Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Είναι άραγε οι Αµερικανοί από τον Άρη και οι Ευρωπαίοι από την Αφροδίτη; Mήπως ο αντιαµερικανισµός είναι νοµιµοποιηµένος ρατσισµός; Ή µήπως πρόκειται για κάτι ανύπαρκτο, για µια κατασκευή των Αµερικανών υπερπατριωτών που δεν δέχονται κριτική και δεν παίρνουν από λόγια; Πολλοί αποδίδουν την ευρωπαϊκή εχθρότητα εναντίον των ΗΠΑ στον φθόνο και θεωρούν τον "εξαµερικανισµό" άριστη µορφή εκσυγχρονισµού. Πράγµατι, σε πολλές περιπτώσεις, ο αντιαµερικανισµός είναι µια σειρά από στερεότυπα, προκαταλήψεις και υπεραπλουστευµένες, συνήθως ανακριβείς, πληροφορίες: το πρόβληµα στις κοινων...

Η Ιστορία και η συγγραφή της, όπως κάθε ανθρώπινο παράγωγο, σχετίζονται με τις διεργασίες και τις αντιθέσεις κάθε εποχής κι επιδρούν με τη σειρά τους στο κοινωνικό περιβάλλον και περισσότερο στη συνείδηση, στη στάση ζωής, και στην τοποθέτηση απέναντι στο εκάστοτε κυρίαρχο οικονομικό-πολιτικό σύστημα. Η Ιστορία διαθέτει επομένως -ως προς τις θεματικές, τη μέθοδο και τις αξιολογήσεις της- την ταξική της οπτική. Το έργο του Βασίλη Μόσχου είναι αποτέλεσμα πολύχρονης συστηματικής μελέτης-εργασίας και συγκροτεί ένα μεγάλο μέρος της ομώνυμης διδακτορικής διατριβής του συγγραφέα....

Συνέβη πράγματι κάποτε κάτι τέτοιο, μια επανάσταση που έδωσε στους συγγραφείς την εξουσία; Κι όμως, στην ιστορία υπάρχουν μερικές σύντομες στιγμές όπου όλα μοιάζουν εφικτά... Για μια τέτοια στιγμή γράφει ο Φόλκερ Βάιντερμαν: τη Δημοκρατία των Συμβουλίων του Μονάχου, από τον Νοέμβριο του 1918 μέχρι τον Απρίλιο του 1919. Και το συναρπαστικό του χρονογράφημα καθιστά τον αναγνώστη αυτόπτη μάρτυρα της ταραχώδους, φαρσικής και τραγικής περιόδου που συντάραξε το Μόναχο, τη Βαυαρία και τη Γερμανία. Η μαγική όμως στιγμή συνέβη πράγματι μετά το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου πολέμου...

Άρχισα να μαζεύω παραλειπόμενα και παράδοξα της λογοτεχνικής οικογένειας από τα φοιτητικά μου χρόνια στην Αγγλία, πατρίδα της ειρωνείας, του σαρκασμού και ενός ιοβόλου χιούμορ που εξακοντίζεται ευθύβολο, αλλά με μεγάλη χάρη και κομψότητα, ιδίως μεταξύ ομοτέχνων. Αργότερα, τα ευρήματά μου πλουτίστηκαν με ανάλογα στιγμιότυπα από την πολιτική και τις άλλες τέχνες. Καθώς τα χρόνια περνούσαν, αυτή η συνήθεια, καλό αντίδοτο στις πικρίες που μπορεί να γεννήσει ο εγχώριος λογοτεχνικός μικρόκοσμος (αφού η κακολογία δεν έχει πατρίδα), δεν με εγκατέλειψε... (από την Εισαγωγή)

Επιτέθηκαν στη λογοτεχνία, τη λοιδόρησαν, την καταδίκασαν, με κάθε πρόσχημα και ανεξαρτήτως καθεστώτος, με τις καλύτερες ή τις χειρότερες προθέσεις, για λόγους αστείους ή ενίοτε και σοβαρούς. Εξόρισαν τους ποιητές και έκαψαν τα βιβλία τους ή τουλάχιστον προσπάθησαν να το κάνουν. Εδώ και 2.500 χρόνια, η λογοτεχνία γίνεται στόχος ποικίλων επικρίσεων και κατηγοριών, που διατυπώνονται από φιλοσόφους και θεολόγους, ιερείς και παιδαγωγούς, επιστήμονες και κοινωνιολόγους, βασιλείς, αυτοκράτορες, ή ακόμα και προέδρους. Από τον Πλάτωνα ώς τον Νικολά Σαρκοζί, τούτο το βιβλίο παρουσιά...

Σ’ αυτήν εδώ τη σύναψη μιας σειράς δοκιμίων, με αφετηρία το δυτικό μυθιστόρημα μεγάλου μέρους του 20ού αιώνα, αναπτύσσεται ο ελεύθερος, δοκιμιακός λόγος ενός νεαρού ακόμα αναγνώστη, στις ασφυχτικές συνθήκες του τέλους της ελληνικής δεκαετίας του ’60. Βασικός σκοπός του δεν ήταν η κειμενική ανάλυση ή η απολογία της κειμενικής απόλαυσης, αλλά ο στοχασμός με αφορμή φιλοσοφικά ζητήματα της κοινωνικής ανθρωπολογίας, έτσι όπως τα πραγματεύτηκαν οι λογοτεχνικές φαντασίες στα μεσοπολεμικά και μεταπολεμικά χρόνια. Ο νεαρός αναγνώστης ήθελε να σκεφθεί, με τις δυνατότητές του εκείνης...

Δύο είναι οι σημαντικότερoι κεντρικοί άξονες που θεμελίωσαν τον ποιητικό και τον πεζό λόγο, από καταβολής κόσμου μέχρι τις μέρες μας: Ο Έρωτας και ο Θάνατος. Ενεός μένει ο άνθρωπος, βουβός κι ανυπεράσπιστος φλέγεται από το ερωτικό πάθος που τον κατακεραυνώνει, τον οδηγεί στον έβδομο ουρανό ή τον καταποντίζει σε αδηφάγα τενάγη. Μηδαμινός κι αδύναμος ωχριά μπροστά στο φάσμα του θανάτου, ικετεύει ανώτερες δυνάμεις να τον προστατεύουν και να τον σώσουν από το θανατικό, όπως πολύ χαρακτηριστικά λέει ο λαός μας. "Ην εγγύς έλθη θάνατος, ουδείς βούλεται θνήσκειν", έλεγαν οι πρόγονο...