Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Οι μελέτες αυτού του τόμου φωτίζουν, με διαφορετικό τρόπο η καθεμία, ένα από τα αγαπημένα θέματα του Frede, που αφορά την ιδιαίτερη φύση της αρχαίας φιλοσοφίας: το πώς συγκροτείται, πώς μεταδίδεται, από ποιους αλλά και γιατί καλλιεργείται και διδάσκεται στην αρχαιότητα. Η προσέγγισή του έχει πάντα ως βάση τα κείμενα και τα ιστορικά τους συμφραζόμενα· κι έτσι η έρευνα για την ιστορία της φιλοσοφίας γίνεται ταυτοχρόνως μάθημα για την ιστοριογραφία της.

Η "Αργκό της αυθεντικότητας" είναι ένα πολεμικό βιβλίο του Τ.Β. Αντόρνο, γραμμένο στο περιθώριο των εργασιών του για την Αρνητική Διαλεκτική. Στο στόχαστρο της κριτικής βρίσκεται η ανύψωση της "αυθεντικότητας" σε φευδοφιλοσοφική κατηγορία εντός ενός πεδίου που ορίζεται από το τρίγωνο φιλοσοφίας της ζωής, φαινομενολογίας και οντολογίας. Εστιάζοντας στη χρήση της γλώσσας, ο Αντόρνο ερευνά και στηλιτεύει τον τρόπο με τον οποίο η κριτική της νεωτερικής εμπειρίας μετατρέπεται στο έργο των θεωρητικών που εξετάζει, και πρωτίστως σε εκείνο του Χάιντεγκερ, σε απεριόριστη κατάφαση το...

Η "Απαρχή της γνώσης" του Χανς - Γκέοργκ Γκάνταμερ είναι η ολοκλήρωση της ερμηνευτικής προσέγγισης της προσωκρατικής φιλοσοφίας, όπως τη γνωρίσαμε στην "Απαρχή της φιλοσοφίας", συνδυαζόμενη με διεύρυνση του θεματικού φάσματος της. Εν πρώτοις ο φιλόσοφος καταπιάνεται με την ερμηνεία των αποσπασμάτων που από τη γραπτή παράδοση της ύστερης αρχαιότητας αποδίδονται στον Ηράκλειτο. Τα λιγότερα γνωστά ηρακλείτεια αποσπάσματα αντιμετωπίζονται ως παλίμψηστα με δυνατότητες αποκάλυψης ενός πρωτότυπου και πρωτοποριακού τρόπου σύλληψης των διαλεκτικών αντιθέσεων, κάτι που διαφοροποιε...

Ο καθηγητής Γιάννης Τζαβάρας επιχειρεί εδώ αφενός να παρουσιάσει -σε μετάφραση και εφοδιασμένο με σχόλια- το σχετικό κείμενο του Χάιντεγγερ, αφετέρου όμως να εκθέσει την προβληματική της απαξίωσης των αξιών έτσι όπως προέκυψε μέσα από τις συζητήσεις γύρω από τον προτεινόμενο Υπεράνθρωπο και τον διακηρυγμένο "θάνατο του Θεού"

"Πρόκειται για έργο πρωταρχικής σπουδαιότητας, που θα πρέπει να διαβαστεί ευρύτατα για την εμβριθή κριτική των εχθρών της δημοκρατίας, παλιών και νεώτερων, που περιέχει. Η επίθεσή του κατά του Πλάτωνα, αν και ανορθόδοξη, είναι, πιστεύω, πέρα για πέρα δικαιολογημένη. Η ανάλυση του Hegel είναι καταλυτική. Ο Marx ανατέμνεται με ίση οξυδέρκεια και του αποδίδεται η οφειλόμενη μερίδα ευθύνης για νεώτερα δεινά. Το βιβλίο αποτελεί μια δυνατή και βαθιά υπεράσπιση της δημοκρατίας". B. Russell

"Πρόκειται για έργο πρωταρχικής σπουδαιότητας, που θα πρέπει να διαβαστεί ευρύτατα για την εμβριθή κριτική των εχθρών της δημοκρατίας, παλιών και νεώτερων, που περιέχει. Η επίθεσή του κατά του Πλάτωνα, αν και ανορθόδοξη, είναι, πιστεύω, πέρα για πέρα δικαιολογημένη. Η ανάλυση του Hegel είναι καταλυτική. Ο Marx ανατέμνεται με ίση οξυδέρκεια και του αποδίδεται η οφειλόμενη μερίδα ευθύνης για νεώτερα δεινά. Το βιβλίο αποτελεί μια δυνατή και βαθιά υπεράσπιση της δημοκρατίας". B. Russell

Οι θέσεις του Καστοριάδη αναφορικά με το ζήτημα της αυτονομίας, μέσα από τη διαπραγμάτευση των εννοιών της ψυχής και του ατόμου, αναδεικνύουν την άρρηκτη σύνδεση της οντολογίας και της φιλοσοφικής ανθρωπολογίας της δημιουργίας με το πολιτικό πρόταγμα της κοινωνικής απελευθέρωσης. Το μάγμα της ανθρώπινης ψυχής, όπου τα ορθολογικά στοιχεία διατηρούνται μόνο "σαν επιπλέοντα συντρίμμια ναυαγίου σε τρικυμιώδη θάλασσα", επιλέγεται ως αφετηρία, καθώς η ατομικότητα αποτελεί το πραγματικό πολιτικό διακύβευμα της εποχής του θρυμματισμού των ταυτοτήτων και του άγριου ατομικισμού...

Οι είκοσι αιώνες χριστιανισμού έχουν δημιουργήσει ένα σώμα αξιοθρήνητο και μια σεξουαλικότητα καταστροφική. Από τον μύθο του Υιού του θεού που ενσαρκώνεται ως Υιός του Ανθρώπου, ένας μύθος με το όνομα Ιησούς χρησιμεύει ως πρωταρχικό παράδειγμα προς μίμηση: ένα σώμα που δεν πίνει, δεν τρώει, δεν γελά, δεν έχει σεξουαλικότητα, με άλλα λόγια, ένα αντίσωμα. Η νεύρωση του Παύλου από την Ταρσό, ενός σεξουαλικά ανίκανου που επιδιώκει να επεκτείνει την ολέθρια μοίρα του σε ολόκληρη την ανθρωπότητα, καταλήγει στην πρόταση της μίμησης ενός δεύτερου προτύπου: του σώματος του Χριστού,...

Το κείμενο αυτό είναι κατ' αρχήν και κατά κύριο λόγο η Εισαγωγή στη ρητορική αμφισβήτηση της αξίας κατάργησης της διαφοράς, η οποία μάλιστα διαβεβαιωτικά προαναγγέλλει ότι ο αγορητής της ρητορικής αυτής δεν θα είναι ο φιλοσοφικός λόγος ως προασπιστής της διαφοράς, αλλά η ίδια η φρίκη. Το ίδιο αυτό κείμενο συνοδεύει στη συνέχεια τη συγκεκριμένη Εισαγωγή με δύο παραδείγματα - ανάμεσα ασφαλώς σε απειράριθμα άλλα - της ρητορικής αυτής: τη μικρή αναλυτική και τη μικρή συστηματική της φρίκης, μέσα από τα οποία αναδύεται και ομιλεί - χωρίς καταγγελτικές ή υπερασπιστικές διαμεσολαβ...

Η επιλογή της παρουσίασης των δύο κειμένων του Μερλώ-Ποντύ που περιλαμβάνονται στον μικρό αυτό τόμο, πέρα του ότι μας δίνει τη δυνατότητα να προσεγγίσουμε τον τρόπο με τον οποίο ο Γάλλος φιλόσοφος αντιλαμβάνεται το έργο τέχνης, την αισθητική στάση και τη σημασία της καλλιτεχνικής δημιουργίας, μας επιτρέπει επίσης να ακολουθήσουμε τα ίχνη της πορείας της σκέψης του από την εποχή της "Φαινομενολογίας της αντίληψης" (1945) μέχρι την προβληματική του "Ορατού και του αόρατου" (έργου που την ολοκλήρωσή του εμπόδισε ο πρόωρος θάνατος του φιλοσόφου) το 1961. Την εξέλιξη και τις εν...

...Η μέθοδος του Αντόρνο δεν είναι αποκλειστικώς "εκ των κάτω", αλλά προκύπτει συγχρόνως, και από τη μέθοδο "εκ των άνω". Ο ίδιος επιστρέφει στην πάλαιαν αντίληψη περί της ανιδιοτέλειας της τέχνης, όχι όμως από ρομαντική νοσταλγία παρωχημένων αισθητικών θεωριών, αλλά από αντίδραση προς το ωμό πνεύμα του βιομηχανοποιημένου και εμπορευματοποιημένου πολιτισμού. Αυτή η εν μέρει επιστροφή του Αντόρνο στο δόγμα "η τέχνη για την τέχνη" συντελείται ύστερα από κριτική θεώρηση παλαιών και νέων αισθητικών δεδομένων και προϋποθέτει βαθιά γνώση των συνθηκών δημιουργίας τους, κατά την αξ...

"H αγάπη, με την αυστηρή έννοια του όρου που της έχει προσδώσει μια μακρά ιστορική παράδοση, απειλείται και ίσως είναι ήδη νεκρή ή, εν πάση περιπτώσει, βαριά άρρωστη. [...] Μα ποιος μπορεί να είναι ο εχθρός στα πλήγματα του οποίου η αληθινή αγάπη απειλείται να υποκύψει; Είναι ο σύγχρονος ατομικισμός, φυσικά, είναι η έγνοια να προσδιορίζονται τα πάντα με βάση την αγοραστική τους αξία, είναι η ιδιοτέλεια που διέπει στις μέρες μας τη συμπεριφορά των ατόμων. [...] Το βιβλίο αυτό είναι αφενός μια ακαταμάχητη απόδειξη των ελάχιστων προϋποθέσεων της αληθινής αγάπης και αφετέρου έν...