Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Το λαϊκό τραγούδι της εποχής αναφέρεται άμεσα στα ζητήματα που απασχολούν την εργατική τάξη, μια τάξη που "δεν υπάρχει" για τα άλλα είδη της τέχνης, με εξαίρεση τον κινηματογράφο. "Δεν υπάρχει" ούτε καν για τους αριστερούς λογοτέχνες, εκτός από ένα-δυο μυθιστορήματα του Κώστα Κοτζιά και κάποια διηγήματα άλλων συγγραφέων, που όμως, υπακούοντας στις επιταγές του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, παρουσιάζουν μια μυθοποιημένη, άρα ανύπαρκτη στην πραγματική ζωή, εργατική τάξη. ...Η εργατική τάξη είναι, ωστόσο, παρούσα στο τραγούδι που ακούει. Η αναφορά μάλιστα στις συνθήκες ζωής της,...

Ποιοι, άραγε, εμπνέονται τα συνθήματα που ακούγονται εξακολουθητικά στα γήπεδα από οπαδούς διαφορετικών ομάδων; Είναι αυτά μια σύγχρονη εκδοχή "δημοτικών τραγουδιών"; Μπορούν να επιβεβαιώσουν την άποψη πως η "κερκίδα" είναι από τους τελευταίους ζωντανούς χώρους δράσης του λαϊκού πολιτισμού; Το βιβλίο απαντά σ' αυτά τα ερωτήματα, αναδεικνύοντας το ποιητικό, πολλές φορές, περιεχόμενο των συνθημάτων, το απόσταγμα κοινωνικής εμπειρίας και την αναμφισβήτητη λαογραφική τους αξία. Προσφέρει ένα συναρπαστικό ταξίδι στους τόπους της συλλογικής περιπέτειας.

Τι συνδέει τον Άμλετ και τον Ντικ Τρέισι με την Μπάρμπι και την Ωραία Ελένη; Τι κοινά μοιράζεται ο κόμης Δράκουλας με τον Οιδίποδα κι ο Κινγκ Κονγκ με τον Φάουστ; Τελικά, τι σχέση έχει ο Οδυσσέας με τη Σταχτοπούτα και τον Ταρζάν; Το βιβλίο "Τα 101 πιο σημαντικά πρόσωπα που δεν υπήρξαν ποτέ" απαντά σε τέτοια ερωτήματα, και σε πολλά ακόμη. Από τους ιδιωτικούς αστυνομικούς μέχρι τους θρυλικούς χαρακτήρες του θεάτρου και του κινηματογράφου, από τους ήρωες των κόμικς και των παραμυθιών μέχρι τις μυθικές φιγούρες της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας, αυτή η ενδιαφέρουσα και πρωτό...

Η αθρόα επανέκδοση ρεμπέτικων τραγουδιών κατά την τελευταία 20ετία σε ιστορικές και νεότερες εκτελέσεις, συνοδευόμενη από μια αφειδώλευτη δημοσιοποίηση παρεμφερούς βιογραφικού και άλλου υλικού, δημιούργησε τις προϋποθέσεις για συστηματικότερη και απαιτητικότερη προσέγγιση του είδους απ' ό,τι συνηθίζεται στους καλοπροαίρετους ερασιτεχνισμούς των συλλεκτών και άλλων συνηγόρων του. Εν τούτοις, κατά την εκτίμηση του συγγραφέα του βιβλίου αυτού, η αρχή της τρίτης χιλιετίας βρίσκει τη ρεμπετολογία να διαγράφει μια αργή και επισφαλή μετάβαση από την προεπιστημονική φάση στην πρωτο...

Μια μελέτη για το χασίς, τη βία, τον αστυνόμο, τον μάγκα, τη γυναίκα, την αργκό, τον χώρο εν τέλει των ρεμπέτικων τραγουδιών: οι παραπάνω έννοιες είναι και οι δεσπόζουσες συμβολικές αναφορές των ρεμπέτικων. Η πραγμάτευσή τους αναδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο το υποκείμενο αψηφά ή και αγνοεί τη δύναμη του θεσμοποιημένου ρόλου, τόσο για το ίδιο όσο και για τον άλλο, προσαρμόζει την εικόνα που έχει για τον εαυτό του στη δική του συμβολική αλλά πρωτίστως πρακτική ανάγκη, διαμορφώνοντας έτσι και κατοχυρώνοντας την ετερότητά του. Τίθεται έτσι διαρκώς το ερώτημα ποιος είναι ο χ...

Η παρούσα 6η έκδοση του βιβλίου είναι πλήρως αναθεωρημένη. Όπως και πριν, το βιβλίο παρουσιάζει μια σαφή και κριτική έρευνα διαφορετικών θεωριών και προσεγγίσεων της λαϊκής κουλτούρας. Το εύρος και η θεωρητική του συνεκτικότητα αποτελούν πρότυπο στη μελέτη της λαϊκής κουλτούρας, και μπορεί να εφαρμοστεί με ευελιξία και αποτελεσματικά σε μεγάλο αριθμό γνωστικών αντικειμένων. Καθώς διατηρεί την ευπρόσιτη προσέγγιση των προηγούμενων εκδόσεων και χρησιμοποιεί παραδείγματα απο τα κείμενα και τις πρακτικές της λαϊκής κουλτούρας, η παρούσα έκδοση παραμένει σημαντική εισαγωγή στο π...

Η βεντέτα, ο φόνος δηλαδή που τελείται με κίνητρο την εκδίκηση για έναν άλλο φόνο, υπήρξε από τα πολύ παλιά χρόνια και, δυστυχώς, εξακολουθεί ακόμη να αποτελεί μια από τις πιο χαρακτηριστικές εκδηλώσεις της κρητικής ιδιαιτερότητας - ή εγκληματικότητας, αν προτιμάτε. Η εκδήλωση αυτή, εξεταζόμενη με ιστορικά και εγκληματολογικά κριτήρια, μπορεί να εξηγηθεί ως ο απόηχος ενός μακρινού παρελθόντος και, πιο συγκεκριμένα, ως επιβίωση ενός αρχαίου τρόπου απονομής δικαιοσύνης· ενός τρόπου, ο οποίος προέβλεπε τον κολασμό του δράστη ενός εγκλήματος, με ποινή που έπρεπε να είναι ανάλογ...

"Λατρεία" και "Τάματα": δυο λέξεις απλές, δυο έννοιες σύνθετες, οι οποίες αντανακλούν συναισθήματα, βασικές ανάγκες, ιδιότητες και δραστηριότητες του ανθρώπου. Την ευλάβεια, την θρησκευτικότητα και τις διάφορες μορφές εκδήλωσής τους, την πίστη και την ελπίδα, την υπόσχεση και την αφιέρωση, τη σωτηρία και την εξιλέωση, την ανταπόδοση. Όλα τα παραπάνω περικλείονται σε έναν τύπο αντικειμένου, τα τάματα. Και ενεργοποιούνται στο περιβάλλον ενός συγκεκριμένου θρησκευτικού δρώμενου: της αφιέρωσης, πάντα σε σχέση με την πίστη στη θεϊκή παρουσία. Τα τάματα επιφορτίζονται με την "υψη...

"Λατρεία" και "Τάματα": δυο λέξεις απλές, δυο έννοιες σύνθετες, οι οποίες αντανακλούν συναισθήματα, βασικές ανάγκες, ιδιότητες και δραστηριότητες του ανθρώπου. Την ευλάβεια, την θρησκευτικότητα και τις διάφορες μορφές εκδήλωσής τους, την πίστη και την ελπίδα, την υπόσχεση και την αφιέρωση, τη σωτηρία και την εξιλέωση, την ανταπόδοση. Όλα τα παραπάνω περικλείονται σε έναν τύπο αντικειμένου, τα τάματα. Και ενεργοποιούνται στο περιβάλλον ενός συγκεκριμένου θρησκευτικού δρώμενου: της αφιέρωσης, πάντα σε σχέση με την πίστη στη θεϊκή παρουσία. Τα τάματα επιφορτίζονται με την "υψη...

Εδώ και έναν αιώνα, τα Βαλκάνια αντιμετωπίζονται ως μια γεωπολιτική ενότητα, γεγονός που έχει εσωτερικευτεί και από τους ίδιους τους λαούς που κατοικούν στον χώρο της. Το βιβλίο συνιστά μια απόπειρα διεπιστημονικής διερεύνησης της συμβολής του λαϊκού πολιτισμού στην κατασκευή πραγματικών ή συμβολικών ορίων ανάμεσα στις εθνοτικές ομάδες που συνυπάρχουν στην περιοχή της Βαλκανικής. Χρησιμοποιώντας τον λαϊκό πολιτισμό ως πλαίσιο και ταυτόχρονα ως μηχανισμό για την υποστήριξη και την αποδοχή των συνόρων, ορατών και μη, οι συγγραφείς του τόμου εξετάζουν την επίκαιρη έννοια του «...

Στο τετράδιο του Τάσου Κόρφη "Λαϊκά δίστιχα" συγκεντρώθηκαν δίστιχα από διάφορες προφορικές και γραπτές πηγές. Μια επιλογή αυτής της συλλογής δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "Διαγώνιος" και κυκλοφόρησε σε ανάτυπο. Τα στιχάκια του Σταύρου είναι από τη συλλογή του Ντίνου Χριστιανόπουλου που δημοσιεύτηκε σ' αυτό το ανάτυπο. Οι "αμανέδες" είναι από τη συλλογή του Μάρκου Φ. Δραγούμη (π. "Τραμ", Σεπτέμβρης 1967, σ. 151 - 157) Το τετράδιο χωρίστηκε σε δύο μέρη που περιλαμβάνουν: το πρώτο οχτασύλλαβα δίστιχα (ή του μπαγλαμά) και το δεύτερο δεκαπεντασύλλαβα.

Τέσσερις δεκαετίες περίπου μετά τον ιστορικό θάνατο του ρεμπέτικου τραγουδιού, το βιβλίο της Μ. Κωνσταντινίδου έρχεται να μας προσφέρει για πρώτη φορά μια ολοκληρωμένη κοινωνιολογική προσέγγιση του φαινομένου, συνδέοντάς το με αυτό που ονομάζουμε φολκλόρ των πόλεων και με την εξέλιξή του, καθώς η ιστορία του ταυτίζεται με την ιστορία της νεότερης Ελλάδας. Μια διαχρονική ανθολογία στίχων με εμβόλιμο φωτογραφικό υλικό, συμπληρώνουν το σημαντικό αυτό βιβλίο, που είναι ένα απόκτημα για την όχι και τόσο πλούσια ρεμπετολογική βιβλιογραφία.

Στόχος αυτής της μελέτης είναι η διερεύνηση των κοινωνιολογικών και εθνολογικών διαστάσεων του ρεμπέτικου τραγουδιού, που κυριάρχησε για μισό περίπου αιώνα στη λαϊκή παράδοση των αστικών κέντρων της χώρας μας και συνιστά εκδήλωση-κλειδί για την κατανόηση των δομών και της εξέλιξης της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας καθώς και για την ανεύρεση της -δυσεύρετης- νεοελληνικής πολιτισμικής μας ταυτότητας. Η σύγκριση των δεδομένων της διεθνούς έρευνας και των αποτελεσμάτων της ανάλυσης δείγματος ρεμπέτικων τραγουδιών αποδεικνύεται πολύτιμη και επιτρέπει στον συγγραφέα να προσδιορίσ...

Όταν το 1964 έγινε η πρώτη έκδοση αυτού του βιβλίου η έκφραση "Κήνσορες και θεράποντες" αποτελούσε απλώς έναν τίτλο. Έκτοτε έγινε έκφραση τρέχουσας χρήσης, παροιμιακή σχεδόν αντίθεση. Όταν εμφανίστηκε το βιβλίο, η χρήση οργάνων της αυστηρής έρευνας σε θέματα όπως τα κόμικς, το καταναλωτικό τραγούδι, το λαϊκό αφήγημα, φαινόταν εξωφρενική σε πολύ κόσμο: σήμερα, οι ίδιες οι γενεές, που απάντησαν με τις τεχνικές της εναλλακτικής πληροφόρησης και της αντιπληροφόρησης στην εισβολή των μαζικών μέσων, απέδειξαν ότι το πρόβλημα αυτών των μέσων αγγίζει τον πυρήνα της κοινωνίας μας, δ...

H μελέτη του Άρη Tσαντηρόπουλου [...] αποπειράται να προσδιορίσει τις έννοιες, να οριοθετήσει το πλαίσιο της βεντέτας και να δει την ύπαρξη και διαιώνισή της σε συνάφεια με την κοινωνία και τις αξίες της. O χώρος της έρευνάς του είναι η κεντρική Kρήτη και ειδικότερα οι ορεινές κοινότητές της. Eκεί επιχειρεί να συγκροτήσει το εθνογραφικό του παράδειγμα, με όρους μιας πολιτικής οικονομίας της βεντέτας. H ενδελεχής διερεύνηση, κυρίως των πεδίων της οικονομίας, της πολιτικής, της συγγένειας και της οικογένειας του επιτρέπει να εξετάσει τη βεντέτα με τη διευρυμένη σκοπιά που του...