Λαογραφία και λογοτεχνία

Φράσεις του λαϊκού λόγου

Ελληνικά Γράμματα (1998)

Φάντασμα στο χιόνι

Momentum (2019)

Μακριά μαύρα μαλλιά, λευκά κιμονό, τρομακτικά πρόσωπα, χέρια που προσκαλούν στον θάνατο... Από τη Δροσιά, την Πέτρα και το Χρυσάνθεμο, τα τρομερά παραδοσιακά φαντάσματα της Ιαπωνίας, μέχρι τη Σαντάκο του σύγχρονου Japanese horror, η εικόνα του γιουρέι, του αρχετυπικού ιαπωνικού φαντάσματος, δεν έχει αλλάξει μέσα στους αιώνες. Από πού όμως προέρχονται τα γιουρέι; Πού κατοικούν και γιατί δεν βρίσκουν ανάπαυση; Ξεκινώντας από τη Χώρα των Νεκρών και τα ταφικά έθιμα της Ιαπωνίας, το "Φάντασμα στο χιόνι" μας προσκαλεί να περιπλανηθούμε σ' έναν κόσμο γεμάτο από δοξασίες και παρ...

Τι είναι λαϊκή λογοτεχνία

Σύγχρονη Εποχή (1988)

Στιχάκια του στρατού

Μπιλιέτο (2004)

Ρούμελη - Φθιώτιδα

Ιδιωτική Έκδοση (2007)

Με τα όσα θα γράψω παρακάτω δεν θέλω να ψάλλω ύμνους, θέλω να ξαναθυμηθούμε όλοι οι παλαιότεροι και να μάθουν οι νεότεροι τα όσα διαδραματίστηκαν εδώ, σε τούτους τους τόπους της Φθιώτιδας και της Ρούμελης στο πέρασμα του χρόνου και με τούτη τη θύμηση ν' αγαπήσουν και οι νεότεροι την "πατρώα γη", όπως την αγαπήσαμε και μεις, όπως την αγάπησαν και οι πρόγονοί μας από αρχαιοτάτων χρόνων. [...] (από το κείμενο της συγγραφέως)

Προφορικός και γραπτός λόγος: Τόποι και σημεία συνάντησης

Εργαστήριο Λόγου και Πολιτισμού Π.Τ.Π.Ε. Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (2008)

Το βιβλίο αυτό περιλαμβάνει τις επιστημονικές ανακοινώσεις που παρουσιάστηκαν στο 3ο Φεστιβάλ Αφήγησης Ολύμπου, που διοργάνωσε το Εργαστήριο Λόγου και Πολιτισμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας για τρίτη συνεχή χρονιά, σε συνεργασία με τον Μορφωτικό Εκπολιτιστικό Σύλλογο "Απανταχού Καλλιπευκιωτών" και τον Πανελλήνιο Όμιλο Φίλων της Αφήγησης (ΠΟΦΑ), τον Ιούνιο του 2007, στην Καλλιπεύκη Λάρισας. Συγκεκριμένα, μετά τα εισαγωγικά, στο πρώτο μέρος περιλαμβάνονται τα άρθρα: - "Το παραμύθι και η επικαιρότητα", του Μηνά Αλ. Αλεξιάδη, καθηγητή του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημί...

Πάλι με χρόνια με καιρούς...

Εκδόσεις Ι. Σιδέρης (2011)

Πολλά έχουν γραφεί για το πασίγνωστο τραγούδι "Της Αγιά-Σοφιάς", του οποίου ιδίως ο καταληκτήριος στίχος, στις πλέον διαδεδομένες εκδοχές του άσματος, έχει γνωρίσει τεράστια απήχηση στη νεοελληνική κοινωνία, διαχρονικά. Την εξέλιξη ακριβώς αυτού του στίχου-μοτίβου (και ειδικά του δεύτερου ημιστιχίου του), ανάλογα με τις εκάστοτε ιδεολογικές συνιστώσες, επιχειρεί να αναδείξει η παρούσα σύντομη επισκόπηση, παρακολουθώντας τις συναφείς παραλλαγές του από τις αρχές του 19ου αιώνα και εξής, όπως αυτές αποτυπώνονται σε συλλογές ή μεμονωμένες δημοσιεύσεις δημοτικών τραγουδιών, σε...

Ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης και η Βόρεια Κέρκυρα

Imagedgd (2019)

Στην πεζογραφική δημιουργία του Κωνσταντίνου Θεοτόκη κεντρική θέση έχουν τα κοινωνικά του ενδιαφέροντα για τους ανθρώπους της υπαίθρου (ρεαλισμός - ηθογραφία) και στα μετέπειτα έργα για την αστική ζωή.

Ο Γεώργιος Βιζυηνός και το αρχαίο θέατρο

Εκδόσεις Πατάκη (2002)

Η μονογραφία αυτή διερευνά τη σχέση του Γεωργίου Βιζυηνού με το θέατρο, και ειδικότερα με το αρχαίο θέατρο. Είναι γνωστό ότι ο Βιζυηνός συνέγραψε μια, χαμένη σήμερα, πεντάπρακτη τραγωδία, ότι δίδαξε ως καθηγητής Δραματολογίας στο Ωδείο Αθηνών και ότι ανέλαβε να αναλύσει αισθητικά και δραματουργικά την "Αντιγόνη" του Σοφοκλή στο πλαίσιο μιας ερασιτεχνικής παράστασης. Η τελευταία αυτή ενασχόληση ενδέχεται να αποτέλεσε το κίνητρο για τη συγγραφή μιας πραγματείας με λαογραφικό κατά βάση περιεχόμενο, που δημοσιεύτηκε το 1888 με τίτλο «Οι καλόγεροι και η λατρεία του Διονύσου εν Θ...

Ο βιασμός της Κοκκινοσκουφίτσας

Locus 7 - Άλλωστε (2017)

Μια συγκριτική μελέτη, βασισμένη σε τεκμηριωμένα στοιχεία ιστορίας, λαογραφίας, εθνολογίας, ψυχολογίας και κοινωνιολογίας για όσα κρύβονται πίσω από την επιφανειακή όψη των παραμυθιών που σήμερα αποκαλούμε "παιδικά". "Στις σελίδες του βιβλίου που ακολουθεί θα πάμε πίσω στο χρόνο, στις σκοτεινές εποχές της ιστορίας και θα αναζητήσουμε την όχι και τόσο παιδική εικόνα των γνωστών μας παραμυθιών. Θα προσπαθήσουμε να αποκωδικοποιήσουμε τη σκοτεινή τους όψη, αυτή που γεννούσε φόβο γιατί όπως έλεγε και ο Άλφρεντ Χίτσκοκ: "Ο φόβος δεν είναι τόσο δύσκολο να κατανοηθεί. Έτσι κι αλ...

Ο Άγγελος Γωβιός και η επανάσταση στην Εύβοια

Ευβοϊκές Εκδόσεις Κίνητρο. Ε. Καλέμη (2003)

[...] Με επίκεντρο το πρόσωπο του Λιμνιώτη επαναστάτη και ήρωα Αγγελή Γωβιού, τη βασικότερη κατά την εκτίμηση μας προσωπικότητα του ευβοϊκού αγώνα για την ανατροπή του τουρκικού ζυγού στην ελληνική μεγαλόνησο, θα εξετάσουμε τα γεγονότα της επανάστασης στην Εύβοια, τους λόγους της αποτυχίας της και τον τρόπο με τον οποίο εντάχθηκε τελικά η Εύβοια στο νέο ελληνικό κράτος το Μάρτιο του 1833. Θα παραθέσουμε γνωστά και άγνωστα ντοκουμέντα από την εποχή εκείνη και θα σχολιάσουμε με απλό τρόπο τις εξελίξεις. Τέλος θα μεταφέρουμε αποσπάσματα από έμμετρα ή πεζά λαϊκά λογοτεχνήματα σ...

Μικρομορφές της λαϊκής λογοτεχνίας

Ελληνικά Γράμματα (1999)

Μεσόγεια, το χαμένο περιβόλι της Αττικής

ΑΩ Εκδόσεις (2015)

Μεσόγεια της Αττικής... μια διαδρομή μέσα στο χρόνο, με όχημα την λογοτεχνία και 11 σταθμούς-κεφάλαια που αντιστοιχούν σε διαφορετικούς τόπους. Βασικός στόχος του ανθολογίου είναι ο αναγνώστης να ανακαλύψει πλήθος εικόνων, γεγονότων της περιοχής μέσα από σπάνια δυσεύρετα κείμενα από παλιά ξεχασμένα αλλά και σύγχρονα βιβλία κι άλλες πηγές λόγου. Άξονές του είναι: - η αρχαία εποχή στους δήμους της Νότιας Αττικής βασισμένη σε κείμενα σύγχρονων λογοτεχνών κι αρχαιολόγων - οι εντυπώσεις των περιηγητών 18ου-19ου αιώνα κυρίως - τα γεγονότα διαφόρων ιστορικών περιόδων πο...

Λαογραφικές παρατηρήσεις στο έργο "Τα κατά Στεφανίτην και Ιχνηλάτη"

Σπανίδης (2011)

"... Η μελέτη που ακολουθεί ξεκίνησε ως προσπάθεια σχολιασμού της δημώδους παραλλαγής του κειμένου που είναι γνωστό ως "Τα κατά Στεφανίτην και Ιχνηλάτην", που συντέθηκε από τον ιατρό Δημήτριο Προκοπίου, το 1721. Βεβαίως, η συγκεκριμένη παραλλαγή υπήρξε μόνο η αφετηρία, δεδομένου ότι τα παραμυθολογικά και λαογραφικά σχόλια αναφέρονται στους αφηγηματικούς τύπους που υπάρχουν σε όλες τις γνωστές παραλλαγές και διασκευές του κειμένου μας. Ωστόσο, ο αδόκητος θάνατος του εκ των συγγραφέων Μανόλη Παπαθωμόπουλου, ομότιμου καθηγητή κλασσικής φιλολογίας της Φιλολογικής Σχολής του Π...

Κόκκινη κλωστή δεμένη στων παππούδων την ανέμη…

Ινφογνώμων Εκδόσεις (2017)

"Ένα βράδυ δίπλα στο τζάκι, ο παππούς μου κι η γιαγιά μου μού είχαν πει..." Κάπως έτσι ξεκίνησε το ταξίδι μας μέσα στο μαγικό κόσμο των αφηγήσεων... Των όμορφων ιστοριών που ακούγαμε με παιδική λαχτάρα από τα χείλη των παππούδων μας, οι οποίες, αν δεν γίνονται ατομικές ή συλλογικές προσπάθειες να καταγράφονται, είναι βέβαιο πως μια μέρα θα χαθούν στη δίνη του χρόνου. Οι αφηγήσεις που συμπεριλαμβάνονται σε αυτό το βιβλίο, αποτελούν ένα σημαντικό "λαογραφικό" τεκμήριο της ελληνικής κοινωνίας των παλαιοτέρων χρόνων. Πόλεμοι, προσφυγιά, θρύλοι, προλήψεις, προκαταλήψεις, ά...

Ιστορίες προφορικής παράδοσης της περουβιανής Αμαζονίας

Εκάτη (2011)

Σε ό,τι αφορά τις ιστορίες, γεννιέται ένα εύλογο ερώτημα: ποιες είναι οι λογοτεχνικές τους αξιώσεις, μπορούμε να τις αποκαλέσουμε λογοτεχνία; Η απάντηση δίχαζε στο παρελθόν τους μελετητές του μεγάλου σε όγκο προφορικού υλικού που καταγραφόταν. Παρ' ό,τι η χάρη και οι αποχρώσεις του προφορικού λόγου χρειάζονται πολλή δεξιοτεχνία για να περάσουν στον γραφτό χωρίς μεγάλη πολλές φορές απώλεια, η απάντηση είναι καταφατική, και, κατά έναν τρόπο, αυταπόδεικτη: η αξία τους διαφέρει ανάλογα με το ταλέντο του αφηγητή. Όπως δηλαδή συμβαίνει και με τον συγγραφέα της γραπτής λογοτεχνική...

Ίσκιοι κι αλαφροΐσκιωτοι

Ελληνικά Γράμματα (2003)

Η των πολλών δόξα, η αναπόδεικτος και πάτριος, που βρίσκει έρεισμα στο δημοτικόν, αποτελεί αντικείμενο αυτής της μελέτης. Μέσα από σύμβολα, λέξεις, πράξεις και τελετουργίες αναδύονται οι αόρατες, αλλά πανταχού παρούσες δοξασίες, αξίες και εικόνες του κόσμου των ανθρώπων παλαιοτέρων και νεοτέρων εποχών. Οι ανώνυμες αφηγήσεις, μικρές και μεγάλες, οι δημιουργημένες από μια παραδοσιακή κοινωνία, εκείνες που η απαρχή τους χάνεται στο βάθος του χρόνου, ήταν η αφετηρία και το μέσο για την πρόσβαση στο θέμα μας. Αφηγήσεις και γνώμες που εκφράζονται σε τυποποιημένη, πεζή ή έμμετρη μ...

Συνολικά Βιβλία 34
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου