Η ακάθιστη σκέψη

Δοκίμια

Η Λογοτεχνία είναι ένα τεράστιο παλίμψηστο, μια πυκνή στιβάδα με αναρίθμητους γλωσσικούς χιτώνες ή αλλιώς, ένα αιώνιο μουρμουρητό (chuchotement) που αρχίζει με τους πρώτους αβέβαιους φθόγγους για να φτάσει σε εκείνη τη μεγαλειώδη ανακεφαλαίωση ολόκληρης της Λογοτεχνίας που, σύμφωνα με τον Μπόρχες, συνοψίζεται στον "Οδυσσέα" του Joyce. Μέσα σ' αυτό τον κυκλικό λαβύρινθο οι ποιητικές φωνές συγχέονται, συντήκονται, αλληλοϋποβλέπονται ή αλληλοπεριχωρούνται. Το σύγγραμμα αυτό περιέχει παλιότερες και νεότερες, δημοσιευμένες και αδημοσίευτες μελέτες. Σύνοψη μιας δεκαπενταετούς περίπου εμπειρίας. Αναπόφευκτα κάποιες απ' αυτές φέρουν τις ανεπάρκειες, καθηλώσεις, ή μονομανίες του γράφοντος, αλλά και τις αμφιρρέπειες ή επικαιρικές εξάρσεις της εποχής. Διόρθωσα κάποια κείμενα, ιδίως το δοκίμιό μου για τον Χειμωνά, χωρίς όμως να αλλάξω την αρχική προοπτική. Γλωσσικές υπερβολές εξομαλύνθηκαν και σημασιολογικές ακαθαρσίες εξοβελίστηκαν. Όσο μπορούσα. Ο τίτλος "Ακάθιστη σκέψη" παραπέμπει συνειρμικά στον "Ακάθιστο Ύμνο", δεν εμπεριέχει όμως τίποτα από την κατανυκτικότητα και τη μυσταγωγία του. Ίσα-ίσα είναι πιο κοντά στην ψυχιατρική έννοια της "ακαθισίας" που μεταφορικά δηλώνει τον εγρήγορο και νομαδικό χαρακτήρα της σκέψης που ησυχάζει μόνον όταν συνειδητοποιεί την ανασφάλειά της. Και έτσι μετακινείται και μετασταθμεύει αρνούμενη να απολιθωθεί σε οριστικά σχήματα. Γιώργος Αριστηνός