Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Πολλοί μεγάλοι συγγραφείς γράφουν και ξαναγράφουν την πρώτη πρόταση ενός βιβλίου εκατοντάδες φορές - και μερικές φορές δεν πάνε παρακάτω. Άλλοι διαλέγουν, ίσως από απελπισία, την πρώτη φράση που θα τους έρθει στο μυαλό. "Η αρχή κάθε ιστορίας", λέει ο Άμος Οζ, "είναι στην πραγματικότητα ένα κόκκαλο, κάτι με το οποίο κερδίζεις την εύνοια του σκύλου μιας κυρίας, γεγονός που μπορεί να σε φέρει πιο κοντά στην ίδια την κυρία". Αναλύοντας τις αρχές έργων διάσημων συγγραφέων όπως ο Γκόγκολ, ο Τσέχωφ, ο Κάφκα, ο Γκαρσία Μάρκες ή ο Ραίημοντ Κάρβερ, ο Οζ εξερευνά με πάθος και χιούμορ...

Στα δοκίμια του βιβλίου αυτού προσπαθώ να αναπτύξω την έννοια της αποξενώσεως μέσα από μια άμεση προσέγγιση και φαινομενολογική ερμηνεία, όπως αυτή παρουσιάζεται στα έργα κορυφαίων Ευρωπαίων λογοτεχνών, ψυχιάτρων και φιλοσόφων. Γι' αυτό ο αναγνώστης δεν θα βρει παρά ελάχιστες βιβλιογραφικές παραπομπές. Βάσεις της ερμηνείας αυτής υπόκεινται προσωπικές εμπειρίες και βιώματα. Τέτοιες εμπειρίες και παρόμοια βιώματα έχει, πιστεύω, κάθε άνθρωπος που προβληματίζεται και νοιάζεται για να κατανοήσει τη θέση του στον κόσμο και στην κοινωνία και προσπαθεί να δει εαυτόν "ενώπιος ενω...

Η Martha Nussbaum θέτει σε εφαρμογή ένα φιλόδοξο θεωρητικό σχέδιο: να δείξει γιατί η ηθική φιλοσοφία παραμένει ελλιπής όταν αρνείται τη συμβολή της λογοτεχνίας στην πραγμάτευση ζητημάτων περί του πρακτέου. Στα δεκαπέντε δοκίμια του τόμου προσπαθεί να απαντήσει στο σωκρατικό ερώτημα «Πώς πρέπει να ζει κανείς;» υποστηρίζοντας, μεταξύ άλλων, την ανατίμηση του γνωστικού ρόλου των συναισθημάτων, της αντίληψης και της φαντασίας, καθώς και την ηθική κριτική των λογοτεχνικών έργων, η οποία δεν αμελεί τη μορφή και το ύφος της αφήγησης. Ολόκληρο τον τόμο διατρέχει το ζήτημα της ενδεχ...

Το βιβλίο "Επιστροφή στα παιδιά της Αντιγόνης" θέτει και πάλι μια σειρά από ερωτήματα που αφορούν στο παρελθόν αλλά περισσότερο στο παρόν μας: Ποια είναι η θέση της αρχαίας κληρονομιάς στην παιδεία των Ελλήνων και της ανθρωπότητας; Υπάρχει δρόμος γυρισμού από την λησμονιά που σκεπάζει τους "άχρηστους" κλασικούς και την μονόπλευρη στροφή στο "χρήσιμο"; Τα πεδία που το απασχολούν είναι το θέατρο, η αρχαιογνωσία και ιδιαίτερα ο μύθος και η τελετουργία, καθώς και η νεότερη ελληνική πεζογραφία και ποίηση. Αναφέρεται σε ξένους και Έλληνες, από τον Έλιοτ και τον Φρόυντ μέχρι τον...

"Αγαπητέ φίλε, Λίγες μόνο γραμμές, για να σου επαναλάβω κάτι που σου είπα τόσες φορές κατά τη διάρκεια αυτής της αλληλογραφίας, στην οποία, ωθούμενος από τις ενδιαφέρουσες επιστολές σου, προσπάθησα να περιγράψω κάποια από τα μέσα που χρησιμοποιούν οι καλοί μυθιστοριογράφοι για να προικίσουν τα μυθιστορήματά τους με τη μαγεία στην οποία παραδιδόμαστε οι αναγνώστες: ότι η τεχνική, η μορφή, ο λόγος, το κείμενο, ή όπως θέλεις να το πεις, είναι ένα αδιάρρηκτο σύνολο, στο οποίο ο χωρισμός του θέματος, του ύφους, της σειράς, των οπτικών γωνιών κ.λπ. ισοδυναμεί με την πραγματοποίη...

Από την πληθώρα των απαγορευμένων βιβλίων που εμφανίστηκαν τους τελευταίους δύο αιώνες νιώθει κανείς πως κάτι έχει αλλάξει. Λες και μια ομάδα προικισμένων με εξαιρετικές ικανότητες ανθρώπων έβγαλε ξαφνικά γλώσσα, αμφισβητώντας θέματα τα οποία μέχρι πρότινος θεωρούνταν ταμπού. Συγγραφείς που κρίθηκαν επικίνδυνοι και τιμωρήθηκαν από τους φύλακες της μιας και μοναδικής αλήθειας - της σιωπής των τυράννων. Αναιδείς Ρώσοι σαν τον Λέοντα Τολστόι και τον Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, αθυρόστομοι Ιρλανδοί σαν τον Όσκαρ Ουάιλντ και τον Τζέιμς Τζόυς, Λατινοαμερικάνοι αντάρτες σαν τον Πάμπλο Νερ...

"Οφείλουμε ακόμα να μάθουμε πώς να είμαστε σύγχρονοι του Τζόυς". Με αυτή τη φράση ξεκινάει ο Ρίτσαρντ Έλλμαν τη βιογραφία του Τζέημς Τζόυς (1882-1941), δεκαοχτώ χρόνια μετά τον θάνατο του συγγραφέα του "Οδυσσέα" και της "Αγρύπνιας των Φίννεγκαν". Στην "Επικίνδυνη γραφή" ο Φεντερίκο Σαμπατίνι, καθηγητής σύγχρονης λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Τορίνο, συγκεντρώνει αποσπάσματα από τα μυθιστορήματα, τα δοκίμια, τις επιστολές και αυτοβιογραφικά κείμενα του Τζόυς, ξεδιπλώνοντας το πανόραμα της σκέψης του. Ο συγγραφέας γράφει "επικινδύνως" όταν εξερευνά τους πιο κρυφού...

Ο Ουμπέρτο Έκο δημοσίευσε το πρώτο του μυθιστόρημα, "Το όνομα του ρόδου", το 1980, όταν ήταν κοντά στα πενήντα του. Σε αυτές τις "εξομολογήσεις", ο συγγραφέας, τώρα που πλησιάζει τα ογδόντα, ανατρέχει στη μακρά σταδιοδρομία του ως θεωρητικού καθώς και στο πιο πρόσφατο μυθοπλαστικό έργο του, και διερευνά τον γόνιμο συνδυασμό τους. Αρχίζει διερευνώντας τα όρια μεταξύ μυθοπλασίας και μη μυθοπλασίας - διασχίζει αυτά τα σύνορα με θαυμάσιο τρόπο, άλλοτε παιχνιδιάρικα και άλλοτε σοβαρά. Η καλή μη μυθοπλασία, όπως υποστηρίζει, κατασκευάζεται σαν μια αστυνομική ιστορία, και ένας...

Συλλέγοντας κείμενα δημοσιευμένα σε ελληνικά περιοδικά και εφημερίδες (αλλά και πολλά ανέκδοτα) σε βάθος εικοσιπενταετίας, τα οποία συναντώνται στα σταυροδρόμια της ποιητικής και της πολιτικής, ο Στάθης Γουργουρής παρουσιάζει την Ελλάδα της κρίσης στη μεγάλη της πορεία πέρα από την καταγραφή των γεγονότων που την έφεραν ώς εδώ. Αφήνοντας τη γλώσσα της κριτικής να αυτοσχεδιάσει μέσα από τα ενδεχόμενα που τη δημιουργούν, τα κείμενα αυτά δεν αποσκοπούν σε μια ολοκληρωτική θεώρηση αυτής της εικοσιπενταετίας. Αντιθέτως, σαν αναπάντεχοι στίχοι στην τροπή ενός ποιήματος, αφήνουν τ...

Ο τόμος αυτός συγκεντρώνει για πρώτη φορά όλες τις ομιλίες των συγγραφέων που έχουν βραβευτεί με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, κατά τη διάρκεια της τελετής απονομής του βραβείου στη Στοκχόλμη. Ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να εντρυφήσει στη γραφή και τη σκέψη μερικών από τους μεγαλύτερους συγγραφείς του 20ού αιώνα, οι οποίοι από το 1901 (χρονιά κατά την οποία βραβεύτηκε ο Ρενέ Σιλί Πριντόμ) μέχρι το 1999 (βραβείο στον Γκίντερ Γκρας) τιμήθηκαν με το εγκυρότερο βραβείο του κόσμου. Την έκδοση συμπληρώνουν τα βιογραφικά όλων των συγγραφέων -ακόμα και όσων δεν το αποδέχτηκαν- που τιμή...

Η ομιλία του Ντάριο Φο στη Σουηδική Ακαδημία κατά την απονομή του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας (7 Δεκεμβρίου 1997)

Το βραβείο Νόμπελ για τη λογοτεχνία απονέμεται στον Ιταλό Ντάριο Φο, ο οποίος σύμφωνα με την παράδοση των γελωτοποιών και τροβαδούρων του μεσαίωνα, μαστίγωνε την εξουσία και επανέφερε την αξιοπρέπεια στους ταπεινούς... Όπως πάντα, η κωμωδία του Φο ρίχνει τα βέλη της εναντίον της σημερινής κοινωνίας. Εάν υπάρχει κάποιος που αξίζει να χαρακτηριστεί γελωτοποιός και τροβαδούρος με την πραγματική έννοια του όρου είναι ο Φο. Το κράμα του γέλιου και της σοβαρότητας αποτελεί το όργανο το οποίο χρησιμοποιεί για να αναζωπυρώσει τις συνειδήσεις μας για τις καταχρήσεις και τις αδικίες...

Το 1997, η Σουηδική Ακαδημία έδωσε το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας στον Ντάριο Φο, απόφαση που, όπως είπε ο ίδιος στην ομιλία του, προκάλεσε αναταραχή, τόσο στους κύκλους του Πάπα, όσο και στους ιταλικούς κύκλους των "εκλεκτών". Η ομιλία του Ντάριο Φο συνοδευόταν από 25 σκίτσα του, γιατί "μ΄ αυτό μου δίνεται η ευκαιρία να αυτοσχεδιάσω, να εξασκήσω την φαντασία μου και να σας αναγκάσω να χρησιμοποιήσετε και τη δική σας φαντασία". Η ομιλία του Ντάριο Φο ενώπιον της Σουηδικής Ακαδημίας, δεν ήταν μια τυπική ομιλία παραλαβής ενός βραβείου. Ήταν ουσιαστικά μια θεατρική παράσταση...

Οι σκόρπιες ιστορίες αυτού του τόμου αποτυπώνουν στιγμιότυπα μιας μεγάλης διαπολιτισμικής πορείας που κατευθύνεται στη γνωριμία με τον "Άλλον" και γίνεται σε συσχετισμό με τις εγχώριες αναζητήσεις στο πνευματικό κλίμα του τόπου-αποδέκτη. Πολλά τα νέα δεδομένα που έφερε η έρευνα: χρονικά όρια, πηγές, συντελεστές - ενδιαφέρουσες φυσιογνωμίες, άνθρωποι με ταλέντο, μεράκι και αφοσιώση, καταστάσεις κάποτε περιπετειώδεις. Ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο - η δραστηριότητα των Ελλήνων της διασποράς. Η διπλή πολιτισμική τους υπόσταση προσδιόρισε μια αναπτυγμένη συγκριτική προσέγγιση και στα...

Όταν οι επίορκοι συνταγματάρχες είχαν επιβάλει την ολοκληρωτικής νοοτροπίας δικτατορία τους, μία μικρή ομάδα μεταπολεμικών συγγραφέων έπαψαν να δημοσιεύουν έργα τους σε έντυπα, επειδή θα υποχρεώνονταν να υποστούν τον ταπεινωτικό έλεγχο της λογοκρισίας. Μετά την άρση της λογοκρισίας, στην οποία αναγκάστηκε να προβεί μετέπειτα ο ισχυρός της τριανδρίας Γ. Παπαδόπουλος για να περιοριστούν οι καταγγελίες -αν και διατηρούσε το δικαίωμα να τιμωρεί εκ των υστέρων τις παρεκτροπές-, η μικρή αυτή ομάδα της "σιωπής", όπως κεφαλαιοποιήθηκε από τον ξένο Τύπο η στάση τους, κυκλοφόρησε τον...

Το 2004 απονεμήθηκε το Βραβείο Νόμπελ στην Αυστριακή μυθιστοριογράφο και θεατρική συγγραφέα Ελφρίντε Γέλινεκ, η οποία είναι γνωστή κυρίως για το αυτοβιογραφικό της μυθιστόρημα "Η πιανίστρια" και την πολιτική της δράση. Το "Εκ βαθέων" είναι προϊόν μιας εκτεταμένης συνομιλίας που μαγνητοφωνήθηκε το 2004, στη Bιέννη, από την Kριστίν Λεσέρ. H συγκλονιστική συζήτηση μεταξύ δύο γυναικών, που συμμερίζονται πολλά πράγματα και είναι παθιασμένες με τη λογοτεχνία, αποκαλύπτει τελείως άγνωστες πτυχές μιας οξυδερκούς, ευαίσθητης συγγραφέως, προικισμένης με δηκτικό χιούμορ. Mεταξύ των δύ...

Ο σκοπός του συγκεκριμένου βιβλίου-εγχειριδίου είναι να φέρει τον δόκιμο (μελλοντικό) συγγραφέα και τον μη ιδιαίτερα μυημένο αναγνώστη, σε πρώτη επαφή με το μαγικό κόσμο της λογοτεχνίας. Να του προσφέρει συνοπτικά βασικές γνώσεις, να του αποσαφηνίσει έννοιες, να του δώσει ερεθίσματα περαιτέρω μελέτης και να τον οδηγήσει στο δρόμο προς το "ωραίο και υψηλό". Παράλληλα, μέσα από ασκήσεις και παραδείγματα και κυρίως αμέτρητα αποφθέγματα σπουδαίων ανθρώπων της τέχνης, επιδιώκει να τον βοηθήσει στο να γράφει και να διαβάζει σωστά (από μία φράση, ως ένα βιβλίο), μα και να αξιο...