Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος είναι το αποφασιστικότερο γεγονός του 20ού αιώνα, καθώς n βαριά σκιά του "αγκάλιασε" όλο τον πλανήτη και είχε συνέπειες από την προσωπική και οικογενειακή τύχη τού καθενός, έως την εξόντωση ή μετατόπιση ολόκληρων πληθυσμών και το σχηματισμό ή τη διάλυση χωρών. Η μνήμη του πολέμου συνεχίζει να είναι επώδυνη και να προκαλεί παθιασμένες συζητήσεις. Όταν σίγησαν τα όπλα, ακολούθησαν οι πόλεμοι τnς ιστορίας που δεν λένε ακόμα να λήξουν, στο βαθμό που το τέλος του πολέμου ήταν η καταστατική πολιτική και ιδεολογική στιγμή τnς εποχής που ακολούθησε. Κάθε...

Στις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα μέσα στη δυναμική της σύγκρουσης ανάμεσα στις νεωτερικές πιέσεις και στις κοινωνικές αντιστάσεις, ορισμένες από τις ιδέες που όριζαν την ελληνική ταυτότητα άρχισαν να γίνονται στερεότυπα και πολλές φορές να μετατρέπονται σε φόβητρα. Μεταξύ άλλων κατέληξαν σε στερεότυπα η δυσπιστία και ο φόβος απέναντι στη Δύση -αυτή την "αντίπαλο" της Ορθοδοξίας-, η δυσπιστία και ο φόβος απέναντι στους λογίους -αυτούς τους "αντιπάλους" του λαού-, η δυσπιστία και ο φόβος απέναντι στον κοινοβουλευτισμό -αυτό το "αντίπαλο" σύστημα στις παραδοσιακές δομέ...

Στους δύο τελευταίους αιώνες, και ιδίως στον 20ό, γράφτηκαν αρκετές ιστορίες της ιστοριογραφίας. Ωστόσο, πάντοτε υιοθετούσαν δυτική ή εθνική εστίαση, και όποτε εστίαζαν στη Δύση δεν ακολουθούσαν συνήθως τη συγκριτική προοπτική, αλλά την προοπτική των επιµέρους εθνικών παραδόσεων. Τα έργα στις ιστορικές σπουδές γενικότερα, και ιδίως μετά τις κοσµοϊστορικές εξελίξεις του 1989-1991, στράφηκαν ολοένα και περισσότερο στους κόσµους πέρα από τη Δύση και συµπεριέλαβαν τις πολιτισµικές και τις κοινωνικές πλευρές σε πολύ µεγαλύτερο βαθµό συγκριτικά µε το παρελθόν. Αυτό δεν συνέβη στη...

Σήμερα, μετά τις συχνές διαμάχες για την ιστορία, είναι καιρός να συζητήσουμε πώς το παρελθόν γίνεται, μετασχηματίζεται, μετατρέπεται σε ιστορία. Πώς από τα άπειρα συμβάντα του παρελθόντος καταλήγουμε σε ιστορίες με νόημα; Γιατί μεταβάλλεται η ιστορία; Γιατί παθιαζόμαστε για γεγονότα μακρινά, για πράξεις ανθρώπων που ποτέ δεν γνωρίσαμε; Η μετατροπή του παρελθόντος σε ιστορία δεν γινόταν με τον ίδιο τρόπο σε κάθε εποχή και δεν είναι όμοια σε διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα. Πώς μια κοινωνία χειρίζεται τις σχέσεις της με τον χρόνο και ποια θέση δίνει στην ιστορία στο πολ...

"Στην τροχιά τον Φίλιππου Ηλιού" τίτλος εμπνευσμένος από τη μελέτη του Φίλιππου Ηλιού "Στην τροχιά των ιδεολόγων: Κοραής-Daunou-Φουρναράκης") ήταν ο τίτλος της εκδήλωσης, στις 21 Δεκεμβρίου 2007, με την οποία γιορτάστηκαν -στο κτίριο της οδού Πειραιώς του Μουσείου Μπενάκη- δύο ευφρόσυνα πνευματικά γεγονότα: η συνέκδοση στο εξής από τον εκδοτικό οίκο Μέλισσα και το Μουσείο Μπενάκη του περιοδικού "Τα Ιστορικά" (ιδρυτές του οποίου υπήρξαν ο Σπύρος Ασδραχάς, ο Φίλιππος Ηλιού και ο Βασίλης Παναγιωτόπουλος) και η κυκλοφορία, το περασμένο φθινόπωρο, από τις Εκδόσεις Πόλις του τόμο...

Το μείζον θέμα της ιστοριογραφίας -του τρόπου και των γνωστικών προϋποθέσεων που έχει η συγγραφή της ιστορίας- αναδεικνύεται στις σελίδες αυτού του βιβλίου. Η προσέγγιση γίνεται από μια οπτική κοινωνικών επιστημών - με σημείο εκκίνησης τη διαπίστωση ότι οι μεθοδολογικές μέριμνες των τελευταίων έχουν πολλά να συνεισφέρουν στη διευκρίνιση (και ενδεχομένως επίλυση) προβλημάτων που ανέκυψαν την επαύριο της μεταμοντέρνας "γλωσσολογικής στροφής", όταν αμφισβητήθηκε η δυνατότητά μας να αφηγούμαστε με επάρκεια το παρελθόν, και ο ιστορικός κλάδος έτεινε να προσληφθεί ως μια απλή υπο...

Στο βιβλίο αυτό παρέχεται για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα μια συστηματική γραμματολογική επισκόπηση της οθωμανικής ιστοριογραφίας και χρονικογραφίας από τα τέλη του 15ου και τις αρχέςτου 16ου αιώνα έως τα τέλη του 18ου και τις αρχές του 19ου αιώνα. Δίνονται βιοεργογραφικά στοιχεία για τους σημαντικότερους Οθωμανούς ιστοριογράφους και χρονικογράφους της περιόδους και παρατίθενται αναλυτικές βιβλιογραφίες εκδόσεων ή μεταφράσεων των κειμένων τους, καθώς και σχετικών βοηθημάτων (μονογραφιών, μελετών και άρθρων σε επιστημονικά περιοδικά ή εγκυκλοπαιδικά-λεξικογραφικά έργα)....

Το βιβλίο περιέχει την τελευταία εκδοχή του κειμένου έξι διαλέξεων όπως το άφησε ο συγγραφέας πριν το θάνατό του και αφού το είχε δουλέψει και μετά την εκφώνησή τους. Οι διαλέξεις έχουν όλες ως κεντρικό άξονα τη συσχέτιση της αρχαίας ιστοριογραφίας με τη σύγχρονή της ιουδαϊκή, τους λόγους της καθιέρωσης του Θουκυδίδη ως πρότυπο ιστορικής εγκυρότητας αντί για τον Ηρόδοτο, τις επιδράσεις του ελληνορωμαϊκού πολιτισμού στην ιστοριογραφία, τη θέση του Τάκιτου στην ιστορική σκέψη κ.ά.

Oι αποσιωπήσεις της Ιστορίας δεν αποτελούν εξίσου Ιστορία; Ως ταμπού θα μπορούσε να οριστεί ό,τι δεν τολμούμε να διατυπώσουμε κάτω από ορισμένες συνθήκες. Η Ιστορία περιέχει μεγάλο αριθμό αποσιωπήσεων που δεν είναι απόρροια απαγορεύσεων ή λήθης. Η ανίχνευση των ταμπού μάς επιτρέπει να κατανοήσουμε τα άρρητα στους κόλπους των διάφορων κοινωνιών, μέσα από τον τρόπο που παρουσιάζεται η ιστορία τους. Ταμπού θρησκευτικής και πολιτικής προέλευσης αποφεύγουν ερωτήματα που θα μπορούσαν να κλονίσουν τις παγιωμένες αντιλήψεις μας. Γιατί, άραγε, αποσιωπάται η σεξουαλικότητα της Jean...

Γιατί, άραγε, αποσιωπάται η σεξουαλικότητα της Ζαν ντ’Αρκ; Πώς πραγματικά πέθανε ο τελευταίος τσάρος; Οι Εβραίοι είναι όλοι τους Σημίτες; Oι αποσιωπήσεις της Ιστορίας δεν αποτελούν εξίσου Ιστορία; Ως ταμπού θα μπορούσε να οριστεί ό,τι δεν τολμούμε να διατυπώσουμε κάτω από ορισμένες συνθήκες. Η Ιστορία περιέχει μεγάλο αριθμό αποσιωπήσεων που δεν είναι απόρροια απαγορεύσεων ή λήθης. Η ανίχνευση των ταμπού μάς επιτρέπει να κατανοήσουμε τα άρρητα στους κόλπους των διάφορων κοινωνιών, μέσα από τον τρόπο που παρουσιάζεται η ιστορία τους. Ταμπού θρησκευτικής και πολιτικής π...

Γιατί, άραγε, αποσιωπάται η σεξουαλικότητα της Ζαν ντ’Αρκ; Πώς πραγματικά πέθανε ο τελευταίος τσάρος; Οι Εβραίοι είναι όλοι τους Σημίτες; Oι αποσιωπήσεις της Ιστορίας δεν αποτελούν εξίσου Ιστορία; Ως ταμπού θα μπορούσε να οριστεί ό,τι δεν τολμούμε να διατυπώσουμε κάτω από ορισμένες συνθήκες. Η Ιστορία περιέχει μεγάλο αριθμό αποσιωπήσεων που δεν είναι απόρροια απαγορεύσεων ή λήθης. Η ανίχνευση των ταμπού μάς επιτρέπει να κατανοήσουμε τα άρρητα στους κόλπους των διάφορων κοινωνιών, μέσα από τον τρόπο που παρουσιάζεται η ιστορία τους. Ταμπού θρησκευτικής και πολιτικής π...

Σαράντα χρόνια μετά την έκδοση του κλασικού βιβλίου του Ε.Η. Carr "Τι είναι ιστορία;" οι συγγραφείς του τόμου θέτουν ξανά το ερώτημα γύρω από τη φύση της επιστήμης της ιστορίας, την ιδιαίτερη ανάπτυξη των κλάδων της και τις κατευθύνσεις της ιστορικής έρευνας υπό τις σημερινές συνθήκες. «Αν κανείς ήθελε να δώσει ένα ανάλογο του "Τι είναι ιστορία;" του Carr για τον πρώιμο 21ο αιώνα, αυτό θα ήταν οπωσδήποτε το βιβλίο του Cannadine". David Armitage «Το "Τι είναι ιστορία σήμερα;" αποτελεί μια επίκαιρη επισκόπηση των ιστορικών συζητήσεων σήμερα και μια εμπεριστατωμένη...

Το "Τι είναι Ιστορία;" του Ε. Χ. Καρ περιλαµβάνει έξι παραδόσεις του στο Κέιµπριτζ το 1961. Στα κείµενα αυτά προσεγγίζονται θέµατα-κλειδιά για κάθε ιστορικό, όπως "Η κοινωνία και το άτοµο", "Η αιτιότητα στην Ιστορία", "Ο ιστορικός και τα γεγονότα" κ.ά. Ο ιστορικός καλείται "να αφηγηθεί τα γεγονότα όπως πράγµατι έγιναν" (wieeseigentlichgewesen). Η φράση αυτή του Ράνκε, ενός από τους κορυφαίους ιστορικούς του 19ου αιώνα, έχει "στοιχειώσει" γενιές και γενιές ιστορικών και κυρίως όσους αναζητούν και διεκδικούν µε πάθος την "αντικειµενικότητα". Και όµως, κατά τον Καρ -και όχ...

Έχουμε ανάγκη την ιστορία, γιατί μας χρειάζεται η ανάπαυλα. Μια παύση για να καταλαγιάσει η συνείδησή μας, για να διατηρήσουμε τη δυνατότητα να έχουμε συνείδηση - ως έδρα όχι μόνο της σκέψης, αλλά και ενός πρακτικού λόγου που θα μας δίνει κάθε ελευθερία δράσης. Σε αυτό το έργο αφοσιώνονται με απόλυτη συνέπεια οι ποιητές: να διασώσουν το παρελθόν, να διασώσουν τον χρόνο από τους φρενήρεις ρυθμούς του παρόντος. Για να το πετύχουμε, λοιπόν, πρέπει να εργαστούμε ώστε να ατονήσει, να αδρανήσει, να εξουδετερωθεί ο κίνδυνος που απειλεί τη χρονικότητα και ο οποίος λεηλατεί την εμπε...

Στη διδασκαλία της Ιστορίας εντοπίζονται κατά καιρούς προβλήματα που δυσχεραίνουν τη διδακτική διαδικασία, αλλοιώνουν το περιεχόμενο του μαθήματος και εν πολλοίς ακυρώνουν το λόγο ύπαρξής του. Για τους λόγους αυτούς σκοπός αυτού του βιβλίου είναι η διερεύνηση των τρεχουσών εξελίξεων στο χώρο της Διδακτικής της Ιστορίας στην Ελλάδα καθώς και η θέση του μαθήματος της Ιστορίας στο ελληνικό σχολείο, κατά την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα. Ο συγγραφέας προσεγγίζει επίσης τη σύνδεση και τον αλληλοσυσχετισμό μεταξύ της σχολικής Ιστορίας, της Γνωστικής και Εκπαιδευτικής Ψυχολογί...