιωτοπούλου, ο πρώτος, και τη Μαρία Σπηλιωτοπούλου, ο δεύτερος. Το 1999 η Εφορευτική Επι...

Σ' αυτή την πλήρως αναθεωρημένη έκδοση του επιτυχημένου του βιβλίου, ο Paul Thompson καθορίζει τους σκοπούς της προφορικής ιστορίας μέσω του ίδιου της του παρελθόντος και αποτιμά τα πρόσφατα επιτεύγματα αυτού του διεθνούς κινήματος. Αμφισβητεί μύθους της παραδοσιακής ιστορικής έρευνας και μελετά τη χρήση των προφορικών πηγών από τον ιστορικό. Ο συγγραφέας δίνει συμβουλές σχετικά με τον τρόπο σχεδιασμού μιας έρευνας, μελετά την εγκυρότητα των στοιχείων προφορικής ιστορίας, αξιολογεί το περιεχόμενο της εξέλιξης των ιστορικών μελετών λαμβάνοντας υπ' όψιν την κοινωνική τους λει...

Τα μικρά κείμενα που συγκεντρώνονται σ' αυτόν εδώ τον τόμο είναι πολυθεματικά. "Υπομνήσεις", δηλαδή ανασύσταση πραγμάτων ή σωστότερα μιας θεματολογίας που ήδη ήταν γνωστή. "Ιστορικότροπα", όχι ιστορικά σημειώματα. Δηλώνεται έτσι ένα είδος μετοχής σ' ορισμένα από τα πλατιά πεδία της ιστοριογραφίας. Κάποια από τα σημειώματα τα υπαγόρευσε η συγκυρία· δεν τη σχολιάζουν, απλώς είναι η αφορμή τους. Κάποια αποτελούν προσχέδια ευρύτερης μελέτης, ενώ ορισμένα από αυτά αντλούνται από τον τεκμηριωτικό πλούτο της ιδιαίτερης πατρίδας του συγγραφέα.

Περιέχονται οι τρεις ομιλίες της παρουσίασης από τους Σπύρο Ασδραχά, Άγγελο Ελεφάντη και Φίλιππο Ηλιού του βιβλίου της Παγώνας Στεφάνου "Των αφανών: δύο τετράδια, δύο τετραετίες", στις 10 Απριλίου του 1998, στο αναγνωστήριο των ΑΣΚΙ, μαζί με την αντιφώνηση της συγγραφέως.

Στη διδασκαλία της Ιστορίας εντοπίζονται κατά καιρούς προβλήματα που δυσχεραίνουν τη διδακτική διαδικασία, αλλοιώνουν το περιεχόμενο του μαθήματος και εν πολλοίς ακυρώνουν το λόγο ύπαρξής του. Για τους λόγους αυτούς σκοπός αυτού του βιβλίου είναι η διερεύνηση των τρεχουσών εξελίξεων στο χώρο της Διδακτικής της Ιστορίας στην Ελλάδα καθώς και η θέση του μαθήματος της Ιστορίας στο ελληνικό σχολείο, κατά την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα. Ο συγγραφέας προσεγγίζει επίσης τη σύνδεση και τον αλληλοσυσχετισμό μεταξύ της σχολικής Ιστορίας, της Γνωστικής και Εκπαιδευτικής Ψυχολογί...

Έχουμε ανάγκη την ιστορία, γιατί μας χρειάζεται η ανάπαυλα. Μια παύση για να καταλαγιάσει η συνείδησή μας, για να διατηρήσουμε τη δυνατότητα να έχουμε συνείδηση - ως έδρα όχι μόνο της σκέψης, αλλά και ενός πρακτικού λόγου που θα μας δίνει κάθε ελευθερία δράσης. Σε αυτό το έργο αφοσιώνονται με απόλυτη συνέπεια οι ποιητές: να διασώσουν το παρελθόν, να διασώσουν τον χρόνο από τους φρενήρεις ρυθμούς του παρόντος. Για να το πετύχουμε, λοιπόν, πρέπει να εργαστούμε ώστε να ατονήσει, να αδρανήσει, να εξουδετερωθεί ο κίνδυνος που απειλεί τη χρονικότητα και ο οποίος λεηλατεί την εμπε...

Το "Τι είναι Ιστορία;" του Ε. Χ. Καρ περιλαµβάνει έξι παραδόσεις του στο Κέιµπριτζ το 1961. Στα κείµενα αυτά προσεγγίζονται θέµατα-κλειδιά για κάθε ιστορικό, όπως "Η κοινωνία και το άτοµο", "Η αιτιότητα στην Ιστορία", "Ο ιστορικός και τα γεγονότα" κ.ά. Ο ιστορικός καλείται "να αφηγηθεί τα γεγονότα όπως πράγµατι έγιναν" (wieeseigentlichgewesen). Η φράση αυτή του Ράνκε, ενός από τους κορυφαίους ιστορικούς του 19ου αιώνα, έχει "στοιχειώσει" γενιές και γενιές ιστορικών και κυρίως όσους αναζητούν και διεκδικούν µε πάθος την "αντικειµενικότητα". Και όµως, κατά τον Καρ -και όχ...

Σαράντα χρόνια μετά την έκδοση του κλασικού βιβλίου του Ε.Η. Carr "Τι είναι ιστορία;" οι συγγραφείς του τόμου θέτουν ξανά το ερώτημα γύρω από τη φύση της επιστήμης της ιστορίας, την ιδιαίτερη ανάπτυξη των κλάδων της και τις κατευθύνσεις της ιστορικής έρευνας υπό τις σημερινές συνθήκες. «Αν κανείς ήθελε να δώσει ένα ανάλογο του "Τι είναι ιστορία;" του Carr για τον πρώιμο 21ο αιώνα, αυτό θα ήταν οπωσδήποτε το βιβλίο του Cannadine". David Armitage «Το "Τι είναι ιστορία σήμερα;" αποτελεί μια επίκαιρη επισκόπηση των ιστορικών συζητήσεων σήμερα και μια εμπεριστατωμένη...

Oι αποσιωπήσεις της Ιστορίας δεν αποτελούν εξίσου Ιστορία; Ως ταμπού θα μπορούσε να οριστεί ό,τι δεν τολμούμε να διατυπώσουμε κάτω από ορισμένες συνθήκες. Η Ιστορία περιέχει μεγάλο αριθμό αποσιωπήσεων που δεν είναι απόρροια απαγορεύσεων ή λήθης. Η ανίχνευση των ταμπού μάς επιτρέπει να κατανοήσουμε τα άρρητα στους κόλπους των διάφορων κοινωνιών, μέσα από τον τρόπο που παρουσιάζεται η ιστορία τους. Ταμπού θρησκευτικής και πολιτικής προέλευσης αποφεύγουν ερωτήματα που θα μπορούσαν να κλονίσουν τις παγιωμένες αντιλήψεις μας. Γιατί, άραγε, αποσιωπάται η σεξουαλικότητα της Jean...

Γιατί, άραγε, αποσιωπάται η σεξουαλικότητα της Ζαν ντ’Αρκ; Πώς πραγματικά πέθανε ο τελευταίος τσάρος; Οι Εβραίοι είναι όλοι τους Σημίτες; Oι αποσιωπήσεις της Ιστορίας δεν αποτελούν εξίσου Ιστορία; Ως ταμπού θα μπορούσε να οριστεί ό,τι δεν τολμούμε να διατυπώσουμε κάτω από ορισμένες συνθήκες. Η Ιστορία περιέχει μεγάλο αριθμό αποσιωπήσεων που δεν είναι απόρροια απαγορεύσεων ή λήθης. Η ανίχνευση των ταμπού μάς επιτρέπει να κατανοήσουμε τα άρρητα στους κόλπους των διάφορων κοινωνιών, μέσα από τον τρόπο που παρουσιάζεται η ιστορία τους. Ταμπού θρησκευτικής και πολιτικής π...

Γιατί, άραγε, αποσιωπάται η σεξουαλικότητα της Ζαν ντ’Αρκ; Πώς πραγματικά πέθανε ο τελευταίος τσάρος; Οι Εβραίοι είναι όλοι τους Σημίτες; Oι αποσιωπήσεις της Ιστορίας δεν αποτελούν εξίσου Ιστορία; Ως ταμπού θα μπορούσε να οριστεί ό,τι δεν τολμούμε να διατυπώσουμε κάτω από ορισμένες συνθήκες. Η Ιστορία περιέχει μεγάλο αριθμό αποσιωπήσεων που δεν είναι απόρροια απαγορεύσεων ή λήθης. Η ανίχνευση των ταμπού μάς επιτρέπει να κατανοήσουμε τα άρρητα στους κόλπους των διάφορων κοινωνιών, μέσα από τον τρόπο που παρουσιάζεται η ιστορία τους. Ταμπού θρησκευτικής και πολιτικής π...

Το βιβλίο περιέχει την τελευταία εκδοχή του κειμένου έξι διαλέξεων όπως το άφησε ο συγγραφέας πριν το θάνατό του και αφού το είχε δουλέψει και μετά την εκφώνησή τους. Οι διαλέξεις έχουν όλες ως κεντρικό άξονα τη συσχέτιση της αρχαίας ιστοριογραφίας με τη σύγχρονή της ιουδαϊκή, τους λόγους της καθιέρωσης του Θουκυδίδη ως πρότυπο ιστορικής εγκυρότητας αντί για τον Ηρόδοτο, τις επιδράσεις του ελληνορωμαϊκού πολιτισμού στην ιστοριογραφία, τη θέση του Τάκιτου στην ιστορική σκέψη κ.ά.

Στο βιβλίο αυτό παρέχεται για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα μια συστηματική γραμματολογική επισκόπηση της οθωμανικής ιστοριογραφίας και χρονικογραφίας από τα τέλη του 15ου και τις αρχέςτου 16ου αιώνα έως τα τέλη του 18ου και τις αρχές του 19ου αιώνα. Δίνονται βιοεργογραφικά στοιχεία για τους σημαντικότερους Οθωμανούς ιστοριογράφους και χρονικογράφους της περιόδους και παρατίθενται αναλυτικές βιβλιογραφίες εκδόσεων ή μεταφράσεων των κειμένων τους, καθώς και σχετικών βοηθημάτων (μονογραφιών, μελετών και άρθρων σε επιστημονικά περιοδικά ή εγκυκλοπαιδικά-λεξικογραφικά έργα)....

Το μείζον θέμα της ιστοριογραφίας -του τρόπου και των γνωστικών προϋποθέσεων που έχει η συγγραφή της ιστορίας- αναδεικνύεται στις σελίδες αυτού του βιβλίου. Η προσέγγιση γίνεται από μια οπτική κοινωνικών επιστημών - με σημείο εκκίνησης τη διαπίστωση ότι οι μεθοδολογικές μέριμνες των τελευταίων έχουν πολλά να συνεισφέρουν στη διευκρίνιση (και ενδεχομένως επίλυση) προβλημάτων που ανέκυψαν την επαύριο της μεταμοντέρνας "γλωσσολογικής στροφής", όταν αμφισβητήθηκε η δυνατότητά μας να αφηγούμαστε με επάρκεια το παρελθόν, και ο ιστορικός κλάδος έτεινε να προσληφθεί ως μια απλή υπο...