Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τα κείμενα αυτού του τόμου δημοσιεύτηκαν ως επιφυλλίδες και άρθρα στην εφημερίδα "Το Βήμα" από τον Οκτώβριο του 1971 ως τον Οκτώβριο του 1973. Αναδημοσιεύτηκαν σε πρώτη έκδοση τον Δεκέμβριο του 1973, από τις εκδόσεις Κ. Μ. Γρηγόρη. Η δεύτερη τώρα έκδοση γίνεται με φωτογραφική αναπαραγωγή της πρώτης, από τον ίδιο εκδότη και δίχως αλλαγές στην ορθογραφία της αρχικής δημοσίευσης. Οι ημερομηνίες των επιφυλλίδων θυμίζουν ότι πρωτοδημοσιεύτηκαν όλες στην περίοδο της στρατιωτικής δικτατορίας. Η υπενθύμιση είναι απαραίτητη για την κατανόηση της πολύπλευρης "σημαντικής" των κειμ...

Η νέα αυτή μορφή της Κοινωνιολογίας της Θρησκείας είναι μια ριζική αναθεώρηση δύο προηγούμενων εκδόσεων που κυκλοφόρησαν ως Εισαγωγές, διαδοχικά, το 1985 και το 1989. Στο νέο κείμενο αναλύονται ορισμένα από τα αρχικά θέματα και γίνονται προεκτάσεις σε σύγχρονους προβληματισμούς, που θεωρούνται ιδιαίτερα επίκαιροι. Η μεθοδολογική πρακτική στράφηκε ειδικά στις θεμελιώδεις έννοιες και ταυτόχρονα σε σύγχρονα θέματα. Έδειξε να επιχειρεί την αποδέσμευση από τον είσαγωγικό χαρακτήρα των προηγουμένων εκδόσεων, γι αυτό και εμφανίζεται λιγότερο θεωρητική και πιο πολύ εμπειρική. Δεν ε...

Η άνοδος του ανορθολογισμού αποτελεί σήμερα παγκόσμιο φαινόμενο. Για μια σειρά αιτίες που εξετάζονται στο βιβλίο αυτό, παρατηρείται σήμερα μια τεράστια έξαρση του ανορθολογισμού, είτε με τη μορφή κινήσεων όπως αυτή της "Νέας εποχής" και άλλων σπιριτουαλιστικών ρευμάτων στον Βορρά, είτε με τη μορφή διαφόρων φονταμενταλιστικών κινημάτων στο Νότο με κοινωνικό ή εθνικιστικό περιεχόμενο. Ο ανορθολογισμός όμως, που σήμερα αγκαλιάζει ακόμη και οικοαναρχικές κινήσεις στη Δύση, είναι εντελώς ασύμβατος με την ανάπτυξη ενός αντισυστημικού κινήματος, δηλαδή ενός κινήματος το οποίο θα σ...

Η πολυδιάστατη αυτή μελέτη του προσκυνήματος στην Παναγία της Τήνου συνδυάζει την εθνογραφική περιγραφή με τη θεωρητική εποπτεία και το προσωπικό βίωμα. Εστιάζοντας υποδειγματικά σ' έναν τόπο-κλειδί της νεοελληνικής θρησκευτικής ζωής, αναδεικνύει το ρόλο της λαϊκής θρησκείας και λατρείας και τη στενή αλληλεπίδραση κοινωνίας, εκκλησίας και πολιτείας στην σύγχρονη Ελλάδα.

Το εργαλείο, ο Θεός και η εξουσία είναι τα πρωταρχικά μετατρεπτικά και ερωτικά ενδιάμεσα, διαμέσου των οποίων η τυφλή γονιμότητα μετατρέπεται σε έρωτα και βία, η κίνηση και οι δυνάμεις σε σκεψή και πράξη, ενώ πάλι ο έρωτας και η βία μετατρέπονται σε σώμα και ενορμήσεις, σε εγώ και γνώση, την ίδια στιγμή που η σκέψη και η πράξη μετατρέπονται σε κοινωνικές σχέσεις, θεσμούς και κοινωνία. Επισημαίνουμε ότι η βία είναι η άλλη όψη του έρωτα.[...]

Για την κοινωνιολογία και ιδιαίτερα για το επιστημονικό πεδίο της κοινωνιολογίας της θρησκείας το κείμενο του Max Weber "Θεωρία των επιπέδων και κατευθύνσεων της θρησκευτικής αρνησικοσμίας", ευρύτερα γνωστό από τον υπότιτλό του ως "Ενδιάμεση θεώρηση", αποτελεί παγκοσμίως μία από τις θεμελιώδεις αναφορές. Με αφετηρία διάφορες όψεις της παγκόσμιας ιστορίας, ο συγγραφέας συσχετίζει τη θρησκευτική απάρνηση του κόσμου, την αρνησικοσμία, με την οικονομία, την πολιτική, τον ερωτισμό, την αισθητική και τη νοησιαρχία. Με αυτόν τον τρόπο ο Weber μας προσφέρει ένα απαιτητικό και πλούσ...

Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σήμερα σε μια περίοδο προκλήσεων όπως η διεύρυνση, η παγκοσμιοποίηση, η νομισματική ενοποίηση, το νέο ευρωπαϊκό σύνταγμα κλπ. Παράλληλα αποτελεί και μια συναρπαστική σύνθεση ομοιογένειας και ετερότητας. Κανείς δεν αμφισβητεί το γεγονός ότι η διαφύλαξη τόσο του πολιτισμικού ιδεώδους όσο και της θρησκευτικής ελευθερίας αποτελεί θέμα ουσίας. Δυστυχώς όμως παρατηρείται μια συνειδητή περιθωριοποίηση της Εκκλησίας που επιχειρεί να θέσει έναν ουσιαστικό προβληματισμό γι' αυτό. Η ίδια, ως ο κατ' εξοχήν βασικός συντελεστής στο διάλογο αυτό, αποφεύγεται ε...

Ο φόβος είναι κεφαλαιώδες θρησκευτικό βίωμα και ταυτόχρονα βασικό θρησκευτικό εργαλείο. Από τους δούλους και μισθωτούς βιώνεται ως φόβος της τιμωρίας, ενώ από τους υιούς του Θεού ως φόβος της αγάπης. Και οι δύο μορφές φόβου χρησιμοποιούνται από τη θρησκεία ως μέσα ρύθμισης της θρησκευτικής και της κοινωνικής πραγματικότητας. Από το φόβο της τιμωρίας είναι δυνατό να αναδυθεί η τρομοκρατία ως τρόπος επιβολής των θρησκευτικών αληθειών. Με τον ίδιο τρόπο εργάζονται όλα τα ιδεολογικά συστήματα που αρέσκονται είτε να υποκαθιστούν τη θρησκεία, είτε να λειτουργούν όπως η θρησκεία....

Ο ζωγραφικός πίνακας του S. Dali στο εξώφυλλο χρησιμοποιείται συμβολικά. Το θέαμα δεν εμφανίζει ποτέ το οντολογικό πρόσωπο και αποστερεί την πνευματικότητα. Το πρόσωπο του Χριστού στον πίνακα του Dali δεν φαίνεται ποτέ. Η πνευματικότητα δεν φαίνεται οντολογικά και μετατρέπεται σε τέχνη. Έτσι το πρόσωπο του Χριστού κρύβεται γιατί το θέαμα είναι πάντα κάλπικη φανέρωση. Αλλά ακριβώς μέσα στη μαρτυρική αποστέρηση ή πνευματικότητα αναδύεται στο διπλάσιο μεγαλείο της, όχι πια ως διαλεκτική σύγκρουση, παρά ως αντικειμενική Σάρκωση, ως κένωση του οντικού, που είναι παράλληλα και έ...

Υπάρχει μια αντινομία στη σημερινή ελληνική κοινωνία. Από τη μια μεριά βλέπουμε -σε σχέση με την πρώιμη μεταπολεμική περίοδο- μια γενικευμένη ευημερία, καθώς η τηλεόραση, το αυτοκίνητο και οι διακοπές έχουν γίνει -για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού- αγαθά πρώτης ανάγκης. Από την άλλη μεριά όμως, παρατηρούμε έναν άκρατο ατομισμό, μια έλλειψη ανθρωπιάς σε θέματα βοήθειας και αλληλεγγύης που εκτείνονται πέρα απ' το στενό κύκλο της οικογένειας. Κατά το συγγραφέα ένας από τους παράγοντες που εξηγεί αυτόν τον έντονο αμοραλισμό, έχει να κάνει με τον ξενοφοβικό, σωβινιστικό, και σ...