Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Συνθετική μελέτη με βασική θεματολογία την αναπαράσταση της αυτοδικίας, όπως αυτή προκύπτει από καταξιωμένα έργα της νέας ελληνικής λογοτεχνίας, με προϋπόθεση τη δημιουργική τους μετάπλαση, τη μυθοπλασία. Αποτελείται από πέντε επιμέρους ενότητες με τους ακόλουθους τίτλους: "Ύβρις και τίσις", "Η μνήμη", "Για λόγους τιμής", "Βεντέτες και άλλα". Ειδικότερη κατηγορία αποτελεί η ενότητα με τον τίτλο "Από την Κατοχή στην Αντίσταση και στον εμφύλιο σπαραγμό", όπου, με βάση συγκεκριμένα λογοτεχνικά έργα, ερευνάται το φαινόμενο της βιαιότητας, του μίσους, της εκδίκησης, με επακόλουθ...

Το βιβλίο αυτό επικεντρώνεται στη σχέση του Νίκου Καζαντζάκη με τον κινηματογράφο, μια σχέση η οποία μελετάται πάνω σε δύο βασικούς άξονες: την ενασχόληση του ίδιου του Κρητικού δημιουργού με τη συγγραφή κινηματογραφικών σεναρίων και τις μεταφορές μυθιστορημάτων του στον κινηματογράφο από διαφορετικούς σκηνοθέτες και σεναριογράφους. Παρουσιάζονται τα σενάρια που γράφει ο Καζαντζάκης σε διάφορες φάσεις της δημιουργικής πορείας του (1928, 1931-1932, 1956), επιχειρείται μια συστηματική συγκριτολογική ανάγνωση των μυθιστορημάτων του "Ο Χριστός ξανασταυρώνεται", "Βίος και πολιτε...

Το παρόν βιβλίο αποτελεί ένα ταξίδι στην ανυπότακτη σκέψη του μεγάλου Κρητικού Νίκου Καζαντζάκη με τον μεγάλο Σκιαθίτη Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. Η συγγραφέας φέρνει για πρώτη φορά με τρόπο συστηματικό ενώπιόν μας εκείνα τα στοιχεία από το έργο των δύο συγγραφέων που επιτρέπουν την αντίδοση ιδιωμάτων φύσεων διαφορετικών. "Άγιος των γραμμάτων" ο ένας, "Μέγας αιρετικός" ο άλλος.

[...] "Εκείνο που θα προσπαθήσω να δείξω είναι ακριβώς ότι το ποίημα ["Αισιοδοξία"] δεν μόνο μια τυχαία, σχεδόν επικαιρική, μνήμη Καζαντζάκη, ούτε αποτελεί απλώς μια "Αιχμή κατά συναδέλφου" από μέρους του Καρυωτάκη (Αργυρίου, 2001). Αντίθετα πρόκειται για ένα συνειδητό ποίημα αντιπαράθεσης με την κοσμοθεωρία της "Ασκητικής", συντεθειμένο με υλικά (λέξεις και εικόνες) αντλημένα (εν είδει αντιδανείων) από το κείμενό της, με σκοπό να την υπονομεύσει ειρωνικά, καταδεικνύοντας την ανεδαφικότητα και ουτοπικότητά της, και προβάλλοντας ως μόνη ρεαλιστική την καρυωτακική αντίλ...

Οι "Ματιές ενόλω ΙΙ" περιλαμβάνουν δώδεκα δοκίμια, τα οποία δημοσιεύτηκαν τη δεκαετία 2005-2015 σε περιοδικά του κέντρου και της περιφέρειας. Πρόκειται για κείμενα που έρχονται να προσεγγίσουν αντίστοιχους ποιητές του μεταπολέμου, τρεις της πρώτης γενιάς (Σαχτούρης, Λειβαδίτης, Κωσταβάρας), τέσσερις της δεύτερης (Κέντρου-Αγαθοπούλου, Δημουλά, Λυκιαρδόπουλος, Νικηφόρου) και πέντε της γενιάς του '70 (Γκανάς, Μαυρουδής, Μπράβος, Μαρκόπουλος, Φωστιέρης). Αντίθετα, οι "Ματιές ενόλω" του 2003 συγκέντρωναν δοκίμια των χρόνων 1996-2003 και πραγματεύονταν το έργο οχτώ μεταπολεμικών...

Η παρούσα μελέτη εκκινεί από τη φροϋδική και τη λακανική ψυχαναλυτική θεωρία και εστιάζεται στο έργο του Σολωμού όχι όμως με στόχο μια ετεροχρονισμένη κατάβαση στο ασυνείδητο του απόντα ποιητή διαμέσου της επιφάνειας της λογοτεχνικής γραφής του και του χωνεμένου στους χαρακτήρες των έργων ποιητικού εγώ -αποσβεσμένου άλλωστε "μέσα εις την απόλυτην αλήθεια", κατά την εκτίμηση του Ιάκωβου Πολυλά, του πρώτου συστηματικού μελετητή και εκδότη του Σολωμού. Η παρούσα μελέτη στέκεται προσεκτικά στα ίδια τα λογοτεχνικά κείμενα, τα διαβάζει κριτικά και επιχειρεί να ανασύρει πίσω από τ...

Συναντώντας τον μυστηριώδη "Ξεπεσμένο δερβίση" μέσα από το ομώνυμο διήγημα, ο Γ. Κυθραιώτης παρακολουθεί τον Παπαδιαμάντη καθώς ο τελευταίος χτίζει μιαν αφηγηματική ποιητική με καινοφανείς για την εποχή του τεχνικές, για να στηρίξει καλλιτεχνικά τη δική του θέαση του κόσμου. Όπως μεθοδικά καταδεικνύει ο Κυθραιώτης, εξετάζοντας θέματα που αφορούν τον αφηγηματικό χρόνο, την πλοκή, τις συντακτικές δομές, τον αφηγητή και τα πρόσωπα του διηγήματος, ο Ξεπεσμένος δερβίσης αναιρεί τη μια μετά την άλλη τις συμβάσεις του αφηγηματικού ρεαλισμού, εισάγοντάς μας σε μια ποιητική που καθι...

Κάθε αισθητικό ρεύμα προκύπτει μέσα από την ιστορία των μορφών· δεν παρθενογεννάται μίαν ωραίαν πρωίαν. Βέβαια, όλοι σχεδόν οι τρόποι και οι τεχνικές έχουν υπάρξει και δοκιμαστεί, στη μακρά διαδρομή της ιστορίας της τέχνης. Αυτό όμως που συμβαίνει με την εμφάνιση ενός νέου ρεύματος είναι πως, κάποια στιγμή, ορισμένοι τρόποι και τεχνικές συνθέτουν ένα καινούριο αισθητικό πρόταγμα, κι έτσι διαυγάζονται μέσα στην πραγματικότητά του, μέσα στην αλήθεια του, ανανοηματοδοτούνται.

Η πολιτισμική ποιητική βλέπει το λογοτεχνικό κείμενο ως σημείο συνάντησης διαφορετικών λόγων και λειτουργεί ως ένα διαδραστικό πλέγμα που συστεγάζει, συναιρεί και συνθέτει κοινωνικές, ιστορικές, πολιτικές και τεχνοτροπικές αναζητήσεις στον χώρο της ελληνικής πεζογραφίας αλλά και πέρα από αυτόν. Το παρόν βιβλίο προσφέρει εναλλακτικές θεωρήσεις πεζογράφων και νέες αναγνώσεις κειμένων της νεοελληνικής πεζογραφίας από την ανεξαρτησία μέχρι τις μέρες μας, θέτοντας νέα ερωτήματα και επανατοποθετώντας τα λογοτεχνικά κείμενα στα συμφραζόμενα της εποχής τους και της δικής μας. Στέκε...

Αν το Ωραίο ανήκει στα έργα και τις ημέρες των ανθρώπων, στο πεπερασμένο, στη μορφή, στο αισθητό, το Υπέροχο, το Υψηλό ανήκει στα έργα και τις ημέρες των θεών. Στο Λόγο που, ως αιτία και αρχή της δημιουργίας, κινεί τις ιδέες, στην άπειρη ολότητα και την ουσία της. Και είναι αυτός ο ενδιάμεσος τόπος, όπως ορίζεται από τις περιοχές του Ωραίου και του Υψηλού, που "ανοίγεται", που προσφέρεται γενναιόδωρα στον καλλιτέχνη-δημιουργό για να συναντηθεί με τις ιδέες πραγματοποιώντας το άλμα από την αισθητή στην υπεραισθητή πραγματικότητα. Σε τούτο το βιβλίο, το οποίο περιλαμβάν...

[...] Δεκαεπτά χρόνια μετά την τελική έκδοση των δοκιμών μου στη σπαραγμένη γλώσσα και στις σιωπές του Διονυσίου Σολωμού, πιστεύω ότι η ευεργεσία της ανάγνωσης δεν εγκατέλειψε το κινδυνώδες έργο του δημιουργικού αναθεωρητισμού (για να δανειστώ την ορολογία του Harold Bloom) που υποκίνησε τις δοκιμές μου αυτές, και έτσι ελπίζω να συνεχίσει να αναζωογονεί τα ερμηνευτικά εγχειρήματα και να αναδεικνύει την ανάγκη της αναμόχλευσης των παθών τα οποία συγκροτούν τα έργα και τις ημέρες των ποιήσεων του Σολωμού. Αλλά επιπλέον, καινούργια ίχνη μπορεί να συμβάλλουν προς την κατεύθυνσ...

To ταξίδι στον Άθωνα παρήγε αξιομνημόνευτο ταξιδιωτικό λόγο προσφέροντας υπέροχα κείμενα στην Ελληνική ταξιδιωτική Γραμματεία. Τα λογοτεχνικά κείμενα Νεοελλήνων λογοτεχνών που ενδεικτικά επιλέξαμε να μελετήσουμε, από τη δύση του 19ου έως την αυγή του 21ου αιώνα, εντάσσονται στους τρεις απαράβατους άξονες της θεωρίας της Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας: ιστορικός χρόνος, χωρικός και προσωπικός χρόνος του ταξιδιώτη-αφηγητή. Tοποθετήσαμε δηλαδή τα λογοτεχνικά ταξίδια μέσα στο ιστορικό πλαίσιο στο οποίο έλαβαν χώρα, εξετάζοντας συνάμα την ηλικία, τα κίνητρα που ώθησ...

Από τις πενήντα περίπου βιβλιοκριτικές της Έλλης Λαμπρίδη ξεχωρίζει αυτή στην Οδύσσεια του Νίκου Καζαντζάκη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Νεοελληνικά Γράμματα. Στον παρόντα τόμο, μαζί με την επανέκδοση της κριτικής αυτής, παρουσιάζεται σε Παράρτημα υλικό συνδεδεμένο με την πρώτη δημοσίευση της καζαντζακικής Οδύσσειας. Πρόκειται για σημειώματα, σχόλια και αλληλογραφία, Επίμετρο, προσεγγίζεται ερμηνευτικά ο πρωταγωνιστής της Οδύσσειας και, με βάση μια εξωκειμενική μαρτυρία του ίδιου του Ν. Κ., κατατίθεται νέα στοιχεία για τον ρόλο της Ε. Λ. στην υπόθεση της συγγραφής της, ό...

"Το βιβλίο του Δ. Δαμασκηνού, αποτέλεσμα χρόνιας ιστορικής και λογοτεχνικής έρευνας, περιγράφει τη ζωή και το έργο του Μενέλαου Λουντέμη: ο άνθρωπος, ο δημιουργός, ο φιλόσοφος, ο πολιτικός, ο δεσμώτης, ο πρόσφυγας. Η διαδρομή του, ένα ταξίδι πάνω από την άβυσσο, γίνεται ο καμβάς όπου πάνω του αποτυπώθηκαν οι εικόνες μεγαλείου, αλλά και τραγωδίας, ενός ολόκληρου λαού".

Το "Υπό την παπαδιαμαντικήν δρυν" είναι το τρίτο δοκίμιο που αφιερώνει στο έργο του Παπαδιαμάντη ο Λάκης Προγκίδης. Προηγήθηκαν "Η κατάκτηση του μυθιστορήματος" (Εστία, 1998) και "Ο Παπαδιαμάντης και η Δύση" (Εστία, 2002). Σ' αυτό το νέο βιβλίο ο Λάκης Προγκίδης φέρνει σε διάλογο το έργο του συγγραφέα των "Χαλασοχώρηδων" με τον σημερινό κόσμο. Καταπιάνεται λοιπόν, πάντα υπό την σκέπη του Παπαδιαμάντη, πότε μεμονωμένα, πότε συνδυάζοντάς τα μεταξύ τους, με διάφορα προβλήματα των καιρών μας, όπως η οργιώδης εκμετάλλευση της φύσης, η προγραμματισμένη και ελεγχόμενη λήθη του παρ...

Ο Γιώργος Θεοτοκάς (1905-1966) ανήκει στους συγγραφείς που επιβλήθηκαν εύκολα και αμέσως μόλις εμφανίσθηκε στα ελληνικά γράμματα. Έδωσε υποσχέσεις με τα πρώτα έργα του, τις οποίες ξεπέρασε με τα επόμενα, απέκτησε φήμη και κύρος, που διατήρησε και μετά θάνατον. Ασχολήθηκε με όλα τα είδη του λόγου: δοκίμιο, αρθρογραφία, μυθιστόρημα, δράμα, ταξιδιωτικές εντυπώσεις και ποίηση. Ο Θεοτοκάς του θεάτρου έγραψε δεκατρία θεατρικά έργα, τα περισσότερα από τα οποία παραστάθηκαν επανειλημμένα. Υπήρξε τρεις φορές διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου και επιπλέον πρωτεργάτης στην ίδρυση και διε...

Η Σοφία Μηλιώτη επιχειρεί ένα ταξίδι στη νεοελληνική λογοτεχνία με τα μάτια της νεοπλατωνικής "ψυχής", της τελευταίας ικμάδας της ελληνικής φιλοσοφικής σκέψης. Η μέθοδός της, αυστηρά επιστημονική, τεκμηριώνει κάθε ιδέα και υπόθεσή της, όπως η ακαδημαϊκή τάξη απαιτεί, μολονότι ο ρομαντικός και επαναστατικός ενδιάθετος λόγος της την ωθεί να "θεωρεί" και υπερβατικά το αντικείμενό της. Με την έννοια αυτή γράφει παραδίδοντας με αφοπλιστική ειλικρίνεια το στίγμα της: "Το ρομαντικό κίνημα εμφανίστηκε στην Ευρώπη σε μια εποχή, όπου ο κόσμος ασφυκτιούσε κάτω από το βάρος της λογοκρα...

Από τα μυθιστορήματα του Νίκου Καζαντζάκη τέσσερα είναι τα καλύτερά του: ο "Χριστός ξανασταυρώνεται" είναι το αρτιότερο από την άποψη της σφιχτοδεμένης πλοκής· με το ίδιο κριτήριο ο "Τελευταίος πειρασμός" κατατάσσεται δεύτερο· τα "Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά" και "Ο Καπετάν Μιχάλης" έπονται, εξαιτίας της επεισοδιακής πλοκής τους. Και τα τέσσερα διαθέτουν μια σαγήνη που παρασύρει τον αναγνώστη να βυθιστεί σε ένα μαγικό κόσμο. Και τα τέσσερα αποτελούν κορυφές της αφηγηματικής τέχνης στην ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας. [...]