Ποίηση - Ερμηνεία και κριτική

Τέσσερις όψεις του μοντερνισμού

Φαρφουλάς (2009)

Το βιβλίο αυτό σηματοδοτεί μια προσπάθεια εστίασης στον μοντερνισμό μέσα από τη βιογράφηση τεσσάρων γιγάντων της ιστορίας του πνεύματος του 20ού αιώνα, οι οποίοι υπήρξαν επίσης -ο καθένας με τον δικό του τρόπο- πρωτοπόροι του μοντερνισμού. - Ο Έλιοτ, μοντερνιστής από τα πρώτα ποιήματά του, συνέλαβε πρώτος την "Ιδέα της Ενότητας του Ευρωπαϊκού Πνεύματος". Πίστεψε στην κοινωνική χρησιμότητα της τέχνης, ενώ στα τελευταία του έργα οδηγήθηκε στον χριστιανισμό και στην αναζήτηση του νοήματος της ζωής μέσω μεταφυσικών αναζητήσεων. - Ο Μπόρχες υπήρξε αρχικά προσηλωμένος στην...

Το βασίλειο των νεκρών

Εκάτη (2009)

"Εξέλιξη της ιδέας του βασιλείου των νεκρών", έτσι ονομάζουμε τη γραμμή, που συνδέει τον Όμηρο με το Βιργίλιο και το Δάντη γιατί ο καθένας τους αφιέρωσε σ' αυτή την ιδέα από ένα έπος. Αλλά αν στους δύο πρώτους αυτό το έπος αποτελεί ένα επεισόδιο του έργου τους, ένα μέρος του συνόλου, στο Δάντη αυτό αποτελεί κάτι ολοκληρωμένο και πρωτότυπο. Το θέμα το ορίζουν τρία ονόματα, που δεν πάρθηκαν τυχαία. Πράγματι, η ενδέκατη (Λ) ραψωδία της Οδύσσειας του Ομήρου, η έκτη της Αινειάδας του Βιργιλίου και η Θεία Κωμωδία του Δάντη αποτελούν εκείνα τα τρία σημεία, ανάμεσα στα οποία η άμεσ...

Απογειώσεις

Βεργίνα (2010)

Απογειώσεις της Παναγιώτας Χριστοπούλου - Ζαλώνη εκδότριας του Λογοτεχνικού Περιοδικού "ΚΕΛΑΙΝΩ" μελετώντας το έργο των: - Αρχιμανδρίτη Μάξιμου Αδαμίδη - Μίμη Ανδρουλάκη - Γιάννη Αρκέτου - Ανδρέα Γεωργίου Αυξεντίου - Βασίλη Βεργόπουλου - Έφης Γιακανίκα - Κοκκόλια - Αντώνη Γιαννόπουλου - Στάθη Γρίβα - Ιερέα Γεωργίου Διαμαντόπουλου - Ανδρομάχης Διαμαντοπούλου - Φιλιππίδη - Ανδρέα Ζάκα - Θεοδώρας Ηλιοπούλου - Κουφοπούλου - Γιάννη Καλιντζόγλου - Νικηφόρου - Βύρωνα Καμπά - Ντίνας Κορδώνη - Ντένη Κουλεντιανού - Ντίνου Κουμπάτη - Βασίλη Λαμπρόπουλου - Ιωάννας...

Ρομαντική αισθητική: Οι ποιητές των Λιμνών και η Σχολή της Ιένα

Κριτική (2011)

Ο Ρομαντισμός δεν αποτελεί απλώς μια καλλιτεχνική τάση, όπως νομίζουμε οι περισσότεροι. Συνιστά πρωτίστως μια κοσμοαντίληψη η οποία αναδύεται σταδιακά στη δυτική Ευρώπη μεταξύ του 1755 και του 1825 περίπου και αντικατοπτρίζει μια "κρίση" στην ευρωπαϊκή συνείδηση, ένα ευρύτερο κοινωνικό, ανθρωπολογικό, ηθικό και πολιτιστικό φαινόμενο. Οι συγγραφείς παρουσιάζουν το κίνημα του Ρομαντισμού αναλύοντας το συγκείμενό του, τη θεματολογία του, τους κώδικές του. Το βιβλίο περιέχει μεταφράσεις ολόκληρων έργων καθώς και πληθώρα αποσπασμάτων από έργα των κορυφαίων εκφραστών του Ρο...

Η Αναγέννηση

Αλεξάνδρεια (2011)

Η "Αναγέννηση" είναι ένα από τα πιο ρηξικέλευθα κείμενα φιλοσοφικής κριτικής του πολιτισμού που ενέπνευσε μοντέρνους συγγραφείς, όπως ο Προυστ, ο Τζόυς, ο Γέιτς, ο Έζρα Πάουντ, ο Γουάλας Στήβενς ή ο Καβάφης, και επιζεί μέχρι τις μέρες μας ως ανεπανάληπτη έκφραση μιας αισθητικής θεώρησης της ζωής. Η πρώτη έκδοση της "Αναγέννησης" το 1873 προσέκρουσε στη βλοσυρή σιωπή και την αποδοκιμασία των μεγάλων δασκάλων της βικτωριανής Αγγλίας. Την ίδια στιγμή έγινε το μανιφέστο του νεανικού αισθητικού κινήματος της "παρακμής". Ο Πέιτερ ταράχτηκε από τις αντιδράσεις που ενέπνευσε τ...

Το ελληνικό σονέτο

University Studio Press (2011)

Η μονογραφία αυτή χαρτογραφεί την «τύχη» του λογοτεχνικού υπο-είδους του σονέτου στην Ελλάδα, κατά τους τελευταίους δύο αιώνες. Διερευνά την παρουσία της ποιητικής μορφής στο έργο του Παλαμά, του Σικελιανού, του Καρυωτάκη και της Γενιάς του, των γυναικών-ποιητριών του Μεσοπολέμου, του Καβάφη. Απευθύνεται σε νεοελληνιστές, σε συγκριτολόγους και σε όσους γενικά ενδιαφέρονται για τη μεθοδολογία της κριτικής. Το ευρύ αναγνωστικό κοινό θα ενδιέφεραν οι «συνολικές» ερμηνευτικές αναγνώσεις διάσημων ελληνικών σονέτων που επιχειρούνται στο βιβλίο ως απόρροια της πιο πάνω θεωρητικής...

Finn, again ή Ο τετράγωνος τροχός

Ύψιλον (2011)

"Δεν πείσθηκα πώς παρόμοιες δραστηριότητες του πνεύματος ή του σώματος μπορούν να χαρακτηριστούν ανθυγιεινές." (James Joyce, "Giacomo Joyce" (μτφρ. Μαντώ Αραβαντινού) Το "Finn, again ή Ο τετράγωνος τροχός" κυκλοφόρησε στις 13.10.2011 ως στοιχείο της έκθεσης του Κύριλλου Σαρρή (Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης - ΙSET, 13.10.2011 - 19.11.2011) "Οι αναγνώστες του Finnegans Wake / σημειώσεις για τον James Joyce. Περιεχόμενα: - Άρης Μπερλής, "Η φήμη θα 'ρθει σε σένα μεταξύ ύπνου και ξύπνιου". - Γιώργος Κοροπούλης: "Οκτώ παράγραφοι για τους σκοτεινούς καιρούς. -...

Λογοτεχνία και τέχνη της Κίνας

Εκδόσεις Παπαζήση (2011)

Οι σελίδες που ακολουθούν προσκαλούν τον αναγνώστη σε μια περιπλάνηση στα παραδοσιακά μονοπάτια της κινεζικής λογοτεχνίας και τέχνης. Δεν του προσφέρουν λοιπόν μια κλασική ιστορία του είδους, πράγμα που θα απαιτούσε μια πολύτομη δημοσίευση κι έναν άλλο, μάλλον αφηγηματικό τρόπο γραφής, αλλά μια διαφορετική προσέγγιση, πιο "ιμπρεσιονιστική" ίσως και, ελπίζω, εξίσου, αν όχι περισσότερο ελκυστική. Το βιβλίο βασίζεται, ως ένα βαθμό, σε επιλογή κειμένων που γράφονταν και, τις περισσότερες φορές, δημοσιεύονταν σε διάφορες περιοδικές εκδόσεις, ανάλογα με τις ανάγκες της διδασκ...

Το εθνικιστικό τρίπτυχο εκτουρκισμός - εξισλαμισμός - εκσυγχρονισμός στην ποίηση του Ζιγιά Γκιολάλπ

Εκδόσεις Παπαζήση (2012)

Kατά τον ΙΘ΄ και τις αρχές του Κ΄ αιώνος σε απολυταρχικά καθεστώτα, όπως ήταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία και ιδιαίτερα κατά την εποχή του σουλτάνου Άμπντουλ Χαμήντ με την τρομοκρατία της "καλώς προστατευόμενης επικρατείας", σύνηθες ήταν το φαινόμενο οι πολιτικές ιδέες και θεωρίες να βλέπουν το φως υπό τον μανδύα ενός λογοτεχνικού έργου. Το είδος του γραπτού λόγου που καλούμε λογοτεχνία είναι πράγματι κατάλληλο για την έκφραση των συναισθημάτων ενός ανθρώπου, την αποτύπωση της συλλογικής συνειδήσεως ενός λαού και την διατύπωση ιδεολογικών τοποθετήσεων ενός λογίου. Γνωρίζοντ...

Ο ποιητής και η πολιτεία

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2012)

"Αυτό που δυσκολεύει τον ποιητή να μην πει ψέματα είναι ότι στην ποίηση όλα τα γεγονότα και τα πιστεύω παύουν να είναι αληθινά ή ψεύτικα και γίνονται δυνάμει ποιητικά θέματα. Ο αναγνώστης δεν είναι απαραίτητο να συμμερίζεται τα πιστεύω που εκφράζονται στο ποίημα για να το απολαύσει. Επειδή ακριβώς ο ποιητής έχει συνείδηση του παραπάνω, βρίσκεται συνεχώς αντιμέτωπος με τον πειρασμό να χρησιμοποιήσει μιαν ιδέα ή ένα πιστεύω, όχι γιατί ο ίδιος πιστεύει ότι είναι αληθινό, αλλά επειδή θεωρεί ότι προσφέρεται για ποιητική εκμετάλλευση. Πολλές φορές μπορεί να μην είναι εντελώς απαρ...

Έφοδος στον ουρανό

Τυπωθήτω (2012)

Αποτελούσαν όντως "ανώτερη ποιητική δικαιοσύνη", όπως έλεγε ο στρατάρχης της αεροπορίας Σερ 'Αρθουρ Χάρρις, οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί των Συμμάχων, που κατέστρεψαν εκ θεμελίων 131 γερμανικές πόλεις, μεταξύ των οποίων και η Δρέσδη; Και είναι όντως εγκληματίας πολέμου ο Τσώρτσιλ, που διέταξε τους βομβαρδισμούς, χωρίς αυτό να το επιβάλουν οι ανάγκες του πολέμου; Και γιατί οι γερμανοί συγγραφείς σιώπησαν επί δεκαετίες για το έγκλημα αυτό; Έχει πράγματι χάσει την προωθητική της δύναμη η νεωτερικότητα και πρέπει να επιστρέψουμε στις παλιές μορφές ποίησης, όπως πολλοί νέοι πο...

Λέξεις, εμπειρία και οι ακροβάτες

Γαβριηλίδης (2012)

[...] Το ανά χείρας βιβλίο είναι πρωτότυπο. Ο Πέτρος "εφαρμόζει" τη φιλοσοφική γνώση και τη φιλοσοφική παιδεία του στην ποιητική γλώσσα. Αποσκοπώντας όχι μόνο στη βαθύτερη κατανόηση του τι είναι ποίημα και του τι σημαίνει να γράφει κανείς ποιήματα, αλλά και στην παράλληλη όξυνση της αναγνωστικής ευαισθησίας εκείνων που συνηθίζουν να διαβάζουν ποιήματα. Και "εφαρμόζει" αυτήν τη γνώση και αυτήν την παιδεία πραγματικά δημιουργικά. Με έναν τρόπο συνάρθρωσης των επιμέρους θεμάτων και με μια πλέξη της φιλοσοφικής με την ποιητική γλώσσα που τουλάχιστον εγώ δεν έχω ξανασυναντήσει....

Διαδρομές

Κουλτούρα (2012)

Οι "Διαδρομές" αυτές περιλαμβάνουν τα κείμενα μου που δημοσιεύτηκαν στην καθημερινή εφημερίδα της Ζακύνθου "Ερμής", από το καλοκαίρι του 2009 που άρχισε η συνεργασία μας, μέχρι σήμερα. Πρόκειται για κείμενα, στα οποία αντλώ τα θέματα μου από την ελληνική και την παγκόσμια λογοτεχνία, την αρχαία ελληνική γραμματεία και μυθολογία, καθώς και από διάφορα φιλολογικά και κοινωνικά γεγονότα που κέντρισαν το ενδιαφέρον μου όλο αυτό το διάστημα. Έτσι, μέσα από τις σελίδες των "Επιλογών", του λογοτεχνικού - πολιτιστικού ένθετου του "Ερμή", είχα την ευκαιρία να αναφερθώ σε αγαπη...

Η Κυριακή των ποιητών

Ευθύνη (2013)

Η Κυριακή είναι ο χρόνος των οικείων κακών, ο προβολέας που φωτίζει τις εσώτερες πληγές, το παράθυρο διαφυγής προς έναν άλλον κόσμο, μια συσσάρκωση απονενοημένης απελπισίας. Ο ποιητής της Κυριακής αποζητά τη δημιουργική του έκφραση μέσα σε ένα καθεστώς πλήρους απαισιοδοξίας. Η Κυριακή γίνεται μια επί μέρους πτυχή μέσα στην όλη θεματογραφία της ποίησής του. Η Κυριακή επιβάλλει τη δική της διάσταση μέσα στις προθέσεις του ποιήματος. Συνήθως αγγίζει εκείνες τις χορδές της ποιητικής φαντασίας, οι οποίες ηχούν υποβλητικά πριν από την ολοσχερή μετάβαση και μετάσταση των συνθηκών...

Δοκιμές (1948-1971)

Ίκαρος (2013)

Ο δεύτερος τόμος περιλαμβάνει τις δοκιμές: - Γράμμα σ' έναν ξένο φίλο - Δεύτερος πρόλογος [στην "Έρημη χώρα"] - Μια σκηνοθεσία για την "Κίχλη" - Τρεις μέρες στα πετροκομμένα μοναστήρια της Καππαδοκίας - Άγγελος Σικελιανός - Ένας Έλληνας στην Αγγλία του 1545 - Κάλβος, 1960 - Δελφοί - Για τον Ι.Α. Σαρεγιάννη - Ομιλία στην Στοκχόλμη - Η γλώσσα στην ποίησή μας - Παραλλαγές πάνω στο βιβλίο - Θ.Σ.Ε. Σελίδες από ένα ημερολόγιο - Ξεστρατίσματα από τους Ομηρικούς Ύμνους - Στα 700 χρόνια του Δάντη - Προλόγισμα [στη μεταγραφή της "Αποκάλυψης"] - Η συνομιλία με τον Φ...

Δοκιμές (1936-1947)

Ίκαρος (2013)

Οι μελέτες που δημοσιεύουνται σ' αυτό τον τόμο γράφτηκαν από τα 1936 ως τα 1943 σε περιστάσεις δυσμενείς. Γιατί ο συγγραφέας είτε δεν είχε στη διάθεσή του τα απαραίτητα βιβλία· είτε τις έγραψε μακριά από συντρόφους που θα τον βοηθούσαν, κρίνοντας ή επικρίνοντας, να σκεφτεί καλύτερα· είτε γιατί δημοσιεύτηκαν σε καιρούς (1936-1940) όπου η λογοκρισία εμπόδιζε τη συζήτηση χωρίς ορισμένα αποσιωπητικά. Ο "Διάλογος πάνω στην ποίηση" λ.χ. που έγινε με τον Κωνσταντίνο Τσάτσο, τέλειωσε όταν ο Τσάτσος ήταν πολιτικός εξόριστος σ 'ένα νησί και από εκεί έστειλε την τελευταία του απάντηση...

Μελέτες και δοκίμια

Λεξίτυπον (2013)

Τους τρεις τελευταίως αιώνες έγιναν, κυρίως στον Ευρωπαϊκό χώρο, πολλές επαναστατικές αλλαγές που αφορούσαν τη δομή και το περιεχόμενο των καλών τεχνών και φυσικά της ποίησης. Οι απόηχοι αυτών των αλλαγών εξακολουθούν να φτάνουν ως τις μέρες μας και να δημιουργούν μικρότερα ή μεγαλύτερα προβλήματα στην καλλιτεχνική δημιουργία γενικά και ειδικότερα στην ποίηση, στην εξωτερική μορφή της, στο σκοπό και στο λόγο της ύπαρξής της, στα ιδιαίτερα στοιχεία που τη συγκροτούν και σε σημείο που να δυσκολεύεται κανείς να πει τι είναι ποίηση, τι ποίημα, ποιος ποιητής. Γι' αυτό και αντι...

Μετρικά

Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2014)

Το "Μέτρο" είναι η γέφυρα που συνδέει δύο από τα μέγιστα επιτεύγματα του ανθρώπου, την ποίηση με τη μουσική, που πολλές φορές μάλιστα στην ιστορία είναι τόσο αλληλένδετα που δεν χρειάζονται καν γέφυρα. Μόνο στον ελληνόφωνο κόσμο, ο Όμηρος, με τη μεσολάβηση της Μούσας, τραγουδάει την μήνιν του Αχιλλέα, ο Πίνδαρος είναι ο μελικός, ο Ρωμανός είναι ο μελωδός, τη λαϊκή ποίηση τη βρίσκουμε στα δημοτικά τραγούδια. Και ευτυχώς, δεν βρέθηκε ακόμη κανείς να αμφισβητήσει τη σημασία της μουσικής τέχνης. Ο Πολίτης έφερε ίσως προφητικά το όνομα του Λίνου, του μυθικού εισηγητή της μελωδία...

Συνολικά Βιβλία 91
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου