Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Οι δύο αποφασιστικοί νεωτερισμοί του βιβλίου είναι, πρώτο, ότι κατανόησε το διονυσιακό φαινόμενο στους Έλληνες: για πρώτη φορά προσφέρεται μια ψυχολογική ανάλυση του φαινομένου, το οποίο βλέπει ως ρίζα ολόκληρης της ελληνικής τέχνης. Δεύτερο, κατανοεί τον σωκρατισμό: για πρώτη φορά ο Σωκράτης αναγνωρίζεται ως όργανο της ελληνικής αποσάθρωσης, ως τυπικός παρακμιακός. Η "ορθολογικότητα" εναντίον του ενστίκτου. Η "ορθολογικότητα" με κάθε τίμημα ως επικίνδυνη δύναμη που υπονομεύει τη ζωή!

[...] Το ουσιώδες στοιχείο του θέματος του βιβλίου είναι το πρόβλημα του κακού: είναι καλό ή κακό το Είναι, το να είσαι; Η ευτυχία που μπορούμε να περιμένουμε από το Είναι, μέσα στο Είναι, η ευτυχία των όντων, αξίζει το τίμημα της, αξίζει να πληρώνεται με δυστυχία; Τέλος, κι αν τα ζυγίσουμε καλά όλα αυτά, πώς μπορούμε και οφείλουμε να ζούμε μέσα σ' αυτό το Είναι; Τι είναι το Είναι; Τι αξίζει; Τι πρέπει να κάνουμε γι' αυτό; Με μια και μόνο κίνηση ο νεαρός Νίτσε αγκαλιάζει εδώ ολόκληρη τη φιλοσοφία. Διακρίνει τρεις απαντήσεις, όχι όμως τρεις μεταφυσικές θέσεις, αλλά τρεις τ...

Το πρώτο δημοσιευμένο έργο του Νίτσε (1844-1900), η "Γέννηση της τραγωδίας", είναι και το γνωστότερο. Μέσα από μια πρωτότυπη ανάλυση της αρχαίας τραγωδίας περιγράφει μια στάση ζωής χαρακτηριστική της νεωτερικότητας: το "τραγικό αίσθημα της ζωής", σύμφωνα με το οποίο μόνον η ζωή δίνει νόημα στον κόσμο, αλλά η ίδια η ζωή δεν έχει κανένα νόημα. Κατά τον Νίτσε, αυτό το αίσθημα εκφράζεται κατ' εξοχήν μέσα από τη μουσική. Γι' αυτό τον λόγο, η "Γέννηση της τραγωδίας" επηρέασε καθοριστικά τις αισθητικές αντιλήψεις από την εποχή της μέχρι σήμερα. Η παρούσα έκδοση πλαισιώνει τη...

Το δοκίμιο αυτό του μεγάλου Γερμανού φιλοσόφου του 19ου αιώνα αποτελεί την κλασική παρουσίαση της ιστορίας της ερμηνευτικής σκέψης. Συνάμα δε υπήρξε και η αφετηρία για τη ραγδαία ανάπτυξη της ερμηνευτικής και τη διαμόρφωσή της σε ένα από τα χαρακτηριστικά και σημαντικά φιλοσοφικά ρεύματα του 20ού αιώνα. Στη μεστή εισαγωγική ενότητα του δοκιμίου, ο Ντίλταϋ χαράσσει κατ' αρχάς το εννοιολογικό πλαίσιο της πραγμάτευσής του και δηλώνει κατόπιν τη βαθύτερη φιλοσοφική της σημασία. Στις ακόλουθες ενότητες, παρουσιάζει συνοπτικά, αλλά και με εμβρίθεια, την ιστορία της ερμηνευτική...

Οι ιδέες μου για την προέλευση των ηθικών μας προ- καταλήψεων -γιατί αυτό ακριβώς πραγματεύομαι σε τούτο το πολεμικό έργο -παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά διακριτικά και λακωνικά, σ' εκείνη τη συλλογή αφορισμών με τον τίτλο "Ανθρώπινο, Πολύ Ανθρώπινο: Ένα βιβλίο για Ελεύθερα Πνεύματα". Είχα αρχίσει τη σύvταξη του έργου στο Σορέντο, κάποιο χειμώνα που μου έτυχε να σταματήσω εκεί σαν τον ταξιδιώτη που ξαποσταίνει κάπου, και να αγκαλιάσω με το βλέμμα την απέραντη και επικίνδυνη χώρα που είχε διασχίσει το πνεύμα μου ως τότε. Ήταν τον χειμώνα του 1876-77 . Οι καθαυτές ιδέες μου όμ...

Ο Άρθουρ Σοπενχάουερ (1788-1860), στο κύριο έργο του "Ο κόσμος ως βούληση και παράσταση" (από το οποίο και αντλούνται τα δύο κείμενα που συναπαρτίζουν την έκδοση: "Περί της κατάφασης της βούλησης για τη ζωή" και "Περί της μηδαμινότητας και της δεινοπάθειας της ζωής") απορρίπτει όλη την πρότερη φιλοσοφική παράδοση που έβλεπε τον κόσμο ως "κόσμο", δηλαδή ως ένα σύμπαν που χαρακτηρίζεται από τάξη και κάλλος, που οφείλει την ύπαρξη και τη σύστασή του σε μια έλλογη δημιουργική πράξη. Σύμφωνα με τη δική του διάγνωση, η βαθύτερη ουσία της πραγματικότητας είναι, αντίθετα, μια βούλη...

Ο καθηγητής Γιάννης Τζαβάρας επιχειρεί εδώ αφενός να παρουσιάσει -σε μετάφραση και εφοδιασμένο με σχόλια- το σχετικό κείμενο του Χάιντεγγερ, αφετέρου όμως να εκθέσει την προβληματική της απαξίωσης των αξιών έτσι όπως προέκυψε μέσα από τις συζητήσεις γύρω από τον προτεινόμενο Υπεράνθρωπο και τον διακηρυγμένο "θάνατο του Θεού"

O William James, ουμανιστής φιλόσοφος και ψυχολόγος, πανεπιστημιακός καθηγητής στο Χάρβαρντ, γνωστός για τις ριζοσπαστικές του παραδόσεις και διαλέξεις, υπήρξε συγγραφέας πολλών βιβλίων και άρθρων. Στα επτά δοκίμια του παρόντος τόμου εξετάζει με κριτική, διεισδυτική ματιά ποικίλα ζητήματα: από την παραψυχολογία και τη μεταφυσική, μέχρι τον τρόπο διδασκαλίας στα πανεπιστήμια, τα πτυχία και τα διδακτορικά. Η ευρυμάθεια, η ιδιάζουσα οπτική γωνία και η δυνατή αλλά ευαίσθητη πένα αυτής της πολυσχιδούς προσωπικότητας αποδίδουν στα μεγάλα και στα μικρά πράγματα τις αληθινές τους δ...

Για τον Έγελο, χαρακτηριστικό της μουσικής είναι ότι δίνει μορφή στο αίσθημα ως αίσθημα, ότι κατορθώνει να αποτυπώσει εξωτερικά την ίδια την εσωτερικότητά μας: Μόνον η ποίηση την εκφράζει πληρέστερα, αλλά με τίμημα την αυτοτέλεια της καλλιτεχνικής μορφής. Ο Έγελος ή Χέγκελ υπήρξε, μετά τον Καντ, ο δεύτερος μεγάλος θεωρητικός του νέου τότε φιλοσοφικού κλάδου της «αισθητικής». Σε αντίθεση με τον Καντ, δεν προσπαθεί τόσο να ορίσει τους υποκειμενικούς όρους υπό τους οποίους λέμε για κάτι ότι είναι «ωραίο», αλλά διερευνά κυρίως τους αντικειμενικούς όρους αυτού του υποκειμενικού...

Ο Nietzsche ανατρέπει την πλατωνική καταδίκη της τέχνης και φθάνει στο αντίθετο άκρο. Κάνει αισθητική τη φιλοσοφία. Δίνει δηλαδή το προβάδισμα στην αισθητική έναντι της φιλοσοφίας. Θεωρεί (όπως ο Kant) την τέχνη ως αλήθεια. Για τον Nietzsche, ο καλλιτέχνης είναι ένας "αναζητητής αλήθειας". (Με δυο λόγια, πήρε τη δουλειά του φιλόσοφου). Άρα, ο φιλόσοφος πρέπει με τη σειρά του να γίνει καλλιτέχνης -για να αναζητήσει την αλήθεια, που είναι πια το έργο του καλλιτέχνη. Καταλαβαίνουμε τώρα πως η φιλοσοφία πρέπει με τη σειρά της να γίνει αισθητική. (Και η αλήθεια μέθη;) Στην "Α...

Μια σειρά σκέψεων, σημειωμένων κατά διαστήματα σε πρόχειρα χαρτιά, κυρίως κατά τη διάρκεια των ετών 1656-1658, έμελλε, έπειτα από μια περιπετειώδη πορεία αντάξια του περιεχομένου τους και μετά το θάνατο του Μπλεζ Πασκάλ (1623-1662), να παραδοθούν στη δημοσιότητα κι από κει με τη σειρά τους να κατακτήσουν μια κορυφαία θέση στην ιστορία της ευρωπαϊκής σκέψης. Αυτά τα πρόχειρα σημειώματα τα οποία ο Πασκάλ, όσο ζούσε, επιδίωκε να διατάξει σε νοηματικές ενότητες, εξέδωσαν οι απόγονοί του το 1669-1670 υπό τον τίτλο: "Σκέψεις του κου. Πασκάλ για τη Θρησκεία και για Ορισμένα Άλλα Ζ...

Αφορμή για τη συγγραφή αυτού του βιβλίου είναι η συμπλήρωση φέτος 300 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου φιλοσόφου, και 250 από τη δημοσίευση των δύο σημαντικότερων έργων του, του Κοινωνικού Συμβολαίου και του Αιμίλιου. Ο βαθύτερος λόγος, όμως, ήταν ο φόρος τιμής που ο συγγραφέας ήθελε να αποδώσει στον φιλόσοφο με τις δύο ψυχές, στον στοχαστή που ήθελε με τη γραφή (του) να απελευθερώσει τον κόσμο, πιστεύοντας συνάμα πως η γραφή αλλοτριώνει την ανθρώπινη φύση. Αυτό το δοκίμιο επιχειρεί να συνομιλήσει απευθείας με το έργο του Ρουσσώ και όχι με ό,τι έχει γραφτεί από άλλους...