Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η Χάλκη, μια "όαση ελληνισμού", παραμένει βαθιά κλεισμένη στην καρδιά της πολίτικης Ρωμιοσύνης - και όχι μόνον -, τόσο για τη μοναδική ομορφιά της, όσο και για τα ιστορικά της προσκυνήματα, τα λαμπρά εκπαιδευτήρια, με κορυφαίο ίδρυμα την Ιερά Θεολογική Σχολή της του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας. Η Ακαδημία Αθηνών είχε βραβεύσει τον πρώτο τόμο περί Χάλκης - έργο του Ακύλα Μήλλα -, ως "μία ευσυνείδητη, μεθοδική και άρτια ιστορική και εθνογραφική μελέτη που κατόρθωσε να αναστήσει έναν ολόκληρο κόσμο, χαμένο σήμερα για πάντα". Στον πολυτελή ανά χείρας τόμο, Χάλκης Πριγκηπονήσων,...

Η παρούσα έκδοση έχει σκοπόν να παρουσιάσει τα απαράδεκτα γεγονότα, που συνέβησαν εις βάρος των Ελλήνων υπηκόων της Κωνσταντινούπολης, κατά παράβασιν παντός δικαίου και νόμου διεθνούς και ανθρώπινου, τα οποία δυστυχώς δεν είναι ευρέως γνωστά στην ελληνική και διεθνή κοινωνία. Έχει στην ουσία σκοπό να αποδοκιμάσει και να κατακρίνει την κακοήθεια και την αχρειότητα χωρίς να επιζητεί να προκαλέσει πληγές και τραύματα, τα οποία προκαλούνται μόνο με όπλα. Όχι, σκοπός μας δεν είναι η πρόκληση πληγών αλλά η υπόμνηση των θλιβερών γεγονότων που έλαβαν χώρα στην Κωνσταντινούπολη από...

Μια ιστορικού και φιλολογικού περιεχομένου μελέτη για το περιοδικό "Φάρος" της Κωνσταντινούπολης (1909-1912), το οποίο ανήκει στην κατηγορία των εντύπων για παιδιά και νέους. Από την αναλυτική προσέγγιση των εξωτερικών χαρακτηριστικών του και των περιεχομένων του, προκύπτουν ενδιαφέροντα στοιχεία για τον τύπο του περιοδικού που καθιερώθηκε στη συγκεκριμένη κατηγορία εντύπων κατά τη διάρκεια της πρώτης δεκαετίας του εικοστού αιώνα στην Πόλη.

Είναι πάντα ευπρόσδεκτο και παρήγορο να εμφανίζονται κείμενα που δίνουν αφορμή στους Έλληνες να ξαναθυμηθούν τις μεγάλες στιγμές της ιστορικής τους διαδρομής. Ιδιαίτερα στην εποχή μας, όπου η νέα παγκοσμιοποίηση, αναδυόμενη μέσα από καθαρά υλιστικά, εξουσιαστικά και πλουτοκρατικά οράματα, σπρώχνει σε δεύτερη μοίρα μακραίωνες παραδόσεις πίστης και πνευματικού πολιτισμού. Το κομψό αυτό τομίδιο, με την πάλλουσα κοντόγλεια περιγραφή της Άλωσης και την ευαίσθητη εικονογράφηση, υψώνει φωνή αναβαπτίσεως σ' αυτήν τη μνήμη.

Το μυθιστόρημα της Πόλης των Πόλεων, το μυθιστόρημα του Βυζαντίου, της Κωνσταντινούπολης, της Ιστανμπούλ. Το μυθιστόρημα της πόλης που έτρεφε όνειρα, ανέδειξε πολιτισμούς, συσσώρευσε θησαυρούς. Στις σελίδες του βιβλίου ξεδιπλώνεται ένα ιστορικό πανόραμα της πρωτεύουσας που βασίλευε σε τρεις ηπείρους. Οι τρούλοι των χιλιόχρονων εκκλησιών της και οι μιναρέδες των αμέτρητων τζαμιών της αποτελούν αδιάψευστες μαρτυρίες της πορείας της Πόλης, που είναι το ανθέμιο του κληρονομιάς μας. Από τη Μαύρη Θάλασσα μέχρι τα περίχωρα της Βιέννης, όλοι οι λαοί υποκλίθηκαν στο μεγαλείο της....

H κοινή καταγωγή της συγγραφέως και ο θαυμασμός της για το έργο της πρωτοπόρου του δημοτικισμού Aλεξάνδρας Παπαδοπούλου, την οδήγησαν στην ενασχόληση με τους προβληματισμούς της, κυριότεροι των οποίων ήταν το γλωσσικό ζήτημα και η χειραφέτηση της γυναίκας στην Kωνσταντινούπολη. Tο αδημοσίευτο αρχειακό υλικό της εφημερίδας "O Tαχυδρόμος", που αποτελεί το επίκεντρο της μελέτης, βρέθηκε σε αρχεία της Πόλης, τη βιβλιοθήκη του Oικουμενικού Πατριαρχείου και τη βιβλιοθήκη του Zαππείου.

Επί επτακόσια χρόνια οι Βυζαντινοί καλλιεργούσαν μια ιδεολογία που τοποθετούσε στο κέντρο του κόσμου την Κωνσταντινούπολη και όχι τη Ρώμη ή την Ιερουσαλήμ. Η ιδεολογία αυτή, που αντικατοπτριζόταν στη στάση των Βυζαντινών αυτοκρατόρων, προκάλεσε εντάσεις ανάμεσα στους Βυζαντινούς και στους Σταυροφόρους τόσο σε διπλωματικό όσο και σε στρατιωτικό επίπεδο. Οι Σταυροφόροι, όσο κι αν θεωρούσαν τη βυζαντινή κοινωνία ξένη και μακρινή, εντυπωσιάστηκαν από την αίγλη της περίλαμπρης εκείνης πόλης. Τελικά, η ακαταμάχητη έλξη που ασκούσε όλος αυτός ο πλούτος και η φινέτσα είχε καταλυτ...

[...] Το κείμενο για τα Σεπτεμβριανά αποτελείται από 211 δακτυλόγραφες σελίδες και χωρίζεται σε πρόλογο, εισαγωγή και τρία μέρη. Βρίσκεται στο τμήμα του Αρχείου Χριστόφορου Χρηστίδη που είναι κατατεθειμένο στο Κέντρο Μικραστιακών Σπουδών. [...] Χάρη στην επιμελή συγκέντρωση, παράθεση και ερμηνεία εντυπωσιακού όγκου μαρτυριών και στοιχείων παραμένει, ίσως, η πληρέστερη πηγή για τα γεγονότα που σήμαναν την αρχή του τέλους για τον ελληνισμό της Πόλης. Το κείμενο πρέπει να εκτιμηθεί ακόμη όχι μόνον ως ασφαλής πηγή, αλλά και ως υπόδειγμα συστηματικής και ψύχραιμης, κατά το δυνα...

[...] Μέσα στις σελίδες αυτού του βιβλίου έχουμε να δούμε και να μάθουμε πολλά. Από την ιστορία του Ελληνισμού της Πόλης, στην τόσο κρίσιμη αυτή 30/ετία (1890-1922), ως την Ελληνική Λογοτεχνία, όπως αναδείχθηκε στη Βασιλεύουσα και στην εκπαίδευση στις δύο βασικές της βαθμίδες: τη δημοτική και τη μέση. Οικουμενικό Πατριαρχείο, Σουλτάνοι, Νεότουρκοι, Ελληνικό κράτος, Βαλκανικοί πόλεμοι, Α΄Παγκόσμιος, η Μικρασιατική περιπέτεια, τα εκπαιδευτικά προγράμματα, οι δάσκαλοι, οι καθηγητές, οι μαθητές, συνθέσεις και αντιθέσεις, δημοτικισμός και λογιοτατισμός, η Μεγάλη Ιδέα... Δε...

Ο γιατρός και βυζαντινολόγος Αλέξανδρος Πασπάτης (Χίος 1814 - Αθήνα 1891) περιγράφει εδώ τα ανάκτορα των Βυζαντινών αυτοκρατόρων (στην Κωνσταντινούπολη), τον πυρήνα της πολιτικής ζωής της αυτοκρατορίας του μεσαιωνικού Ελληνισμού και ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία της βυζαντινής αρχιτεκτονικής. Πρόκειται για ένα μεγαλειώδες έργο. Ο Πασπάτης, ο οποίος ήταν τότε εγκατεστημένος και εργαζόταν ως ιατρός στην Κωνσταντινούπολη, ανατρέχοντας σε περιγραφές Βυζαντινών συγγραφέων, παριστά με μεγάλη λεπτομέρεια και σαφήνεια τα χαρακτηριστικά όλων των (σωζόμενων) αρχιτεκτονικών μελών τω...

Ο φωτογραφικός φακός του Σ. Λαμπαδαρίδη, αρχιτέκτονα και Καθηγητή Ιστορίας της Τέχνης, απεικονίζει την Κωνσταντινούπολη του σήμερα, προβάλλοντας ταυτόχρονα με έναν τρόπο μοναδικό τη μακραίωνη πορεία της μέσα στον χρόνο. Οι πολυάριθμες καλλιτεχνικές φωτογραφίες παρουσιάζουν τα μεγαλοπρεπή μνημεία της, τα ιστορικά κτίσματα, τις δεσποτικές βυζαντινές εκκλησίες, την Αγία Σοφία, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, τις φυσικές ομορφιές, αλλά και σπάνια έργα τέχνης, όπως δεν έχουν παρουσιαστεί ποτέ ξανά. Το σπάνιο αρχειακό φωτογραφικό υλικό των εκδόσεων Μένανδρος αποτυπώνει την ανάπτυξη τ...

[...] Ο ανά χείρας τόμος έρχεται να παρουσιάσει ένα έργο πολυσύνθετο που τεκμηριώνει πολύπλευρα και με τον εντυπωσιακότερο ίσως τρόπο τη μακραίωνη και άρτια οργανωμένη παρουσία του αστικού Ελληνισμού της Κωνσταντινουπόλεως, μιας εθνότητας δυναμικής που έδρασε και μεγαλούργησε σε κάθε επίπεδο και της οποίας η προσφορά υπήρξε καθοριστική σε όλες τις πτυχές, πνευματικές και γενικότερα πολιτιστικές, και που επεκράτησε αδιαφιλονίκητα στην οικονομική ζωή της πολύβουης οθωμανικής πρωτεύουσας. [...] (από τη σελ. 9 του βιβλίου)

Η "Συνάντηση στην Πόλη", τον Ιούλιο του 2006, καταγράφηκε στη συνείδηση όλων όσων συμμετείχαν σ' αυτήν ως ένα ορόσημο στην πορεία της μειονότητας. Εκεί ανανεώσαμε τις σχέσεις μας με τους εκπατρισθέντες, πιάσαμε ξανά επαφή, συναντηθήκαμε κυριολεκτικά και μεταφορικά. Εκεί, μέσα από έναν ορίζοντα μελέτης των σύγχρονων ζητημάτων της Κοινότητας, μέσα από επιστημονικές έρευνες για τη δημογραφία, την εκπαίδευση, την οργάνωση και το βακουφικό, που έγιναν ειδικά για το Συνέδριο από μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας, διερευνήθηκαν οι προοπτικές που διαγράφονται για το μέλλον. Φάνηκε πω...

Με την εργασία αυτή ολοκληρώνεται η έρευνα και η μελέτη της σωματειακής οργάνωσης του αλύτρωτου ελληνισμού, των συλλόγων, δηλ., που έδρασαν στην Κωνσταντινούπολη, τη Μικρά Ασία και τη Θράκη. [...] Στην παρούσα μελέτη, εφ’ όσον αυτό ήταν δυνατό, οι σύλλογοι καταχωρίστηκαν βάσει της επωνυμίας τους, όπως αυτή περιγράφεται στους κανονισμούς ή έχει αποτυπωθεί στις σφραγίδες. Σε αντίθετη περίπτωση, οι επωνυμίες προέρχονται από τις εφημερίδες και άλλες χειρόγραφες ή έντυπες πηγές, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει βεβαιότητα για τη σωστή μεταφορά της επωνυμίας. Ως έτος ίδρυσης θεωρήθη...

Γιατί ο Ζαχαρίας, που συγκαταλέγεται στους σημαντικότερους συνθέτες της οθωμανικής μουσικής, καθώς και ο Γιώργος Μπατζάνος, που η φήμη της δεξιοτεχνίας του στο ούτι έχει κάνει το γύρο του κόσμου, είναι ακόμα άγνωστοι στην Ελλάδα; Και για πιο λόγο ο Νικολάκης είναι διάσημος στις αραβικές χώρες και οι συνθέσεις του είναι πάντα μέσα στο ρεπερτόριο της αραβικής κλασικής μουσικής, ενώ στην Ελλάδα δεν παίζονται τα έργα του; Η συμβολή των Ρωμηών στη μουσική της Πόλης είναι τεράστια, είτε ως τραγουδιστών και μουσικών του παλατιού είτε ως ψαλτών στις ορθόδοξες εκκλησίες. Ο κατεξο...

Ένα ιδιαίτερο ημερολόγιο-λεύκωμα για το 2012 από την ερευνήτρια, λαογράφο και συγγραφέα Σούλα Μπόζη, αλλά και μια περιδιάβαση στην ιστορία των καφενείων και των καπηλειών της Πόλης. Όπως μας αποκαλύπτεται, τόσο τα καπηλειά όσο και τα καφενεία ήταν χώροι συνάθροισης, συζήτησης και άσκησης κριτικής μεταξύ των θαμώνων τους, που αρχικά τουλάχιστον ήταν αποκλειστικά άντρες, αλλά επίσης χώροι εκτόνωσης και διασκέδασης. Για πολλά χρόνια, γύρω από αυτά τα μαγαζιά στήθηκε και βασίστηκε ένα σημαντικό μέρος της οικονομίας, με βασικούς πρωταγωνιστές τους Έλληνες Κωνσταντινουπολίτες...

Ένα ξεχωριστό ημερολόγιο-λεύκωμα για το 2010, τις σελίδες του οποίου κοσμούν νοσταλγικές γκραβούρες από την Πόλη, σύντομα και περιεκτικά κείμενα με λαογραφικές πληροφορίες για τη ζωή εκεί αλλά και γευστικές συνταγές της περιοχής συνέθεσε η ερευνήτρια λαογραφίας και συγγραφέας του βιβλίου "Πολίτικη Κουζίνα" Σούλα Μπόζη. Για κάθε μία από τις τέσσερις εβδομάδες του μήνα η Σούλα Μπόζη προτείνει συνταγές για το οικογενειακό -και όχι μόνο- τραπέζι του σαββατοκύριακου -παραλλαγές εκείνων του επιτυχημένου βιβλίου της "Πολίτικη Κουζίνα". Περιγράφοντας τους λόγους που την ώθησ...