Πεζογραφία και εξουσία στη νεότερη Ελλάδα
Δημάδης Κωνσταντίνος Α.
Αρμός (2018)
Η συνομιλία του Λόγου με την Εξουσία αποτελεί κεντρικό άξονα που συνδέει τη φιλολογική με την ιστορική επιστήμη, όπως και τον κάθε τεχνίτη του λόγου με την εποχή του. Στην Ελλάδα του 2018, το αέναο τούτο θέμα γίνεται επίκαιρο, αν όχι και επίμαχο. Γύρω από αυτόν τον άξονα οργανώνονται τα εννέα κεφάλαια στο βιβλίο "Πεζογραφία και εξουσία στη νεότερη Ελλάδα" του Κώστα Δημάδη, νεοελληνιστή και συγκριτολόγου με λαμπρή ακαδημαϊκή σταδιοδρομία στα Πανεπιστήμια του Άμστερνταμ, του Χρόνινγκεν και του Βερολίνου. Με εύστοχες αναλύσεις, εμπλουτισμένες με την παρουσίαση αδημοσίευτου...
Πέθανε πράγματι ο Μέγας Παν;
Κοπιδάκης Μιχάλης Ζ. 1945-
Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη (2019)
Το βιβλίο του Μ. Ζ. Κοπιδάκη, ""Πέθανε πράγματι ο Μέγας Πάν;" Και άλλα κείμενα παντοδαπά", με φιλολογική επιμέλεια του Κώστα Μπουρναζάκη, συγκροτείται από έξι Ενότητες, υπό τους τίτλους: α) "Η αρχαιότητα και οι καταβολάδες της", β) "Βίβλου ζηλωτές και αντιλέγοντες", γ) "Ποικίλα Νεοελληνικά", δ) "Ώσπερ ο Πρωτεύς παντοδαπός", ε) "Καστρινοί και Καστροφόροι", στ) "Σκαλαθύρματα". Αποτελείται από 52 κείμενα: μελέτες, φιλολογικά δοκίμια, ομιλίες, κριτικές, και άρθρα, μιας ευρύτατης περιοχής των Γραμμάτων και των Τεχνών, που εκτείνεται από την Ελληνική, τη Ρωμαϊκή Αρχαιότητα, και τ...
Περί πόθου και πάθους στην πεζογραφία του Βαλτινού
Παϊβανάς Δημήτρης
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2020)
Οι επευφημίες και οι φιλοφρονήσεις για την πεζογραφία του Βαλτινού περισσεύουν. Τα έργα του και η πολιτισμική του οντότητα δεν χρήζουν υποστηρικτών ή επικριτών. Ουσιαστικά χρειάζονται αναγνώστες, όχι μόνον από το πλατύ κοινό αλλά και από την κριτική και επιστημονική κοινότητα. Ούτως ή άλλως, η πεζογραφία του αποτείνεται σε καταναλωτές πολιτισμικών προϊόντων οι οποίοι θα συμμετάσχουν δημιουργικά στην πράξη της ανάγνωσης, δηλαδή, με γλωσσική ευαισθησία, ενίοτε με φαντασία, αλλά πάντα με διάθεση να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις των κειμένων του και με στόχο να παραχθεί περαιτέ...
Περίαπτα και ανάδρομα
Χατζηγάκης Παναγιώτης Χ.
Αρμός (2001)
Όσο ο άνθρωπος βυθίζεται στο διαλογισμό και διακατέχεται από την κυριαρχία της σκέψης, τόσο εμπλέκεται στον αγνωστικισμό, αισθάνεται να τον περιτριγυρίζουν αγέννητες σκιές, νιώθει να περισφίγγεται γύρω του ο κλοιός της αγωνίας για τα αναπάντητα ερωτήματα που όλο και πληθαίνουν, που όλο και πιο επίμονα ζητούν απόκριση, για να προσκρούσουν στο τείχος της σιωπής. Και μέσα σ' αυτόν τον αγωνιώδη δαίδαλο των αναπόκριτων αποριών, ο ποιητής αισθάνεται την επιθυμία να μιλήσει, να πει, να διαλαλήσει, μα κάποτε νιώθει τη φωνή του αδύναμη, ανήμπορη, πνιγμένη μέσα στο στρόβιλο των ίδιων...
Περικλής Σφυρίδης
Σταυρακοπούλου Σωτηρία
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2011)
Ο Περικλής Σφυρίδης είναι μια πολύπλευρη πνευματική προσωπικότητα με πολλές ιδιότητες: πεζογράφος, ποιητής, κριτικός της λογοτεχνίας, τεχνοκριτικός, ανθολόγος. Απ' όλες αυτές θεωρώ σημαντικότερη την ιδιότητα του πεζογράφου. Στα τριάντα πέντε χρόνια της λογοτεχνικής του πορείας εξέδωσε έντεκα συλλογές διηγημάτων, δύο μυθιστορήματα και ένα αυτοσχόλιο πνευματικής πορείας. Υπάρχουν επίσης άλλα δώδεκα διηγήματα δημοσιευμένα στα εγκυρότερα λογοτεχνικά περιοδικά του τόπου, τα οποία σύντομα θα κυκλοφορήσουν κι αυτά σε βιβλίο. Για το έργο του έχουν δημοσιευθεί περισσότερες από εκ...
Περιοδικό Διαγώνιος: η κριτική κατά την πρώτη πενταετία (1958-1962)
Μολυβίδης Γιώργος
Νησίδες (2004)
Το περιοδικό "Διαγώνιος" εκδόθηκε το 1958 στη Θεσσαλονίκη και εντυπωσίασε με την ποιότητα και την αρτιότητά του. Είναι πια καιρός ν' αρχίσει η αποτίμηση του ρόλου του στην πνευματική ζωή της Θεσσαλονίκης. Αυτό επιχειρεί να κάνει ο λογοτέχνης και μελετητής Γιώργος Μολυβίδης, ξεκινώντας από τα κείμενα κριτικής ποίησης, πεζογραφίας, δοκιμίου και ζωγραφικής που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό κατά την πρώτη πενταετία και υπογράφονται κυρίως από τον Ντίνο Χριστιανόπουλο, τον Π. Μουλλά, τον Ηλία Πετρόπουλο. Όπως τονίζει ο συγγραφέας, επέλεξε να ασχοληθεί με τα κείμενα κριτικής κατά τ...
Περιπλανήσεις
Μενδράκος Τάκης
Γαβριηλίδης (2006)
Αν και η περιπλάνηση εμπεριέχει από τη φύση της την έννοια της χωρίς ιδιαίτερη σκοπιμότητα περιδιάβασης, στη συγκέντρωση των εβδομήντα πέντε κειμένων που συγκροτούν αυτό το βιβλίο υπάρχει -αν μη τι άλλο- κάποια πρόθεση: να παρουσιαστεί μια κριτική στάση απέναντι σε αφηγηματικά έργα της μεταπολεμικής λογοτεχνίας τη στιγμή της εμφάνισής τους. Γραμμένα στην περίοδο 1986-2002, ίσως να συμβάλουν, με το δικό τους τρόπο, σε κάποια επαρκή, συνθετική και πάντοτε αναμενόμενη θεώρηση της πεζογραφίας του μεταπολέμου.
Πέτρος Πικρός
Μπάρτζης Γιάννης Δ.
Σταμούλης Αντ. (2006)
Ο Πέτρος Πικρός, αινιγματικός όσο και αγνοημένος συγγραφέας, πρωταγωνίστησε στην "προλεταριακή" ή "σοσιαλιστική" λογοτεχνία κατά την πρώτη δεκαετία του Μεσοπολέμου (1920-1930). Μετά το 1931, που επήλθε κρίση στις σχέσεις του με την ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος, απεπέμφθη από τους κόλπους της Αριστεράς και για πολλούς μελετητές θεωρείται ότι έπαψε πλέον να γράφει. Με την ανά χείρας μελέτη -βασισμένη σε πολυετή έρευνα- διευκρινίζονται τα ως τώρα ασαφή και διφορούμενα βιογραφικά στοιχεία του συγγραφέα (όνομα, ψευδώνυμα, ηλικία, καταγωγή, λανθάνοντα έργα κλπ)· αποκαλύπτο...
Πέτρος Πικρός
Πικρός Πέτρος π.1895-1956
Γαβριηλίδης (2006)
Μια από τις πιο δυναμικές παρουσίες στην πνευματική σκηνή της πρώτης μεσοπολεμικής δεκαετίας ήταν αναμφίβολα αυτή του Πέτρου Πικρού. Χαρισματική προσωπικότητα, με γνήσιο συγγραφικό ταλέντο και καλή γνώση της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας, αναζήτησε δρόμους για την ανανέωση της ελληνικής πεζογραφίας. Παράλληλα, η εμπλοκή του στην περιπέτεια του αριστερού κινήματος τον ώθησε στην εξερεύνηση μιας θεματικής περιοχής που απαιτούσε ιδιαίτερη τόλμη. Στην πρώτη φάση της λογοτεχνικής του δημιουργίας κατόρθωσε να αντιταχθεί στον επαρχιώτικο πουριτανισμό και στον μικροαστικό καθωσπρεπισμό τω...
Πίσω από τις γραμμές
Στασινοπούλου Μαρία
University Studio Press (2005)
[...] Από τα δεκάδες κριτικά σημειώματα, βιβλιοπαρουσιάσεις και εκτενέστερες κριτικές που έχω κατά καιρούς δημοσιεύσει επέλεξα μόνον όσα αναφέρονταν στη σύγχρονη νεοελληνική πεζογραφία και είχαν κάποια λογική έκταση. Επίσης κείμενα που, χωρίς καμία επιφύλαξη θα προσυπέγραφα και σήμερα. Στο περιεχόμενο έχουν γίνει ελάχιστες, γλωσσικές και εκφραστικές, κυρίως, επεμβάσεις που δεν επιφέρουν καμία αλλοίωση στην αρχική μου θέση. Σε όλα τα κείμενα διατήρησα τους τίτλους που είχαν στην πρώτη τους δημοσίευση (η οποία και αναφέρεται) και για τους οποίους δεν είμαι πάντα η μόνη υπεύθ...
Πίσω από το πέπλο της ωραιότητας
Παπαδάκη Ευθαλία
Μουσείο Μπενάκη (2018)
Καρπός εξαντλητικής έρευνας αρχειακών τεκμηρίων και ευρύτατης βιβλιογραφίας, η έκδοση κατορθώνει να ανασυστήσει το αποκρυφιστικό και μυστικιστικό υπόβαθρο της σικελιανικής ποίησης, αλλά και των Δελφικών Γιορτών, του έργου ζωής του ζεύγους. Υπογραμμίζεται η κυρίαρχη επίδραση των πνευματικών και αισθητικών αναζητήσεων της Εύας στον νεαρό και κατόπιν στον ώριμο Σικελιανό. Επίσης, αποδεικνύεται η ενεργή συμμετοχή του ζεύγους σε διεθνείς κύκλους, οι καλλιτεχνικές και πολιτικές αναζητήσεις των οποίων περιλάμβαναν μια μεγάλη γκάμα ενδιαφερόντων: από τον αποκρυφισμό και τον μυστ...
Πλαισιώνοντας τον Σολωμό (1965-1989)
Coutelle Louis
Νεφέλη (1990)
Κάθε σοβαρός μελετητής του Σολωμού είναι πλέον οφειλέτης του καθηγητή Λουί Κουτέλ για τη θεμελιακή του εργασία "Formation poetique de Solomos" (Ερμής, 1977). Τώρα, τούτος ο νέος τόμος συγκεντρώνει για πρώτη φορά πέντε εργασίες του Γάλλου πρύτανη των Σολωμιστών, όλες γραμμένες απευθείας στα ελληνικά από το 1965 ως το 1989. Τέσσερις από αυτές έχουν πρωτοδημοσιευθεί σε δυσπρόσιτα έντυπα (οι εξής: "Το πρωτότυπο ενός ποιήματος του Σολωμού", 1965, "Οι μεταφράσεις του Ν. Λούντζη για τον Σολωμό: Οι κώδικες της Ζακύνθου", 1965, "Τρεις γραμματικοί του Σολωμού", 1967, "Παρατηρήσεις στ...
Πλανόδιος σαλπιγκτής
Κουμανταρέας Μένης 1931-2014
Κέδρος (1990)
Δεκατέσσερα κομμάτια γραμμένα σε διάστημα δεκαπέντε χρόνων. Κείμενα αυτοβιογραφικά, ευκαιριακά, εξομολογητικά. Για την Ομόνοια και τη Φιλανδία. Για τη Μεγάλη Παρασκευή και τον Βάγκνερ. Τον Κοσμά Πολίτη, τον Μάνο Χατζιδάκι και την Πάτρα του '50. Για τη Νανά Καλλιανέση και τη Μέλπω Αξιώτη. Τον Ιωάννου και τον Χατζή. Τα πρώτα μου διαβάσματα και τα πρώτα μου γραψίματα. Μαρτυρίες, χρονικά, ημερολόγια και ό,τι άλλο δεν χώρεσε στα βιβλία μου τόσα χρόνια. Κι επιπλέον, το "Play", γραμμένο ειδικά γι' αυτό το βιβλίο.