Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Η έκταση των 42.614 τετραγωνικών χιλιομέτρων της Βορείου Ελλάδος, μοιάζει στον χάρτη να επικάθεται σαν πνεύμα ή τόνος, ψιλή ή περισπωμένη, επί του υπολοίπου ελλαδικού σώματος. Θα εξετάσουμε το φαινόμενο αρχινώντας εκ Δυσμών. [...]" Το 1966 ένας αγγλικός εκδοτικός οίκος θέλησε να εκδώσει έναν οδηγό της Ελλάδας με την εξής ιδιομορφία: γνωστοί συγγραφείς, Έλληνες και ξένοι, θα έγραφαν για το κάθε μέρος του τόπου, καθώς και δοκίμια για την ιστορία, την τέχνη, τον πολιτισμό και τα ήθη των νεοελλήνων. Στον Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη ανατέθηκε η Βόρειος Ελλάδα. Αποτέλεσμα το κείμεν...

Η συλλογή των ταξιδιωτικών και όχι μόνο περιγραφών και των εικαστικών ντοκουμέντων για τη Φολέγανδρο υπήρξε στο διάβα δύο περίπου δεκαετιών ένα κίνητρο που "περιέπλεε" ανάμεσα στα συναισθήματά μας για το διττό τοπίο του νησιού και την εξιδανίκευση μιας τάσης που κυριεύσει αρκετούς από μας, στο να μαζεύουν ψάχνοντας στη νωτισμένη άκρη μιας ακρογιαλιάς -βότσαλα με κάποιο σχήμα η μία διαφάνεια. [...] Στις σελίδες που ακολουθούν, ξετυλίγεται το διαφοροποιημένο ύφος και η αίσθηση μιας πλειάδας ταξιδιωτών αλλά και αυτόχθονων αφηγητών που μας παρουσιάζουν, ο καθένας με το δικό το...

Σ' αυτή την πολύπλευρη ανθολογία ο Ρίτσαρντ Στόουνμαν συγκεντρώνει τις αντιδράσεις ενός ολόκληρου πλήθους ταξιδιωτών που επισκέφτηκαν την Ελλάδα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Ταξινομώντας τοπογραφικά τις εντυπώσεις του, οδηγεί τον αναγνώστη σ' ένα ταξίδι από το Ιόνιο στην Σπάρτη κι από κει στην Αττική, τη Στερεά και τη Βόρεια Ελλάδα: η γεωγραφία συναντιέται με την ιστορία, τους θρύλους, τα ήθη, τα έθιμα - η Ελλάδα ξεδιπλώνεται μέσ' από τα μάτια ξένων και Ελλήνων περιηγητών που εκστασιάζονται, απορούν, δυσφορούν ή αγανακτούν μπροστά της. Η αγριότητα του τοπίου, το κλίμα...

Ο Αντώνιος Μηλιαράκης (βλ. αρ. 223, 243, 256, 265, 281 της Βιβλιοθήκης Ιστορικών Μελετών) περιγράφει διεξοδικά το σχήμα, την ορεογραφία, την πεδιογραφία, τη λιμενογραφία, την υδατογραφία, τον ορυκτό και φυσικό πλούτο, τη χειροτεχνία, τη ναυτιλία, τον πληθυσμό (με βάση την απογραφή του 1896), την εκπαίδευση και τις συγκοινωνίες της Κιμώλου. Τα στοιχεία του βασίζονται σε επιτόπια έρευνα το έτος 1899. Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου ο συγγραφέας εξετάζει την αρχαία και νεώτερη ιστορία της νήσου, το μεσαιωνικό της όνομα (Αργεντιέρα), τις πειρατικές επιδρομές, την ανέγερση του κάσ...

Λαμαρτίνος, Νερβάλ, Γκωτιέ. Τρεις Γάλλοι ταξιδιώτες στην Ελλάδα της εικοσαετίας 1832-1852. Προσθέτω επίσης: τρεις ποιητές της ίδιας περίπου εποχής. Και ακόμα: τρεις ρομαντικοί (με ό,τι σχηματικό, απλουστευτικό, ίσως και αδόκιμο, περιέχει η λέξη στην περίπτωσή μας). Μιλούμε, πάντως, για πορείες όπου τα ζητούμενα είναι πολλαπλά: οι γέφυρες, οι σταθμοί, οι αποστάσεις. (...) Κοινός τόπος προορισμού, η Ανατολή, διατηρεί τα θέλγητρα μιας αναντικατάστατης γης της επαγγελίας. Είναι ταυτόχρονα η κιβωτός της γνώσης, το προπύργιο της πίστης, το σταυροδρόμι της λογής λογής ατομικ...

Λαμαρτίνος, Νερβάλ, Γκωτιέ. Τρεις Γάλλοι ταξιδιώτες στην Ελλάδα της εικοσαετίας 1832-1852. Προσθέτω επίσης: τρεις ποιητές της ίδιας περίπου εποχής. Και ακόμα: τρεις ρομαντικοί (με ό,τι σχηματικό, απλουστευτικό, ίσως και αδόκιμο, περιέχει η λέξη στην περίπτωσή μας). Μιλούμε, πάντως, για πορείες όπου τα ζητούμενα είναι πολλαπλά: οι γέφυρες, οι σταθμοί, οι αποστάσεις. (...) Κοινός τόπος προορισμού, η Ανατολή, διατηρεί τα θέλγητρα μιας αναντικατάστατης γης της επαγγελίας. Είναι ταυτόχρονα η κιβωτός της γνώσης, το προπύργιο της πίστης, το σταυροδρόμι της λογής λογής ατομικών...

"Συνόδευσα τον λόρδο Μπάυρον στο ταξίδι του, με το οποίο τελείωσε και η ζωή του. Παρακολούθησα τις περισσότερες από τις δημόσιες δραστηριότητές του, των οποίων μου εξηγούσε και την παραμικρή πτυχή. Τηρούσα καθημερινά ημερολόγιο με αναλυτική περιγραφή όλων των συμβάντων. Συνεπώς κάθε γεγονός που διηγούμαι μπορεί να θεωρηθεί ακριβές. Ο μοναδικός σκοπός μου είναι να παραθέσω ένα λιτό χρονικό των ενεργειών του λόρδου Μπάυρον στην Ελλάδα, των σχέσεων που ανέπτυξε και της επιρροής που άσκησε, θα εκθέσω τα οφέλη που προσπόρισε στους Έλληνες, οφέλη που θα μπορούσαν να είναι μεγα...

Αθήνα, Δαφνί, Ελευσίνα, Πλαταιές, Θεσπιές, Λιβαδειά, Αράχωβα, Δελφοί, Θερμοπύλες, Νεμέα, Μυκήνες, Άργος, Σπάρτη, Μεσσήνη, Βάσσες, Ανδρίτσαινα, Ολυμπία... Μερικοί από τους σταθμούς του ταξιδιού που έκανε ένας μεγάλος συγγραφέας, ο Γουσταύος Φλωμπέρ, στην Ελλάδα του 1850. Αυτό το ταξιδιωτικό οδοιπορικό που ο Κ.Θ. Δημαράς θησαύρισε από το σώμα των περιηγήσεων του Φλωμπέρ, κυκλοφόρησε με τον τίτλο "Το ταξίδι στην Ελλάδα, Δεκέμβριος 1850 - Φεβρουάριος 1851". Το βιβλίο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1989, διαβάζεται διαρκώς έκτοτε από τους αναγνώστες και τώρα ανατυπώνεται σε έκ...

"Στην Ελλάδα όλα είναι γλυκά, όλα είναι απαλά, όλα είναι γαλήνια στη φύση, καθώς και στα κείμενα των αρχαίων. Όταν δει κανείς τα χαριτωμένα τοπία της Αττικής, της Κορίνθου και την Ιωνίας, καταλαβαίνει γιατί η αρχιτεκτονική του Παρθενώνα έχει τόσο ευτυχισμένες αναλογίες, γιατί η αρχαία γλυπτική είναι αδιατάρακτη και τόσο ειρηνική. Στην πατρίδα των Μουσών η φύση καθόλου δε συμβουλεύει παρεκκλίσεις· αντίθετα, η ροπή της είναι να ξαναφέρνει το πνεύμα στον έρωτα των ομοιόμορφων κι αρμονικών πραγμάτων".

"Σήμερα 23 Ιανουαρίου, Πέμπτη, πήγα να αποχαιρετήσω την Ακρόπολη. Μέσα στον Παρθενώνα, στη βάση μιας πλάκας, ένας μηρός φαγωμένος εντελώς γκρίζος. Φυσούσε δυνατά, ο ήλιος βασίλευε, ο ουρανός ήταν κατακόκκινος πάνω από την Αίγινα. Πίσω από τους κίονες των Προπυλαίων, ο ουρανός απλωνόταν με χρώμα κίτρινο κροκάτο. Σπρώχνοντας την πόρτα της Ακρόπολης, παρατήρησα πως έτριζε πονεμένα, σαν πόρτα σιταποθήκης. Βγήκα και κοίταζα το θέατρο του Ηρώδη, όταν ένας στρατιώτης ήρθε να μου πουλήσει για δύο δραχμές, μια μικρή γυναικεία φιγούρα με τα μαλλιά της ανασηκωμένα στην κορυφή του...

Από πολύ παλιά ξένοι ταξιδιώτες και περιηγητές επισκέπτονταν την τουρκοκρατούμενη Ελλάδα και πάρα πολλοί από αυτούς δεν παρέλειπαν να σταματήσουν και στο όμορφο νησί μας, τη Χίο. [...] Ένας από τους πολλούς αυτούς ξένους και σχετικά κοντινότερος στην εποχή μας ήταν ο Γάλλος γιατρός Adolphe-Louis Testevuide, ο οποίος έγραψε στη δεκαετία του 1870. Πάνω στις δικές του περιγραφές εικονογράφησαν γνωστοί Γάλλοι ζωγράφοι και κατόπιν έμπειροι χαράκτες μετέτρεψαν σε χαρακτικά, τα οποία μαζί με τα κείμενα δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά στο γαλλικό ταξιδιωτικό περιοδικό της εποχής, "...

Έκανα το πρώτο μου ταξίδι στην Ελλάδα στα 1947 και το τελευταίο το φθινόπωρο του 1966. Η τελευταία εικόνα μου: ένα νησί του Αιγαίου, άδεντρο, μ' ένα μοναδικό χωριό· τοπίο απογυμνωμένο με τη μιζέρια και την ομορφιά συναρμοσμένες σαν δυό πλαγιές του ίδιου λόφου. Μιζέρια και ομορφιά. Σύζευξη των αντιθέτων, όπως η φράση του Ηράκλειτου που τα κυκλαδίτικα τοπία δεν παύουν να τη συλλαβίζουν μέσα στο φως τους: "Αρμονίη κόσμου παλίντροπος". Αν η εικόνα αυτού του χαμένου νησιού παραμένει μέσα μου τόσο έντονη, είναι ίσως επειδή στάθηκε η τελευταία. Ωστόσο, κοιτώντας απ' την απόσταση τ...

Πριν από όλα υπήρξε αυτή η πινακίδα στην άκρη ενός δρόμου της Αττικής, με φόντο συκιές θάλλουσες, θροΐζουσες ελιές και μισοτελειωμένα σπίτια, μεταξύ των οδών Σύμης και Τρικάλων στη Ραφήνα και ύστερα οι άλλοι δρόμοι που είχαν ονόματα λιγότερο ξερά γεωγραφικά προσδιορισμένα: Ανδρομάχης, Ομήρου, Φιλοξενίας. Τέλος Νοεμβρίου· ο ήλιος που τη φώτιζε πλαγίως εκείνο το απόγευμα, σχεδόν αφηρημένα, χωρίς να τη ζεσταίνει, την είχε ωστόσο ήδη προ πολλού κάψει κι απολεπίσει. Το μήνυμά της όμως παρέμενε ευανάγνωστο, όπως και η διεύθυνση στην οποία παρέπεμπε: Λεωφόρος Αρτέμιδος 74 - Αρτέμι...

Την άνοιξη του 1851 φτάνει στην Κρήτη ένας δραστήριος Εγγλέζος χαρτογράφος, ο Thomas Abel Brimage Spratt. Το ταξίδι του στο νησί ήταν μια ρομαντική αναζήτηση ερειπίων και αρχαίων θέσεων. Εντοπίζει μερικούς από τους πιο σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους, όπως τη Φαιστό, τα Μάλια, τη Ζάκρο, τη Λατώ, το ανυψωμένο λιμάνι της Φαλάσαρνας... Παράλληλα μας αφήνει σπουδαίες μαρτυρίες για την κρητική κοινωνία και τις ιστορικές συγκυρίες σε μια όχι και τόσο γνωστή περίοδο, ανάμεσα στις δυο μεγάλες επαναστάσεις, του 1821 και του 1866. Λίγες δεκαετίες μετά έρχονται οι αρχαιολόγοι από...

Την άνοιξη του 1851 φτάνει στην Κρήτη ένας δραστήριος Εγγλέζος χαρτογράφος, ο Thomas Abel Brimage Spratt. Το ταξίδι του στο νησί ήταν μια ρομαντική αναζήτηση ερειπίων και αρχαίων θέσεων. Εντοπίζει μερικούς από τους πιο σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους, όπως τη Φαιστό, τα Μάλια, τη Ζάκρο, τη Λατώ, το ανυψωμένο λιμάνι της Φαλάσαρνας... Παράλληλα μας αφήνει σπουδαίες μαρτυρίες για την κρητική κοινωνία και τις ιστορικές συγκυρίες σε μια όχι και τόσο γνωστή περίοδο, ανάμεσα στις δυο μεγάλες επαναστάσεις, του 1821 και του 1866. Λίγες δεκαετίες μετά έρχονται οι αρχαιολόγοι από...