Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το κείμενο που δημοσιεύεται στις σελίδες που ακολουθούν είναι επεξεργασμένη μορφή της συμβολής του υπογράφοντος στο "Αφιέρωμα στον συγγραφέα Όμηρο Πέλλα", που πραγματοποιήθηκε στην Έδεσσα στις 2.11.1991. Η εκδήλωση έγινε τη δεύτερη ημέρα του Β' Διημέρου Λόγου" που οργάνωσε ο Δήμος Έδεσσας και ο "Φιλοπρόοδος Σύλλογος Μέγας Αλέξανδρος", σε αίθουσα του Δημαρχείου. Ομοτράπεζοι του υπογράφοντος ήταν ο Δημήτριος Αν. Νικολάου ("Όμηρου Πέλλα, "Στάλαγκ VI C". Το στρατόπεδο ως βίωμα και ως λογοτεχνικό θέμα") και ο Μάρκος Μέσκος ("Ο Όμηρος Πέλλας στην Έδεσσα").

[...] Η λεγόμενη Μαντάμ Σουσού κι ο άντρας της, οι διάσημοι πρόγονοί τους, οι ξεπεσμένοι αριστοκράτες της νεοελληνικής κοινωνίας, το προλεταριάτο της γειτονιάς των μεγαλουπόλεων της περιόδου 1940-1960, οι κουτσομπόλες, χαιρέκακες πληβείες της γειτονιάς, ο νεαρός ρωμαλέος ερωτιδέας Περίανδρος, η ερωτοχτυπημένη θετή κορούλα του ζεύγους των πρωταγωνιστών, ωραία Μπουμπούκα, όλα τούτα τα πρόσωπα είναι δοσμένα με καταπληκτική ψυχορατική εικαστική διεισδυτικότητα, σε σημείο που κάθε μια απ' τις εικόνες να ξεφεύγει απ' το συγκεκριμένο εικονιζόμενο πρόσωπο και να γίνεται σύμβολο ενό...

Η Ρένα Κοσσέρη πριν αποφασίσει να αποσυρθεί από τη δημοσιότητα της γραφής, στερώντας τις σελίδες του περιοδικού "Σημειώσεις" από την πολύτιμη παρουσία της, είχε ήδη αφήσει το αποτύπωμα της σκέψης της σε μία σειρά δοκιμίων για τον Αρτώ, τον Ντοστογιέφσκι, τον Τόμας Μάν κ.ά. Το δοκίμιό της για τον Παπαδιαμάντη είναι γραμμένο σε μία περίοδο πού ηχούσαν εκκωφαντικά τα τύμπανα της γαλλοτραφούς μεταπολιτευτικής Νεοορθοδοξίας αναγγέλλοντας την επαναφορά στην αγορά των ιδεών ενός πολυφορεμένου θρησκευτικού "παπαδιαμαντισμού", τον όποιο - με τον δικό του ιδιαίτερα προσεκτικό τρόπο,...

Η Λογοτεχνία είναι ένα τεράστιο παλίμψηστο, μια πυκνή στιβάδα με αναρίθμητους γλωσσικούς χιτώνες ή αλλιώς, ένα αιώνιο μουρμουρητό (chuchotement) που αρχίζει με τους πρώτους αβέβαιους φθόγγους για να φτάσει σε εκείνη τη μεγαλειώδη ανακεφαλαίωση ολόκληρης της Λογοτεχνίας που, σύμφωνα με τον Μπόρχες, συνοψίζεται στον "Οδυσσέα" του Joyce. Μέσα σ' αυτό τον κυκλικό λαβύρινθο οι ποιητικές φωνές συγχέονται, συντήκονται, αλληλοϋποβλέπονται ή αλληλοπεριχωρούνται. Το σύγγραμμα αυτό περιέχει παλιότερες και νεότερες, δημοσιευμένες και αδημοσίευτες μελέτες. Σύνοψη μιας δεκαπενταετούς...

Ο δρόμος της κριτικής δεν είναι στρωμένος με άνθη. Έχει δύσκολα περάσματα, εμπόδια, κακοτοπιές, που καθιστούν την ενασχόληση με την κριτική κάθε άλλο παρά εύκολη. Ιδιαίτερα σε μια χώρα όπως η δική μας στην οποία η κριτική αντιμετωπίζεται με αυξημένη δυσπιστία, ο κριτικός που θα θελήσει να κάνει σωστά τη δουλειά του (δηλαδή να κρίνει και να αξιολογεί τα λογοτεχνικά έργα κατά συνείδηση), θα κληθεί να καταβάλει ένα τίμημα. Διότι ακόμη και στην περίπτωση που η κριτική του είναι θετική, εάν διατυπώσει κάποιες (ελάχιστες) επιφυλάξεις για ορισμένα ασθενή, κατά τη γνώμη του, σημεία...

Όσο κι αν αυτό το λογοτεχνικό κείμενο ιδρύει την εξουσία του μέσα από τη μυθοπλασία, τη φαντασία και την πλεκτάνη του συγγραφέα, διεκδικώντας με τα ζωτικά αυτά ψεύδη τη δύναμη της αλήθειας, κάτω από τις λέξεις ανιχνεύονται ψήγματα ζωής μεταμορφωμένα από την αφηγηματική δολιότητα. Τα βιώματα, και ειδικά όσα συνδέονται με τη γενέθλια γη, τροφοδοτούν με πρώτες ύλες τη λογοτεχνία. Ο "βιωμένος χώρος" και οι εικόνες του γίνονται η κατοικία της μνήμης και των συναισθημάτων, το καταφύγιο όπου αναζητείται ο χαμένος χρόνος. Ο τόπος διεκδικεί έντονη παρουσία σε πολλά λογοτεχνικά έργ...

"...Το παρόν βιβλίο εγκαινιάζει το διάλογο των ημερολογιακών δοκιμών του Σεφέρη με ένα χώρο εκ πρώτης όψεος εξωλογοτεχνικό: την αθηναιογραφία. Ο Αλέξανδρος Παπαγεωργίου- Βενετάς, καταξιωμένος πολεοδόμος, αθηναιοδίφης και οξυδερκής σχολιαστής ιστορικών τεκμηρίων, προσθέτει στην ανεξάντλητη, όπως αποδεικνύεται, σεφερική έρευνα μια καινούργια οπτική, εστιάζοντας στις αθηναικές εγγραφές ενός περιπλανώμενου ξενομερίτη, που βιώνει κάθε τόσο την υδροκέφαλη, εγωκεντρική πρωτεύοσα με ανάμεικτα συναισθήματα. Ο σχολιασμός των αθηναϊκών σελίδων του Σεφέρη δεν εγκλωβίζεται ωστόσο σε πολ...

Η μνήμη μιας πόλης υπερβαίνει τον χωροχρόνο της ιστορίας της, καθώς συντίθεται τόσο από τα πραγματικά συγγραφικά βιώματα όσο και από τις λογοτεχνικές αναπαραστάσεις τους. Από τη μια μεριά υπάρχει η παράδοση, με τη μορφή της ιστορίας της λογοτεχνίας, και από την άλλη η ανατροπή, με τις διαδοχικές προσεγγίσεις σε θέματα που άπτονται των ιδεών και της αυτοσυνειδησίας των νεοελλήνων. Στη διάρκεια του 19ου αιώνα, ξεκινώντας από την ευτοπία του αρχαιολατρικού προσκυνήματος, η Αθήνα απολήγει στις φτωχογειτονιές όπου ζουν οι παπαδιαμαντικοί ήρωες. Από τις απαρχές ώς τα τέλη του 20ο...

Ένα διάλογος της κοινωνιολογίας με τη λογοτεχνία, με αφορμή το "Διπλό βιβλίο" του Δημήτρη Χατζή, που στοχεύει σε μια κριτική διερεύνηση της μεταπολεμικής ελληνικής κοινωνίας.

Ο τίτλος του βιβλίου δεν είναι συμβολικός αλλά κυριολεκτικός και αναφέρεται πραγματικά στην πέμπτη προσφορά του συγγραφέα στον τομέα του ευθυμογραφήματος. Έχοντας σαν κεντρικό άξονα την λογοτεχνική παρουσίαση του ίδιου και των βιβλίων του από την "Δωδώνη", (Δεκέμβριος 2004), ο Δασκαλάκης επιχειρεί μια συνοπτική απογραφή της ως τώρα εργασίας του. Όχι όμως μέσω αυτοβιογραφικών στοιχείων ή προσωπικών εμπειριών, αλλά καταγράφοντας γνώμες και σχόλια εκδοτών, αναγνωστών και κριτικών. Ο συγγραφέας δείχνει πως ούτε κολακεύεται ούτε θίγεται από όσα λέγονται και γράφονται υπέρ ή εναν...

Ελέχθη ότι "εκεί που γεννιέται ένα λουλούδι έχει περάσει ο Θεός". Πρέπει λοιπόν να έκανε αισθητή την παρουσία του ο μέγας Θεός-Δημιουργός "ζωγραφών άνθη" στην γη της Σκιάθου, που κατά γενική ομολογία είναι -η καλύτερα ήταν- ένας Παράδεισος. Μέλημα μας τώρα και διακαής πόθος μας είναι να παραμείνει, όπως ήταν! Δεν ήταν τυχαίο η Σκιάθος να γεννήσει έναν υμνητή της χλωρίδας και της πανίδας του ευλογημένου τούτου τόπου, έναν σφοδρό εραστή της φύσης και των "έργων του Θεού", τον δικό μας Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, που προβάλλεται στον παρόν πόνημα της κ. Βούλας Λαμπροπούλου....

Η "Κενή διαθήκη", είναι κυρίως και πρωτίστως, ένα βιβλίο μοναχικό, ανεπίδεκτο επιπόλαιης ανάγνωσης, αραβούργημα-μοχθούργημα, το οποίο αιωρείται μεταξύ του μεγαλείου της ποίησης και του βοθροβυθού τού ανθρώπινου φροϋδικού υποσυνειδήτου. Χορογραφεί την χαρά της βακχείας, και αφαιρεί, γδέρνοντάς τα, τα φανταχτερά και, συνάμα, παραμορφωτικά φ κ ι α σ ί δ ι α του φαρισαϊσμού της θρησκοληψίας, της δολερής υποκρισίας "αδολοφίλων" και υποκριτών σεμνοτύφων. Η Κενή Διαθήκη, αρνούμενη όλες τις λογοτεχνικές "ετικέτες", συνθέτει, "εκ των αντιθέτων", την "καλλίστην αρμονίαν", η οποία,...

Στην "Έρση" του Γεωργίου Δροσίνη, η συνομιλία της λογοτεχνίας με την ιστορία είναι προφανής, καθώς η διαχείριση των γνώσεων του παρελθόντος τροφοδοτεί τη μυθοπλασία του έργου· ουσιαστικά ο θαυμασμός για το ένδοξο παρελθόν αποτελεί την αιτία της συγγραφής του. Σημαντικά ζητήματα, που απασχολούσαν τη Φιλολογία, την Ιστορία και κυρίως την επιστήμη της Αρχαιολογίας διατρέχουν τις σελίδες της "Έρσης" και αποκτούν λογοτεχνική υπόσταση. Το πάθος της Αρχαιολογίας, που ενέπνευσε την "Έρση" στον Γ. Δροσίνη, αποτέλεσε και το κίνητρο του Αντώνη Μαστραπά για την ενασχόλησή του με τ...

Αυτό το οποίο κρίνεται εδώ είναι η εξής υπόθεση εργασίας: η "γενιά του '30", με αιχμή το δοκίμιο, το οποίο συνιστά μια "ιδιαίτερη παράμετρο", εμφανίστηκε ως "γενιά των ιδεών" και είχε ως "πρωτοστάτη" ή "δημόσιο εκπρόσωπο" και επομένως "διαχρονικό και διαπρύσιο υπερασπιστή" της τον Γιώργο Θεοτοκά (1905-1966) που εκφράζει την "ιδεολογία της και τροφοδοτεί τη μυθολογία της". Ό,τι δηλαδή "φτάνει ως τις μέρες μας" ως "πολιτισμικό μόρφωμα και ιδεολόγημα" ή ως "πολιτισμική ιδεολογία", γεγονός που απαιτεί μια "πιο ευφάνταστη ανασύνθεση του πολιτιστικού αφηγήματος της γενιάς του '30...