Νεοελληνική λογοτεχνία - Ερμηνεία και κριτική

"Το μεγάλο μεσημέρι": Nietzsche, "Ζαρατούστρας". "Το ολόρθο μεσημέρι": Καζαντζάκης, "Οδύσσεια"

Νόηση (2008)

Στην ασχολία μου με τον Νίτσε οδηγήθηκα ύστερα από είκοσι πέντε χρόνια μελέτης της "Οδύσσειας" του Νίκου Καζαντζάκη. "Αν η Οδύσσειά μου δεν αξίζει δεν έκανα τίποτε" υποστηρίζει ο μεγάλος έλληνας συγγραφέας. Και όμως εκτός από τον Π. Πρεβελάκη κανείς άλλος δεν τίμησε τον Καζαντζάκη. Η "Ιδανική πολιτεία", "Το μέγα ρόδο" και "Ο συμπαντικός χορός" είναι τα τρία βιβλία μου πάνω στην "Οδύσσεια". Το τέταρτο βιβλίο είναι "Το μεσημέρι", το "Μεγάλο μεσημέρι" και το "Ολόρθο μεσημέρι". Ο Καζαντζάκης αποκαλεί τον Νίτσε "αδελφό". Έχει μεταφράσει τον "Ζαρατούστρα". Ο μηδενιστικός στοχα...

"Προς εκκλησιασμό" της λογοτεχνίας

Αρμός (2007)

Διαβάζοντας κανείς τα έργα του Ν. Γ. Πεντζίκη αντιλαμβάνεται αμέσως μια πληθώρα στοιχείων που περιέχονται σ' αυτά, από αρχαία, βυζαντινά καί νεότερα κείμενα. Τούτο το αχανές υλικό προσπαθούμε, κατά δύναμιν, να συμμαζέψουμε και να ομαδοποιήσουμε. Για να νιώσουμε τον τρόπο της γραφής του. Την πορεία της σκέψης του. Τη δύναμη της γραφίδας του. Την καταγραφή του βιώματος του. Εν ολίγοις, την επιθυμία του για την ενότητα του σύμπαντος κόσμου. Η εργασία μας δηλαδή, που αποτελεί μια ανανεωμένη μορφή της διδακτορικής μας διατριβής με τίτλο: "Πράγματα του νου ή πράγματα του φωτός: σ...

"Μεθώντας μ'ένα κρασί αγιονορείτικο..."

Γρηγόρη (2017)

To ταξίδι στον Άθωνα παρήγε αξιομνημόνευτο ταξιδιωτικό λόγο προσφέροντας υπέροχα κείμενα στην Ελληνική ταξιδιωτική Γραμματεία. Τα λογοτεχνικά κείμενα Νεοελλήνων λογοτεχνών που ενδεικτικά επιλέξαμε να μελετήσουμε, από τη δύση του 19ου έως την αυγή του 21ου αιώνα, εντάσσονται στους τρεις απαράβατους άξονες της θεωρίας της Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας: ιστορικός χρόνος, χωρικός και προσωπικός χρόνος του ταξιδιώτη-αφηγητή. Tοποθετήσαμε δηλαδή τα λογοτεχνικά ταξίδια μέσα στο ιστορικό πλαίσιο στο οποίο έλαβαν χώρα, εξετάζοντας συνάμα την ηλικία, τα κίνητρα που ώθησ...

"Ησθάνθη τοσαύτην εμπιστοσύνην και ασφάλειαν"

Ύψιλον (2011)

[...] Tο μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, το οποίο θα συζητήσουμε εδών, ξεκινά στη Pόδο. O Γεώργιος Γεμιστός, ο ειδωλολάτρης φιλόσοφος, πιο γνωστός ως Πλήθων, οραματιστής τολμηρός, αρνητής και πολέμιος της θρησκείας των πατέρων του, ειδωλολάτρης, συμβουλάτορας του αυτοκράτορα και αντίπαλος του Πατριάρχη, καταδιώκεται. Μαζί του, η εξάχρονη Aϊμά. Tη ρίχνει από ένα βράχο, για να τη γλιτώσει. Εκείνη επιβιώνει. Δέκα χρόνια αργότερα, το 1453, συναντούμε τον Πλήθωνα στο Mυστρά, αφοσιωμένο στην εγκαθίδρυση και εξάπλωση της παγανιστικής λατρείας. "Kατώνιει εν τω Πληθώνειω άκ...

"Ετούτο το κορμί το τόσο αμαρτωλό..." Έρευνα στον μυθικό κόσμο του Νίκου Καββαδία

Άγρα (2004)

Αυτό που δημιουργεί τη δύναμη και τη μοναδική γοητεία των έργων του Νίκου Καββαδία είναι βέβαια πρώτα μια ειδική, εντελώς πρωτότυπη ευαισθησία, και μαζί μια εξίσου πρωτότυπη -πρωτοφανής, τουλάχιστον ως σύνολο- μυθολογία και μια απέραντη σειρά από αξέχαστες εικόνες, μέσω των οποίων εκφράζεται αυτή η μυθολογία. Το παρόν βιβλίο προτείνει μια συνθετική προσπέλαση του όλου έργου του Καββαδία, συμπεριλαμβανομένων των σκόρπιων κειμένων, ποιητικών και πεζών, που δεν έχουν συμπεριληφθεί σε συλλογές, και αποδίδει κεντρική θέση στη Βάρδια. Εξετάζοντας τα διάφορα μοτίβα και επεισόδια,...

"Ένιωσα τη ζωή· εκείνη δε με αντιλήφθηκε"

Επέκεινα (2017)

Η παρούσα μελέτη εκκινεί από τη φροϋδική και τη λακανική ψυχαναλυτική θεωρία και εστιάζεται στο έργο του Σολωμού όχι όμως με στόχο μια ετεροχρονισμένη κατάβαση στο ασυνείδητο του απόντα ποιητή διαμέσου της επιφάνειας της λογοτεχνικής γραφής του και του χωνεμένου στους χαρακτήρες των έργων ποιητικού εγώ -αποσβεσμένου άλλωστε "μέσα εις την απόλυτην αλήθεια", κατά την εκτίμηση του Ιάκωβου Πολυλά, του πρώτου συστηματικού μελετητή και εκδότη του Σολωμού. Η παρούσα μελέτη στέκεται προσεκτικά στα ίδια τα λογοτεχνικά κείμενα, τα διαβάζει κριτικά και επιχειρεί να ανασύρει πίσω από τ...

"Γλουμυμάουθ": ο βικτωριανός Α. Ρ. Ραγκαβής

Νεφέλη (1991)

Από τους 23 τόμους που αποτελούν τα "Άπαντα" του Αλέξανδρου Ρίζου Ραγκαβή (1809-1892), μόλις τρεις συγκεντρώνουν το δημιουργικό πεζογραφικό έργο. Κι όπως λέει ο Τάκης Καλιαλής, "ασφαλώς δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι, από τα δεκαεννιά πρωτότυπα διηγήματα που έγραψε από το 1847 ως το 1853 [...] τα δέκα εξελίσσονται στην Αγγλία του 19ου αιώνα". Γι' αυτό, ίσως, τούτα τα διηγήματα ξεχάστηκαν από το ευρύτερο αναγνωστικό μας κοινό και, σε μεγάλο βαθμό, αγνοήθηκαν από τους ειδικούς. Η παρούσα, αυθεντική συγκριτολογική μελέτη εξετάζει σε πλάτος ένα από τα πιο πρώιμα διηγήματα του...

"Για νάρθω σ' άλλη ξενιτειά"

Opportuna (2012)

Πόσο οικείος είναι ο τόπος που γνωρίζουμε; Είναι συμπτωματική η επιλογή του σε ένα λογοτεχνικό έργο; Πώς προσέγγισαν οι πεζογράφοι του 19ου αιώνα τις αστικές και αγροτικές τοπογραφίες; Το βιβλίο αυτό μελετά κείμενα μερικών βασικών πεζογράφων του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα, του Βιζυηνού, του Ψυχάρη, του Εφταλιώτη, του Καρκαβίτσα και του Παπαδιαμάντη, μέσα από το θεωρητικό πρίσμα των πολιτισμικών σπουδών. "Οι αφηγήσεις του τόπου" διερευνούν τη συγκρότηση του τόπου όχι απλώς ως χώρου πραγματικού με τα σημεία προσδιορισμού και τα σύμβολά του, αλλά κυρίως ως υποκατάστα...

"... με εντάφια κτερίσματα"

Δόμος (2010)

Με αφορμή τη μετάφραση του έργου του Μπράμ Στόουκερ, "Dracoula", που εκπόνησε ο Παπαδιαμάντης με τίτλο"Ο Πύργος του Δράκουλα", επιχειρείται μια περιήγηση στην ιστορία αυτού του ιδιότυπου λογοτεχνικού είδους που ονομάζεται "βαμπιρικό" -και που πρωτοεμφανίστηκε στις αρχές του 19ου αιώνα- και επίσης μια προσέγγιση στη μεταφραστική δραστηριότητα του Παπαδιαμάντη και στους τρόπους με τους οποίους ο ίδιος επεξεργαζόταν, -μέσω της γλώσσας του και της παράδοσης του, τέτοια κείμενα. Ως προς την πρώτη περιήγηση, τη "βαμπιρική", αφ' ενός παρουσιάζεται η εξέλιξη αυτής της παράδοσης,...

...και ξαναγυρίζω προσδοκώντας...

Έλλην (2010)

Οι 8 μελέτες του βιβλίου αυτού, μολονότι αναφέρονται σε κείμενα διαφορετικών περιόδων και ειδών της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, έχουν ορισμένα κοινά γνωρίσματα που σχετίζονται με την ακαριαία στιγμή τη επαφής του λογοτέχνη με τον τόπο και τον άνθρωπο. Το πρώτο γνώρισμα είναι η σχέση των προσώπων των έργων με τις εγγενείς δυνάμεις του περιβάλλοντος, που συντελούν στην διαμόρφωση του νέου ανθρώπου. Το δεύτερο γνώρισμα αφορά στην ανίχνευση των βημάτων της ανατροπής που αποκαθιστά τα όρια του ανθρώπου και τον σεβασμό στις πανανθρώπινες αξίες. Περιεχόμενα: - Εισαγωγή 1. Λ...

Συνολικά Βιβλία 870
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου