Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η έκρηξη της πολιτισμικής διαφοράς σημάδεψε την είσοδο της Ελλάδας στον 21ο αιώνα. Η χώρα ήρθε αντιμέτωπη τόσο με την δική της απωθημένη και ιστορικά καταπιεσμένη ετερότητα όσο και με την ετερότητα των "άλλων", κυρίως των κοντινών της γειτόνων, που άρχισαν να εγκαθίστανται στο εσωτερικό της. Όπως ήταν επόμενο, μακροχρόνιες στάσεις τέθηκαν σε δοκιμασία, ενώ οι διαδικασίες παραγωγής και διαχείρισης της πολιτισμικής διαφοράς ήρθαν στην πρώτη γραμμή του δημόσιου ενδιαφέροντος. Οι εξελίξεις αυτές προσεγγίζονται εδώ μέσα από επιμέρους ερωτήματα: Τι σημαίνει να είναι κανείς Πομάκ...

Η διατριβή κινείται στον χώρο της νομικής επιστήμης. Στόχος είναι η αποσαφήνιση εννοιών, που αφορούν τις μειονότητες κατά το διεθνές δίκαιο. Το Α΄Μέρος περιλαμβάνει τρία κεφάλαια. Το πρώτο ασχολείται με όλους τους κατά καιρούς προταθέντες ορισμούς της μειονότητος. Το δεύτερο αναλύει όλα εκείνα τα στοιχεία, που περιλαμβάνονται σε αυτούς. Το τρίτο διακρίνει τη μειονότητα από άλλες έννοιες (αυτόχθονες πληθυσμοί, μετανάστες, λαοί). Το Β΄ Μέρος περιλαμβάνει τέσσερα κεφάλαια. Το πρώτο αναλύει τις νομικές αρχές της μη διακρίσεως, της ισότητος και της θετικής προστασίας και την ε...

Τι οδηγεί ένα κράτος στην επιλογή να αφομοιώσει μια εθνοτική ομάδα, να την αποκλείσει ή να την αναγνωρίσει επίσημα ως μειονότητα; Σε αυτή την πρωτοποριακή μελέτη ο Χάρης Μυλωνάς εξετάζει τις επιδράσεις των γεωπολιτικών συσχετισμών στο σχεδιασμό κρατικών πολιτικών εθνοποίησης απέναντι σε μη επικρατούσες εθνοτικές ομάδες, δηλαδή σε κάθε σύνολο ατόμων που οι κυβερνώσες ελίτ θεωρούν μη αφομοιωμένη ομάδα. Μέσω μιας διεξοδικής μελέτης των Βαλκανίων, ο Μυλωνάς δείχνει ότι ο τρόπος με τον οποίο ένα κράτος αντιμετωπίζει μια μη επικρατούσα εθνοτική ομάδα εντός των συνόρων του καθ...

Γιατί οι μουσουλμάνοι της Δυτικής Θράκης, ενώ βρέθηκαν αντιμέτωποι με μια βάναυση κατοχή και έναν αιματηρό εμφύλιο πόλεμο, διατήρησαν μια παθητική στάση τη δεκαετία του 1940; Αυτή η πρώτη στο είδος της ιστορική μελέτη εξετάζει το γρίφο της μειονοτικής "αδράνειας", δίνοντας έμφαση στην περίπλοκη ταυτότητα της μειονότητας και στη στρατηγική σημασία της κατά τη διάρκεια αυτής της ταραγμένης δεκαετίας. Η έρευνα βασίστηκε σε ευρύτατο αρχειακό υλικό από την Ελλάδα, τη Βουλγαρία, την Τουρκία, τη Βρετανία και τις ΗΠΑ -μεγάλο μέρος του οποίου παρουσιάζεται για πρώτη φορά- καθώς...

Οι Έλληνες της Τουρκίας, που αυτοαποκαλούνται "Ρωμαίοι, Ρωμηοί" υπενθυμίζοντας τις ρίζες τους στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία της Ανατολής, αποτελούσαν ένα από τα πιο δυναμικά στοιχεία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Αλλά τα δράματα και οι κρίσεις που σημάδεψαν την Ανατολική Μεσόγειο στη διάρκεια του 20ου αιώνα δεν τους ευνόησαν. Σήμερα η κοινότητά τους περιορίζεται σε μερικές χιλιάδες ψυχές. Η παρακμή είναι αθεράπευτη; Το τέλος επίκειται; Οι περισσότεροι παρατηρητές εκτιμούν ότι οι νόμοι της δημογραφίας καταδικάζουν σε εξαφάνιση την πολίτικη ρωμηοσύνη, η οποία σύντομα θα επιβιών...

Στην περιοχή Τρικάλων, ως γνωστόν, κατοικούν πολλοί βλαχόφωνοι Έλληνες (Βλάχοι), οι οποίοι μάλιστα πρωτοστατούν στην κοινωνική, πολιτική, εμπορική και πολιτιστική ζωή του τόπου, έπαιξαν δε πρωταγωνιστικό ρόλο σε όλους τους απελευθερωτικούς αγώνες του Ελληνικού Έθνους (από την περίοδο της Τουρκοκρατίας ως την απελευθέρωση της Θεσσαλίας, Ηπείρου και Μακεδονίας). Επομένως είναι φυσικό και στις τάξεις του Φιλολογικού, Ιστορικού, Λογοτεχνικού Συνδέσμου (Φ.Ι.ΛΟ.Σ.) Τρικάλων να συγκαταλέγονται και πολλοί Βλάχοι. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την επιχειρούμενη τελευταία ποικι...

Η ιστορική παρουσία των Αλβανών Τσάμηδων στην Ήπειρο του α΄ μισού του 20ού αιώνα παραμένει μέχρι σήμερα ένα από τα λιγότερο γνωστά θέματα του ελληνικού παρελθόντος, ένα θέμα που για αρκετές δεκαετίες καλύφθηκε από σιωπή και αγνοήθηκε από την ελληνική ιστοριογραφία. Η συγκεκριμένη μελέτη, που αποτελεί μία σύγχρονη προσπάθεια ανασύνθεσης του ιστορικού παρελθόντος γύρω από το θέμα, είναι το αποτέλεσμα μακρόχρονης έρευνας στην Ελλάδα και το εξωτερικό και στηρίζεται σε εντυπωσιακό σε όγκο και περιεχόμενο αρχειακό υλικό -από 6 χώρες και 10 διαφορετικές αρχειακές συλλογές-, που γι...

"Το φάντασμα του αλβανικού μεγαλοϊδεατισμού επιστρέφει στον ορίζοντα της Ελληνικής διπλωματίας, που παρακολουθεί με έντονη ανησυχία την πορεία του Κοσσυφοπεδίου προς την ανεξαρτητοποίηση. Τα μηνύματα... είναι δυσοίωνα. Η οργάνωση "Τσαμουριά" πραγματοποίησε εκδήλωση στην Αυλώνα, με κεντρικό αίτημα την διεθνοποίηση της υπόθεσής τους, δηλαδή την διεκδίκηση περιουσιών στην Ελλάδα και την αναγνώριση ύπαρξης αλβανικής μειονότητας. Παράλληλα, οι Έλληνες της Χειμάρρας διαμαρτύρονται για καταπάτηση των περιουσιών τους και ζητούν από την αλβανική κυβέρνηση σεβασμό των δικαιωμάτων του...

Μια εμπεριστατωμένη μελέτη σχετικά με τη προέλευση και τις συνιστώσες της μουσουλμανικής μειονότητας της Δυτικής Θράκης. Καταγραφή των ζητημάτων που προκάλεσαν τη λήψη μέτρων υπέρ της μειονότητας εκ μέρους της Ελληνικής Πολιτείας και παρουσίαση της απόφασης 4/2005 της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου σε μια υπόθεση που, πέρα από τις πολλές νομικές παραμέτρους της, χαρακτηρίζεται αφενός από πολιτικές προεκτάσεις οι οποίες άπτονται των διεθνών σχέσεων της Ελλάδας, αλλά και δοκιμάζει αφετέρου τις βεβαιότητες της κοινωνίας μας για την πολιτιστική -και όχι μόνο αυτή- ομοιογένειά της.

Οι μουσουλμανικές μειονότητες της Θράκης αποτελούν ένα ιδιόμορφο κοινωνικό σύνολο με ένα δικό του πολύ ιδιαίτερο σύστημα αξιών. Η εκπαίδευση, η πολιτική, οι οικονομικές σχέσεις, η θρησκεία είχαν, ως παράγοντες διαμόρφωσης της σημερινής κατάστασης, ένα μεγάλο ειδικό βάρος. Η εκπαίδευση των Μουσουλμανοπαίδων της Θράκης έχει απασχολήσει πολλούς επιστήμονες και ερευνητές, Έλληνες και ξένους. Το βιβλίο επιχειρεί αφενός να καταθέσει τις πολιτικές και διπλωματικές διεργασίες που οδήγησαν στη δημιουργία του μειονοτικού εκπαιδευτικού συστήματος και αφετέρου να ανιχνεύσει τις απόψει...

Είτε εκδηλώνεται υπό τη λαϊκίστικη είτε υπό τη φασιστική παραλλαγή της, η παρουσία της άκρας δεξιάς -ξενόφοβης ή απροκάλυπτα αντισημιτικής και ρατσιστικής- είναι μόνιμo δεδομένο της πολιτικής και κοινωνικής ζωής της μεταπολεμικής Ευρώπης: ανάλογα με τις συνθήκες και την προσωπικότητα των ηγετών της, ενόχλησε ή ευνόησε τα κλασικά κόμματα. Πότε χρησίμευσε σαν σκιάχτρο και πότε σαν φυτώριο ιδεών. Σήμερα είναι ικανή να στρατοπεδεύει προ των πυλών ορισμένων κυβερνήσεων και να διαταράσσει, λίγο έως πολύ σοβαρά, το δημοκρατικό παιχνίδι. Το βλέμμα του ιστορικού είναι απαραίτητο γι...

Να ρίξει φως στο απαγορευμένο θέμα των μειονοτήτων που διαβιούν στην Τουρκία επιχειρεί ο Τούρκος ερευνητής Φουάτ Ντουντάρ. Στο βιβλίο του "Μειονότητες" βασίζεται στις επίσημες απογραφές της Στατιστικής Υπηρεσίας της Τουρκίας, τα μόνα αποδεκτά στοιχεία στη χώρα του, προχωρεί όμως περαιτέρω για να καταδείξει τους εκπεφρασμένους και μη στόχους του τουρκικού κράτους, όπως το θεμελιώδη της εθνικής, γλωσσικής και θρησκευτικής αφομοίωσης των μειονοτήτων, στο όνομα της ακεραιότητάς του. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία που αφορούν την ελληνική μειονότητα, τις κοινότητε...

"Χαλικούτης", μια λέξη άγνωστη για πολλούς, που ακούγεται σήμερα ελάχιστα και υποτιμητικά σε ορισμένες περιοχές της Κρήτης, χωρίς ακόμα και αυτοί που την προφέρουν να γνωρίζουν τη σημασία της. Το άγνωστο και ο παράξενος ήχος της λέξης, ως και η παντελής έλλειψη βιβλιογραφίας, με οδήγησαν σε μια τριετή έρευνα ανάμεσα σε σκλάβους, αραπάδες, χαλικούτες, χαλικούτηδες, χαλιχούτες, χαλικουτιώτες, χαλδούπηδες, Βεδουίνους, Βερβερίνους, Άραβες, Αιγυπτίους, Λίβυους, Τυνήσιους, Αλγερινούς, Τούρκους, Αβησσυνούς, Αιθίοπες, Σουδανούς, Νούβιους, Κενυάτες, Νίγηρες, Σύριους, Μουσουλμάνου...

Ο Gustav Weigand με το δίτομο έργο του Die Aromunen έγραψε ένα από τα σημαντικότερα έργα για τους Βλάχους των Βαλκανίων. Σε μικρό διάστημα μετά τη δημοσίευσή του έγινε κλασικό και αποτελεί μέχρι σήμερα βασική πηγή για τη λαογραφία και ιστορία των Βλάχων. Ο ανά χείρας Α τόμος περιέχει την περιγραφή των ταξιδιών που έκανε ο Weigand το 1889 και το 1890 για να γνωρίσει τους Βλάχους.[...]

Μετά την έκδοση του Α΄ τόμου με τον υπότιτλο "Ο χώρος και οι άνθρωποι", όπου περιγράφονται τα ταξίδια που πραγματοποίησε ο G. Weigand το 1889 και το 1890, για να γνωρίσει τους Βλάχους της Νότιας Βαλκανικής, και στον οποίο παρατίθενται πολλά εθνολογικά και ιστορικά στοιχεία, γεωγραφικές περιγραφές, στατιστικές και αναλύσεις για την εθνική συνείδηση και εκπαίδευση των Βλάχων, ο Φιλολογικός, Ιστορικός, Λογοτεχνικός Σύνδεσμος (Φ.Ι.Λ.Ο.Σ.) Τρικάλων προβαίνει στην έκδοση και του ανά χείρας Β΄ τόμου με τον υπότιτλο "Λαογραφία - Γλώσσα", οποίος έχει ιδιαίτερη φιλολογική αξία, επειδ...