Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ένας ζωντανός διάλογος με τον ιδρυτή του μαρξισμού, διάλογος που προπορεύεται και προβλέπει, είναι το περιεχόμενο και η πρωτοτυπία αυτής της διδακτορικής διατριβής, που έδωσε λαβή σε ζωηρότατες συζητήσεις όταν υποστηρίχθηκε το 1959 στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης (μαζί με την παράλληλη διατριβή "Ο Ηράκλειτος και η φιλοσοφία"). Στοχεύει να φθάσει στο κέντρο της σκέψης του Μαρξ, να ανακαλύψει τον μίτο της Αριάδνης που διαπερνά όλο του το έργο -από τα γραπτά του πολύ νέου Μαρξ, μέσω των θεμελιακών φιλοσοφικών εργασιών του νέου Μαρξ, ως τις τελικές πολιτικές και οικονομικές του...

Ο Μπερνάρ Μπουρζουά, μεγάλος σύγχρονος ειδικός της νεότερης γερμανικής φιλοσοφίας, θεωρεί πως η φιλοσοφία του γερμανικού ιδεαλισμού και του Μαρξ μπορούν να βοηθήσουν τον σύγχρονο προβληματισμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τα Δικαιώματα του Ανθρώπου αποτελούν άραγε απλό στρατήγημα των ισχυρών; Ο Μαρξ τα στιγματίζει ως απάτη γιατί τα συγκρίνει με την άνιση κοινωνική πραγματικότητα, και τα θεωρεί συνεπώς τέχνασμα των ισχυρών απέναντι στις ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες, με το οποίο νομιμοποιούν μια κατάσταση ανισότητας. Όμως δεν παύουν ν’ αποτελούν ιστορική κατάκτηση. Είναι χα...

Στην εποχή μας η φιλοσοφία λογίζεται μάλλον ως θεωρητική επιστήμη παρά ως πρακτική ή τρόπος ζωής. Στην αρχαιότητα, ωστόσο, ο Σωκράτης εφοδίασε τους Έλληνες και τους Ρωμαίους φιλοσόφους με το πρότυπο του γνήσιου φιλοσοφικού βίου. Η ιδέα του φιλοσοφικώς ζην, και η φιλοσοφία ως τέχνη του βίου, αν και παραμελημένη σήμερα από τους επαγγελματίες φιλοσόφους, έχει επιβιώσει στο έργο μεγάλων σύγχρονων στοχαστών όπως ο Μονταίνι, ο Νίτσε και ο Φουκώ. Και οι τρεις χρησιμοποίησαν τον φιλοσοφικό στοχασμό ως ένα μέσο αυτοκαθορισμού· και οι τρεις τον αξιοποίησαν για να διερευνήσουν με ποιο...

Το βιβλίο αυτό δεν φιλοδοξεί να είναι μια γενική εισαγωγή στα φιλοσοφικά συστήματα που διαμορφώθηκαν κατά τη διαδρομή της ανθρώπινης Ιστορίας. Δεν έχει ιστορικό χαρακτήρα και δεν εξαντλεί όσες φιλοσοφικές απόψεις και θεωρίες διατυπώθηκαν σε σχέση με τα θέματα που θίγονται στις σελίδες του. Με άλλα λόγια: η μέθοδος του βιβλίου δεν είναι η ιστορική, δηλαδή η παραθετική-αναλυτική. Είναι η μέθοδος η αφαιρετική-συνθετική: Μέσα από το τεράστιο υλικό της Ιστορίας της Φιλοσοφίας αφαιρούνται πολλά (που θα πει: θυσιάζεται η ποικιλία των προσβάσεων) για να πραγματοποιηθεί μια σύνθεση...

Οι ιδέες που αναπτύσσει ο συγγραφέας σ' αυτό το μικρό έργο "φιλοσοφικής ανθρωπολογίας" είναι τόσο πρωτότυπες και εκφράζονται με τέτοια γλαφυρότητα ώστε μπορούμε να πούμε ότι συνοψίζει έξοχα τη συνεισφορά του Sheler (1874-1928) στη Δυτική Φιλοσοφία. Το βιβλίο έχει άμεση σχέση με τα μαθήματα που παρέδωσε ο Scheler στο Πανεπιστήμιο της Κολωνίας, από το 1922 μέχρι το 1928, καθώς και με μια διάλεξη που έδωσε στο Ντάρμστατ το 1927 με θέμα "Η ιδιομορφία της θέσης του ανθρώπου". Πρόκειται, τέλος, για το τελευταίο έργο που ο Max Scheler ετοίμασε προκειμένου να τυπωθεί. Κυκλοφόρησε μ...

Παραδόξως, ενώ ο Κ. Ψυχοπαίδης θεωρείται από πολλούς ο σημαντικότερος εν ζωή νεοέλληνας φιλόσοφος, ο ίδιος θεωρεί τον εαυτό του περισσότερο κοινωνικό επιστήμονα. Το έργο του όντως μελετά τόσο κοινωνικούς θεωρητικούς με φιλοσοφικό τρόπο όσο και φιλοσόφους υπό κοινωνικό πρίσμα. Έτσι η μελέτη του για τον Καντ έχει προεκτάσεις για την κοινωνική θεωρία. Μάλιστα η σημασία του Καντ, εισηγητή της κριτικής φιλοσοφίας, είναι καθοριστική σ' αυτό το επίπεδο, αφού με βάση αυτόν ορίζεται η κριτική στάση που απαιτεί η κοινωνική θεωρία. Μέσω αυτού μπορούμε, πρώτα πρώτα, να υπερβούμε τον σχ...

Τα όντα που τελούν την αναπαραγωγή και εκείνα που προέρχονται από αυτήν, είναι όντα ξεχωριστά το ένα από το άλλο, που διαχωρίζονται από μιαν άβυσσο, μια συναρπαστική ασυνέχεια. Ως άτομα, πεθαίνουμε μοναχικά μέσα σε μια ακατανόητη περιπέτεια, νοσταλγούμε ωστόσο τη χαμένη αλληλουχία. Η αφροδίσια δραστηριότητα της αναπαραγωγής, μία από τις ανθρώπινες μορφές της οποίας αποτελεί ο ερωτισμός, μας βοηθά να την ξαναβρούμε, από τη στιγμή της ένωσης των αναπαραγωγικών κυττάρων, γεννάται μια συνέχεια μεταξύ τους, με σκοπό τη δημιουργία ενός νέου όντος από τη στιγμή του θανάτου τους. Π...

Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζεται μια σειρά μελετών, οι περισσότερες από τις οποίες εκφωνήθηκαν και συζητήθηκαν σε πανεπιστημιακά σεμινάρια. Έτσι εκτίθενται με σύντομο και εύληπτο τρόπο συζητήσεις και φιλοσοφικές αντιπαραθέσεις που έλαβαν χώρα κυρίως σε γαλλικό αλλά και σε αγγλοσαξονικό και γερμανικό πλαίσιο. Αυτές οι αντιπαραθέσεις διασταυρώνονται σε ορισμένα σημεία μεταξύ τους και υπακούουν σε ένα μεταφιλοσοφικό μέλημα του συγγραφέα: πως η φιλοσοφία μπορεί να αναστοχαστεί τις ίδιες της τις προϋποθέσεις.[...] Η συλλογή αυτή τελειώνει με ένα κείμενο διαφορετικού ύφους, το "Curr...

"... Ελπίζω πως αυτά που είπα έχουν καταστήσει σαφές γιατί διάλεξα για τίτλο το "Η φιλοσοφία και ο καθρέφτης της φύσης". Εικόνες μάλλον παρά προτάσεις, μεταφορές, παρά αποφάνσεις, καθορίζουν τις περισσότερες φιλοσοφικές μας πεποιθήσεις. Η εικόνα που κρατάει αιχμάλωτη την παραδοσιακή φιλοσοφία είναι αυτή του νου ως μεγάλου καθρέφτη, ο οποίος περιέχει διάφορες αναπαραστάσεις -άλλες ακριβείς, άλλες όχι- και είναι δυνατόν να μελετηθεί με καθαρές, μη εμπειρικές, μεθόδους. Χωρίς αυτή την έννοια του νου ως καθρέφτη, η έννοια της γνώσης ως αναπαραστατικής ακρίβειας δεν θα επιβαλλότ...

Οι τέσσερις "Διάλογοι" που αποτελούν το αντικείμενο αυτού του μικρού βιβλίου, είναι συζητήσεις του μεγάλου Έλληνα φιλόσοφου με έναν μαθηματικό, έναν ψυχαναλυτή, έναν ποιητή και έναν βιολόγο. Αποτελούν μαρτυρία όχι μόνο της έντονης περιέργειας του Κορνήλιου Καστοριάδη για όλους τους τομείς της γνώσης, αλλά κυρίως της φιλοσοφικής αποφασιστικότητάς του να στοχάζεται ο,τιδήποτε μπορεί να νοηθεί.

...Τι διακυβεύεται στο ύπατο και για τους ανθρώπους -που δεν διανοούνται και δεν πράττουν σαν να τους αφορά- μη ύπατο διακύβευμα; Αυτό που διακυβεύεται δεν είναι η απλή ή σύνθετη σύνδεση ανθρώπου και κόσμου. Δεν ενώνονται δύο ενότητες σε μια ενότητα. Ο άνθρωπος, οι άνθρωποι, η ανθρωπότητα, η ανθρωπιά δεν "υπάρχουν", δηλαδή δεν μπορούν να παίξουν χωρίς τον κόσμο, και ο κόσμος δεν αφήνει το αίνιγμά του να ξεδιπλωθεί χωρίς τη συμμετοχή του ανθρώπου. Ο άνθρωπος δεν είναι το θεμέλιο του ανθρώπου, δεν τού είναι δυνατόν κάν να σταθεί και να βαδίσει μόνον ως άνθρωπος -ή ως ανθρώπιν...

Ο "Αποχαιρετισμός στον λόγο" απευθύνει μια ρωμαλέα πρόκληση στον επιστημονικό ορθολογισμό που υπόκειται στα δυτικά ιδεώδη της "προόδου" και της "ανάπτυξης" των οποίων οι ολέθριες συνέπειες αναγνωρίζονται πλέον ευρέως. Τα δοκίμια αυτού του βιβλίου, παρά την ποικιλία τους ως προς τα θέματα και τις αφορμές για τις οποίες γράφτηκαν, έχουν συνεπή φιλοσοφικό στόχο. Ο Φεγεράμπεντ, είτε εξετάζει την ελληνική τέχνη και σκέψη, είτε υπερασπίζεται την Εκκλησία στη διαμάχη της με τον Γαλιλαίο, είτε ερευνά την εξέλιξη της κβαντικής φυσικής, είτε εκθέτει τον δογματισμό του Καρλ Πόππερ, πρ...