Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Λαέ τ' Αργοστολιού. Ύστερα από 58 χρόνια έρχομαι εγώ, ένας επιζών από εκείνη την άγρια εποχή να σου ζητήσω συγνώμη. Για τα βράδια εκείνα που με τις φωνές μας σας ξαγρυπνούσαμε στις 12 η ώρα τη νύχτα ή αργότερα όταν παίρνανε τους συντρόφους μας στις 4 το πρωί και δεν προλάβαιναν να γράψουν ούτε γράμμα στους δικούς τους. Σαράντα δύο νύχτες και πρωινά ξαγρυπνούσαμε... Σας ξαγρύπνησαν οι φωνές μας γιατί σαράντα δύο ήταν οι εκτελέσεις για 105 αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης. Σαράντα δύο νύχτες κι άλλα τόσα πρωινά ζητούσαμε επίμονα την συμπαράστασή σου για την ολοφάνερη αδικία σ...

Το ύψωμα κατά του οποίου θα κάναμε την επίθεση λεγόταν Μάλι Τοπιάνι. Και είχε κι αυτό μεγάλη στρατιωτική σημασία για τους Ιταλούς. Ήτανε κι αυτό από τα στηρίγματά τους στον κεντρικό τομέα, θυμάμαι ότι κατά την έως εκεί οδοιπορία μας δοκίμασα δύο πολύ έντονες συγκινήσεις. Την μία, όταν πάτησα (χωρίς να το καταλάβω βέβαια, μέσα στο σύθαμπο) πάνω σ' έναν σκοτωμένο Ιταλό. Ρίγησα όταν το αντιλήφθηκα. Και για πολλή ώρα κατόπιν γύριζε επίμονα στο μυαλό μου η σκληρή του μοίρα. Η μοίρα του, να σκοτωθεί πρώτα και να μείνει άταφος μετά, για να τον πατάμε εμείς σήμερα και να τον φάν...

Το οδοιπορικό στα βουνά της Αλβανίας και στην Ελλάδα στη διάρκεια της ελληνοϊταλικής σύρραξης και η ματιά ενός απλού στρατιώτη συνθέτουν αυτό το πολεμικό ημερολόγιο. Εικόνες που τονίζουν τις διαχρονικές ομοιότητες των πολέμων και των ανθρώπων μέσα σ' αυτούς.

Οι ιστορίες επιβίωσης των Εβραίων κατά το Ολοκαύτωμα συνήθως σχετίζονται με τα φρικιαστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Η δικη μας ιστορία, όμως, είναι πολύ διαφορετική. Όταν η Κατοχή μας βρήκε στη Θεσσαλονίκη, αντιληφθήκαμε ότι ο καλύτερος δρόμος για την επιβίωση ήταν η περιφρόνηση στις γερμανικές ντιρεκτίβες και η συμμετοχή όλης της οικογένειας στην Αντίσταση. Η μαχητικότητα της οικογένειάς μου, που αποτελούνταν απ' τους γονείς μου και τα τέσσερα παιδιά, δεν υποβαθμίστηκε απ' το γεγονός ότι μέχρι τότε απολαμβάναμε μια άνετη ζωή. Τουναντίνον, καταλάβαμε ότι είχαμε μοναδικά όπ...

Στο βιβλίο αυτό ο αναγνώστης θα διαβάσει, ή μάλλον θα αφουγκραστεί, τη γλώσσα του λαού μας. Θα "ακούσει", κατ' αρχάς, τις φωνές των κατοίκων του Χελμού και του Παναχαϊκού που αφηγούνται τα βιώματά τους από τα χρόνια της πολυτάραχης περιόδου 1940-1949. Συγκεκριμένα, άντρες και γυναίκες αγρότες, κτηνοτρόφοι, αστοί, τοπικά στελέχη, απλά μέλη αντιστασιακών και άλλων οργανώσεων, "αμέτοχοι", αριστεροί, δεξιοί και φιλελεύθεροι, περιγράφουν τα γεγονότα και τις εμπειρίες του επιπέδου τους με τη δική τους παραστατική εικόνα και τη δικιά τους γλώσσα. Έτσι όπως τα είδαν ή τα έζησαν. Κ...

Η είσοδος των στρατευμάτων κατοχής, βρίσκει τον Άγγελο Έβερτ στη θέση του διευθυντού της Αστυνομίας Αθηνών, θέση την οποία και διατηρεί μετά από "παράκληση" του Παναγιώτη Κανελλόπουλου, μετέπειτα αντιπροέδρου στην Κυβέρνηση του Καΐρου. Από αυτή τη θέση δίνει τον δικό του εθνικό αγώνα κατά του κατακτητού, πρωτοστατώντας στην Εθνική Αντίσταση και στην Αντικατασκοπία με τα ψευδώνυμα Otto (Όθων) και Κορυδαλλός Νο 1 (Slylark number one). Για τη δράση του αυτή αναγνωρίστηκε ως "ένας από τους κυριότερους αντιπροσώπους του Ελεύθερου Ελληνικού Κράτους στην Αθήνα". Το βιβλίο αυτό...

Κάθε άνθρωπος, σε κάποιο στάδιο της ζωής του αισθάνεται την ανάγκη να φέρει στη δημοσιότητα ορισμένα περιστατικά της ζωής του είτε από τον κύκλο του επαγγέλματός του είτε από άλλα βιώματα, όπως πόλεμος, θεομηνία, κ.λπ. Κι αυτό γιατί ελπίζει πως έτσι προσφέρει κάποιες ευκαιρίες στους νεώτερους για παράδειγμα και για συγκριτική παραβολή της δικής τους ζωής με τη ζωή της προηγούμενης γενιάς. Σ' αυτή ακριβώς την ανάγκη, βιολογική θα την έλεγα, βρίσκομαι κι εγώ και γι' αυτό θέλω να εξωτερικεύσω, να κοινολογήσω και να περιγράψω μ' όσο μπορώ χρωματισμό, μερικά χαρακτηριστικά τη...

Ένα βιβλίο αφιερωμένο στην δράση του συνταγματάρχου Κωνσταντίνου Δαβάκη, μιας πολύ μεγάλης στρατιωτικής προσωπικότητας, που έμεινε στην Ιστορία μέσα από το κατόρθωμα του να κρατήσει με ελάχιστο ανθρώπινο δυναμικό, την πανίσχυρη Ιταλική Μεραρχία "Julia" τις πρώτες ημέρες του νικηφόρου Ελληνο-ιταλικού πολέμου.

Ένας ποταμός αλήθειας ξεχύνεται από το βιβλίο αυτό για τη ζωή και τον θάνατο των 116 Νεστοριτών και των άλλων αγωνιστών της εθνικής αντίστασης και του εμφύλιου πόλεμου. Στην πραγματικότητα ο Λάμπρος Σαμπάνης κατορθώνει να δώσει την έκταση του δράματος που παίχθηκε στα δασωμένα βουνά της Μακεδονίας κάτω από το φως μιας πύρινης αλήθειας που μας καίει.

Στα χρόνια της γερμανικής κατοχής, νέος 17-18 χρόνων, απόφοιτος μόλις του γυμνασίου της Γερμανικής Σχολής Αθηνών, δεν φαντάστηκα ποτέ ότι σήμερα θα έπιανα να γράψω τις αναμνήσεις μου. Παρά τα χρόνια που πέρασαν, οι θύμησες είναι τόσο έντονα και βαθιά χαραγμένες στο μυαλό μου, νωπές θα έλεγα, που ομολογουμένως δεν αντιμετώπισα ιδιαίτερη δυσκολία να τις περάσω στο χαρτί. Απ' το πόστο που σχεδόν άθελά μας βρεθήκαμε, τόσο η αδελφή μου Διονυσία όσο κι εγώ, γνωρίσαμε από κοντά ανθρώπους και πράγματα. Θα ήταν κρίμα να μην τα μάθουν οι νεότεροι αλλά και καλό να τα ξαναθυμηθούν οι π...

Το συγκρότημα του Γιαννούλη-Πατσιούρα χτύπησε το σταθμό χωροφυλακής του χωριού μου. Οι χωροφύλακες ταμπουρώθηκαν στην εκκλησία του. Απ' αυτούς νεκροί ήταν ο αγροφύλακας Μάμαλης απ' τη Ζικόβιστα που ήταν μαζί τους, ένας ακόμη χωροφύλακας κι άλλοι δυο τραυματίες. Οι άλλοι κλεισμένοι στην εκκλησία γλίτωσαν γιατί οι αντάρτες δεν ήθελαν να την κάψουν. Αλλά κι οι αντάρτες είχαν ένα νεκρό. Την ίδια εποχή με εντολή του Ζαχαριάδη βγαίνει στο βουνό ο Μάρκος ως αρχηγός του αντάρτικου. Ο κόσμος από χωριά και πόλεις βγαίνει στο βουνό, όμως ο Μάρκος τους γυρίζει πίσω γιατί ούτε εντολή έχ...

Το κρυοπάγημα δίνει και παίρνει. Δεν το ξέρετε σεις το κρυοπάγημα. Πού να το ξέρετε. Είναι φρούτο της Αρβανιτιάς. Μας το'' φερε η απαίσια χειμωνιά και η πίστη να κρατήσουμε και να σπρώξουμε την θέση μας. Πώς γίνεται και πέφτουν σάπια τα χέρια και τα πόδια; Πώς τα χάνεις χωρίς να πάρεις είδηση. Πώς υποφέρεις το μαρτύριο το πρωτάκουστο να νιώθεις σιγά να χάνεται η αίσθηση. Ότι ένα μέλος χάνεται σιγά. Δεν το έχεις. Αρχίζει το πάγωμα απ' τα νύχια που το συνοδεύουν αλγηδόνες σαν να σε τσίμπησαν οχιές πολλές και περνούν και τρέχουν και διαχύονται απάνου στα μπούτια και τα μπράτσα...

Στο διάστημα αυτό, στη μάχη του Γοργοποτάμου, βλέπω λίγο πιο πέρα μια ξύλινη παράγκα και λέω στον διπλανό μου ότι θα πάω στην παράγκα να δω τι έχει. Πήγα, η πόρτα ήταν μισάνοιχτη, την έσπρωξα και μπήκα μέσα. Με το λίγο φως που έριχνε το φεγγάρι, που εν τω μεταξύ είχε βγει, βλέπω ότι ήταν αποθήκη τροφίμων. Βρήκα ένα γυλιό και άρχισα να βάζω μέσα κονσέρβες και από ένα τσουβάλι ζάχαρη. Δίπλα από το τσουβάλι ήταν κρυμμένος ένας Ιταλός. Μπλεχτήκανε τα χέρια μου στα μαλλιά του. Σήκωσε τα χέρια του και παραδόθηκε. Πήρα το όπλο και τη χλαίνη του και τον έβγαλα έξω. Ήταν ο μόνος Ιτα...

Το ημερολόγιο του Παπανάνου είναι ένα σημαντικό ντοκουμέντο. Όχι μόνο γιατί στις σελίδες του παρατίθενται πολλές από τις βασικές πτυχές της ελληνικής ιστορίας της κατοχικής περιόδου (αντίσταση κατά των εισβολέων, εμφύλιες συγκρούσεις, βρετανική επέμβαση, πολιτικές διεργασίες...) αλλά, κυρίως, γιατί είναι ένα από τα ελάχιστα κείμενα αυτού του είδους που γράφτηκε με τέτοια αμεσότητα. Ο Παπανάνος, που ενημέρωνε το ημερολόγιό του σχεδόν κάθε μέρα, δεν κρύβει τίποτα: ούτε τις δυσκολίες που συναντούσε, αλλά ούτε και τις παρεκτροπές του ίδιου και των συντρόφων του. Αντίθετα με το...

Από πολύ καιρό είχα στη σκέψη μου να δημοσιεύσω το βιβλίο αυτό, το περιεχόμενο του οποίου καλύπτει τα πρώτα τριάντα χρόνια της ζωής μου, μια περίοδο που έζησα πολύ έντονα και είναι -το λιγότερο- παρεξηγημένη. Η απόφασή μου να γράψω αυτό το βιβλίο οφείλεται στον αείμνηστο Κωνσταντίνο Τσάτσο, ο οποίος με παρωθούσε συνεχώς και με επιμονή να το πράξω, τονίζοντας πάντοτε την ιερή υποχρέωση που είχα να εκθέσω δημόσια τις αναμνήσεις μου, κυρίως από την περίοδο της κατοχής. Έτσι, με την ευκαιρία αυτή, το βιβλίο συνδέθηκε και με τα γεγονότα της περιόδου του μεσοπολέμου ανατρέχοντας...

Μέσα από τις μαρτυρίες που παρουσιάζονται σε αυτό το βιβλίο, καταγράφονται οι δύσκολες καταστάσεις που πέρασαν χιλιάδες Χιώτες οι οποίοι εγκατέλειψαν την πατρίδα τους, ως πρόσφυγες, κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής. Συνθήκες πείνας κι ανέχειας, νυχτερινές παράνομες αποδράσεις από το νησί, επικίνδυνα ταξίδια με καΐκια και προορισμό την Κύπρο, στρατός της Μέσης Ανατολής, προσφυγικοί καταυλισμοί, μέτωπο, κινήματα, σύρματα, Ιερός Λόχος. Όλα αυτά αποτέλεσαν πορεία ζωής για τους ανθρώπους που ως τις ημέρες που τα έζησαν δεν μπορούσαν καν να τα φανταστούν. Ευτυχώς πολλοί...

Οι "Αναπολήσεις II" έχουν θέμα ιστορικά γεγονότα και φάσεις της ζωής μου στις δεκαετίες 1940-1950 και 1950-1960. Η πρώτη δεκαετία είναι μεστή από συγκλονιστικά ιστορικά γεγονότα και τις φοβερές συνέπειές τους για τα πεπρωμένα της γενεάς μου. Η άλλη φέρει τα κατάλοιπα της προηγούμενής της και βαρύνεται από την προσπάθεια για υπερνίκησή τους. Και στις δύο δεκαετίες η ζωή μου ενέχει ελεύθερη συμμόρφωση προς τις υπαγορεύσεις των περιστάσεων, ιδιαίτερα δεινών στην πρώτη, γλίσχρα ευνοϊκών στη δεύτερη. Ευτύχησα να μη παρασυρθώ από τη δίνη των γεγονότων, αλλά και να μοχθήσω δημιουρ...

Μικροί, μεγάλοι, γυναίκες, άντρες, με φορτωμένη πάνω τους -ή και σε ζα-την προχειροσυμμαζεμένη οικοσκευή, σακιά, μπαούλα, μπόγους, δέματα, κοφίνια, όλοι δρόμο για κρυφές κι απόκρυφες μεριές... Τρεχαλητό του σκοτωμού για δυο και τρία δρομολόγια, ει δυνατόν και τέσσερα. Ξοπίσω κι ο μπόμπιρας σε μια περίπτωση, τρέχοντας με κλάηματα και γυρεύοντας μ' απλωμένα τα χεράκια "γκαλαλίτσα". Δηλαδή αγκαλίτσα. Αγκαλιά. Εκείνη την ώρα! - Γκαλαλίτσα! Γκαλαλίτσα! Γκαλαλίτσα! Με πολύ κόπο ένα πισωκοίταγμα της ψόφιας από την κούραση μάνας μ' ένα πνιχτό πνιχτό σιωπητήριο κέλευσμα στο στόμα...