Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Όσο πιο φιλόδοξη είναι μια θεώρηση του κόσμου, τόσο πιο τολμηρά αναζητεί, και έχει την υποχρέωση να διακρίνει, το νέο, ή έστω εκείνο που τα σπουδαία πράγματα ανεπαισθήτως υπαγορεύουν. Αν μάλιστα σπουδαία φανούν εξίσου τα ηθικά όσο και τα γεωπολιτικά, ακόμη και όταν αυτά βρίσκονται μεταξύ τους σε ανταγωνισμό, τότε κάθε τέτοια φιλοδοξία μπορεί να αποφέρει, "με καιρό και με κόπο," οφέλη πολλαπλάσια. Διεκδικώντας ήδη ύψος προηγουμένως αδιανόητο, μια φράση που αποδίδεται στον Ηράκλειτο έθεσε κάποτε και τους δικούς της όρους αναλόγως, ατενίζοντας τον "τρόπον τής τού παντός διοική...

Η μελέτη της ενεργειακής ασφάλειας εισήλθε δυναμικά ως θεματική του κλάδου των Διεθνών Σχέσεων κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970 ως αποτέλεσμα της μεγάλης πετρελαϊκής κρίσης του 1973 και του κύματος των εθνικοποιήσεων που ακολούθησε. Στη διεθνή ωστόσο βιβλιογραφία η σημασία της ασφάλειας εφοδιασμού με ζωτικές πρώτες ύλες και ειδικότερα με πετρέλαιο είναι κατά πολύ παλαιότερη. Ανάγεται στις αρχές του περασμένου αιώνα και ειδικότερα στην περίοδο που ακολουθεί τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και αυτό είναι λογικό, με δεδομένο τον ρόλο που διαδραμάτισε για την έκβαση της παγκό...

Η "Στρατιωτική Γεωγραφία" των ομόρων της Ελλάδος επαρχιών του λοχαγού Βασίλειου Νικολαΐδη (1851) αποτελεί το προϊόν της πρώτης επίσημης και μυστικής αποστολής στα διεκδικούμενα εδάφη της Ευρωπαϊκής Τουρκίας· δηλαδή σε μια terra incognita την οποία κληρονομικώ δικαίω διεκδικεί ο ελληνικός εθνικισμός και της οποίας η αποκρυπτογράφηση είχε συντελεστεί σε μεγάλο βαθμό από την Ευρώπη. Οι πολιτικές εξελίξεις της δεκαετίας που προηγήθηκε του 1850, όταν ο Νικολαΐδης κατοπτεύει τις όμορες επαρχίες, έθεταν εκ των πραγμάτων επιτακτικά το ζήτημα της γνώσης του χώρου, του διεκδικούμενου...

"Ουδείς στέργει άγγελον κακών επών", λέγει ο μάντης Τειρεσίας στον τύραννο Οιδίποδα. Εν τούτοις, κατά την ψύχραιμη, νηφάλια και ορθολογική εκτίμησιν του γράφοντος, ερειδομένη επί μακράς και προσεκτικής μελέτης του ζητήματος από του έτους 1991 και μετέπειτα, είναι απολύτως βέβαιον ότι, εντός διαστήματος μόλις μίας 25ετίας, μέχρι του έτους 2040, η Ελλάς δεν θα είναι πλέον η χώρα των Ελλήνων (φιλοξενούσα ίσως και ένα εύλογον και αφομοιώσιμον αριθμόν αλλοδαπών μεταναστών - εάν και εφ' όσον η ιδία το επιθυμεί, φυσικά!). Τουναντίον, η Πατρίδα μας θα έχει μεταλλαχθεί σε μίαν πλειο...

Τον φίλον Ιωάννην Θ. Μάζην εγνώρισα κατά μίαν δύσκολο συγκυρίαν της πολιτικής και πνευματικής μου πορείας. Ήταν κατά τον απρίλιον του 2012, όταν όλα πλέον έδειχναν σκοτεινά και δυσοίωνα στον αραβικό κόσμο, όταν η προ έτους αποχώρησις του προέδρου Μουμπάρακ από την ηγεσίαν της Αιγύπτου είχεν οδηγήσει την χώραν σε μιαν παρατεταμένη αβεβαιότητα που εκορυφώθη με την εφιαλτικήν ενιαυσία της εξουσίας του γραφείου αλ-ερσσάντ, του καθοδηγητικού δηλαδή γραφείου της τρομοκρατικής οργανώσεως των Αδελφών Μουσουλμάνων και δι' αυτής του βιασμού της ελευθερίας, της αξιοπρέπειας και του σε...

Πόσο επηρεάζει η γεωγραφική θέση και ο γεωφυσικός χάρτης μιας χώρας την πορεία που αυτή θα ακολουθήσει μέσα στην ιστορία; Μπορούμε να υποστηρίξουμε πραγματικά ότι η νέα παγκοσμιοποιημένη τάξη πραγμάτων μπορεί να αψηφήσει τα γεωγραφικά και γεωπολιτικά δεδομένα; Στην "Εκδίκηση της γεωγραφίας" ο Ρόμπερτ Κάπλαν ιχνηλατεί την ιστορία των εστιών κρίσης του πλανήτη εξετάζοντας το κλίμα, την τοπογραφία και την εγγύτητά τους με άλλες εμπόλεμες περιοχές. Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια εξαιρετική απάντηση σε όσους υποστηρίζουν ότι η παγκοσμιοποίηση θα επικρατήσει της γεωγραφίας και...

Το παρόν έργο επιχειρεί την ενδελεχή ανάλυση και επεξήγηση του σύγχρονου γεωπολιτικού προφίλ της Ανατολικής Μεσογείου επικεντρωνόμενο στις πτυχές των ενεργειακών επιδιώξεων των κρατικών και διεθνών δρώντων. Η εν λόγω ανάλυση συνδυάζεται με έξοχο τρόπο με την εξειδικευμένη μελέτη του νομικού καθεστώτος της εν λόγω θαλάσσιας λεκάνης αναφορικά με τα ζητήματα θαλασσίων οριοθετήσεων της ευρύτερης περιοχής, αναδεικνύοντας τα υφιστάμενα προβλήματα καθώς και τις προοπτικές για τα εμπλεκόμενα κράτη. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην περιπλοκότητα των σχετικών ενεργειακών και διεθνοδικαι...

Μετά την αρχική "θεραπεία-σοκ" της δεκαετίας του '90, η καπιταλιστική αναδιάρθρωση έχασε την ορμή της και έκτοτε η Ουκρανία έτεινε να γίνει "ένας ξεχωριστός κόσμος". Όλα αυτά, χωρίς να διαταραχθεί ένα συγκεκριμένο κοινωνικο-οικονομικό στάτους κβο, ίσως για να αποφευχθεί η έκρηξη αναρίθμητων αντιφάσεων (ταξικών, εθνικών, γεωπολιτικών, οικονομικών, κ.λπ.) που αλληλοδιαπλέκονται στην ουκρανική κοινωνία. Εντούτοις, αυτοί οι ριζικοί κοινωνικο-οικονομικοί μετασχηματισμοί δεν πέτυχαν να καταστρέψουν ολοκληρωτικά την εργατική τάξη, ιδιαιτέρως στις εκβιομηχανισμένες νοτιοανατολικές...

Οξυδερκές, προκλητικό και προφητικό, όπως αποδείχτηκε, το βιβλίο του Samuel Huntington αναλύει µε εξαιρετικό τρόπο την παγκόσµια πολιτική και εξηγεί ότι οι πολιτισµοί έχουν αντικαταστήσει τις ιδεολογίες ως την καθοριστικής σηµασίας δύναµη σε θέµατα γεωπολιτικής. Η "Σύγκρουση των πολιτισµών" και ο ανασχηµατισµός της παγκόσµιας τάξης", που πρωτοεκδόθηκε µετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και προέβλεψε την ανασυγκρότηση των χωρών ανά τον κόσµο σύµφωνα µε πολιτισµικές σφαίρες επιρροής ή "πολιτισµούς", είναι σήµερα πλέον ένα κλασικό έργο διεθνών σχέσεων.

Η ισλαμική Τουρκία του Ερντογάν παραμένει αναθεωρητική δύναμη και με όραμα την παλαιά Οθωμανική επικράτεια διεκδικεί δυναμικά και απροκάλυπτα τμήματα της ελληνικής επικράτειας στην Θράκη και το Αιγαίο, ενώ μεθοδεύει την ομηρία της Κύπρου. Παρά τα πολλαπλά εσωτερικά και εξωτερικά της προβλήματα, η Τουρκία αποτελεί ιδιαίτερα σημαντική απειλή για την χώρα μας, η οποία θα πρέπει να την αντιμετωπίζει με την δέουσα σοβαρότητα. Τα υποθαλάσσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων Ελλάδος και Κύπρου αποτελούν πηγή εντάσεων και διεκδικήσεων αλλά ταυτόχρονα συνιστούν εθνική ευκαιρία. Η αξιοπ...

Η σύγχρονη ελληνική τραγωδία, με τις εφιαλτικές διαστάσεις της τελευταίας επταετίας, μπορεί να παρηγορείται με το αξιοθρήνητο θέαμα του υπόλοιπου κόσμου, ιδίως της Ευρώπης, με την ακαταμάχητη εμμονή στην οδό της απωλείας της. Αυτό το αδιέξοδο, ελληνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο, δεν ήταν αναγκαίο και παραμένει "αντιπαραγωγικό" για όλους. Με την απόσυρση της Αμερικής και της Βρετανίας, όχι μόνον από την Ευρώπη, αλλά και από την παγκοσμιοποίηση, η διεθνής πραγματικότητα δεν αποβαίνει πιο σταθερή, εύκαμπτη και επιεικής, ιδίως για τις μικρές χώρες, αλλά περισσότερο σκληρή και...

Για μια σειρά λόγων, οι οποίοι ελάχιστα σχετίζονται με την πραγματική αξία ενός γνωστικού αντικειμένου, αλλ' οφείλονται, πρωτίστως, στις εκάστοτε κρατούσες τάσεις του ακαδημαϊκού συρμού, παρετηρήθη, επί τέσσαρες τουλάχιστον δεκαετίες, μία τάσις υποτιμήσεως της Γεωγραφίας και της Γεωπολιτικής, ιδιαιτέρως εκ μέρους των επιστημόνων που θεραπεύουν την Ιστορική Επιστήμη και τις Διεθνείς Σχέσεις. Τούτο οδήγησε, συν τοις άλλοις, σε ένα ολοένα διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ θεωρίας και πράξεως. Εν τούτοις, η Γεωγραφία και η Γεωπολιτική παραμένουν σημαντικές, ακόμη και στην σημερινή επο...

Με το Βυζάντιο να κάνει την παρουσία του αισθητή στο χώρο της Αδριατικής και του Ιονίου και να διαδραματίζει εξέχοντα ρόλο στην ιστορική πορεία των πραγμάτων, ο χώρος αποκτά ιδιαίτερη σημασία τόσο για τις περιοχές που τον περιβάλλουν όσο και για τις πολιτικές εκβάσεις των διαφόρων κάθε φορά διεκδικητών του βυζαντινού μεγαλείου. Στην συγκεκριμένη περίπτωση ο νορμανδο-βυζαντινός ανταγωνισμός αποκτά μοναδική σημασία και γίνεται και προάγγελος του κινήματος των σταυροφοριών. Οι τέσσερις συνολικά νορμανδικές επιχειρήσεις εναντίον του Βυζαντίου δηλώνουν τη σπουδαιότητα του χώρου....

Η περιπετειώδης ιστορική παρακαταθήκη των Βαλκανίων κληροδότησε Βυζαντινές ορθόδοξες παραδόσεις, οθωμανικά πολιτισμικά και θρησκευτικά κατάλοιπα, επεκτατικές φιλοδοξίες, δυτικές επιδράσεις, καθώς και ανορθολογικές συναισθηματικές προκαταλήψεις βουτηγμένες στα αχαρτογράφητα ύδατα της μεταφυσικής και του θρύλου. Η ιστορική αυτή κληρονομιά ρίχνει τη σκιά της και προκαλεί αμοιβαίες καχυποψίες, διαμορφώνει ρεβανσιστικές εθνικές και κοινωνικές συμπεριφορές, δημιουργεί ιδιότυπα συστήματα προτύπων και αξιών, διατηρεί ανεδαφικά "οράματα" και παιγνίδια "μηδενικού αθροίσματος", συνθέτ...

Το κενό ισχύος που δημιουργήθηκε μετά την έναρξη της συριακής κρίσης (Μάρτιος 2011) λειτούργησε ως μαγνήτης για τις περιφερειακές επιδιώξεις των κέντρων ισχύος του συστήματος, αλλά και ως πηγή κινδύνων και αστάθειας για το ευρύτερο σύστημα. Από τα τέλη του 2Ο12, η συριακή κρίση είχε ξεπεράσει τα όρια της Συρίας και είχε μετατραπεί σε έναν περιφερειακό πόλεμο με διεθνείς απολήξεις. Η κλιμάκωση του Συριακού Πολέμου είχε ως αποτέλεσμα τη διαμόρφωση ενός νέου πλέγματος ανταγωνισμού ισχύος στο σύστημα της Μέσης Ανατολής. Παρά τις γεωστρατηγικές και ιδεολογικές διαφορές τους, ο Σ...

Στη μελέτη του Αζέρου ιστορικού και διπλωμάτη Ραχμάν Μουσταφάγιεφ, αναλύεται η θέση και ο ρόλος της Λαοκρατικής Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν (της Πρώτης Δημοκρατίας) στην πολιτική των Μεγάλων Δυνάμεων της σοβιετικής Ρωσίας, της οθωμανικής και κεμαλικής Τουρκίας, της Γερμανίας, και των συμμαχικών δυνάμεων που επικράτησαν στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία και Ιταλία), κατά την περίοδο 1918-1920. Σ’ αυτό το πλαίσιο, προτεραιότητα δίνεται στην ανάλυση της πολιτικής της σοβιετικής Ρωσίας ως προς το ανεξάρτητο Αζερμπαϊτζάν. Στην μονογραφία του Μουσταφάγιεφ αναλύο...

Το Γεωπολιτικό Υποσύστημα των Στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων, του Αιγαίου και της Κύπρου, συνεχίζει να είναι η μικρή σκακιέρα των γεωπολιτικών ανταγωνιστών, της πλανητικής δύναμης των ΗΠΑ και της Ρωσίας, προκειμένου να εμποδιστεί η ουσιαστική παρουσία της τελευταίας στις θερμές θάλασσες του νότου. Στο ανθρωπογεωγραφικό περιβάλλον αυτού του υποσυστήματος, παράλληλα ασκούνται ανταγωνιστικές δυνάμεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Το χάσμα ισχύος ανάμεσα στο γεωπολιτικό δυναμικό πεδίο της Ελλάδας και της Τουρκίας διευρύνεται συνεχώς σε βάρος της Ελλάδας. Όχι μόνο στα...